Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Baobab Ağaçları Neden Böylesine Tuhaf Görünürler? Baobablar Kuraklıkla Nasıl Baş Ederler?

7 dakika
17,473
Baobab Ağaçları Neden Böylesine Tuhaf Görünürler? Baobablar Kuraklıkla Nasıl Baş Ederler? KPBS
Baobabs Bulvarı, Madagaskar
Tüm Reklamları Kapat

Dünya üzerindeki en garip görünümlü ağaçlardan biri olan Baobab ağaçları (yani Adansonia cinsi) insanlara her zaman ilgi çekici gelmiştir. Normalden kalın gövdeleri, gövdesine oranla ufacık dalları ve yaprakları... Fakat bu bitkilerin tuhaf görünümü sadece günümüzde değil, yakın geçmişte de böyleydi. Öyle ki, bazı Afrikalı yerliler onları, bu görünümlerinden dolayı "lanetli ağaç" olarak kabul etmişlerdi: Onlara göre Baobablar tanrıları kızdırmıştı. Tanrılar da bunun üzerine ceza olarak ağaçları, kökleri havada asılı kalacak şekilde baş aşağı döndürmüştü. Her ne kadar şu anda bunun bir mit olduğunu bilsek de, bu hikaye benzetme açısından hiç de fena değildir: Çünkü Baobab ağacının dalları, gerçekten de diğer ağaçların kök sistemine benzemektedir.

Ancak Baobab ağaçlarının tanrıları kızdırdığı için ters yüz edildiklerini söylemek onlara haksızlık olur; çünkü Baobablar aslında bize, aşırı kurak ve dolayısıyla da müthiş zor çevresel şartlarda dahi yaşamın sürebileceğini ve evrimsel süreçte ne tür sıra dışı adaptasyonlar ortaya çıkabileceğini göstermektedir. Bu nedenle onları "lanetlenmiş ağaçlar" olarak değil de, gerçek bir “hayat ağacı” olarak görmeliyiz. Bu benzetmeyi, sadece zor çevre şartlarından dolayı değil, aynı zamanda 3000 yıl kadar yaşayabilmelerinden dolayı da kullanabiliriz. Ayrıca bunların yanında, canlıların en zor şartlarda bile su ihtiyacını giderebilmesi ve en kurak koşullarda bile sağlıklı meyveler üretebilmesi de bu yakıştırmayı güçlendiren diğer evrimsel adaptasyonlardır.

Gövdenin Yapısı

Su Deposu

Kuraklıktan bahsetmiştik. Bir bitki için, dolayısıyla da bir ağaç için çevresel şartlara göre epey değişen, olmazsa olmaz iki şey vardır: su ve ışık. Baobab ağaçlarının çoğunlukta olduğu Afrika'nın savanalarında ve Madagaskar Adasında güneş ışığı, tahmin edeceğimiz üzere, bolca bulunmaktadır. Yani, ışıktan yana bir sorun yoktur.

Tüm Reklamları Kapat

Fakat su için, aynı durumdan bahsedilemez: Afrika’nın ve Madagaskar’ın bazı bölgelerinde ciddi derecede kuraklık hâkimdir. Bahsettiğimiz bu kuraklıklar mevsimsel kuraklıktır, yani yılın belirli dönemlerinde kendisini çok şiddetli bir şekilde gösterir. Bu topraklar, yılın kısa dönemlerinde yağış almaktadır ve bu kısa yağışlar da toplamda yıllık (yaklaşık) 200 mm değerine kadar inebilir - ki bu da mesela Türkiye'deki yağışlarla kıyaslayacak olursanız, oldukça düşük bir değerdir. Bu nedenle, Baobab ağaçlarında, az da olsa yağan yağmuru en etkili biçimde değerlendirebilmek adına, “su deposu” diyebileceğimiz, 120.000 litre (120 ton) suyu depolayacak kadar devasa bir gövde evrimleşmiştir. Bunu yapabilmek içinse, diğer tüm kurak ortamlarda yaşayan bitkiler gibi ("örneğin, kaktüsler"), bitkilerin temel dokularından olan parankima hücrelerini ("depo parankiması") kullanmıştır (bu şekilde, benzer şartlar altında benzer özelliklerin evrimleşmesine yakınsak evrim denmektedir). Bundan dolayı, yüksek oranda su (ve diğer besin maddelerini) tutabilen depo parankiması sayesinde şişmeye başlayan gövde, bunu ekstrem seviyelere çıkartabilme imkânını elde etmiştir.

