Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Sonsuz ve Başlangıçsız Evren Modeli: Büyük Patlama Hiç Yaşanmamış Olabilir mi?

3 dakika
13,077
Sonsuz ve Başlangıçsız Evren Modeli: Büyük Patlama Hiç Yaşanmamış Olabilir mi?
Evrim Ağacı Akademi: Büyük Patlama ve Kozmik Enflasyon Yazı Dizisi

Bu yazı, Büyük Patlama ve Kozmik Enflasyon yazı dizisinin 19. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Büyük Patlama Nedir? Büyük Patlama Teorisi Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey!" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 9 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Einstein'ın Genel Görelilik Teorisi'ne, Kuantum Mekaniği'nin düzeltici terimlerini uygulayan yeni bir denklem, evrenimiz ezelden beri var olduğunu gösteriyor. Ayrıca model, fiziğin başındaki birçok problemi tek seferde çözerek, karanlık madde ve karanlık enerjiyi de açıklayabilir.

Evrenin aşırı geniş bir şekilde kabul gören ve Genel Görelilik Teorisi'ne göre hesaplanan yaşı 13.8 milyar yıldır. Başlangıçta, var olan her şeyin tekil ve sonsuz yoğunlukta bir noktada toplandığı düşünülmektedir. Buna, tekillik adı verilir. Bu noktadan sonra Büyük Patlama adı verilen genişleme dönemi başlamış ve Evren resmi olarak var olmuştur.

Her ne kadar Büyük Patlama'daki tekillik Genel Görelilik Teorisi'nin matematiğinden doğrudan ve kaçınılmaz bir şekilde doğuyor olsa da, bazı bilim insanları bunu sorunlu görüyorlar çünkü bu matematik yalnızca tekillikten hemen sonra neler olduğunu açıklayabiliyor. Hemen öncesini veya patlama anını değil... Mısır'da bulunan Benha Üniversitesi ve Zewail Bilim ve Teknoloji Merkezi'nden Ahmed Farag Ali şöyle söylüyor:

Tüm Reklamları Kapat

Büyük Patlama tekilliği genel göreliliğin en büyük problemidir; çünkü fizik kuralları o noktada işlevini yitirir.

Ali ve eş yazar Kanada'daki Lethbridge Üniversitesi'nden Saurya Das, Physics Letters B dergisinde yayımladıkları makalede, geliştirdikleri yeni model dahilinde Büyük Patlama tekilliğinin ortadan kalktığını ve Evren'in başı ile sonunun olmadığını ileri sürüyorlar.

Eski Fikirler Yeniden Gözden Geçiriliyor!

Fizikçiler, kuantum düzeltme terimlerinin, Büyük Patlama'yı ortadan kaldırmak amacıyla, bilerek veya özellikle eklenmediğinin altını çiziyorlar. Araştırmaları, teorik fizikçi ve fizik felsefesine katkılarıyla bilinen David Bohm'un çalışmalarını temel alıyor. 1950'li yıllardan itibaren Bohm klasik jeodezik kuantum yörüngeleri üzerine çalışıyor. Jeodezik, eğimli bir yüzeydeki iki nokta arasındaki en kısa mesafeyi inceleyen bilim dalıdır.

Makalelerinde Ali ve Das, Bohm'un yörüngelerini 1950'li yıllarda Hindistan'ın Kolkata kentinde bulunan Kraliyet Üniversitesi'nden Amal Kumar Raychaudhuri tarafından geliştirilen denklemlere uyarladılar. Raychaudhuri aynı zamanda Das'ın lisans öğretmeniydi.

Kuantum-düzeltilmiş Raychaudhuri denklemlerini kullanan araştırmacılar, kuantum-düzeltilmiş Friedmann denklemleri ürettiler. Bu denklemler Evren'in, Büyük Patlama da dahil olmak üzere genişlemesini ve evrimini Genel Görelilik kapsamında açıklayan denklemlerdir. Her ne kadar Kuantum Kütleçekim Teorisi'ni kapsayamıyor olsa da, bu denklemler hem Kuantum Teorisi'ni, hem de Genel Görelilik'i içerisine almaktadır. Ali ve Das, buldukları sonuçların tam bir Kuantum Kütleçekim Teorisi inşa edildiğinde de sağlam bir şekilde ayakta kalacağını umuyor.

Tüm Reklamları Kapat

Ne Tekillik, Ne Karanlık Şeyler

Yeni model Büyük Patlama tekilliğini ortadan kaldırdığı gibi, Büyük Çöküş tekilliğini de dışlıyor. Genel Görelilik dahilinde Evren'imizin nihai kaderlerinden bir tanesi, kendi üzerine çökerek yeniden sonsuz yoğunlukta bir noktaya (tekilliğe) dönüşmesidir.

