Asperger Sendromu
![Asperger Sendromu](https://thumbor.evrimagaci.org/rcPEKQwRmExttRt4AioZAuz25_s=/250x0/content%2F235ea794-fdda-4c47-ad14-deea6547222e.jpeg)
- Blog Yazısı
Asperger sendromu, önceleri tek başına bir sendrom olarak tanımlanmış olsa da günümüzde otizm spektrum bozuklukları grubuna dahil edilmiş bir gelişimsel bozukluktur. Fakat halen çoğu hekim tarafından Asperger sendromu teşhis olarak kullanılmaktadır, Diğer otizm spektrum bozukluğu türlerinden en önemli farkı ise Asperger’de entelektüel veya dil becerilerine ilişkin bir sorun bulunmamasıdır. İsmini 1944 yılında hastalığı ilk kez tanımlayan Dr. Hans Asperger’den alan bu sendrom, temel olarak aile dışı insanlarla iletişim kurmada güçlük oluşturmasıyla karakterizedir. Bununla birlikte Asperger sendromlu kişiler, özel ilgi alanlarına odaklanma eğiliminde olabilir ve tekrarlayan davranışlar sergileyebilir. Bu sendrom, entelektüel veya dil becerilerine ilişkin bir bozukluğun bulunmadığı bir alt türdür. Sosyal anlamda başkalarıyla ilişki kurmakta zorlanma, mizah ve imalar gibi incelikli iletişim yollarını anlamakta güçlük ve takıntılı düşünce kalıpları gibi belirtiler Asperger sendromunda sıkça görülür. Asperger sendromu tanısı alan çocuklarda eğitim ve gelişim sürecinin iyi yönetilmesi ile birlikte özel bir eğitim ihtiyacı oluşmaksızın normal sınıflarda eğitim almak, yetişkinlik döneminde normal bir sosyal yaşam ve iş hayatı edinmek mümkündür.Asperger sendromu tanısı alan çocuklar genellikle üstün zekalıdır.
Asperger sendromunun belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterir.Ancak belirli bir ilgi alanına odaklanma sorunu yaygınlık gösterir. Bu odaklanma çoğu zaman takıntılı bir hal alır. Takıntılı olunacak durum çok geniş bir tanıma sahip olabilir. Bu ilgi durumu iletişim esnasında tek taraflı bir konuşma konusu olur. Aspergerli birey iletişim halinde çok farklı bir konudan bahsedilirken ilgi duyduğu konuyu karşısındaki anlatır. Anlatım esnasında konuşulan konu çoğu zaman umrunda değildir. Böyle zamanlarda karşıdaki kişinin konuyu değiştirme çabaları çoğunlukla başarısız olur. Zaten yapılan araştırmalar asperger sendromlu çocukların iletişimde ve sosyalleşmede sıkıntı çekmelerinin ana nedeninin bu durum olduğunu kanıtlamıştır. Çoğu zaman seslerini ne zaman yükseltip ne zaman alçaltacaklarını ayarlamakta güçlük çekerler. İnsanlardan göz teması kurmaktan kaçınıp ağızlarına bakabilirler. Pek çok Aspergerli birey dikkat eksikliği, hiperaktivite, obsesif kompulsif bozukluk gibi teşhisler almıştır. Aspergerli bireyler ilgilendikleri konular hakkındaki başarıları sayesinde tanınmış kişiler olabilirler.
Aşağıdaki cümlelerin çoğu size uyuyorsa bir uzmanla görüşünüz.
- [ ] Başka biri olmanın nasıl bir şey olduğunu hayal bile edemem.
- [ ] İnsanlar benim tuhaf veya farklı olduğumu düşünür.
- [ ] Bir şeyleri yapmayı sevdiğim şekil/yol aniden değiştiğinde aşırı derecede üzülürüm.
- [ ] Bazen farkında olmadan çok yüksek veya çok alçak sesle konuşurum.
- [ ] Tanıdığım bir yaşıtımla yemek yemektense tek başıma bir restoranda yemek yemeyi tercih ederim.
- [ ] Konuşurken genellikle filmlerden ve televizyondan kelimeler ve ifadeler kullanırım.
- [ ] Filmlerdeki karakterlerle bağlantı kuramam ve hissettiklerini hissedemem.
- [ ] Kendimi çoğunlukla başkalarının yerine koyamam.
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
- [ ] İnsanların teselliye ihtiyacı olduklarında bunu anlayamam.
- [ ] Her şeyi abartılı anlarım, bu yüzden de çoğu zaman insanların söylemeye çalıştıkları şeyi kaçırırım.