Terlemenin Azaltılması

Ancak Baobabların kuraklık direncindeki tek etken bu değildir. Depo parankimasının suyu depolayabilmesinin yanı sıra bir de karşımıza terlemeyle oluşan su kaybı (ya da "transpirasyon") gerçeğini çıkarmaktadır.

Suyu harika bir şekilde depolayabilen Baobab ağaçları, şimdi de depoladığı bu suyu olabildiğince az kaybetmek zorundadır. Evrimsel süreçte bu ağaçların gövdesi, buna uygun bir forma doğru evrimleşmiştir. Suyu olabildiğince az kaybetmenin yollarından birisi, gövdelerini çok fazla uzatıp daraltmamaktır. Yani özetle, normalden daha kısa bir boylanmaya ve daha geniş bir gövdeye sahip olmaları gerekmektedir. Çünkü ancak bunu yaptıklarında, "yüzey alanı/hacim" oranını azaltabilmiş olurlar. Böylelikle yüzey alanı, hacme göre küçülmüş olacağı için, potansiyel su kaybı da en aza indirilmiş olacaktır; çünkü daha az yüzey alanı, terleme yapılabilecek daha az alan demektir. Öyle ki bu etken, (görece) daha az kurak bölgelerdeki Baobabların (diğer Baobablara kıyasla) daha uzun bir boylanmaya ve ince bir gövdeye sahip olmalarına karşın, daha fazla kurak bölgelerde yaşayan Baobabların neden daha kısa bir boylanmaya ve daha kalın bir gövdeye sahip olduklarını da tek başına açıklayabilmektedir.

Baobablar, bu eşsiz özellikleri sayesinde, gövdesinin yaklaşık olarak %75-80’ini suyla doldurabilmektedir. Bu gövde, ortalama olarak 2-3 metre çapında olurken, Adansonia digitata (“Afrika Baobabı”) gibi bazı türlerde çap genişliği 9-10 metreye kadar çıkabilmektedir! Fakat çap genişliği her ne kadar böylesine müthiş değerlere ulaşabiliyor olsa da, Baobab ağaçlarının gövdelerinin içinde boşluklar meydana gelebilir ve bu boşluklar bazen oldukça büyük olabilir. Böylelikle, canlılar bu ağaçlardan sadece besin ihtiyacını gidermekle yetinmez, ayrıca onları bir barınak olarak da görebilirler.

Tüm Reklamları Kapat

Fotosentez İşleminde Yaşanan Zorluk

Evet, kurak bir ortamda başa çıkılması gereken en önemli nokta, "su" faktörüdür. Fakat bunun yanı sıra Baobablar, her ne kadar bolca ışık elde edebiliyor olsalar da, bazı dönemlerde uzun süreli kuraklıklar nedeniyle başka faktörlerle de başa çıkmak zorunda kalmaktadır. Bunlardan en önemlisi de "fotosentez ve besin üretimidir".

Baobablar, yılın büyük bir çoğunluğunu ("yaklaşık olarak 8 ay") yapraksız olarak geçirirler. Öyle ki, yılda ortalama 8 ay boyunca yapraksız kalmalarına karşın, bazen bu süre 18 aya kadar çıkabilmektedir. Uzun süre yapraksız kalınmasının nedeni ise, terleme, yani su kaybıdır. Evet, gövdenin yapısal formu buna özel olarak evrimleşmiştir; fakat böylesine kurak bir ortamda su kaybı hiçbir şekilde kabul edilemez bir durumdur. Bundan dolayı, bir ağaçta terlemenin en yoğun yaşandığı yerin yapraklar olması nedeniyle, Baobablar evrimsel süreçte bu tür yaprak yitimi yolağına girmiştir. Fakat yaprakların olmaması, su kaybını büyük oranda azaltıyor olsa bile, aynı zamanda besin üretimini, yani fotosentezi de ciddi derecede azaltmaktadır.

