Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Modern Taksonominin Kurucusu: Carl Linnaeus

Modern Taksonominin Kurucusu: Carl Linnaeus Wikipedia
Carl Linnaeus'un portresi
6 dakika
9,378
  • Zooloji
  • Taksonomi

Carl Linnaeus (23 Mayıs 1707-10 Ocak 1778) İsveçli hekim, botanikçi ve zoologdur. 1761’de aldığı soyluluk unvanı ile ismi Carl von Linné olarak değiştirilmiştir. Ayrıca, adı Latince kaynaklarda Carolus Linnaeus olarak da kullanılır. Uzmanlık alanı dışında adından çokça bahsedilen ve bilinen bir bilim insanı olmasa da, Carl Linnaeus’un bilim dünyasındaki yeri çok kıymetlidir. Carl Linnaeus modern taksonominin babası sayılmaktadır. Canlılara cins ve tür adlarını vererek sınıflandıran ilk bilim insanıdır. Tabii ki Linnaeus’tan önce de canlıların sınıflandırılmasında nasıl yöntemler uygulanması gerektiği birçok bilim insanı tarafından önerilmiştir ama ilk kapsamlı çalışma Linnaeus tarafından yapılmıştır.

Çocukluğu ve Bitkilere Olan Merakı

Carl Linnaeus'un babası bitkilere meraklı olan Luther taraftarı bir papazdı. Carl’ın bitkilere olan ilgisi çocukluğunda başlamıştı; örneğin bazı kaynaklarda, huysuzlandığı zaman çiçek verilerek sakinleştirildiği yazar. Evlerinde Latince konuşulduğu için Latinceyi İsveçceden daha önce öğrenmişti. Babası zamanının çoğunu bahçede ve bitkilerle geçirdiği için Carl da babası ile zaman geçirerek erken yaşta bitkilerin adlarını öğrenmişti. 17 yaşındayken botaniğe olan merakından dolayı, okul müdürü kendi bahçesinin sorumluluğunu Carl’a vermişti. Bu kadar erken yaşta bile Carl’ın botanik bilgisi birçok botanikçinin bilgisine erişmişti.

Tüm Reklamları Kapat

Üniversite Yılları

1727'de Lund Üniversitesi’ne, 1728 yılında da Uppsala Üniversitesi’ne kaydoldu. Lise öğretmeni Rothman’ın önerisi ile kaydolduğu üniversitede profesör Olof Celcius’un ilgisini çeken Linnaeus, profesörün evinde kalmaya ve evde bulunan, İsveç’in en büyük botanik kütüphanesini kullanmaya başladı. Daha mezun olmadan üniversitede dersler vermeye başlamıştı. Linnaeus 1729'da, bitkilerin üremesi üzerine Praeludia Sponsaliorum Plantarum adlı bir tez yazdı. Bu tez profesör Rudbeck'in dikkatini çekti ve Mayıs 1730'da Linnaeus üniversitede ders vermeye başladı. Dersleri çok popülerdi ve Linnaeus yaklaşık 300 öğrenciye hitap ediyordu.

Carl Linnaeus'un bitkilerin üremesi üzerine yazdığı Praeludia Sponsaliorum Plantarum adlı tezi.
Carl Linnaeus'un bitkilerin üremesi üzerine yazdığı Praeludia Sponsaliorum Plantarum adlı tezi.
Wikipedia

Bu süreçte Linnaeus, Tournefort'un sınıflandırma sisteminden şüphe etmeye başladı. Kendi kafasında kurguladığı sınıflandırma sistemindeki amacı bitkileri erkek ve dişi organ sayısına göre ayırmaktı. Daha sonra yayınlanacak olan Genera Plantarum ve Critica Botanica için yazım çalışmalarına hızla devam etti. Ayrıca, Uppsala Botanik Bahçesi'nde yetişen bitkilerle ilgili Adonis Uplandicus adında bir kitap yazdı.

