Kendimizi İfade Ederken Ne Kadar Özgürüz?

Zaman zaman diğer insanlarla iletişim kurarken düşüncelerimizi net bir şekilde ifade eden kelimeler ya da cümleler bulmakta zorluk yaşayabiliriz. Hatta bazen kendimizi daha iyi ifade edebilmek için ana dilimiz dışında kullandığımız diğer dillerden alıntılar yaparız. Merak etmeyin bunun sebebi kötü dil becerilerinizden kaynaklanan bir durum değil, aksine bu dil ile iletişimde neredeyse kaçınılmaz bir olaydır. Şimdi gelin dilin tarihsel evrimine, neden ve ne zaman ortaya çıktığına ve az önce bahsettiğimiz sorunu nasıl çözebileceğimize bakalım.

Dil İlk Ne Zaman Ve Neden Ortaya Çıkmıştır?

Bilim insanları dil ile olan iletişimin ilk ne zaman ortaya çıktığı hakkında kesin bir kanıt bulamasalar da elde olan verilere baktığımız zaman bu durumun yaklaşık 50.000 ile 150.000 yıl önce, tam da insanın yani modern Homo sapiens türünün evrildiği zamanlara denk geldiğini söyleyebiliriz.^[1] Peki neden ortaya çıkmıştır böyle bir iletişim türü? Charles Darwin'in The Descent of Man, and Selection in Relation to Sex kitabında ifade ettiğine göre ilk dil ile iletişim insanların doğadan gelen ses yansımalarını, hayvanların çıkarttığı sesleri ve kendi içgüdüsel çığlıklarının dışa vurumu ile ortaya çıkmıştır.^[2] Buradan yola çıkarak diyebiliriz ki insanlar iletişim kurmak amacıyla taklitler ya da kendi içgüdüsel çığlıklarını kullanmışlardır. Fakat bu ilkel iletişim türü nasıl şu an bildiğimiz ve kullandığımız iletişim diline evrildi? Bu konu hakkında birçok araştırma hala günümüzde psikologlar, linguistler ve biyologlar tarafından devam ediyor. Bazı bilim insanları; insanın belli nesnelere, canlılara ve durumlara isim vermesinin beyinde gerçekleşen bir mutasyondan kaynaklı olduğunu söylerken bunu net bir şekilde kanıtlamak bir hayli zor olmaktadır. Her ne kadar ilkel insanların fosillerini inceleyip beyinlerinin büyüklüğünden yapılarına kadar birçok şeyi öğrenebilsek de beyinlerinin içinde hangi düşünceler ya da mutasyonların gerçekleştiğini bilmek şu anın teknolojisiyle mümkün değildir.^[3] Yani dilin ilkel mimikler ve jestler ile başlayan yolculuğunun şu anki haline nasıl geldiği hala büyük bir soru işareti olmaya devam etmektedir.

I cannot doubt that language owes its origin to the imitation and modification, aided by signs and gestures, of various natural sounds, the voices of other animals, and man's own instinctive cries.^[2]

-Charles Darwin

Dil Bizi Ne Kadar Kısıtlar?

Dil ile iletişime geçmeden önce oluşan düşünme süreci bizi asıl kısıtlayan süreçtir. Bunun sebebi kendimizi ifade etmeden önce ifade etmek istediklerimizi karşılayan kelime bilgimizin çoğu zaman yetersiz olmasıdır. Bu durum kişilerin kısır bir çerçeve içerisinde olaylara bakmasına neden olabilmektedir. Örneğin ana dili dışında ikinci bir dil öğrenmiş kişi, kendi dilinde olmayan ve o dile özgü yeni bir kavramı öğrendiğinde o kavramla ilgili bir konu hakkında sadece ana dilini konuşabilen bir kişiye göre kendisini daha iyi ifade edebilmektedir. Buna ek olarak araştırmalar, bilingual insanların ikinci dillerinin getirdiği yeni bir perspektif sayesinde kendilerini sadece ana dillerini konuşabilen insanlardan daha rahat ifade edebildiklerini gösteriyor.^[4] Bütün bunlardan yola çıkarak söyleyebiliriz ki kişinin kendisini özgürce ifade edebilmesinin en verimli yolu düşünce sürecinde kendine yeni perspektifler kazandırmak adına yeni diller öğrenmesidir.