Kohlberg'ün Ahlaki Gelişim Modeli: Ön-Ahlaktan Evrensel İlkellere

Lawrence Kohlberg, ahlaki yargılar ve karar verme süreçlerinin gelişimini inceleyen bir psikologdur. Ona göre, bireylerin ahlaki düşünce süreçleri yaşamları boyunca belirli evrelerden geçer. Kohlberg, bu evreleri altı aşamada tanımlamıştır ve bu aşamalar üç ana seviyede toplanmıştır.

''Eğer bu konuda bilgiye sahip değil veya en azından benim gibi geniş bir perspektife sahip değilseniz pek muhtemel şimdi aşağıda listeleyeceğim 3 tanesi ana başlık ve toplam 6 madde bende olduğu gibi sizde de ''aa gerçekten öyle'' diye, şaşırtabilir. :)''

1. Ön-Ahlaki Seviye (Preconventional Level):

Aşama 1 - Cezadan Kaçınma ve İtaat: Çocuklar, bir eylemin doğru ya da yanlış olduğuna cezaların varlığına göre karar verirler.

Aşama 2 - Bireysel Değiş-Tokuş: Doğru olanın, bireysel ihtiyaçları karşılamak için neyin işe yaradığına dayandığı bir aşamadır.

2. Ahlaki Seviye (Conventional Level):

Aşama 3 - İyi Çocuk/Bu İyi İnsan: Bireyler, başkaları tarafından onaylanmak ve beğenilmek için doğru olanı yapmaya çalışırlar.

Aşama 4 - Hukuk ve Düzen: Birey, sosyal düzeni korumak ve saygı görmek için doğru olanı yapar.

3. Sonrası-Ahlaki Seviye (Postconventional Level):

Aşama 5 - Sosyal Sözleşme: Birey, toplumun genel yararına olan kurallara ve yasalara değer verir, ancak bazen bu kuralların ve yasaların değiştirilmesi gerektiğini de kabul eder.

Aşama 6 - Evrensel Ahlaki İlkeler: Bu aşamadaki birey, evrensel ahlaki ilkelere dayalı olarak karar verir ve bu ilkeler, belirli yasaların ve toplumsal kuralların üzerindedir.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

''Bu maddeleri okuduktan sonra istemsizce çocukluk yıllarımdaki anılar gözümün önünde canlandı. Örnek; işte annem bana cezalar falan verirdi ve bende o şeyi yapmamayı öğrenirdim, ya da aşama 3'te olduğu gibi sürekli kafamı okşarlardı ''sen iyi çocuksun'' falan derlerdi. İnanılmaz şeyler gerçekten. Psikoloji ile hobi olarak ilgileniyorum ancak öğrendiğim şeyler , bu içerikte bahsettiğim ''ahlaki değerler'' gibi bazı olaylar da beni o kadar şaşırtıyor ki bunu blog yazımda bağırmak istedim. ''

Kohlberg, ahlaki yargılarının gelişimini incelemek için "Heinz dilemması" gibi hipotetik ahlak sorunları üzerine yapılandırılmış mülakatlar kullanmıştır. Ancak, bu teorinin bazı eleştirilere maruz kaldığını da belirtmek gerekir. Bazı eleştirmenler, teorinin kültürel önyargıları içerdiğini veya cinsiyet ayrımcılığı yaptığını iddia etmiştir.

Ancak, Kohlberg'ün ahlaki gelişim teorisi, ahlaki düşünme ve eğitim üzerine yapılan çalışmalarda geniş bir etki yaratmıştır ve bu alanda temel bir referans noktası olarak kabul edilir.

Umarım diğer blog yazılarım gibi bu da hoşunuza gitmiştir. Genellikle kısa sürecek ve hap bilgi tarzında içerikler üretmeye çalışıyorum. Bu sayede sizlerde yalnızca 1-2 dakika gibi kısa bir sürede eğer öğreneceğiniz birşey var ise çok da zaman kaybetmeden alıp gidiyorsunuz.

Keyifli Günler dilerim.. ^{[1], [2]}