- [ ] İnsanlar bana kaba davrandığımı söylediğinde genellikle şaşırırım.
- [ ] Yemeğin ağzımda ne hissettirdiğini her zaman fark ederim.
- [ ] Sadece benimle aynı ilgi alanlarını paylaşan insanlarla konuşmayı severim.
- [ ] Başkalarını rahatsız etmeyen bazı sıradan dokular, cildime dokunduğunda çok müdahaleci hissettirir.
- [ ] İnsanlarla ilgilendiğim şeyi enine boyuna konuşmayı severim.
- [ ] İnsanlarla havadan sudan konuşamamam.
- [ ] Bir sohbeti bitirmek benim için zordur. Sonuna kadar devam etmem gerekir.
- [ ] Her şeyin her gün tamamen aynı olmasını severim ve rutinimdeki küçük değişiklikler bile beni üzer.
- [ ] Düşüncelerimi tıpkı not kağıtlarında olduğu gibi hafızamda biriktiririm ve ihtiyacım olanları yığına bakıp doğru olanı bularak (ya da başka bir benzersiz yol kullanarak) alırım.
- [ ] Aynı şey (giysiler veya sıcaklıklar gibi) farklı zamanlarda bana çok farklı gelebilir.
- [ ] İnsanlar bana çok fazla ayrıntıya girdiğimi söylüyor.
- [ ] Anlayışsız biri olduğum düşünülür.
- [ ] “İçi dışı bir olmak” ifadesi bana mantıklı gelmiyor.
- [ ] Genellikle sosyal ortamlarda nasıl davranacağımı bilemem.
- [ ] Konuşurken karşımdaki insanların nasıl hissettiklerini anlamak benim için zordur.Onları sıkabilirim.
- [ ] Bir yere gittiğimde tanıdık bir rota izlemek isterim yoksa kafam çok karışır ve üzülebilirim.
- [ ] Bazen bir kelimenin söylenme şekli veya tiz bir ses kulaklarımı tırmalayabilir.
- [ ] Giysilerime dokunduğumda ne hissettiğim konusunda çok hassasım. Dokuları, benim için nasıl göründüklerinden daha önemlidir.
- [ ] İnsanların bana sakar veya koordinasyonsuz olduğumu söylediği oldu.
- [ ] Yeni insanlarla tanışmak genellikle benim için zordur.
- [ ] İlgilendiğim şeylerin tam ayrıntılarını zihnimde görebilirim.
- [ ] İnsanların bana alışılmadık bir sesim olduğunu söyledikleri oldu (örneğin, düz, monoton, resmî, çocuksu veya tiz).
- [ ] Spordan Zevk almam.
- [ ] Yaşıma uygun kitaplar okumam.
- [ ] Etrafımdaki şakalardan zevk almam.
- [ ] Yaşıtlarıma göre sıra dışı detayları görebiliyorum.
- [ ] Çok fazla zamanımı alan bir ilgi alanım var.
- [ ] İlgilendiğim şeyleri sık sık gösterme çabasındayım.
- [ ] Bazı görgü kurallarını garipserim.
- [ ] Farkında olmadan patavatsızca sözler söylerim.
- [ ] Alışılmadık tekrarlayıcı davranışlarım var.
- [ ] Daha çok ilgi alanlarım üzerine konuşurum.
- [ ] Anlatmaya çalıştığım şeyi iyi anlatamam veya çok fazla ayrıntıya girerim. Bu yüzden de dinleyici kaybederim.
- [ ] Sık sık diğer kişilerin konuştukları sohbet yerine ilgilendiğim konu üstünde konuşmayı tercih ederim.
- [ ] Alışılmadık ifade tarzlarım var.
- [ ] Yüzme, bisiklete binme gibi aktiviteler benim için zor.
- [ ] Tekrarlayıcı sorularım vardır. aynı soruları sormaktan zevk alırım.
- [ ] Dikkat eksikliği, hiperaktivite, obsesif komplosif bozukluk, anksiyete, misofoni gibi teşhisler aldım.
- [ ] Göz teması kurmaktan zorlanırım. Çoğunlukla insanların ağızlarına bakarım.
- [ ] Her gün aynı kıyafetleri giyme ihtiyacı duyarım.
- [ ] Değişime alışmak benim için zor.
- [ ] Sevdiğim bir ilgi alanı veya ünlü üzerine sıkılmadan saatlerce konuşabilirim.
- [ ] Çoğunlukla alayları ve espirileri anlamam.
