Kendinizin ve karşınızdakinin sahip olacağı elma sayısını belirleyeceğiniz bir oyun hayal edin. Ancak size söylendiğine göre, oyunda nihai olarak kazanmak ya da kaybetmek yok; sadece farklı şartlar altında nasıl düşündüğünüzün tespit etmeye çalışıldığı söyleniyor. Önünüzde üç seçenek var: A seçeneğinde, kendinize 10 elma alırken karşınızdakine hiç elma vermeyeceksiniz; B seçeneğinde, siz 2 elma alırken karşınızdakine 1 elma vereceksiniz; C seçeneğinde ise siz 4 elma alacaksınız, karşınızdaki ise 7... Hangisini seçmek isterdiniz?

Herkesin bu oyunda kullanacağı strateji farklı olacaktır. Bu oyunlarda "evrensel olarak geçerli" bir strateji olabilir veya olmayabilir; ancak her oyunda, tamamen rastgele tercihler yerine, genellikle en azından bir tane "mantıksal olarak desteklenebilir" strateji olacaktır. İşte bu oyunlar ve bunlar dahilinde kullanılan stratejiler Oyun Kuramı veya Oyun Teorisi isimli, ekonomi, savaş politikası, felsefe, mühendislik, bilgisayar bilimleri, işletme ve hepsinden önemlisi, biyoloji alanlarını kapsayan disiplinler arası matematiksel bir kuram çerçevesinde incelenir. Oyun Kuramı, bir katılımcının yaptığı seçimlerin diğer katılımcının kararları üzerinde etkisinin olduğu, rekabetçi oyunlarda izlenebilecek olan uzlaşmacı stratejileri analiz eder. 

Müzikten daha bahsetmeye başladığımız anda bile aklımıza onlarca şarkı gelir. Hatta bunlar birbiriyle aynı tarzda bile olmayabilir: pop, rock, metal, caz, klasik, rap, punk, blues ve daha nicesi...

Müzik, yaşantımızın her yerinde vardır. Bir ortamda müzik çalarken farkında olmasak veya istemesek bile ayağımızla ritim tutarız veya parmaklarımızı belli bir düzende bir masaya, bir sandalyeye veya cep telefonumuza vurarak müziğin ritmine ayak uydururuz. Hatta yeri gelir, kendimizden bir şeyler katarak müziğe eklemeler bile yapabiliriz! Ama neden?

Ad hominem argümanları, doğrudan bir argüman yerine, argümanın kaynağı olan birey veya gruplara yönelik kişisel ve dolaylı bir saldırı yapıldığında meydana gelir. Basit bir alaycı isim takmaktan, daha karmaşık retorik tekniklerine kadar uzanan birçok türü vardır. Bu çerçevede bir ad hominem argümanı örneği, bir kimsenin dikkat çektiği bir noktayı düzgünce ele alıp cevap vermek yerine bu kimseye küfretmeyi veya içinde bulunulan siyasi/ekonomik duruma yönelik bir eleştiri getirildiğinde bu eleştirilerin hangi lobinin etkisiyle ortaya çıktığını sormayı içerir.

Ad hominem argümanlar, çeşitli alanlarda yürütülen resmi ve gayri resmi tartışmalarda yaygın şekilde kullanılmaktadır ve bu nedenle anlaşılması son derece önemlidir. Makalemizde ad hominem argümanları ve türleri hakkında daha fazla bilgi edinecek, bu argümanlara düzgün bir şekilde cevap vermek için neler yapabileceğinizi göreceksiniz.

Bir yapay zeka sistemi, iki bronz sütunun üzerine işlenmiş ve Roma tarihi boyunca kopyaları yapılmış en ünlü Latin yazıtlarından biri olan Res Gestae Divi Augusti (Tr: "Yüce Augustus'un Fiiliyatı", "Augustus'un Eylemleri") isimli yazıt hakkında yeni detaylar ortaya çıkardı. Araştırmacılar, otobiyografik olduğu düşünülen yazıtı analiz etmek için Aeneas adlı bir yapay zeka kullandı. Diğer Latin yazıtlarıyla karşılaştırıldığında Augustus'un Eylemleri, Romanın yasal belgelerinde kullanılan dil ile benzerlikler gösteriyor. Ayrıca, emperyal siyasi söylemler veya emperyal gücü sürdürmeye yönelik bir mesajlar içeriyor. Google DeepMind'da bilgisayar mühendisi olarak çalışan ve bu makalenin ortak yazarı olan Yannis Assael şöyle söylüyor:

Assael ve ekibi daha önce antik Yunan yazıtlarını restore ve kategorize etmeye yarayan Ithaca isimli bir yapay zeka sistemi geliştirmişti. Adını Romalıların efsanevi atası, Truva kahramanı Aeneas'tan alan sistem ise Ithaca'nın sistemi ile benzer şekilde çalışıyor ancak Yunanca yerine Latince kullanıyordu.

