Bazı Kuş Türleri Nasıl Bu Kadar Zeki?
Karga, papağan gibi bazı kuş türleri diğer canlılar arasında bariz bir zeka farkı bulunmaktadır.
Büyük Beyin Yapısı:
Büyük beyin-küçük gövde oranı zekayı tamamen etkilemez, ancak vücutlarına göre büyük kafa yapısına sahip hayvanlarda daha karmaşık ve çeşitli beyin yapısı görülmektedir. Bu da zeka seviyesini etkileyen etmenlerden biridir. Bir karganın vücut-kafa yapısına bakacak olursak, bir leş karganın kafası 8-10 cm arasında olabilirken, vücutları 30-40 cm arası değişkenlik gösterebilmektedir.
Sosyal Zeka ve Öğrenme Becerisi:
Kuşlarda zamanla gelişmiş olan grup halinde gezme davranışı, sosyal zekalarının bariz bir örneğidir. Sosyal yaşam tarzına sahip hayvanların temel bir etmen olmasa da, tek başına yaşayan canlılara göre daha zeki oldukları da görülebilmektedir. Ancak, bu sonuç hayvanın davranışlarına ve adaptasyonuna bağlı olarak değişebilir.
Öğrenme Becerileri:
Kuşlarda öğrenme becerileri üç çeşide ayrılabilir. İşte bu öğrenme çeşitleri;
Görsel ve İşitsel Becerileri:
Papağanlar gibi bazı kuş türleri özellikle işitsel anlamda oldukça gelişmiştir. Afrika Gri Papağanı gibi bazı türlerin insanların dedikleri kelimeleri 5 gün veya birkaç haftada öğrenebildiği bilinmektedir. Ayrıca, öğrendikleri bu kelimeleri nerede kullanacaklarını hatta neyi anlattıklarını bile bildikleri durumlar olabiliyor. Örneğin, Alex adında Afrika Gri Papağanı türünden bir kuş, gösterilen cisimlerin rengini, hangi renk olduğunu ve küçük sayılarda toplama ve çıkarma işlemi yapabiliyor. Bu uç örneklerin yanında doğadaki kargaların cevizleri yüksekten aşağılara bırakıp kabuklarını kırmaları veya kuzgunların araba kornasını, ambulans sesini ve köpek havlamalarını taklit etmeleri, onların işitsel becerilerinin diğer hayvanlara nazaran ne kadar gelişmiş olduğunu gösteriyor.
Sosyal Öğrenme:
Kuşlar birbirlerinin davranışlarını taklit edebildikleri gibi etraflarında olan diğer canlıların davranışlarını da taklit edebilirler. Buna örnek verecek olursak, yavru veya genç kuşların sürü liderlerinin hareketlerini kopyalaması veya ağaç kakanları örnek alarak ağaçları delmeye çalışmaları bile onların sosyal öğrenme becerilerinin nedenli gelişmiş olduğunu göstermektedir.
Deneyimler:
Sadece kuşlarda olmasa da özellikle kuşlarda, hatalarından ders çıkarma ve deneyimlerini hatırlama konusunda oldukça gelişmiş canlılardır. Buna örnek verecek olursak, kuş besleyenlerin problemlerinden biri, eve yeni gelen kuşunuzu eğitmektir. İşte burada genelde kuş eğitmenlerinin hep dediği bir şey vardır: Kuşunuzu korkutmayın veya kendinize düşman yapmayın, çünkü kuşlar doğduklarından yetişkinliğe kadar olan süreçte ne öğrendilerse, yetişkin olduktan sonra davranışları oldukça katı bir şekilde kalmaktadır. Öyle ki, yetişkin bir kuşa bir şey öğretmek veya yaptırmak oldukça zordur. Bunun sebebi, aldığınız kuşun küçükken tecrübe ettiği şeylerin yetişkinliğe ulaştığında da hatırlaması ve sizin hakkınızda net düşüncelere sahip olmasıdır.
Göç Etme Davranışı:
Göç etme davranışı, diğer canlılarda da görülebilir, ancak neredeyse hiçbir kara canlısı kuşlar kadar uzun mesafelere göçler yapmazlar. Kuşlarda göç yeteneği doğal olarak hafızayı ve navigasyon yeteneğini geliştirir, bu da onların daha uzun mesafelere giderken gittikleri yerleri aklında tutmaları en azından belli başlı patikaları bildiklerini gösterir.
Problem Çözme
Kuşlarda hatırladıkları bilgileri kullanma ve aldıkları derslerden yeni bir sonuç çıkarma davranışı görülebilir. Buna örnek verecek olursak, içi yarısı su dolu bir soda şişesinde suyun üstünde yüzen bir ceviz bulunmaktadır. Karganın kafası şişe deliğinden küçük olduğundan dolayı karga, şişenin içine birkaç taş atıp su seviyesini yükseltip yüzeyde duran cevizi alabilmektedir. Başka bir örnek verecek olursak, yuvalarına fazla yaklaşan, kendilerinden çok daha büyük yırtıcılar olduğu zaman kargalar, dal, taş gibi cisimleri üzerlerine bırakarak onları korkutmaya çalışırlar.
Özet:
Kısaca, kuşlarda bu ve bunun gibi davranışlar, beyinlerini çalıştırıp bir nevi, her geçen nesil yeni şeylere daha iyi adapte olabilmelerini sağlamaktadır. Okuduğunuz için teşekkürler.
- 2
- 1
- 1
- 1
- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- The Human League. Bird Intelligence. Alındığı Tarih: 16 Mart 2024. Alındığı Yer: The Human League | Arşiv Bağlantısı
- Australian Geographic. Australian Geographic. Alındığı Tarih: 16 Mart 2024. Alındığı Yer: Australian Geographic | Arşiv Bağlantısı
- National Institutes of Health. National Institutes Of Health. Alındığı Tarih: 16 Mart 2024. Alındığı Yer: National Institutes of Health | Arşiv Bağlantısı
- Oxford Academic. Oxford Academic. Alındığı Tarih: 16 Mart 2024. Alındığı Yer: Oxford Academic | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 23/01/2025 15:35:55 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/17178
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.