John Bowlby'nin Bağlanma Kuramı

John Bowlby (1907 – 1990) akıl sağlığı ve davranış sorunlarının erken çocukluk dönemiyle olan bağlantısını araştıran psikanalisttir.

Bağlanma, yaşamın ilk yılında bir bebek ile bağlanma figürü arasında geliştirilen duygusal bağdır. Bu bağlanma figürü genellikle annedir ancak aynı zamanda baba veya diğer birincil bakıcı da olabilir. Bağlanma davranışı, bir bebeğin bağlanma figürüne yakınlık arama stratejisidir.

Bowlby çocukların başkalarıyla bağlanmaya önceden programlanmış olarak geldiklerini, çünkü bu onların hayatta kalmalarına yardımcı olacağını öne sürüyor. Bağlanma Kuramı'na göre, erken dönem duygusal bağlar, bir çocuk ile birincil bakıcı arasında farklı türden bağlanmalar yaratmada kritik öneme sahiptir. Ortaya çıkan duygusal bağlanma, çocuğun kendi duygularını ve yakın ilişkilerini etkileyen içsel çalışma modeli haline gelir. Bir çocuk, yaşamının yaklaşık ilk iki yılı boyunca bu en önemli bağlanma figürü tarafından sürekli bakım görmelidir. Bowlby, bağlanmayı geliştirmek için kritik bir dönem (2,5 yıl) olduğunu öne sürdü . Bu süre zarfında bir bağlanma gelişmediyse, o zaman hiç olmayabilir ancak Bowlby daha sonra 5 yıla kadar hassas bir süre önerdi. Bu kritik iki yıllık dönemde bağlanma figürü kırılır veya bozulursa, çocuk bu anne yoksunluğunun uzun vadede geri dönüşü olmayan sonuçlarına katlanacaktır. Bu risk beş yaşına kadar devam eder. Bowlby'nin Anneden Yoksunluk Hipotezinin altında yatan varsayım, bebek ile birincil bakıcı (yani anne) arasındaki bağın sürekli olarak bozulmasının, o bebek için uzun vadeli bilişsel, sosyal ve duygusal zorluklara yol açabileceğidir. John Bowlby (1944), yaşamın ilk beş yılında bebeğin ve annenin ilişkisinin sosyalleşme için çok önemli olduğuna inanıyordu. Bowlby'ye göre, kritik dönemde birincil bakıcıdan ayrılırsa ve yeterli duygusal bakımın yerine geçemezse, çocuk yoksunluktan muzdarip olacaktır. Güvensiz bağlanan bebekler, anneleri tarafından kucaklandıklarında bile sık sık ağlarlar ve çok az şey keşfetmeye eğilimlidirler. Zihinsel ve ilişkisel olarak sağlıklı büyümek için, küçük bir çocuğun erken yaşta bir yetişkinle duyarlı, sıcak, samimi ve sürekli bir ilişki yaşaması gerekir. Bu yetişkin daha sonra çocuğun çevreyi keşfedebileceği güvenli bir üs haline gelir. Bu bağlanma figürünün yanıt verebilirliği, genel olarak erişilebilir ve yanıt veren içsel modeller oluşturur. Sonuç olarak, bu çocuk ayrılık kaygısı, düşmanlık ve kaçınma gibi duygusal stresi daha sonraki ilişkilerinde daha az korkuyla ele alacaktır.

Güvenli bağlanan bebeklerin anneleri, ilk üç ay boyunca çocuklarının duygularına karşı daha ulaşılabilir, duyarlı ve duyarlıdır. Beslenme, yüz yüze oyun, fiziksel temas ve stres anlarında bebeklerin verdiği ipuçlarına hızlı ve güvenilir bir şekilde yanıt verdiler. Bu anneler aynı zamanda karşılıklı tatmin edici etkileşimler yaratarak bebeklerinin oyunsal davranışını birbirine bağladılar.

Güvenli bağlanmaya sahip bebekler, beslenirken daha işbirlikçidir ve kolayca rahatlatılır. Etkileşimler genellikle pürüzsüz ve neşelidir. 12 aylıkken bu çocuklar daha az ağlarlar. İhtiyaçlarını iletmek için yüz ifadelerine, jestlere ve seslendirmelere güvenirler. Daha mutlu ve daha az saldırganlar. Ayrıca temas kurmaya ve daha az sıklıkta tutmaya çalıştılar.

