Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

John Stewart Bell

Einstein'ın yanıldığını kanıtlayan adam

3 dakika
35
John Stewart Bell
  • Blog Yazısı
Blog Yazısı
Tüm Reklamları Kapat

1935'te Albert Einstein, Boris Podolsky ve Nathan Rosen kuantum teorisindeki bir paradoksa dikkat çekti. Eğer ikiz parçacıklar, örneğin iki ışık parçacığı (foton) tek bir kaynaktan yayınlansa ve zıt yönlere doğru uçsalardı, birinin özellikleri yine de diğerinin özelliklerine bağlı olurdu; bunlar 'dolanıktır'. . Kuantum mekaniğinin tuhaf dünyasında, bazı özellikler gerçekten ölçülene kadar somut olarak gerçekleşmez - o zamana kadar somut bir varlığa sahip değillerdir - yine de hala dolaşıktırlar. Bir parçacığın özelliklerini ölçtüğünüzde kuantum teorisi, sanki bilgi aralarında ışık hızından daha hızlı geçiyormuş gibi diğerinin özelliklerini anında öğreneceğinizi öngörüyor. Einstein bunu 'uzaktan yapılan ürkütücü eylem' olarak adlandırdı ve bunun pek olası olmadığını düşündü.

Parçacık fiziğinin kuantum dünyası tuhaftır. Çok garip. Aslında o kadar tuhaf ki Einstein bile bunu kabullenemedi. Bu tuhaflığın ortaya çıkarılmasında etkili olan kişilerden biri de Belfastlı parlak bilim adamı John Bell'di (1928-90). Bell, QUB'da bilim okudu ancak çalışma hayatının çoğunu Cenevre'deki parçacık fiziği laboratuvarı CERN'de geçirdi. Kendisi de bir fizikçi olan eşi Mary Ross ile sıklıkla işbirliği yaparak birçok önemli katkılarda bulundu, ancak en çok 1964'te önerdiği bir fikirle tanınıyor.

John Bell, bu bariz paradoksu keşfetmenin bir yolunu önerdi, ancak Paris'teki Orsay'dan Alain Aspect liderliğindeki fizikçilerin deneyi deneyebilmesi için 20 yıl geçmesi gerekti: Foton çiftleri yarattılar, ikizleri ayırdılar ve her birini kendi ayrı yörüngesinde uçurdular. Ancak bir fotonun polarizasyonunu ölçtüklerinde, onun ikizinin polarizasyonunu anında anladılar. Bu, John Bell'in haklı, Einstein'ın ise yanıldığını kanıtladı; dünya gerçekten ürkütücü, tuhaf ve karmaşık.

Tüm Reklamları Kapat

Bell Teoremini doğrulayan ilk deneyler John Clauser ve Stuart Freedman tarafından 1971'de yapıldı; Clauser ve Abner Shimony, ilk birkaç deneyi 1978 tarihli bir incelemede anlattı. Orada, David Bohm'un önerdiği gibi, iki spinli 1/2 parçacık üzerindeki ölçümler konusunda Bell ile anlaştılar.

Clauser ve Shimony, bir spin bileşenini ölçmenin tüm yönlerdeki spin bileşenlerini kesin kılacağı sonucuna varırken yanılıyorlar. Eğer spinin üç x, y, z bileşeninin tümü 1/2'lik kesin değerlere sahip olsaydı, ortaya çıkan vektör (kenarı 1/2 olan bir küpün köşegeni) 3 ½ /2 olurdu. Bu imkansız. Spin her zaman ℏ/2 ile nicelenir. Ölçülmeyen bileşenler + ℏ/2 ve - ℏ/2'nin (ortalama değeri sıfır!) doğrusal birleşimidir.