Baobabların evriminde, bu sorunun üstesinden iki farklı şekilde gelinmiştir: İlk olarak, her ne kadar gövdeleri, kaktüsler gibi fotosentez yapmak üzere evrimleşmediyse de, yaprakların olmadığı zamanlarda, gövdelerinin altında bulunan, fotosentez yapan gizli bir tabaka sayesinde kısmen de olsa bu işlemi aksatmamış olurlar. İkinci olaraksa, dallarının ucunda bulunan yeşil yaprak sapları, yaprakları her ne kadar dökülmüş olsa da, fotosentez işleminde gövdeye yardım edebilir ve bu uzun kuraklık sezonlarının başarıyla atlatılmasına katkı sağlayabilir.

Kök Sisteminin Yapısı

Bu etkenlerin yanı sıra bir de "suya ulaşım" konusu vardır. Bildiğimiz üzere, damarlı bitkiler (tüm ağaçlar, aynı zamanda birer damarlı bitkidir) suyu elde etmek için kök sistemlerini kullanırlar. Baobab ağaçları için bu özellik çok önemli bir yere sahiptir; çünkü onlar, tahmin edeceğimiz üzere, su konusunda asla müsrif olmamaları gerekir. Bu nedenle kök sistemleri, çok geniş bir alana yayılmıştır ve bu büyük gövdeyi taşıyabilmesi için de oldukça sağlam bir yapıdadır.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.

Kreosus

Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.

Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.

Patreon

Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.

Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.

YouTube

YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.

Diğer Platformlar

Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.

Giriş yapmayı unutmayın!

Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

Fakat burada asıl önemli olan kökün yayılım alanıdır. Öyle ki, kök derinliği 2 metreye kadar inebilmesine karşın, kök genişliği, ağacın boy uzunluğundan bile (ki bazı Baobab türlerinde boy uzunluğu 30 metreye kadar ulaşmakta) daha yüksek değerlere çıkabilmektedir. Bu sayede, yağan yağmuru, toprağa düştüğü gibi oldukça fazla ve hızlı olacak şekilde toplayabilir ve depolanmak üzere ksilem demetleri aracılığıyla gövdesine aktarabilirler.

Baobablar ve İklim Değişikliği

Buraya kadar onların, kuraklığa karşı ne denli iyi bir şekilde adapte olabilmelerinden bahsettik. Fakat son yıllarda, anlaşılmaz bir biçimde, Baobab ağaçlarının, özellikle de yaşlı olanlarının (özellikle 1000 yaşından fazla olanların) sayısında bir azalma yaşanmaktadır.

Bunun nedenini araştıran bir Nature makalesinde araştırmacılar, Afrika’da 60’tan fazla Baobab ağacını, normalde fosilleri tarihlendirmek için kullanılan Karbon-14 metodu aracılığıyla tarihlendirdiler. Çünkü bu ağaçlar, diğer ağaçlar gibi yıllık halka üretmesine karşın, farklı bir özelliği olarak bazı yıllık halkalar zamanla kaybolabilmektedir ve bu durum da ağacın gerçek yaşını tayin etmekte güçlük çıkartmaktadır. Sonrasında, yapılan tarihlendirmeler sonucunda elde edilen bulgulara göre; ölçülen en yaşlı 13 baobabın 9’u, en büyük 6 baobabın ise 5’i, "12 yıllık" bir dönemde ölmüştü! Öyle ki, araştırmacılar, elde ettikleri bu bulguyu, “eşi görülmemiş büyüklükte bir olay” olarak yorumlamışlardır.

Araştırmacılar, bu yaşananlara neyin sebep olduğunu bulabilmek adınaysa, her ne kadar olası bir hastalıktan şüphelenmişlerse de, bu şüpheyi destekleyen herhangi bir kanıta ulaşamamışlardır. En nihayetinde ise; yaşanan bu ölümlerden İklim Değişikliği'ni ve dolayısıyla da artan kuraklığı sorumlu tutmaya başlamışlardır. Fakat bu durum, daha fazla araştırmayı gerektirmektedir.

