Myrtales (Myrtales)

Myrtales takımındaki bitkiler arasında Eucalyptus (Okaliptüs) gibi ağaçlar, mersin gibi çalılar, gıda ve baharat olarak kullanılan cinsler ve süs bitkisi olarak yetiştirilen türler bulunur. Myrtales 9 aile, 380 cins ve yaklaşık 13,000 türe sahiptir. Bu aileler şunlardır:

• Lythraceae (Kınagiller)
• Onagraceae (Küpe Çiçeğigiller)
• Myrtaceae (Mersingiller)
• Melastomataceae
• Crypteroniaceae
• Vochysiaceae
• Alzateaceae
• Penaeaceae
• Combretaceae

Evrimsel Tarih ve Taksonomi

Geç Kretase Dönemi'nin Maastrihtiyen Evresi'nden (72.1 ila 66.0 milyon yıl önce) kalan çiçek ve meyve fosilleri arasında, özellikle Myrtales türlerini iyi bir şekilde temsil etmektedir. Santononian Evresi'ndeyse (86.3 ila 83,6 milyon yıl önce) Myrtaceae ailesine ait polenler rapor edilmiştir.

Takımda yer alan Decodon (Lythraceae familyası) gibi su bitkileri bile, Paleojen Dönemi'nin Paleosen Evresi (66,0 ila 56.0 milyon yıl önce) sonlarına ait fosiller arasında temsil edilmektedir. Dolayısıyla, bugün tanımlandıkları halde, Myrtales aileleri muhtemelen Tersiyer zamanında varlardı ve ortak ataları Jura Dönemi'nde (201,3 ila 145 milyon yıl öncesi) Güney Amerika’nın Afrika'dan ayrılmasından önce Gondwana'da bulunuyorlardı.

Moleküler bilgiler, Myrtales'in Rosidler içindeki yakın akrabalarını henüz ikna edici bir şekilde tanımlayamamıştır; ancak DNA dizi analizleri, takımın Rosid’ler altındaki Sapindales, Brassicales ve Malvales'e en yakın olabileceğini düşündürmektedir.

Myrtales, iki ana soydan oluşur. Birincisi Combretaceae, Lythraceae ve Onagraceae'yi içerir ve ikincisi kalan aileleri içerir. Lythraceae ve Onagraceae, ilk soyda özellikle yakından ilişkilidir. İkinci soy içinde, büyük tropik aileler olan Myrtaceae ve Melastomataceae, akraba daha küçük ailelerle birlikte iki ayrı evrimsel çizgi oluşturur. Alzateaceae, Penaeaceae ve Crypteroniaceae olmak üzere üç küçük aileden oluşan bir küme, Melastomataceae ailesiyle yakından ilişkili bir topluluk oluşturur.

Ekolojik Dağılım ve Habitat

Myrtales takımına ait bitkiler, genellikle tropikler ve dünyanın sıcak iklime sahip bölgelerinde yayılım gösterir. Büyük bir çoğunluğu tropikler ve yarı tropiklerde yetişen çalılardır. Bu bölgelerde önemli küspe ve ahşap kaynağı olan Eucalyptus bu takıma aittir. Myrtales takımının daha ılıman bölgelerde de üyeleri bulunur ancak soğuk bölgelerde neredeyse hiç bulunmazlar; bununla birlikte bazı türler Tazmanya’da bulunur ve kimileri de Avusturalya’da orman sınırına dek uzanırlar.

Davranış ve Üreme

Myrtales takımına ait odunsuların ortak özelliği ksilem damarlarının her iki yanında floem bulundurmasıdır; ki genellikle bütün angiospermlerde yalnızca tek bir floem katmanı bulunur. Takımdaki bitkilerin yaprak dizilimi opozit yani karşıkıklı diziliş gösterir, ancak bu özellik aileler ve türler arasında farklılık gösterebilir. Örneğin tek bir cins Ouisqualis içerisinde gövdede yaprak dizilişi alternat iken, çiçeklenen sürgünlerde yaprak dizilişi opozittir. Eucalyptus'ta genç dallarda opozit yaprak dizilimi görürülürken, daha yaşlı dallarda yapraklar alternattır.

Myrtales takımına ait bitkilerdeki çiçekler son derece çeşitlidir ancak en sık rastlanan şekil birleşik salkımdır. Takımdaki pek çok tür iki eşeylidir; hem dişi hem erkek organlar aynı çiçekte yer alırlar.

Genel olarak Myrtales çiçekleri hayvanlar tarafından tozlaşmaya adapte olmuştur çünkü bu bitkiler sıklıkla bol nektar veya polen sağlarlar ve hayvanlar bunlarla beslenirken polenlerin stigmada birikmesini kolaylaştıracak şekilde biçimlenmişlerdir.

Tohumlar, meyvelerin kuru ve kapsül biçiminde ya da etli olmasına bağlı olarak rüzgar, su ya da diğer hayvanlar tarafından taşınırlar; her iki tür de bu takımdaki bitkilerde görülmektedir. Melastomataceae ve Myrtaceae meyveleri, özellikle ormanlardaki alçak bitki örtüsünde bulunanlar, kuşlar için önemli besinlerdir; tohumları bağırsaktan geçtikten sonra yaşayabilir.

İnsanlarla Etkileşim ve Kültürel Referanslar

Takımda yer alan en önemli tek cins Eucalyptus’tur. Giderek artan ahşap, küspe ve kağıt talebi, bu cinsi özellikle ılıman ve tropik bölgelerde en yaygın olarak yetiştirilen ağaç cinsi haline getirmiştir. Bunun sebeplerinden biri de ağacın son derece hızlı büyümesidir. Eucalyptus cinsindeki bazı türler 30-50 metre boya erişebilirler; örneğin Victoria ve Tazmanya'da yetişen Tazmanya meşesi (Eucalyptus regnans) 90 metreden daha uzun olabilirler.

Eucalyptus türü ağaçların yaprak ve ahşabından yüksek ateşi düşüren ve antiseptik özelliklere sahip olan yağlar, sakız ve reçineler çıkarılır. Kimi türleri bal arıları için önemli polen ve nektar kaynaklarıdır. Takımda yer alan Metrosideros, Angophora ve Syzgium gibi türlerin ahşabı kullanılır.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Mytales takımı çok önemli bir gıda kaynağı olmasa da, bazı üyeleri yenilebilir meyveler verirler. En yaygın olarak bilinen tür muhtemelen dünyanın ılıman bölgelerinde yetişen nar ağacıdır (Punica granatum). Myrtaceae ailesinde yer alan guava türleri ile Euginia ve Syzgium ailesine ait bitkilerin meyveleri yerel olarak değerlidir. Meyveleri çiğ ya da pişmiş olarak tüketilir, jelatin, turşu ve içecek yapımında kullanılırlar. Dünyanın Florida, Kolombiya ve Brezilya gibi sıcak bölgelerinde bu meyve etrafında küçük endüstriler ortaya çıkmıştır. Bu takımdan Trapaceae ailesinin bir üyesi olan su kestanesi, Çin ve Tayland'da haşlanarak tüketilirken, Kuzeybatı Hindistan'da aynı meyveden un elde edilir.