Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Bilişsel Davranışçı Terapi Nedir?

3 dakika
34
Bilişsel Davranışçı Terapi Nedir?
  • Blog Yazısı
Blog Yazısı
Tüm Reklamları Kapat

Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), bireyin düşüncelerini, duygularını ve davranışlarını birbirine bağlı olarak ele alan, kanıta dayalı bir psikoterapi yaklaşımıdır. Temel olarak, bireyin işlevsel olmayan düşünce kalıplarını fark etmesini ve bunları daha sağlıklı, gerçekçi düşüncelerle değiştirmesini hedefler.

BDT’nin temel ilkesi, olaylardan ziyade olaylara verilen anlamların bireyin duygusal tepkilerini ve davranışlarını belirlediğidir. Örneğin, bir toplantıya geç kalmak “Ben başarısız biriyim” gibi bir düşünceye yol açıyorsa, bu bireyde suçluluk veya kaygı gibi duygulara neden olabilir. Bu düşüncenin yeniden yapılandırılması, bireyin duygusal durumunu ve davranışını olumlu yönde değiştirebilir.

BDT’nin Tarihçesi

Tüm Reklamları Kapat

BDT, 1960’larda Amerikalı psikiyatrist Dr. Aaron T. Beck tarafından geliştirilmiştir. Beck, depresyon üzerine yaptığı çalışmalar sırasında bireylerin otomatik, işlevsiz düşüncelere sahip olduklarını ve bu düşüncelerin depresyonu sürdürdüğünü fark etti. Bu keşif, BDT’nin temelini oluşturdu. BDT’nin etkili olduğu bilimsel olarak kanıtlandıktan sonra anksiyete bozuklukları, obsesif-kompulsif bozukluk (OKB), travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) ve daha pek çok ruhsal sorun için uygulanabilir hale geldi.

BDT Nasıl Çalışır?

BDT, bireyin düşüncelerini incelemesi ve olumsuz düşünce kalıplarını değiştirmesi için yapılandırılmış bir süreç sunar. Bu süreç genellikle şunları içerir:

1. Psikoeğitim: Terapist, danışana düşünce-duygu-davranış bağlantısını öğretir.

Tüm Reklamları Kapat

2. Durum Tespiti: Danışanın işlevsiz inançları ve otomatik düşünceleri belirlenir.

3. Bilişsel Yeniden Yapılandırma: Bu düşünceler sorgulanır ve yerine daha gerçekçi düşünceler konur.

4. Davranışsal Teknikler: Danışanın günlük yaşamda olumsuz davranış döngülerini kırmasını sağlayacak yeni davranışlar geliştirilir.

BDT’de Kullanılan Teknikler

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.

Kreosus

Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.

Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.

Patreon

Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.

Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.

YouTube

YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.

Diğer Platformlar

Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.

Giriş yapmayı unutmayın!

Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

1. Otomatik Düşüncelerin Belirlenmesi:

Danışanın bir olay karşısındaki düşüncelerini fark etmesi sağlanır. Örneğin:

• Olay: Patronun eleştirisi

• Düşünce: “Ben yetersizim.”

• Sonuç: Kaygı ve motivasyon kaybı

Bu düşünceler analiz edilir ve yerine “Herkes hata yapabilir, bu gelişimim için bir fırsat” gibi alternatif düşünceler geliştirilir.

Tüm Reklamları Kapat

2. Bilişsel Çarpıtmalarla Çalışma:

Danışan, düşüncelerindeki çarpıtmaları fark etmeye yönlendirilir. Örneğin:

• Aşırı genelleme: “Bir sınavda başarısız oldum, bu yüzden hiçbir şeyi başaramam.”

Tüm Reklamları Kapat

• Etiketleme: “Ben beceriksizin tekiyim.”

Bu çarpıtmalar sorgulanarak gerçekçi bir bakış açısı geliştirilir.

3. Davranışsal Aktivasyon:

Özellikle depresif danışanlarda, bireyin hoşlandığı ve değer verdiği aktiviteleri planlayarak yeniden hayata katılımını sağlamayı hedefler.

