Hibrit Türleşme: İki Ayrı Türün Çiftleşerek Melezleşmesi Sonucu, Hibrit Türleşme Yoluyla Üçüncü ve Yeni Bir Tür Evrimleşebiliyor!

Çoğu insanın düşündüğünün aksine, iki tür vahşi doğada doğal yolla melezleşerek üçüncü bir tür oluşturabilir. Hibrit türleşme olarak bilinen bu evrim türü, türlerin evrimine dair anlayışımızı temelden değiştiren bir bulgudur.

Burada söz ettiğimiz, ayrı türler olan kaplanlar ile aslanların çiftleşmesinden doğan ve üçüncü bir tür olan kaslanlar veya yine apayrı türler olan boz ayılarla kutup ayılarının çiftleşmesinden doğan grolar ayıları gibi yepyeni türlerdir! Benzer şekilde, kuşlarda da iki ayrı türün çiftleşerek üçüncü bir türün evrimini tetikleyebileceği gösterilmiştir. Peki melezler, sağlıklı bir tür yaratabilirler mi?

Hibrit türleşme hayvanlar aleminde oldukça nadirdir, ancak yine de tamamen doğal bir şekilde meydana gelebilir. Bu durumda ortaya çıkan hibrit popülasyon, her iki ebeveyn türünden üreme açısından izole olan, bağımsız ve yeni bir türdür. Heliconius kelebeği, bunun bir örneğidir.^[1] Bu parlak renkli kelebekler Güney ve Orta Amerika'da yaygındır ve hatta Kuzey Amerika'nın bazı bölgelerinde de görülür. Kanat desenlerinin şaşırtırıcı çeşitliliği ve grupları içinde yaygın olarak görülen, detaylı taklit (mimikri) özellikleri ile dikkat çekerler.

Kuşlar arasında, melez türlerin muhtemelen en iyi bilinen örnekleri Passer italiae olarak da bilinen İtalyan serçesi, Lepidothrix vilasboasi olarak da bilinen altın taçlı manakin ve ilk kez 1980'lerde evrimleştiği tahmin edilen, yakın zamanda tanımlanmış ancak henüz isimlendirilmemiş bir Galapagos ispinozudur.^[2]

Bu örneklere rağmen, yeni bir türün diğer iki türün melezlenmesi yoluyla evrimleşebileceği fikri Darwin'in düşüncesine aykırıdır; çünkü bu, bir türün temel tanımını ihlal eder: üreme izolasyonu.^[3] Ayrıca, türler kendi özel nişlerine adapte olduklarından ve melez yavrular, ebeveynlerinin karakterlerinin aşağı yukarı ara bir karışımı olduklarından, melezler ebeveynlerin nişine daha az uyum sağlar ve bu nedenle hayatta kalma olasılıkları daha düşük olur. Bunun sonucunda, melezler zamanla yok olma eğilimindedir. Bu nedenlerle hibrit türleşme, hayvanlar alemine neredeyse tamamen yabancı bir kavramdır.

Fakat bir melez türün belirli bir nişe her iki ebeveyn türünden daha fazla adapte olduğu çok nadir durumlarda melez, ebeveyn türlerinden birinin veya her ikisinin yerini alabilir veya daha önce boş olan özel bir niş içinde kendi yerini oluşturabilir.

Elbette, hayvanlarda melez türleşmeyi engelleme yönünde çalışan genetik kısıtlamalar da vardır. En kalıcı melez türler, her iki ebeveyn türüyle eşit sayıda kromozoma sahiptir. Bu, her iki ebeveyn türünün, melez yavrularındaki eşleşmemiş kromozomlarla ilişkili genetik ve gelişimsel sorunlardan kaçınmak için yakından akraba olması gerektiği anlamına gelir. Homoploid hibrit türleşme olarak bilinen bu melezleşme biçimi, hayvanlar arasında en yaygın olanıdır. (En ünlü memeli melezi olan katır, farklı sayıda kromozoma sahip bir at ve bir eşeğin ürünüdür ve bu nedenle melezlerini kısır kılar.)

En Şaşırtıcı Keşif

Justus Liebig Üniversitesi Hayvan Ekolojisi ve Sistematiği Bölümü'nde Baş Araştırmacı olan Juan Masello şöyle diyor:

Aslında, Güney Okyanusu'nun Antarktika ve Antarktika altı sularına özel bir dağılıma sahip olan ve monofiletik bir takson olan Pachyptila cinsi fırtına kuşları (priyonlar) arasındaki ilişkilere bakıyorduk.

Dr. Masello, özellikle papağanlar ve deniz kuşları olmak üzere yabani kuş popülasyonlarının davranışsal ekolojisi, parazitolojisi ve moleküler ekolojisi konularında uzmanlaşmıştır. Dr. Masello, yardımcı yazar olan Venda Üniversitesi'nde zooloji profesörü Yoshan Moodley'in danışmanlığında popülasyon genetiğini araştırmaktadır.