Tüm Reklamları Kapat

Üniversite Sonrası Çalışmaları

1731’de İsveç’in kuzeyindeki Lapland’a gitmeye karar veren Linnaeus'un amacı orada yeni bitki, hayvan ve mineral keşiflerinde bulunmaktı. Bu seyahatler sırasında bitki örnekleri topladı ve o bölgelerde yaşayan insanların adet ve gelenekleriyle ilgili bilgiler edindi. 1732’de keşiflerine Ursula’da devam etmeye başladı. Bu seyahatler sırasında çok fazla bitki, kaya ve kuş gözlemi yapma şansı oldu. Daha önce tanımlaması yapılmamış 100 bitkinin tanımını yaptı. Bu çalışmaları 1737 yılında basılacak olan Flora Lapponica kitabının temellerini oluşturmuştu. Linnaeus isimlendirme ve sınıflandırma ile ilgili düşüncelerini ilk olarak Flora Lapponica’da uygulamaya döktü. Aynı zamanda tanımlanan türler için coğrafi dağılım ve taksonomik notları da dahil etti. Botanik tarihçi E. L. Greene, 534 farklı tür içeren Flora Lapponica'yı Linnaeus'un eserlerinin içinde ‘’en klasik ve en zevkli’’ olanı olarak nitelendirir.

Systema Naturae’nin Yayınlanması

Linnaeus, tıp doktoru olabilmek için 1735 yılında Hollanda’ya gitti. Aynı sene tıp doktoru unvanını aldı. Linnaeus'un Hollanda'da tanıştığı ilk bilim insanlarından biri Johan Frederik Gronovius oldu. Gronovius, Linnaeus'un bitkilerin sınıflandırılması için yeni bir sistem tanımladığını gördüğünde çok etkilendi ve bu konuyla ilgili bir kitap yayınlayabilmesi için parasal anlamda yardımcı olmayı teklif etti. İskoç doktor Isaac Lawson'ın ek parasal katkısı ile Systema Naturae 1735’te yayınlandı. Bu kitapta, standart terminolojiye göre bildiği her türü, ilk önce cins adını, ardından da tür adını yazarak tanımladı. Linnaeus'tan önceki doğa bilimcileri kafa karışıklığı yaratan düzensiz isimler kullanmışlardı. Linnaeus Latince sistemle birçok bitki ve hayvanı yeniden adlandırdı. Bu iki kelimelik yapının ilk kelimesi o yaşam formunun ait olduğu cinsin ismi, ikinci kelimesi ise o cinsin değişik türlerini belirtmek için kullanılan isimdi. Systema Naturae, zaman içinde birçok revizyondan geçti ve o zamana kadar keşfedilmiş tüm canlıları içerdi.

Systema Naturae'nin 1758'deki 10. baskısında yer alan bitkilerin sistematiğine ait bir sayfa.
Systema Naturae'nin 1758'deki 10. baskısında yer alan bitkilerin sistematiğine ait bir sayfa.
Wikipedia

Daha sonra Linnaeus, Hollanda'daki en saygın doktor ve botanikçilerden biri olan Herman Boerhaave ile tanıştı. Boerhaave Linnaeus’a Güney Afrika ve Amerika'ya uzanacak bir yolculuk teklif etti ancak Linnaeus bu teklifi reddetti. Bunun yerine, Boerhaave Linnaeus'u botanikçi Johannes Burman'ı ziyaret etmesi gerektiğine ikna etti. Ziyaretinin ardından Burman, misafirinin bilgisinden etkilendi ve Linnaeus'u evinde misafir etti. Bu süreçte Linnaeus Burman’a Thesaurus Zeylanicus çalışmasında, Burman da Linnaeus’a Fundamenta Botanica ve Bibliotheca Botanica çalışmaları konusunda yardımcı oldu.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Linnaeus Eylül 1735'te, Clifford’un kişisel doktoru ve bitki koleksiyonunun sorumlusu olmak için Hartekamp'e taşındı. 1738 yılına kadar Hartekamp’te kalan Linnaeus, Hortus Cliffortianus kitabını orada yazmıştır. Bu yılları "hayatımın en mutlu zamanları" olarak nitelendirir. Temmuz 1736’da İngiltere’yi ziyaret eden Linnaeus, İngiliz botanikçi Philip Miller’a sınıflandırma sistemini öğreterek onun da bu sistemi kullanmasını sağladı.