Tüm Reklamları Kapat

Agora Bilim Pazarı
Dâhiler Sınıfı - Mozart: Müziğin Dahisi

DÂHİLER SINIFI: OKUMASI KOLAY, UNUTMASI ZOR

Önce müzik bir çocuğun ruhunu fethetti. Sonra çocuk büyüdü, müziği fethet-ti. Adı Wolfgang Amadeus Mozart’tı; bestecilerin en büyüğü.

Büyük ilgi gören Dâhiler Sınıfı serisi MOZART: Müziğin Dâhisi ile devam ediyor.

Dâhiler Sınıfı Serisi Hakkında:

Bunlar, her biri kendi yöntemiyle; kelimeleriyle, icatlarıyla, seçimleriyle ve hatta kaderleriyle dünyayı değiştirmiş kadınların ve erkeklerin hayat hikâyeleri; şaşkınlık ve hayranlık duymanızı sağlayacak, hayal gücü ve merak duygunuzu harekete geçirecek büyüleyici hikâyeler. Dâhiler Sınıfı serisi bu özel insanları çocuklarla (9 yaş ve üstü) tanıştırmak üzere tasarlandı. İlk olarak yayımlandığı İtalya’da büyük övgü toplayan ve ardından pek çok dile çevrilen Dâhiler Sınıfı, minik ebadı, renkli illüstrasyonları, bilgiyi heyecan ve macerayla birleş-tiren anlatımıyla çocukların kolay okuyacağı, zor unutacağı, onlara öğrendikle-rinden daha da fazlasını merak ettirecek bir seri.

Devamını Göster
₺200.00
Dâhiler Sınıfı - Mozart: Müziğin Dahisi

4. Maruz Bırakma:

Anksiyete bozukluklarında kullanılan bir tekniktir. Danışan, korku duyduğu duruma aşamalı olarak maruz bırakılır ve bu durumla baş etme becerileri geliştirilir.

Örneğin, sosyal fobisi olan bir bireyden bir toplantıda konuşma yapması istenebilir.

5. Günlük Tutma:

Danışan, duygu ve düşüncelerini yazılı olarak kaydetmeye teşvik edilir. Bu, farkındalık kazanmayı ve olumsuz düşünceleri yeniden yapılandırmayı kolaylaştırır.

6. Sokratik Sorgulama

Terapist, danışanın düşüncelerini derinlemesine sorgulamasını sağlar.

• “Bu düşüncenin doğru olduğunu nereden biliyorsun?”

• “Başka nasıl yorumlanabilir?” gibi sorularla danışanın bakış açısını genişletir.

Örnek Bir Uygulama:

Tüm Reklamları Kapat

• Danışanın Sorunu: Toplum önünde konuşma korkusu

• BDT Süreci:

1. Korkunun arkasındaki düşünce: “Herkes bana gülecek ve yetersiz görüneceğim.”

2. Bilişsel yeniden yapılandırma: “Beni yargılayacaklarını düşünsem de bu bir varsayım. İnsanlar genelde kendi konuşmalarına odaklanır.”

Tüm Reklamları Kapat

3. Maruz bırakma: Önce küçük bir grupta konuşma pratiği yapmak, ardından daha büyük bir topluluk karşısına çıkmak.

4. Davranışsal hedef: Her hafta yeni bir konuşma ortamında yer almak.

Sonuç

BDT, danışanın günlük yaşamındaki sorunlara doğrudan odaklanarak hızlı ve etkili bir şekilde sonuç almayı amaçlar. Yapılandırılmış ve pratik bir yaklaşım olduğu için birçok farklı ruhsal bozuklukta uygulanabilirliği yüksektir.

Okundu Olarak İşaretle
7
1
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Raporla
Mantık Hatası Bildir
Yukarı Zıpla
Bu Blog Yazısı Sana Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 3
  • Tebrikler! 2
  • Bilim Budur! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 14/02/2025 12:13:58 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/19253

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Makaleler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close