- [ ] Mecazi kelimeleri anlamakta zorlanırım.
- [ ] Her şeye ağlayabilen biriyim.
- [ ] İlgimi çekmeyen şeylerin üzerine asla gitmem.
- [ ] Yemekler arasında fazla ayrım yaparım. Kokusunu sevmediğim yemeği asla yemem.
- [ ] Bir ortamdaki birkaç sesi aynanda algılayabilirim. Algılarım farklıdır.
- [ ] Görsel zekam çok yüksektir.
- [ ] Bazen insanları anlayamıyorum ve kendimi farklı hissediyorum.
- [ ] İnsanlara sarılmaktan hoşlanmam.
- [ ] Yoğun korku ve endişelerim var.(yada vardı.)
İşte Asperger Sendromu Hakkında en çok merak edilen sorular ve cevapları;
Soru: Asperger Sendromu nedir belirtileri nelerdir?
Cevap:Asperger Sendromu, otizm spektrum bozuklukları arasında yer alan bir nöro-gelişimsel bozukluktur. Belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir, her aspergerli aynı belirtileri taşımaz ancak genel olarak aşağıdaki belirtiler yaygındır;
• Empati eksikliği, sözel ve sözel olmayan iletişimde eksiklikler, arkadaşlık ilişkilerinde yetersizlik.
• Belirli rutinlere sıkı sıkıya bağlı kalma, tekrarlayıcı hareketler veya konuşmalar.
• Belirli konulara aşırı ilgi duyma ve bu konular hakkında konuşma,konuşurken karşısındakinin sıkıldığını anlamama.
• Motor becerilerde zayıflık, sakarlık.
• Ses, ışık veya dokunma gibi duyusal uyaranlara karşı aşırı hassasiyet.
Bu belirtiler, Asperger Sendromu olan bireylerin günlük yaşamlarını ve sosyal etkileşimlerini etkileyebilir. Erken teşhis ve uygun müdahale, bu bireylerin sosyal becerilerini geliştirmelerine ve daha bağımsız bir yaşam sürmelerine yardımcı olabilir
Soru: Evet, Bu sendromla yaşayan ünlü kişilerin bazıları kimlerdir?
Cevap:
• Elon Musk: Tesla ve SpaceX'in kurucusu, teknoloji girişimcisi.
• Anthony Hopkins: Oscar ödüllü aktör.
• Lionel Messi: Dünyaca ünlü futbolcu
•Isaac Newton: Ünlü fizikçi ve matematikçi.
• Albert Einstein: Nobel ödüllü fizikçi.
• Satoshi Tajiri: Pokémon'un yaratıcısı.
Bu kişiler, Asperger Sendromu'na sahip olmalarına rağmen kendi alanlarında büyük başarılar elde etmişlerdir.
Soru: Asperger Sendromunun teşhisi ortalama kaç yaşında konulur?
Cevap: Asperger Sendromu her yaşta teşhis edilebilir fakat genellikle çocukluk döneminde teşhis edilir. Ortalama teşhis yaşı 10'dur. Ancak belirtiler genellikle 5 ile 9 yaş arasında ortaya çıkar ve bu yaş aralığında teşhis konuşabilir. Dil işlevlerinde bozukluk olmaması, teşhisin daha geç konulmasına neden olabilir
Soru:Asperger Sendromlu biri diyelim ki pek çok kere psikoloğa gitti fakat teşhis konulmadı neden olabilir?Cevap: Asperger Sendromu'nun teşhisi bazen zor olabilir ve bazı durumlarda psikologların gözünden kaçabilir. Bunun birkaç nedeni vardır;
•Asperger Sendromu'nun belirtileri bazı bireylerde hafif olabilir ve bu durum teşhisi zorlaştırabilir.
•Asperger Sendromu olan bireyler genellikle normal veya üstün zekâ seviyesine sahiptir ve dil becerileri de normaldir. Bu, sosyal zorlukların fark edilmesini zorlaştırabilir.
•Sosyal etkileşimdeki zorluklar ve tekrarlayıcı davranışlar her zaman belirgin olmayabilir ve bu da teşhisi geciktirebilir.
•Asperger Sendromu'na eşlik eden anksiyete, depresyon veya dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) gibi durumlar, ana belirtilerin gözden kaçmasına neden olabilir.
Bu nedenlerle, Asperger Sendromu'nun teşhisi için deneyimli bir uzmanın detaylı bir değerlendirme yapması önemlidir.
………
- 2
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 12/02/2025 16:08:26 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/18499
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.