2 yaşında, güvenli bağlanan çocuklar okul öncesi eğitimde daha dirençli ve sosyal olarak yetkindir. Ayrıca özgüvenleri daha yüksektir.

Bu, çocuğun entelektüel, sosyal ve duygusal gelişiminde geri dönüşü olmayan uzun vadeli sonuçlara yol açacaktır. Bu durum aşağıda ki durumlara yol açabilir:

• suçluluk,

• azaltılmış zeka,

• artan saldırganlık,

• depresyon,

• şefkatsiz psikopati

Bowlby ayrıca duygusal bakım eksikliğinin şefkatsiz psikopatiye yol açabileceğini savundu.Sevgisiz psikopati, başkaları için endişe eksikliği, suçluluk eksikliği ve anlamlı ilişkiler kuramama ile karakterize edilir.

Bu tür bireyler, eylemlerinin sonuçlarını çok az dikkate alarak dürtüleriyle hareket ederler. Örneğin, antisosyal davranış için suçluluk göstermemek.

Bowlby, bu birincil ilişkiyi bozmanın daha yüksek çocuk suçluluğuna, duygusal zorluklara ve antisosyal davranışlara yol açabileceğine inanıyordu. Hipotezini test etmek için bir çocuk rehberlik kliniğinde 44 ergen suçlu üzerinde çalıştı.

1936 ile 1939 yılları arasında Bowlby'nin çalıştığı klinikten 88 çocuktan oluşan bir fırsat örneklemi seçildi. Bunlardan 44'ü, hırsızlık yaptıkları için kendisine sevk edilen çocuk hırsızlardı (31 erkek ve 13 kız). Bowlby, 44 çocuktan oluşan başka bir grubu (34 erkek ve 10 kız) "kontrol" (duygusal sorunlar nedeniyle kliniğe sevk edilen ancak henüz herhangi bir suç işlememiş kişiler) olarak hareket etmesi için seçti.

Kliniğe vardıklarında, her çocuğun IQ'su, testlere karşı duygusal tutumlarını değerlendiren bir psikolog tarafından test edildi. İki grup yaş ve IQ açısından eşleştirildi.

Bir psikiyatr (Bowlby), bir psikolog ve bir sosyal hizmet görevlisi tarafından, çocuğun erken yaşamının ayrıntılarını (örneğin, ayrılma dönemleri, şefkatsiz psikopati teşhisi) kaydetmek için çocuklar ve ebeveynleri ile görüşülmüştür. Psikiyatrist, psikolog ve sosyal hizmet uzmanı ayrı raporlar hazırladı.

Bulgular

Bowlby, hırsız grubundan 14 çocuğun şefkatsiz psikopatlar olarak tanımlandığını buldu (başkalarını umursayamaz veya onlara şefkat hissedemezlerdi); 12'si hayatlarının ilk iki yılında annelerinden altı aydan fazla uzun süreli ayrılık yaşamıştı. (Bu yıllarda uzun süreli ayrılık, çocuk yeni bir bağ kuramadığında şiddetlenebilen büyük bir travmadır. Çocuğun şimdiye kadarki ilişkilerindeki bağlanma ve güvenlik örüntüsü, çocuğun ilişki dünyasının içsel temsiline neredeyse yerleşmiştir. Çocuk büyüdükçe bu modeli değiştirmek önemli ölçüde zorlaşır.) Buna karşılık, şefkatsiz psikopatlar olarak sınıflandırılmayan 30 çocuktan sadece 5'i ayrılıklar yaşadı. Kontrol grubundaki 44 çocuktan sadece ikisi uzun süreli ayrılıklar yaşadı ve hiçbiri şefkatsiz psikopat değildi. Hipotezin öngördüğü gibi, şefkatsiz psikopat olarak teşhis edilen çocukların çoğunun (14 çocuktan 12'si) kritik dönemde birincil bakıcılarından uzun süreli ayrılık yaşadıklarını gösteren sonuçlar, anne yoksunluğu hipotezini desteklemektedir.