Hortus Cliffortianus'un ana kapağı.
Hortus Cliffortianus'un ana kapağı.
Wikipedia
Hortus Cliffortianus'ta yer alan yaprak çeşitleri.
Hortus Cliffortianus'ta yer alan yaprak çeşitleri.
Wikipedia

İsveç’e Geri Dönüş

Haziran 1738’de İsveç’e dönen Linnaeus, 1739’da evlendi. Mayıs 1741'de Uppsala Üniversitesi'nde tıp profesörü olarak görev yapmaya başladı. Kısa süre sonra, diğer tıp profesörü Nils Rosén ile yer değiştirerek botanik ve doğa tarihinden sorumlu oldu. 1745 yazında bir botanik kitabı olan Flora Suecica ve zooloji kitabı olan Fauna Suecica kitabını yayınladı. 1750 yılında Uppsala Üniversitesi’nin rektörü oldu. Botanik bahçesinde yaptığı dersler ve öğrencileri ile cumartesi günleri Uppsala çevresinde yaptığı botanik gezileri çok popülerdi.

Linnaeus, 1751'de Philosophia Botanica'yı yayınladı. Kitap, önceki çalışmalarında kullandığı taksonomi sisteminin tam bir incelemesini içeriyordu. Ayrıca seyahatler sırasında nasıl günlük tutulacağına ve botanik bahçesinin bakımına dair bilgiler içeriyordu. Günümüzde botanik terminolojisinin başlangıç noktası olarak uluslararası alanda kabul gören çalışması Species Plantarum'u (Bitkilerin Türleri) 1753 yılında yayınladı. Kitap 1.200 sayfaydı ve 7.300'den fazla türü tarif etmişti. İki terimli sınıflandırma biçiminin en tutarlı şekilde yapıldığı ilk çalışmadır. 1761'de kendisine asalet imtiyazı verildi ve Carl von Linné olarak anılmaya başladı. Linnaeus hastalanıncaya kadar çalışmalarına devam etti. Son yıllarını felçli olarak geçiren Linnaeus 10 Ocak 1778’de hayata gözlerini yumdu.

Carl Linnaeus’un İnsanlığa Faydaları

Bitki ve hayvan türlerine Latince isimler vererek taksonominin temellerini atmıştır. İki kelime içeren adlandırmasındaki ilk kelime o yaşam formunun ait olduğu cinsin ismi, ikinci kelime ise o cinsin değişik türlerini belirtmek için ve türün genel özelliklerine bağlı olarak seçilmiş tür ismidir. Günümüzde de türlerin bilimsel adları yani sistematik adları bu şekilde kullanılmaktadır. Ona göre tür, birbirine benzeyen bireylerin bir toplamı olarak kabul edilmeliydi. Hayvan sistematiğinde yaptığı en önemli işlerden biri de balinaları dört ayaklılarla birleştirmesidir; daha sonra bu grup memeliler adını alacaktır. İnsan ve maymunları kuyruksuz maymunlar grubunda birleştiren Linnaeus, Systema Naturae’nin 1758 versiyonunda insanı Homo sapiens şeklinde sınıflandırmıştır; Homo cins adı, sapiens de tür adıdır. Homo grubuna orangutanı da dahil etmiştir. Linnaeus dünyanın dört bir yanından topladığı bitki örnekleri ile temellendirdiği bir bitki dağılım teorisi geliştirmiştir. 12.000'den fazla bitki ve hayvan türü adlandırdı, elde ettiğimiz yeni bilgilerle bazılarını yeniden adlandırmak gerekti ama sonuç olarak temelleri hazır olan bir sistemi kullanmış olduk.

Filozof Jean-Jacques Rousseau ona şu mesajı göndermişti:

Tüm Reklamları Kapat

Ona dünyada daha büyük bir insan tanımadığımı söyleyin.

 Johann Wolfgang von Goethe şöyle yazmıştı:

Shakespeare ve Spinoza dışında, beni bu kadar çok etkileyen başka birini daha tanımıyorum.

