Balina Köpek Balığı
Ortalama bir balina köpek balığının boyu 15 metre dir ancak bu canlıların boyları 18 metre ye kadar ulaşabilir. Ve bu dev balıkların ağırlıkları 42 kilograma kadar çıkabilir. Balina köpek balıklarının tipik dış görünüşü soluk gri bir deri ve o derinin üstünde küçük beyaz noktalar bu beyaz noktaların genişliği 8 santimetre ye kadar büyüyebilir. İki adet sırt yüzgeçleri ve 5 solungaç aralıkları vardır. Kafaları genel olarak üstten basık yanlardan uzun ve incedir gözleri ağızlarına diğer köpek balıklarında olduğundan daha yakındır. Balina köpek balıkları vahşi doğada 100 ile 150 yıl arasında yaşadıkları tahmin edilir bu kadar uzun yaşama süresine yavaş metabolizmalarına borçludurlar.
Ekolojik Dağılım ve Habitat
Balina köpek balıkları sıcaklığı 21-25 derece olan tropikal sularda yaşarlar ayrıca planktonlardan dolayı daha soğuk sulara gittikleri görülmüştür. Bu devler çoğunlukla açık denizleri tercih etsede bazen kıyılara da yaklaşmıyor değiller. Su altı akıntıları sıcak sular ve balık sürülerinin bol bulunduğu yerlerde bulunmayı oldukça severler.
Popülasyon ve Koruma Statüsü
Balina Köpek Balıkları çeşitli nedenlerden dolayı IUCN tarafından tehdit altında olan bir tür olarak sıralanmıştır, işte bu sebeplerden bazıları:
Tesadüfi Yakalama
Avcılar denizlerde avlanırken diğer balıkları tutmak için attıkları ağlar maalesef çevreden gezen balina köpek balıklarını da yakalamaktadır.
Gemi Çarpması
Hantal canlılar olmaları ve sık sık gemilerin geçtiği bölgelerde gezmeleri balina köpek balıklarının ölümlerine sebebiyet vermektedir.
İnsanların Tahribatları
Dünyanın her geçen gün değişen iklimleri, su kirliliği ve yaşam alanlarının tahribatı bu canlıların sayısının azalmasına neden olmuştur.
Yasa Dışı Avlanma
Avlanması yasak olmasına halen bu canlılar çeşitli ülkelerde kaçak olarak yüzgeçleri ve yağları için avlanmaya devam etmektedir.
Davranış ve Etoloji
Bu canlılar devasa cüsselerine rağmen oldukça sakin canlılardır, diğer deniz canlılarının alanlarını rahatsız etmez ve neredeyse çok az sayıda canlı türünü besin olarak tüketirler hatta deniz turizminde ve devasa akvaryumlarda oldukça popüler canlılardır. Balina köpek balıkları gerçekten çok hantal canlılar olmakla beraber ortalama bir balina köpek balığı yüzerken 3-4 kilometre arası hızlarda hareket ettiği biliniyor, ancak bu hantallık onları avlanırken veya herhangi bir durumda iken etkilemez bunun biraz cüsselerinden dolayı diğer canlıların onlardan korkması ile de alakası var ayrıca tükettikleri besinler çoğunlukla aktif hareket edebilen canlılar değildir.
Üreme
Balina köpek balıkları tam olarak bilinmese bile tahminlere göre erişkinliğe geçiş yaşları 30 yıla kadar ulaşabilir. Bu bilgilerin tahmini dememizin sebebi vahşi doğada hiç bir balina köpek balığı hamile bir şekilde görülmedi bilim insanlarının ilerleyen yıllarda mutlaka bunlara daha iyi bir açıklama sunacağını zannediyoruz. Gebelik döneminin 2 yıl sürdüğü tahmin edilir, ayrıca yumurtalar anne karnında iken kırılır bu olaya yalancı yumurtlama da denir. Yavruların anne karnında yumurtadan çıkması ve canlı yavrulama sanılmasıdır.
Diyet ve Metabolizma
Balina köpek balıklarının genel besinleri kriller, planktonlar ve bazı küçük balık türleridir. Balina köpek balıklarının 300 den fazla dişleri vardır ancak bu dişleri kullanmazlar.
Filtreleme
Balina köpek balıkları beslenirken cüsselerine göre büyük olan ağızlarını açıp deniz suyunu ağızlarından içeri alırlar bu işlem sırasında süngere benzeyen solungaç sistemlerinden kendileri deniz suyunu bastırarak basınç ile suyu dışarı atarlar ve filtreleme işlemi halledilmiş olur bu filtreleme davranışının neden evrimleştiği tam olarak bilinmese bile büyük ihtimalle bu canlıların hantal olması ve bu yüzden diğer canlıların onları boyutlarından dolayı kolayca görüp kaçabileceğinden dolayı beslenebilmeleri için evrimleşti bu boyut sorunun aynısı mavi balinalarda da görünür ancak onlar balina köpek balıklarına göre daha hızlı ve ağızlarını daha çok açabilemelerinden dolayı daha az problem yaşıyor ayrıca bir mavi balinanın boyu 33 metre ye kadar ulaşabilirken dediğimiz gibi balina köpek balıklarının maksimum boyları 18 metre dir bu yüzden devasa bir balık sürüsünü mavi balina gibi ağzını açarak tüketemez.
Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.
KreosusKreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.
Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.
PatreonPatreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.
Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.
YouTubeYouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.
Diğer PlatformlarBu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.
Giriş yapmayı unutmayın!Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza üye girişi yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.
Etimoloji
Balina Köpek Balığının adı büyük cüssesine ve aynı bazı balina türleri gibi insanlara karşı sakin balıklar olmalarından dolayı verilmiştir.
Sonuç
Bu devasa canlılar okyanuslarımızda binlerce yıl yaşadılar ve büyük bir ihtimalle uzun süreler boyunca yaşamaya devam da edecekler ancak bu canlıların nesilleri şimdiye kadar olduğu kadar hiç bir zaman tehlike altında olmadı. Kaçak avlanmaya yönelik çalışmalar her geçen gün üzerinde durulmaya devam ediliyor ve bazı ülkeler kendi aralarında bazı anlaşmalar yapıp bu canlıların korumalarını arttırmaya devam ediyorlar.
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- A. G. →. Balina Köpek Balığı (Rhincodon Typus). (5 Mayıs 2022). Alındığı Tarih: 22 Temmuz 2023. Alındığı Yer: UNGO | Arşiv Bağlantısı
- Bilimsel Dünya | Bilim Sitesi. Balina Köpek Balığı (Rhincodon Typus) | Bilimsel Dünya. (26 Ağustos 2019). Alındığı Tarih: 22 Temmuz 2023. Alındığı Yer: Bilimsel Dünya | Bilim Sitesi | Arşiv Bağlantısı
- Animals. Whale Shark | National Geographic. Alındığı Tarih: 22 Temmuz 2023. Alındığı Yer: Animals | Arşiv Bağlantısı
- Oceana. Whale Shark. (27 Haziran 2023). Alındığı Tarih: 22 Temmuz 2023. Alındığı Yer: Oceana | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 15/01/2025 18:08:00 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/15137
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.