Pachyptila cinsi fırtına kuşları, aynı ataya ("monofiletik") sahip, birbiriyle yakın akraba olan küçük bir deniz kuşları grubudur. Güvercin büyüklüğünde, alt kısımları beyaz, üst kısımları mavi-gridir ve sırtlarında uzun, ince bir kanat ucundan diğerine uzanan is rengi bir "M" harfi vardır. Antarktik Okyanusu boyunca geniş çapta dolaşırlar ve hepsi, özellikle sert, rüzgârla savrulan Antarktika altı denizleri üzerine yakınken görüldüklerinde, birbirlerine son derecede benzedikleri fark edilir.

Forbes

Dr. Masello, Profesör Moodley ve iş arkadaşları, tam olarak kaç tane Pachyptila türü olduğunu nihayet öğrenmek için bu esrarengiz deniz kuşlarını dikkatlice incelediler. Dr. Masello ve Profesör Moodley, şöyle açıklıyorlar:

Filogenetikten yola çıkarak iki ila yedi tür olduğu fark edildi, ancak bu konu tartışmalıydı.

Ancak Dr. Masello, Profesör Moodley ve iş arkadaşları, kaç tür olduğunu belirlemek için çalışırken, garip bir şeyle karşılaştılar:

Bu ilişkileri önceki iki çalışmada araştırdık, ancak (orta büyüklükte gagası olan Salvin fırtına kuşu) Salvini'de beklenenden farklı bir şey olduğunu fark ettik.

Böylece Dr. Masello, Profesör Moodley ve meslektaşları araştırmaya devam ettiler.

Her fırtına kuşu türünün, yalnızca bir veya birkaç spesifik Antarktika altı adada ve yılın farklı zamanlarında üremesinden dolayı, Dr. Masello, Profesör Moodley ve çalışma arkadaşları, her türün oyuk yuvalarının tam olarak nerede ve ne zaman bulunabileceğini belirleyebildiler.

Salvin priyonu, Pachyptila salvini (gri daire) olan melez türlerin yalnızca Marion Adası'nda (gri daire) ürediğini, bu nedenle bu türün iki ebeveyn türünden ve Pachyptila vittata olarak bilinen geniş gagalı fırtına kuşu (turuncu daireler), Antarktika fırtına kuşu ve Pachyptila desolata'dan (yeşil daireler) genetik olarak ayrı tutulduğunu gösterdiler.

Forbes

Kuş Gagaları, Belirli Diyetler İçin Evrimleşmiş, Özel "Çatal Bıçak Takımlarıdır"!

Fırtına kuşları (priyonlar), sadece nerede ve ne zaman ürediklerine göre değil, aynı zamanda gagalarına göre de farklılık gösterirler. Gerçekten de kuş gagalarının uzunluğu, genişliği ve yüksekliği, verimli yiyecek arama açısından çok önemlidir. Bu nedenle Pachyptila prion türlerini, gagalarını dikkatlice inceleyerek, sadece görünüşlerine göre ayırt etmek mümkündür: Cinsteki altı türden üçünün, balenli balinalardaki gibi, küçük deniz kabuklularını ve balıkları tutmak için süzgeç görevi gören ve kenarlarında saçak (lameller) bulunan düzleştirilmiş gagaları vardır. Bu yapı, kuşların testere benzeri gagasının tırtıklı kenarlarına atfen Yunanca priōn ("testere") kelimesinden gelen bu kuşların ortak adına yansımıştır. Ayrıca yaygın olarak "balina kuşları" olarak da bilinirler.

Dr. Masello, Profesör Moodley ve çalışma arkadaşları, altı Pachyptila türündeki tüm kuşların gagalarının boyutlarını ölçtüklerinde, türlerin hiçbiri arasında bir örtüşme bulamadılar.

Forbes

Genler Bize Ne Anlatıyor?

Dr. Masello, Profesör Moodley ve meslektaşları, Pachyptila türlerinin beşi ve yakın akrabası olan mavi kuş Halobaena caerulea için 425 bireyin DNA'sını sıraladı ve inceledi.^[4] Genetik olarak, mitokondriyal DNA (mtDNA), Salvin’in orta gagalı priyonu ve Antarktika prionunu aynı kümede gruplandırır; ancak nükleer mikrosatelit DNA'sı, genetik mesafeyi tahmin etmek için kullanılan yönteme bağlı olarak onu Antarktika priyonu veya geniş gagalı priyonla aynı kümeye yerleştirir. Orta gagalı Salvin priyonunun hibrit kökeni, bu sıradışı sonuçları açıklayabilir.

Peki, Dr. Masello'yu bu çalışmanın bulgularıyla ilgili en çok şaşırtan şey neydi? Dediğine göre, ebeveyn özelliklerinin kombinasyonunun, orta gagalı Salvin priyonu için hem artan zindeliğe hem de üreme izolasyonuna yol açmasıydı:

Bu çalışma, türler arası melezleşmenin evrim sürecinin sonu olmak zorunda olmadığını ve bazen bu şekilde de yeni bir türün oluşabileceğini gösteriyor. Ayrıca, özellikle üreme izolasyonunun tam olarak gelişmemiş olduğu yeni veya hızla evrimleşen tür gruplarında, bu türleşme yönteminin düşünülenden daha yaygın olabileceği ihtimaline de dikkat çekiyor.