İsveçli yazar August Strindberg ise şöyle yazmıştı:

Linnaeus gerçekte, doğa bilimci haline gelen bir şairdir.
Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
46
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 7
  • Muhteşem! 4
  • Bilim Budur! 3
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Umut Verici! 1
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 02/04/2023 05:47:22 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7664

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Genetik Mühendisliği
Dağılım
İlaç
Beslenme
İnsan Sağlığı
Hematoloji
Hastalık
İnfografik
Argüman
Ağrı
Terapi
Önyargı
Yağ
Karadelik
Doğa Yasası
Diş Hastalıkları
Kitap
Evrimsel Antropoloji
Darwin
Uyku
Öğrenme Alanı
Hominidae
Biyokimya
Öne Çıkan
Fotosentez
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Size Özel
Güncel
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Alıntı Yap
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
M. Ç. Sever, et al. Modern Taksonominin Kurucusu: Carl Linnaeus. (8 Mart 2019). Alındığı Tarih: 2 Nisan 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/7664
Sever, M. Ç., Ölez, Ş. (2019, March 08). Modern Taksonominin Kurucusu: Carl Linnaeus. Evrim Ağacı. Retrieved April 02, 2023. from https://evrimagaci.org/s/7664
M. Ç. Sever, et al. “Modern Taksonominin Kurucusu: Carl Linnaeus.” Edited by Şule Ölez. Evrim Ağacı, 08 Mar. 2019, https://evrimagaci.org/s/7664.
Sever, Meltem Çetin. Ölez, Şule. “Modern Taksonominin Kurucusu: Carl Linnaeus.” Edited by Şule Ölez. Evrim Ağacı, March 08, 2019. https://evrimagaci.org/s/7664.

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close
Geri Bildirim Gönder
Paylaş
Reklamsız Deneyim

Evrim Ağacı'ndaki reklamları, bütçenize uygun bir şekilde, kendi seçtiğiniz bir süre boyunca kapatabilirsiniz. Tek yapmanız gereken, kaç ay boyunca kapatmak istediğinizi aşağıdaki kutuya girip tek seferlik ödemenizi tamamlamak:

10₺/ay
x
ay
= 30
3 Aylık Reklamsız Deneyimi Başlat
Evrim Ağacı'nda ücretsiz üyelik oluşturan ve sitemizi üye girişi yaparak kullanan kullanıcılarımızdaki reklamların %50 daha az olduğunu, Kreosus/Patreon/YouTube destekçilerimizinse sitemizi tamamen reklamsız kullanabildiğini biliyor muydunuz? Size uygun seçeneği aşağıdan seçebilirsiniz:
Evrim Ağacı Destekçilerine Katıl
Zaten Kreosus/Patreon/Youtube Destekçisiyim
Reklamsız Deneyim
Kreosus

Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.

Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.

Patreon

Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.

Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.

YouTube

YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24 saat alabilmektedir.

Diğer Platformlar

Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.

Giriş yapmayı unutmayın!

Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

Destek Ol

Devamını Oku
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara
Moderatöre Bildir

Raporlama sisteminin amacı, platformu uygunsuz biçimde kullananların önüne geçmektir. Lütfen bir içeriği, sadece düşük kaliteli olduğunu veya soruya cevap olmadığını düşündüğünüz raporlamayınız; bu raporlar kabul edilmeyecektir. Bunun yerine daha kaliteli cevapları kendiniz girmeye çalışın veya size sunulan (oylama gibi) diğer araçlar ile daha kaliteli cevaplara teşvik edin. Kalitesiz bulduğunuz içerikleri eleyebileceğiniz, kalitelileri daha ön plana çıkarabileceğiniz yeni araçlar geliştirmekteyiz.