Bell Teoremi, "Kuantum Mekaniğinin Temelleri"ndeki temel belgelerden biri olmasına rağmen, oldukça karmaşık oldukları için, doğrulayıcı deneylerin açıklanmasından çok daha sık alıntı yapılıyor. En ünlü açıklamalar, yanıp sönen ışıklar, zar atmalar veya kart oyunlarıyla analojiler yoluyla verilmektedir.

Yüksek enerji fiziği ve kuantum alan teorisi üzerine seksen civarında makale yayınladı. 1964'te kuantum teorisine en büyük katkısını yayınladı: 'Einstein Podolsky Rosen Paradoksu Üzerine' (Fizik, 1, 195-200), 'yerel olmayan teori' olarak adlandırdığı bu teori, alt yapılar arasındaki anlık iletişimi tespit etme potansiyelini gösterdi. - Birbirinden çok uzakta olan atomik parçacıklar. Bu, hiçbir şeyin ışık hızından daha hızlı hareket edemeyeceğini öne süren Einstein'ın görelilik teorisinden farklıdır. Makalesi ilk başta göz ardı edilmiş olsa da fizik camiası tarafından dikkate alındı. Teori deneysel olarak test edildi ve 'Bell'in eşitsizliği' veya 'Bell'in teoremi' olarak bilinmeye başlandı; bu, fiziğin temel temelini denemek için yeniden açılan kuantum teorisinin bir kanıtıydı. Kaliforniya'daki Lawrence Ulusal Berkeley Laboratuvarı'ndan Henry Stapp, sonucunu 'bilimin en derin keşfi' olarak nitelendirdi (H. Stapp, 'Are süperluminal bağlantılar gerekli mi?', Nuova Cimento (1977), xl B, 191–205). Bell'in makalelerinden bir diğeri, von Neumann'ın, kuantum mekaniği teorisine gizli değişkenler eklemenin imkansızlığına ilişkin daha önceki bir "kanıtını" geçersiz kılıyordu.

Tüm Reklamları Kapat

Bell'in öncü çalışmasının kuantum teorisi, kuantum deneyleri ve kuantum teknolojisindeki sonraki gelişmeler üzerinde muazzam bir etkisi oldu. Kuantum felsefesi üzerine kendi görüşlerinin bir koleksiyonu Speakable and unspeakable in quantum mekaniğinde (1987) yayınlandı ve mizahi resimlerle sunuldu. Yayınlarının bir listesi Kraliyet Cemiyeti Üyelerinin Biyografik Anıları'nda (1999) bulunmaktadır.

Hayatı boyunca, çoğunlukla kariyerinin son dönemlerinde pek çok ödül aldı; FRS (1972), Reality Foundation Ödülü (1982), Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi'nin fahri yabancı üyesi (1987), Fizik Enstitüsü'nün Dirac madalyası (1988), fahri D.Sc. QUB (1988) ve TCD (1988), American Physical Society'nin Heinman ödülü ve Royal Society'nin Hughes madalyası (1989).

John Bell, 1 Ekim 1990'da Cenevre'deki evinde felç geçirerek 62 yaşında öldü. Hayatının çalışmalarını anmak için düzenlenen bir konferansın tutanakları, Bell'den Quantum [Un]speakables to quantum information'da (2002) yayınlandı. Onu yirminci yüzyılın en iyi on fizikçisinden biri olarak tanımlayan Fizik Enstitüsü, QUB'un (Queens University Belfast) eski fizik binasının üzerine onun öncü çalışmalarını ve bilime katkısını anan bir plaket astı (2002). Bell'in biyografisini yazan Andrew Whitaker'e (1998) göre, onun çalışması 'fiziksel gerçekliğe ve evrenin doğasına dair algımızı değiştirdi'.

Okundu Olarak İşaretle
2
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Raporla
Mantık Hatası Bildir
Yukarı Zıpla
Bu Blog Yazısı Sana Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 1
  • Tebrikler! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 25/04/2025 07:38:00 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/17015

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Size Özel
Makaleler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000

Bize Ulaşın

ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close