Batı Madagaskar'daki, Adansonia grandidieri ("Büyük Baobab") Ağaçları
Batı Madagaskar'daki, Adansonia grandidieri ("Büyük Baobab") Ağaçları
The Guardian

Sonuç

"Hayat ağacı" olarak nitelendirilebilecek bu olağanüstü ağaçlarda, her ne kadar kuraklıkla başarılı bir şekilde mücadele edebilen özellikler evrimleşmiş olsalar bile, evrimsel adaptasyonların da bir sınırı olduğunu ve hızla değişen iklimden ve insan eliyle yaratılan yeni çevre şartlarından olumsuz yönde etkilendiklerini görüyoruz. Üstelik Baobab ağaçları, İklim Değişikliği'ne ve onun bir sonucu olan kuraklığa karşı diğer canlı türlerine kıyasla daha iyi adapte olmuş canlılar olmasına rağmen!

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
34
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 17
  • Tebrikler! 11
  • Üzücü! 7
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 4
  • İnanılmaz 4
  • Merak Uyandırıcı! 3
  • Bilim Budur! 2
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • Britannica. Baobab. (1 Ocak 2021). Alındığı Tarih: 28 Ocak 2021. Alındığı Yer: Britannica | Arşiv Bağlantısı
  • S. Kumar. (2021). The Baobab Tree. ResearchGate. | Arşiv Bağlantısı
  • G. E. Wickens. (2021). The Baobabs: Pachycauls Of Africa, Madagascar And Australia. ISBN: 978-1-4020-6431-9. Yayınevi: Springer. sf: 139-140.
  • S. Wild. Africa’s Majestic Baobab Trees Are Mysteriously Dying. (12 Haziran 2018). Alındığı Tarih: 28 Ocak 2021. Alındığı Yer: Nature | Arşiv Bağlantısı
  • Wikipedia. Adansonia. (1 Ocak 2021). Alındığı Tarih: 28 Ocak 2021. Alındığı Yer: Wikipedia | Arşiv Bağlantısı
  • D. J. Simbo, et al. (2021). Contribution Of Corticular Photosynthesis To Bud Development In African Baobab (Adansonia Digitata L.) And Castor Bean (Ricinus Communis L.) Seedlings. Science Direct. | Arşiv Bağlantısı
  • R. Pallardy. What Is It About Baobab Trees That Makes Them So Captivating?. (1 Ocak 2021). Alındığı Tarih: 28 Ocak 2021. Alındığı Yer: Earth | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 12/10/2024 15:04:49 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/10050

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hız
Canlılık
Radyoaktif
Grup
Sindirim
Köpekgil
Zehir
Freud
Kimya Tarihi
Fare
Gen İfadesi
Sosyal
2019-Ncov
Sahte
Epistemik
Işık Yılı
Algı
Küçük
Jinekoloji
Sıcak
Rna
Mikrop
Nükleer Enerji
Zehirli Mantar
Obstetrik
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
B. Kalaycık, et al. Baobab Ağaçları Neden Böylesine Tuhaf Görünürler? Baobablar Kuraklıkla Nasıl Baş Ederler?. (2 Şubat 2021). Alındığı Tarih: 12 Ekim 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/10050
Kalaycık, B., Bakırcı, Ç. M. (2021, February 02). Baobab Ağaçları Neden Böylesine Tuhaf Görünürler? Baobablar Kuraklıkla Nasıl Baş Ederler?. Evrim Ağacı. Retrieved October 12, 2024. from https://evrimagaci.org/s/10050
B. Kalaycık, et al. “Baobab Ağaçları Neden Böylesine Tuhaf Görünürler? Baobablar Kuraklıkla Nasıl Baş Ederler?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 02 Feb. 2021, https://evrimagaci.org/s/10050.
Kalaycık, Berkay. Bakırcı, Çağrı Mert. “Baobab Ağaçları Neden Böylesine Tuhaf Görünürler? Baobablar Kuraklıkla Nasıl Baş Ederler?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, February 02, 2021. https://evrimagaci.org/s/10050.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close