Kural İhlali Seç
Öncül Ekle
Sonuç Ekle
Mantık Hatası Seç
Kural İhlali Seç
Soru Sor
Aşağıdaki "Soru" kutusunu sadece soru sormak için kullanınız. Bu kutuya soru formatında olmayan hiçbir cümle girmeyiniz. Sorunuzla ilgili ek bilgiler vermek isterseniz, "Açıklama" kısmına girebilirsiniz. Soru kısmının soru cümlesi haricindeki kullanımları sorunuzun silinmesine ve UP kaybetmenize neden olabilir.
Görsel Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, aklınıza takılan soruları sorabilmeniz ve diğerlerinin sorularını yanıtlayabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Gerçekten soru sorun, imâdan ve yüklü sorulardan kaçının.
Sorularınızın amacı nesnel olarak gerçeği öğrenmek veya fikir almak olmalıdır. Şahsi kanaatinizle ilgili mesaj vermek için kullanmayın; yüklü soru sormayın.
2
Bilim kimliğinizi kullanın.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla sorular ve cevaplar, bilimsel perspektifi yansıtmalıdır. Geçerli bilimsel kaynaklarla doğrulanamayan bilgiler veya reklamlar silinebilir.
3
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Sahtebilimi desteklemek yasaktır.
Sahtebilim kategorisi altında konuyla ilgili sorular sorabilirsiniz; ancak bilimsel geçerliliği bulunmayan sahtebilim konularını destekleyen sorular veya cevaplar paylaşmayın.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Soru Ara
Aradığınız soruyu bulamadıysanız buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Alıntı Ekle
Eser Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Formu olabildiğince eksiksiz doldurun.
Girdiğiniz sözün/alıntının kaynağı ne kadar açıksa o kadar iyi. Açıklama kısmına kitabın sayfa sayısını veya filmin saat/dakika/saniye bilgisini girebilirsiniz.
2
Anonimden kaçının.
Bazı sözler/alıntılar anonim olabilir. Fakat sözün anonimliğini doğrulamaksızın, bilmediğiniz her söze/alıntıya anonim yazmayın. Bu tür girdiler silinebilir.
3
Kaynağı araştırın ve sorgulayın.
Sayısız söz/alıntı, gerçekte o sözü hiçbir zaman söylememiş/yazmamış kişilere, hatalı bir şekilde atfediliyor. Paylaşımınızın site geneline yayılabilmesi için kaliteli kaynaklar kullanın ve kaynaklarınızı sorgulayın.
4
Ofansif ve entelektüel düşünceden uzak sözler yasaktır.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Sözlerinizi tırnak (") içine almayın.
Sistemimiz formatı otomatik olarak ayarlayacaktır.
Gönder
Tavsiye Et
Aşağıdaki kutuya, [ESER ADI] isimli [KİTABI/FİLMİ] neden tavsiye ettiğini girebilirsin. Ne kadar detaylı ve kapsamlı bir analiz yaparsan, bu eseri [OKUMAK/İZLEMEK] isteyenleri o kadar doğru ve fazla bilgilendirmiş olacaksın. Tavsiyenin sadece negatif içerikte olamayacağını, eğer bu sistemi kullanıyorsan tavsiye ettiğin içeriğin pozitif taraflarından bahsetmek zorunda olduğunu lütfen unutma. Yapıcı eleştiri hakkında daha fazla bilgi almak için burayı okuyabilirsin.
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform; okuduğunuz kitaplara, izlediğiniz filmlere/belgesellere veya takip ettiğiniz YouTube kanallarına yönelik tavsiylerinizi ve/veya yapıcı eleştirel fikirlerinizi girebilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Önceliğimiz pozitif tavsiyelerdir.
Bu platformu, beğenmediğiniz eserleri yermek için değil, beğendiğiniz eserleri başkalarına tanıtmak için kullanmaya öncelik veriniz. Sadece negatif girdileri olduğu tespit edilenler platformdan geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
2
Tavsiyenizin içeriği sadece negatif olamaz.
Tavsiye yazdığınız eserleri olabildiğince objektif bir gözlükle anlatmanız beklenmektedir. Dolayısıyla bir eseri beğenmediyseniz bile, tavsiyenizde eserin pozitif taraflarından da bahsetmeniz gerekmektedir.
