TÜRK MUSİKİSİNE ADANMIŞ BİR ÖMÜR: DOKTOR SUPHİ EZGİ

- Blog Yazısı
TÜRK MUSİKİSİNE ADANMIŞ BİR ÖMÜR: DOKTOR SUPHİ EZGİ
Başlamadan Önce
Yazan:Vedat Turan
Memleketimiz, her yönü ile ileri gitmek mecburiyetinde olan memleketler içinde en başta gelenler arasındadır. Bugünkü dijital çağ devrinde her şeyimiz gibi musikimizin de ileri gidememiş olduğunu bilmeyeniniz kalmamıştır.
Üretilen yeni yapay zekâ destekli ürünlerin daima iyi ve kondisyonda çalışması için yeni kod dizeleri ile yeni programlama usulleri geliştirilmektedir. Tıpkı bunun gibi, bizi musikide ileriye programlayacak aklı olan yeni yöneticilere şiddetle ihtiyacımız vardır.
Bugün çeşitli musiki kurumlarımızın başında ve sorumluluk taşıyanlardan artık bir şey beklememeliyiz. Zira onlar bulundukları mevkilerde lüzumlu imtihanı geçirmişlerdir. Eskiyi, isterse en iyi şekilde olsun, devam ettirmek bize istenileni kazandıramayacaktır. Artık zaman kaybına tahammülümüz kalmamıştır.
Yerimizde saymaktan hakikaten kurtulmak istiyorsak, önce güçlerini yitirmiş musiki yöneticilerimizi değiştirmeliyiz!
Hüseyin Sadettin Arel’in Sözü
Sayın Hüseyin Sadettin Arel’in bir sözünü hatırlatıp konumuza geçelim:
“Batı musikisini sevdiğim için Türk musikisini seviyorum. Türk musikisinin bugünkü tecelliyatına değil, tabir caizse istikbaldeki hayaline meftunum.”
Dr. SUPHİ EZGİ (Musiki Mecmuası adlı derginin 206. sayısından (Nisan 1965) yararlanılmıştır)
Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.
KreosusKreosus'ta her 50₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.
Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.
PatreonPatreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.
Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.
YouTubeYouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.
Diğer PlatformlarBu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.
Giriş yapmayı unutmayın!Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza üye girişi yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.
Türk Musikisinin müsbet ilim esaslarına göre yeniden tedvini için bütün ömürlerini harcamış bulunan üç büyüklerden biri de Doktor Suphi Ezgi’dir.Rauf Yekta Bey merhum başta olmak üzere Doktor Suphi Ezgi ve Hüseyin Saadettin Arel isimleri bu bahiste Türk Musikisi tarihinin altın harflerle kaydedeceği isimler olacaktır.
Her üçü de hakkın rahmetine kavuşmuş olan bu büyük âlimlerimizin insan takatının son mertebesine varan mesailerinin mahsulleri, dâhil ve hariçte bugün olduğu kadar istikbalde de Türk Musikisini ciddi surette tetebbu eyleyecek olanlara ışık tutmaya devam edecektir.
Meşhur Fransız Musikisi Âlimi Eugene Borrel’in 25 Eylül 1937 tarihli, Doktor Suphi Ezgi’nin kitapları hakkında Hüseyin Saadettin Arel’e göndermiş olduğu mektuptan aldığımız aşağıdaki satırlar, bu hususta fazla bir şey söylemeye ihtiyaç hissettirmiyor:
“... Doktor Suphi’nin kitapları, musikinin bütün incelik ve derinliklerinin çok geniş bir yekûnunu arz etmekte olduğu gibi, ebediyet için de birçok lahni ve ikâları tesbit etmiştir. Bu mükemmel eserin devamını çok yakın bir alâka ile takip ediyorum. Bu eser hakkında La Revue de Musicologie dergisinde şimdilik bir özet neşredeceğim...”
HAYATI
Devrinin tanınmış musikişinaslarından ve Posta Telgraf Nezareti muhasebe kalemi mümeyyizlerinden olan babası İsmail Zühtü Bey’in Üsküdar’daki evinde 1869 tarihinde dünyaya gelen Doktor Suphi Ezgi, bu evde musiki sesleri içinde hayata gözlerini, daha doğrusu kulaklarını açmıştı.
