Onuncu Yıl Nutku

Bu yazı, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün çeşitli dönemlerde yaptığı bazı önemli nutuk ve söylevleri tam metin olarak içermektedir. Amacım bu metinleri birer tarihsel belge olarak, günümüz okurları için erişilebilir ve güvenilir bir şekilde derleyerek bir arşiv oluşturmak; Türkiye’nin yakın tarihine ve siyasal söylem mirasına katkıda bulunmaktır.

Türk İstiklal Savaşı’nın ardından imzalan Lozan Barış Antlaşması ile yaşanan Dünya Savaşı bozgununu Türk milletinin lehine çevirmiş, Lozan sonrasında içeride ve dışarıda saygı ile anılan yeni bir toplum ve devlet oluşturmak ve “çağdaş uygarlıklar düzeyine” ulaşmak için Gazi Mustafa Kemal’in önderliğinde toplum ve devlet hayatının bütün alanlarında köklü değişiklikler, inkılaplar gerçekleştirilmiştir. Genç Cumhuriyetin kısa bir zamanda aldığı yolun bütün yurtta iyi bir şekilde anlaşılması ve bu başarıların tüm dünyaya duyurulması isteğiyle ilk on yılını tamamlayan genç Cumhuriyet için bir kutlama programının düzenlenmesi kararlaştırılmıştır.^[1]

Tam metin;

Türk Milleti!

Kurtuluş Savaşı’na başladığımızın 15’nci yılındayız. Bugün Cumhuriyetimizin 10’uncu yılını doldurduğu en büyük bayramdır.

Kutlu olsun!

Bu anda büyük Türk milletinin bir ferdi olarak, bu kutlu güne kavuşmanın en derin sevinci ve heyecanı içindeyim.

Yurttaşlarım!

Az zamanda çok ve büyük işler yaptık. Bu işlerin en büyüğü, temeli, Türk kahramanlığı ve yüksek Türk kültürü olan Türkiye Cumhuriyeti’dir. Bundaki muvaffakiyeti Türk milletinin ve onun değerli ordusunun bir ve beraber olarak azimkârane(azimle) yürümesine borçluyuz. Fakat yaptıklarımızı asla kâfi (yeterli) görmeyiz. Çünkü daha çok ve daha büyük işler yapmak mecburiyetinde ve azmindeyiz. Yurdumuzu dünyanın en mamur ve en medeni memleketleri seviyesine çıkaracağız. Milletimizi en geniş refah, vasıta ve kaynaklarına sahip kılacağız. Milli kültürümüzü muasır medeniyet seviyesinin üstüne çıkaracağız. Bunun için, bizce zaman ölçüsü geçmiş asırların gevşetici zihniyetine göre değil, asrımızın sürat ve hareket mefhumuna (anlamına) göre düşünülmelidir. Geçen zamana nispetle daha çok çalışacağız. Daha az zamanda, daha büyük işler başaracağız. Bunda da muvaffak olacağımıza şüphem yoktur. Çünkü Türk milletinin karakteri yüksektir. Türk milleti çalışkandır. Türk milleti zekidir. Çünkü Türk milleti millî birlik ve beraberlikle güçlükleri yenmesini bilmiştir. Ve çünkü Türk milletinin yürümekte olduğu terakki (ilerleme) ve medeniyet yolunda elinde ve kafasında tuttuğu meşale, müspet ilimdir. Şunu da ehemmiyetle tebarüz ettirmeliyim (özellikle vurgulamalıyım) ki, yüksek bir insan cemiyeti olan Türk milletinin tarihî bir vasfı da güzel sanatları sevmek ve onda yükselmektir. Bunun içindir ki, milletimizin yüksek karakterini, yorulmaz çalışkanlığını, fıtrî (doğuştan gelen) zekâsını, ilme bağlılığını, güzel sanatlara sevgisini, milli birlik duygusunu mütemadiyen ve her türlü vasıta ve tedbirlerle besleyerek inkişaf ettirmek (ilerletmek) milli ülkümüzdür. Türk milletine çok yaraşan bu ülkü, onu, bütün beşeriyete hakiki huzurun temini yolunda, kendine düşen medeni vazifeyi yapmakta, muvaffak (başarılı) kılacaktır. Büyük Türk milleti, on beş yıldan beri giriştiğimiz işlerde muvaffakiyet (başarı) vadeden çok sözlerimi işittin. Bahtiyarım (ne mutlu) ki bu sözlerimin, hiçbirinde milletimin hakkımdaki itimadını (güvenini) sarsacak bir isabetsizliğe uğramadım. Bugün, aynı inanç ve katiyetle (kararlılıkla) söylüyorum ki milli ülküye, tam bir bütünlükle yürümekte olan Türk milletinin büyük millet olduğunu bütün medeni âlem, az zamanda, bir kere daha tanıyacaktır. Asla şüphem yoktur ki, Türklüğün unutulmuş büyük medeni vasfı ve büyük medeni kabiliyeti, bundan sonraki inkişafı (gelişimi) ile atinin (gelecekte) yüksek medeniyet ufkunda yeni bir güneş gibi doğacaktır.

Türk Milleti,

Ebediyete akıp giden her on senede, bu büyük millet bayramını daha büyük şereflerle, saadetlerle huzur ve refah içinde kutlamanı gönülden dilerim. Ne mutlu Türküm diyene!