3
Negatif eleştiriler yapıcı olmak zorundadır.
Eğer tavsiyenizin ana tonu negatif olacaksa, tüm eleştirileriniz yapıcı nitelikte olmak zorundadır. Yapıcı bir tarafı olmayan veya tamamen yıkıcı içerikte olan eleştiriler silinebilir ve yazarlar geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
4
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Eser Ara
Aradığınız eseri bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.
Tür Ekle
Üst Takson Seç
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, yaşamış ve yaşayan bütün türleri filogenetik olarak sınıflandırdığımız ve tanıttığımız Yaşam Ağacı projemize, henüz girilmemiş taksonları girebilmeniz için geliştirdiğimiz bir platformdur. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Takson adlarını doğru yazdığınızdan emin olun.
Taksonların sadece ilk harfleri büyük yazılmalıdır. Latince tür adlarında, cins adının ilk harfi büyük, diğer bütün harfler küçük olmalıdır (Örn: Canis lupus domesticus). Türkçe adlarda da sadece ilk harf büyük yazılmalıdır (Örn: Evcil köpek).
2
Taksonlar arası bağlantıları doğru girin.
Girdiğiniz taksonun üst taksonunu girmeniz zorunludur. Eğer üst takson yoksa, mümkün olduğunca öncelikle üst taksonları girmeye çalışın; sonrasında daha alt taksonları girin.
3
Birden fazla kaynaktan kontrol edin.
Mümkün olduğunca ezbere iş yapmayın, girdiğiniz taksonların isimlerinin birden fazla kaynaktan kontrol edin. Alternatif (sinonim) takson adlarını girmeyi unutmayın.
4
Tekrara düşmeyin.
Aynı taksonu birden fazla defa girmediğinizden emin olun. Otomatik tamamlama sistemimiz size bu konuda yardımcı olacaktır.
5
Mümkünse, takson tanıtım yazısı (Taksonomi yazısı) girin.
Bu araç sadece taksonları sisteme girmek için geliştirilmiştir. Dolayısıyla taksonlara ait minimal bilgiye yer vermektedir. Evrim Ağacı olarak amacımız, taksonlara dair detaylı girdilerle bu projeyi zenginleştirmektir. Girdiğiniz türü daha kapsamlı tanıtmak için Taksonomi yazısı girin.
Gönder
Tür Gözlemi Ekle
Tür Seç
Fotoğraf Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, bizzat gözlediğiniz türlerin fotoğraflarını paylaşabilmeniz için geliştirilmiştir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Net ve anlaşılır görseller yükleyin.
Her zaman bir türü kusursuz netlikte fotoğraflamanız mümkün olmayabilir; ancak buraya yüklediğiniz fotoğraflardaki türlerin özellikle de vücut deseni gibi özelliklerinin rahatlıkla ayırt edilecek kadar net olması gerekmektedir.
2
Özgün olun, telif ihlali yapmayın.
Yüklediğiniz fotoğrafların telif hakları size ait olmalıdır. Başkası tarafından çekilen fotoğrafları yükleyemezsiniz. Wikimedia gibi açık kaynak organizasyonlarda yayınlanan telifsiz fotoğrafları yükleyebilirsiniz.
3
Paylaştığınız fotoğrafların telif hakkını isteyemezsiniz.
Yüklediğiniz fotoğraflar tamamen halka açık bir şekilde, sınırsız ve süresiz kullanım izniyle paylaşılacaktır. Bu fotoğraflar nedeniyle Evrim Ağacı’ndan telif veya ödeme talep etmeniz mümkün olmayacaktır. Kendi fotoğraflarınızı başka yerlerde istediğiniz gibi kullanabilirsiniz.
4
Etik kurallarına uyun.
Yüklediğiniz fotoğrafların uygunsuz olmadığından ve başkalarının haklarını ihlâl etmediğinden emin olun.
5
Takson teşhisini doğru yapın.
Yaptığınız gözlemler, spesifik taksonlarla ilişkilendirilmektedir. Takson teşhisini doğru yapmanız beklenmektedir. Taksonu bilemediğinizde, olabildiğince genel bir taksonla ilişkilendirin; örneğin türü bilmiyorsanız cins ile, cinsi bilmiyorsanız aile ile, aileyi bilmiyorsanız takım ile, vs.
Gönder
Tür Ara
Aradığınız türü bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.