Ali ve Das makalelerinde modelin tekilliklerden uzak durabiliyor olmasının temel nedeninin klasik jeodezik ile Bohm yörüngeleri arasındaki fark olduğunu söylüyor. Klasik jeodezikteki yörüngeler nihayetinde birbirleriyle kesişirler ve bu kesişim noktaları tekilliklere neden olur. Buna karşılık, Bohm yörüngeleri hiçbir zaman kesişmezler, dolayısıyla bu denklemlerden tekillikler ortaya çıkmaz.

Kozmolojik açıdan bakacak olursak, bilimi insanları kuantum düzelticilerin kozmolojik sabit ve bir radyasyon terimi gibi düşünülebileceğini söylüyorlar. Kozmolojik sabit, karanlık enerjiye olan ihtiyacı ortadan kaldırıyor. Bu terimler, Evren'in sonlu bir büyüklükte olmasını sağlıyor ve bu sayede yaşını sonsuz olarak verebiliyorlar. Aynı zamanda bu terimler, kozmolojik sabit ve Evren'in yoğunluğu gibi günümüzdeki gözlemlerle de büyük oranda örtüşüyorlar.

Yeni Kütleçekim Parçacığı

Fiziksel açıdan bakacak olursak, bu model Evren'in bir "kuantum sıvısı" ile dolu olduğunu öngörüyor. Bilim insanları bu sıvının gravitonlardan oluştuğunu ileri sürüyorlar. Gravitonlar, henüz ispatlanmamış (hipotetik) kütlesiz parçacıklardır ve kütleçekimine neden olurlar. Eğer ki bu parçacıklar gerçekten varsa, Kuantum Kütleçekim Teorisi için büyük önem arz edeceklerdir.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Alakalı bir diğer makalede Das ve bir diğer yazar, Kanada'daki McMaster Üniversitesi'nden Rajat Bhaduri, bu modeli daha da güçlü kılmayı başardılar. Bu diğer makalede ikili, gravitonların Bose-Einstein yoğuşuğu (kondensatı) oluşturabileceklerini gösterdiler. Bu yoğuşuk, ismini Albert Einstein ile Hintli fizikçi Satyendranath Bose'den alıyor. Bu yoğuşuk, Evren içerisinde bugüne kadar yaşandığı tespit edilen bütün sıcaklıklarda oluşabiliyor.

Modelin Büyük Patlama sorununu çözüyor olmasından ve karanlık madde ile karanlık enerjiyi açıklayabilmesinden güç alan bilim insanları, gelecekte modellerini daha da kapsamlı olarak incelemeyi planlıyorlar. Gelecekteki çalışmaları, Evren içerisindeki ufak düzensizlik (inhomogeneous) ve eşyönsüz (anisotropy) bozuklukları hesaba katarak daha da kapsamlı hale gelecek. Ancak araştırmacılar, bu eklentilerin sonuçlarını dikkate değer ölçüde etkilemeyeceğini düşünüyor. Das, sözlerini şöyle bitiriyor:

Bu kadar basit düzeltmelerin, birçok sorunu bir seferde çözebildiğini görmek oldukça tatmin edici.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Evrim Ağacı Akademi: Büyük Patlama ve Kozmik Enflasyon Yazı Dizisi

Bu yazı, Büyük Patlama ve Kozmik Enflasyon yazı dizisinin 19. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Büyük Patlama Nedir? Büyük Patlama Teorisi Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey!" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
22
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • İnanılmaz 7
  • Tebrikler! 6
  • Bilim Budur! 5
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 4
  • Muhteşem! 0
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: Phys.org | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 05/11/2024 08:32:29 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/3265

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Göz
Fil
Mitler
Hominid
Sinirbilim
İklim Değişikliği
Karar Verme
Veri Bilimi
Charles Darwin
Hayvan Davranışları
Kanıt
Maske Takmak
Entomoloji
Kimya
Kırmızı
Kurt
Kelebek
Astronomi
Etimoloji
Yılan
Protein
Geometri
Arkeoloji
Pandemik
Atom
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
L. Zyga, et al. Sonsuz ve Başlangıçsız Evren Modeli: Büyük Patlama Hiç Yaşanmamış Olabilir mi?. (10 Şubat 2015). Alındığı Tarih: 5 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/3265
Zyga, L., Bakırcı, Ç. M. (2015, February 10). Sonsuz ve Başlangıçsız Evren Modeli: Büyük Patlama Hiç Yaşanmamış Olabilir mi?. Evrim Ağacı. Retrieved November 05, 2024. from https://evrimagaci.org/s/3265
L. Zyga, et al. “Sonsuz ve Başlangıçsız Evren Modeli: Büyük Patlama Hiç Yaşanmamış Olabilir mi?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Çağrı Mert Bakırcı, Evrim Ağacı, 10 Feb. 2015, https://evrimagaci.org/s/3265.
Zyga, Lisa. Bakırcı, Çağrı Mert. “Sonsuz ve Başlangıçsız Evren Modeli: Büyük Patlama Hiç Yaşanmamış Olabilir mi?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, February 10, 2015. https://evrimagaci.org/s/3265.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close