Karbonun allotropları hakkında neler biliyoruz?
Karbon ve karbonun allotropları

- Blog Yazısı
Karbon nedir? doğada ne sıklıkla bulunur?
Karbon; atom numarası 6 olan, 4 tane bağ yapabilen, 3825 ºC'de süblimleşebilen, bir elementtir. Periyodik tablonun tablonun 2. periyodunun 14. grubunda (4A grubu) bulunur. Karbonun elektronegatifliği 2,55'tir. Saf karbon doğada çeşitli biçimlerde bulunur. Elmas, karbon atomlarının üç boyutta kristal yapı içerisinde düzenlenmesiyle oluşur. [1] Dünyanın çekirdeğinde yaklaşık %5 karbon vardır. [2]
Karbonun allotropları
1)Elmas
Elmas, doğadaki en sert maddedir. Mohs sertlik skalasında 10 değerliğe sahip olduğu için elmas, çizilmeye karşı en dirençli maddedir. Bu özelliği sayesinde elmas birçok takı malzemesinde kullanılabilmektedir. Elmasın doğada oluşma süresi milyonlarca yıl sürer. Elmas ısıyı çok iyi iletme özelliğine sahiptir fakat elektrik akımını iletemez. Isı emicilerde elmas özellikle tercih edilir. Elmasın yapısı, karbon atomlarının birbirlerine kovalent bağlarla bağlanması ile oluşur. [3] Elmas, düzgün dörtyüzlü geometrik şekline sahiptir.
2)Grafit
Grafit, karbon atomlarının düzgün altıgen kafesler oluşturarak üst üste katmanlar biçiminde dizilmesi ile oluşur. Grafit yumuşaktır; kağıt üzerinde iz bırakan, yağlı ve siyah renkli, katı bir maddedir. Grafit, ısı ve elektriği iyi iletir. Grafitin erime sıcaklığı, 3927 ˚C olarak bilinir. [4]
3)Fulleren
Karbonun yapay allotroplarındandır. Grafit benzeri yapıya sahiptir fakat grafit gibi saf altıgen değil, Beşgen veya Yedigen halkalar içerir. Yapısı futbol topuna benzemektedir ve 60 karbon atomu içerir. Fullerenler güneş pillerinde, kurşun geçirmez yeleklerde ve yakıt depolarında sıklıkla kullanılır.[2]
4)Grafen
Grafen, karbon atomlarının tek düzlemde altıgen yapıyla dizilmesiyle oluşan iki boyutlu ve bir atom kalınlığındaki karbonun allotropudur. Grafen yapısı çelikten yaklaşık 6 kat hafiftir. Grafen yapısı gereği çok esnemeye uygun bir allotroptur. Grafen ısı ve elektriği çok iyi iletir. Pil ömürlerini yaklaşıkk 10 kat uzatabilmektedir. Grafen allotropu sayesinde pillerin ömürleri yaklaşık 10 katına çıkarabilir.[4]
5)Karbon nanotüpleri
Silindir şeklinde yapay karbon allotropudur. Oldukça sert bir yapıya sahiptir. Şarj edilebilir batarya yapımında kullanılır. Dokunmatik ekranlarda ve biyosensörlerin yapımında kullanılır.
Etimolojisi
Adı latince kömür anlamına gelen "carbo" kelimesinden alır.[5]
- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- ^ TÜBİTAK Bilim Genç. Karbon. (14 Ocak 2024). Alındığı Tarih: 20 Ocak 2025. Alındığı Yer: Tübitak bilim genç | Arşiv Bağlantısı
- ^ a b Anthony R. Philpotts, Cornelis Klein, et al. (2012). Earth Materials: Introduction To Mineralogy And Petrology. ISBN: 052114521X. Yayınevi: Cambridge University Press.
- ^ Altınkenti. Elmasın Özellikleri:. Alındığı Tarih: 20 Ocak 2025. Alındığı Yer: Altınkenti | Arşiv Bağlantısı
- ^ a b Galip Bulut, Sırrı Polat, et al. Karbonun Doğal Allotropları. Yayınevi: Çap yayınları: Çap Yayınları Organik Kimya Konu Anlatımlı. sf: 26-27.
- ^ Aselsan. Geçmişten Günümüze Karbon. (16 Eylül 2022). Alındığı Tarih: 20 Ocak 2025. Alındığı Yer: Aselsan | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 25/04/2025 14:55:09 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/19629
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.