Balina Köpek Balığı

Ortalama bir balina köpek balığının boyu 15 metre dir ancak bu canlıların boyları 18 metre ye kadar ulaşabilir. Ve bu dev balıkların ağırlıkları 42 kilograma kadar çıkabilir. Balina köpek balıklarının tipik dış görünüşü soluk gri bir deri ve o derinin üstünde küçük beyaz noktalar bu beyaz noktaların genişliği 8 santimetre ye kadar büyüyebilir. İki adet sırt yüzgeçleri ve 5 solungaç aralıkları vardır. Kafaları genel olarak üstten basık yanlardan uzun ve incedir gözleri ağızlarına diğer köpek balıklarında olduğundan daha yakındır. Balina köpek balıkları vahşi doğada 100 ile 150 yıl arasında yaşadıkları tahmin edilir bu kadar uzun yaşama süresine yavaş metabolizmalarına borçludurlar.

Ekolojik Dağılım ve Habitat

Balina köpek balıkları sıcaklığı 21-25 derece olan tropikal sularda yaşarlar ayrıca planktonlardan dolayı daha soğuk sulara gittikleri görülmüştür. Bu devler çoğunlukla açık denizleri tercih etsede bazen kıyılara da yaklaşmıyor değiller. Su altı akıntıları sıcak sular ve balık sürülerinin bol bulunduğu yerlerde bulunmayı oldukça severler.

Wikimedia Commons

Popülasyon ve Koruma Statüsü

Balina Köpek Balıkları çeşitli nedenlerden dolayı IUCN tarafından tehdit altında olan bir tür olarak sıralanmıştır, işte bu sebeplerden bazıları:

Tesadüfi Yakalama

Avcılar denizlerde avlanırken diğer balıkları tutmak için attıkları ağlar maalesef çevreden gezen balina köpek balıklarını da yakalamaktadır.

Gemi Çarpması

Hantal canlılar olmaları ve sık sık gemilerin geçtiği bölgelerde gezmeleri balina köpek balıklarının ölümlerine sebebiyet vermektedir.

İnsanların Tahribatları

Dünyanın her geçen gün değişen iklimleri, su kirliliği ve yaşam alanlarının tahribatı bu canlıların sayısının azalmasına neden olmuştur.

Yasa Dışı Avlanma

Avlanması yasak olmasına halen bu canlılar çeşitli ülkelerde kaçak olarak yüzgeçleri ve yağları için avlanmaya devam etmektedir.

Davranış ve Etoloji

Bu canlılar devasa cüsselerine rağmen oldukça sakin canlılardır, diğer deniz canlılarının alanlarını rahatsız etmez ve neredeyse çok az sayıda canlı türünü besin olarak tüketirler hatta deniz turizminde ve devasa akvaryumlarda oldukça popüler canlılardır. Balina köpek balıkları gerçekten çok hantal canlılar olmakla beraber ortalama bir balina köpek balığı yüzerken 3-4 kilometre arası hızlarda hareket ettiği biliniyor, ancak bu hantallık onları avlanırken veya herhangi bir durumda iken etkilemez bunun biraz cüsselerinden dolayı diğer canlıların onlardan korkması ile de alakası var ayrıca tükettikleri besinler çoğunlukla aktif hareket edebilen canlılar değildir.

Üreme

Balina köpek balıkları tam olarak bilinmese bile tahminlere göre erişkinliğe geçiş yaşları 30 yıla kadar ulaşabilir. Bu bilgilerin tahmini dememizin sebebi vahşi doğada hiç bir balina köpek balığı hamile bir şekilde görülmedi bilim insanlarının ilerleyen yıllarda mutlaka bunlara daha iyi bir açıklama sunacağını zannediyoruz. Gebelik döneminin 2 yıl sürdüğü tahmin edilir, ayrıca yumurtalar anne karnında iken kırılır bu olaya yalancı yumurtlama da denir. Yavruların anne karnında yumurtadan çıkması ve canlı yavrulama sanılmasıdır.

Wikimedia Commons

Diyet ve Metabolizma

Balina köpek balıklarının genel besinleri kriller, planktonlar ve bazı küçük balık türleridir. Balina köpek balıklarının 300 den fazla dişleri vardır ancak bu dişleri kullanmazlar.

Filtreleme

Balina köpek balıkları beslenirken cüsselerine göre büyük olan ağızlarını açıp deniz suyunu ağızlarından içeri alırlar bu işlem sırasında süngere benzeyen solungaç sistemlerinden kendileri deniz suyunu bastırarak basınç ile suyu dışarı atarlar ve filtreleme işlemi halledilmiş olur bu filtreleme davranışının neden evrimleştiği tam olarak bilinmese bile büyük ihtimalle bu canlıların hantal olması ve bu yüzden diğer canlıların onları boyutlarından dolayı kolayca görüp kaçabileceğinden dolayı beslenebilmeleri için evrimleşti bu boyut sorunun aynısı mavi balinalarda da görünür ancak onlar balina köpek balıklarına göre daha hızlı ve ağızlarını daha çok açabilemelerinden dolayı daha az problem yaşıyor ayrıca bir mavi balinanın boyu 33 metre ye kadar ulaşabilirken dediğimiz gibi balina köpek balıklarının maksimum boyları 18 metre dir bu yüzden devasa bir balık sürüsünü mavi balina gibi ağzını açarak tüketemez.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Etimoloji

Balina Köpek Balığının adı büyük cüssesine ve aynı bazı balina türleri gibi insanlara karşı sakin balıklar olmalarından dolayı verilmiştir.

Sonuç

Bu devasa canlılar okyanuslarımızda binlerce yıl yaşadılar ve büyük bir ihtimalle uzun süreler boyunca yaşamaya devam da edecekler ancak bu canlıların nesilleri şimdiye kadar olduğu kadar hiç bir zaman tehlike altında olmadı. Kaçak avlanmaya yönelik çalışmalar her geçen gün üzerinde durulmaya devam ediliyor ve bazı ülkeler kendi aralarında bazı anlaşmalar yapıp bu canlıların korumalarını arttırmaya devam ediyorlar.