Hünkâr İmamı Medeni Aziz Efendi, Kanuni Hacı Arif Bey ve Kemani Tahsin Bey gibi meşhur musikişinasların da katıldıkları bu evdeki toplantılar sayesinde ilk çağlarından itibaren iyi bir musiki terbiyesi almağa başlayan Suphi Ezgi, daha henüz beş yaşındayken mahalle mektebinde ilahiler okumaya başlamıştı.
İptidai ve rüştiye tahsilinden sonra Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane’ye girdi. Burada tahsili sırasında Enderun’dan yetişmiş ünlü musikişinaslardan faydalandı. Özellikle Hacı Arif Bey’den aldığı dersler, musikideki istidadını geliştirdi.
Tıp öğrenimini bitirdikten sonra orduya tabip olarak katıldı. Anadolu’nun çeşitli yerlerinde hekimlik ve askerlik görevlerinde bulundu. Bu sırada da musikiden hiç kopmadı; gittiği yerlerde halk musikisi örneklerini derledi, meşk usulünü yaymaya çalıştı.
İstanbul’a döndüğünde hem hekimlik mesleğini sürdürdü hem de Türk Musikisi üzerine yoğunlaştı. Konservatuvarın kuruluş yıllarında önemli hizmetlerde bulundu. Yalnızca icracı değil, aynı zamanda teorisyen kimliğiyle de temayüz etti.
Emekliliğinden sonra tüm vaktini Türk Musikisine ayırdı. 1962 yılında İstanbul’da vefat etti.
ESERLERİ
Doktor Suphi Ezgi, yalnızca icra ve besteleriyle değil, aynı zamanda yazdığı eserlerle de Türk Musikisine büyük katkıda bulunmuştur.

Başlıca eserleri şunlardır:
Nazari ve Ameli Türk Musikisi (5 ciltlik büyük eser)
Türk Musikisi Usulleri üzerine çalışmalar
Beste ve Şarkılar: Klasik üslupta bestelenmiş birçok eser
Lale Devri Opereti: Türk edebiyatından esinlenerek kaleme aldığı, Türk sahne musikisi için önemli bir örnek
Ayrıca Nedim’in şiirlerinden bestelediği şarkılar ile dönemin musiki repertuvarına kazandırdığı pek çok eser
Suphi Ezgi’nin en büyük özelliği, Türk Musikisini sadece duygusal bir sanat değil, aynı zamanda ilmi bir disiplin olarak ele almış olmasıdır. Sistematik yaklaşımı sayesinde bugün hâlâ başvurulan kaynaklar bırakmıştır.
MİRAS VE DEĞERLENDİRME
Suphi Ezgi, Türk Musikisini çağdaş bilim metotlarıyla ele alan ilk büyük isimlerden biridir. Rauf Yekta ve Hüseyin Sadettin Arel ile birlikte oluşturdukları üçlü, Türk Musikisinin modernleşme sürecinde temel taşları olmuşlardır.
Bugün hâlâ, konservatuvarlarda okutulan pek çok dersin temeli onun metodlarına dayanır. Ezgi, yalnızca geçmişin musikisini tesbit etmekle kalmamış, geleceğe de bir yol haritası çizmiştir.
Onun eserleri sayesinde Türk Musikisi, hem Batı dünyasına tanıtılmış hem de kendi içinde sistematik bir yapıya kavuşmuştur.
SON SÖZ
Türk Musikisine bir ömrünü adamış olan Doktor Suphi Ezgi, yalnızca bir hekim değil, aynı zamanda bir musiki doktoru idi. O, musikimizin ilmî temellerini atan, onu geleceğe taşıyan, ardında silinmez bir iz bırakan büyük bir şahsiyettir.
Bugün musikimizin içinde bulunduğu durağanlıktan çıkması için, onun gibi ileri görüşlü, sistematik düşünebilen, hem ilmi hem de sanatı birleştiren yöneticilere ihtiyacımız vardır.
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 24/08/2025 08:57:39 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/21345
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.