TÜRKİYE'DE CEHALETİN ASIL KAYNAKLARINDAN BİRİ

TÜRKİYE'DE CEHALETİN ASIL KAYNAKLARINDAN BİRİ: "MAGAZİN" ADLI OLGUYA DAİR TENKİT

Yazan:Vedat Turan Erdoğan

Öncelikle “olgu” kelimesini neden kullandığımı açıklamak istiyorum. “Olgu” dedim, çünkü iyi veya kötü, zararlı ya da zararsız olsun, toplumda bir şekilde yer edinmiş, kökleşmiş ve ne yazık ki beyin çürümesine yol açan bir yapıdır. Türk toplumunda olmaması gerekirken fazlasıyla yer tutmuş; özel dergiler, televizyon programları ve iş alanlarıyla desteklenerek artık bir olgu hâline gelmiştir.

Genel Tanım ve Eleştiri

Bu olgu yalnızca ülkemize özgü değildir. Avrupa’da ya da Amerika Birleşik Devletleri’nde de mevcuttur. Ancak bizdeki hali, sürekli göze sokulan, insanlara tekrar tekrar lanse edilen, onların vaktini çalan ve zihinlerini boş yere meşgul eden bir düzeye ulaşmıştır. Bu haliyle bile başlı başına tehlike arz etmektedir. Çünkü sözde “ünlü” kabul edilen kişiler, ilah konumuna yükseltilmiş; şişmiş egoları, saygısız davranışları ve asla sahip olmadıkları halde sahte bir elitizm anlayışıyla topluma rol model olarak sunulmuştur.

Böyle bir görgüsüz hayat biçiminden faydalı sonuçlar beklemek zaten mümkün değildir. Sözde sanatçıların topluma iyi örnek olup genç bireyleri öz benliğimiz olan kültürle yönlendirmesi gerekirken, aksine her geçen gün bunun tam tersini yaptıkları görülmektedir. Bu insanlar, adeta bir uyuşturucu satıcısı gibi davranmaktadır: Başlangıçta kendilerini iyi tanıtıp her türlü değere saygılı olduklarını göstermekte, bunu ücretsiz şekilde sunarak (YouTube, benzeri sosyal mecralar ya da konserler aracılığıyla) gençleri kandırmaktadırlar. Ancak sonrasında, bize ait olmayan ve toplumu derinden yaralayan bir kültürü empoze etmektedirler.

Gençler, bu yabancı kültürü iyi bir şey sanıp hayatlarına katmaya çalışmakta; fakat farkında olmadan “kültür ithalatçılarının” tuzağına düşmektedir. Oysa Türk kültürü, köklü ve ulu geçmişiyle bizi her yönden destekleyip yüceltecek kudrete sahiptir. Burada asıl görev, toplumu kurtarıcı nitelikteki gerçek sanatçılara düşmektedir.

Gerçek Sanatçılar ve Toplumun Eğitimi

Gerçek sanatçıların isimlerini, magazin dergilerinde veya televizyon programlarında göremezsiniz. Örneğin: Hakan Ali Toker, Fazıl Say, Cihat Aşkın, İdil Biret, Ahmet Adnan Saygun, ya da halk müziği ve popüler müziğin efsaneleri olan Orhan Gencebay, Neşet Ertaş, Ferdi Tayfur, Barış Manço, Mazhar Alanson, Fuat Güner, Özkan Uğur, Uygur ailesi… Liste daha da uzatılabilir. Bu sanatçılar, kendilerini toplumu eğitmeye adamış; izleyici kitlesinin onları ilahlaştırmasına izin vermemiştir. Onlar, öğretmen şefkatiyle eğitmiş, öz kültürümüzün çizgisinde hareket etmiş ve abartılı yaşam tarzlarından kaçınmışlardır. Bu tavırlarıyla da unutulmaz efsaneler arasına girmişlerdir.

Sanat, içten gelmelidir. Herkes sanatçı olamaz. Sanatçı olacak kişi, toplumu eğitecek nitelikte olmalı ve aynı zamanda toplum için örnek teşkil etmelidir. “Bu bizim kültürümüzdür; ben bunu yapıyorum, siz de yapın. Bu bizim ananemizdir” diyebilme cesareti taşımalıdır.

Tamburi Cemil Bey buna en güzel örneklerden biridir. Hakkında günümüze ulaşan bilgiler, onun mütevazı, tasavvuf ehli, kendini tanıtma kaygısından uzak bir birey olduğunu; dünya yaşamına önem vermediğini göstermektedir. İşte büyük ustalar da böyledir: Kültüre saygılı, tevazu sahibi ve kalıcı değerler üreten kişiler.

Kültür İthalatı Değil, Yenilik

Asıl mesele, “ithalatçı” değil, “yenilikçi” olmaktır. Yenilikçilik ise yoktan var etmek değil; var olan kültürel birikimi çağa uygun şekilde revize ederek halka yeniden sunmaktır. Halk, yönlendirmeye meyillidir; sahte bile olsa samimiyet gösterenleri baş tacı yapar. Fakat bu baş tacı edilenler her zaman halkın yüzünü güldürmemekte; aksine içten içe kemiren bir tahta kurdu gibi zarar vermektedir.

Türk Kültürü: Gurur Duyulacak Bir Miras

Türk kültürü, utanılacak veya reddedilecek bir miras değildir. İnsan babasını reddedemeyeceği gibi, tarihini de reddedemez. Onun iyi ve kötü yanlarından ders çıkararak kendini geliştirmek gerekir. Bugün ileri uygarlıkların hepsi, bu metodu uyguladıkları için yüksek refah seviyesine ulaşmış, gençleri diğer toplumlar tarafından bile gıpta edilen bir konuma gelmiştir.

Oysa bizim kültürümüz, hepsinden daha derin, daha ilgi çekici ve daha kucaklayıcıdır. Türk gençliği, kendi kültürünü doğru tanıyıp özümserse, müreffeh bir toplum olma yolunda ilerleyecektir. Onu doğru yola götürecek yegâne güç, Türk kültürünün kendisidir.