Yapay zeka modelleri, dünyanın en önde gelen matematik yarışmalarından biri olan Uluslararası Matematik Olimpiyatları'nda (İng: "International Mathematical Olympiad", IMO) tarihte ilk kez altın madalya seviyesinde prestijli bir başarıya imza attı. Bu başarı, yapay zeka teknolojisinin en büyük destekçileri için inkar edilemez bir övünç hakkı olsa da şu anda, Google ve OpenAI'nin en gelişmiş yapay zeka programları bile hala son derece zeki bir genci geçebilmiş değil.

Her ne kadar kulağa tuhaf gelse de karmaşık matematik, yapay zekanın hâlâ en büyük engellerinden biri. Bunun neden böyle bir sorun olmaya devam ettiğine dair pek çok analiz mevcut, fakat genel olarak bu durum, yapay zeka teknolojinin çalışma prensiplerinden kaynaklanıyor. ChatGPT ve Google Gemini gibi yapay zekalar, bir komut aldığında kelimeleri ve harfleri "token" denilen küçük parçalara ayırıyor, sonra bunları analiz edip uygun bir cevap tahmin ediyor. Yapay zeka için bir cevap, sadece en olası token dizisi demek. Ancak biz insanlar; kelimeleri, cümleleri ve düşünceleri bir bütün olarak algılıyoruz.

Mutasyonların ne sıklıkla meydana geldiği ve evrime ne kadar etki ettiği uzun süredir araştırılmakta olan bir konudur. Evrimsel biyoloji araştırmaları sayesinde mutasyonların tipleri ve evrime etkileri ile ilgili olarak bazı genel şablonlar belirlenmiş olsa da (örneğin nötr mutasyonlar, en yaygın mutasyon tipidir); mutasyonların oranları ve etkileri türden türe çok değişim gösterebildiği ve bunları araştırmanın pek kolay olmaması gibi sebeplerle, nihai sonuçlara varmakta güçlük çekilmektedir. Fakat evrimsel biyoloji sahasında yapılan her yeni araştırma, mutasyonları ve bunların evrimle ilişkisini daha iyi anlamaktayız. Görselde gördüğünüz grafikler de, bu konuda yapılmış en kapsamlı araştırmalardan birisinin sonuçlarına dayanmaktadır.

Mutasyonlar genellikle iki kategoride incelenirler: Ani Etkili Mutasyonlar ve Nötr Mutasyonlar. Ani etkili mutasyonlar, meydana geldikleri anda canlıya olumlu veya olumsuz etki eden mutasyonlardır. Nötr (kimi zaman nötre-yakın da bu kategoriye dahil edilir) mutasyonlar ise meydana geldikleri anda canlıya pek bir etkileri olmayan mutasyonlardır. Ancak bu ikinci grup mutasyonlardan birkaç tanesi, evrimsel süreç dahilinde uzun vadede bir araya gelerek seçilim baskısı altında yavaş ve etkili değişimlere neden olabilirler. Dolayısıyla "Mutasyonların hepsi ani etkilidir ve zararlıdır." gibi iddiaların tamamı asılsız ve geçersizdir.

Tarihten bugüne dünya üzerinde sürekli var olan cinsiyetçilik kadınların yaşamına hep bir gölge bıraktı. Kadınlar eğitim alamaz, fikir belirtemez, topluma karışamazlardı. Bu tür basit şeylerin bile yapılmasına müsaade edilmeyen kadınların bilim alanında uğraş göstermeleri, ismini tanıtmaları epeyce zordu. Erkek egemenliğinin, yani ataerkilliğin kısıtlamalarına rağmen yine de bir çok şeyi başarabilmiş kadın bilim insanları vardır. Ki bilim dünyasına kattıkları şeyler kesinlikle basit şeyler değil. Eğer kadınlar böyle hor görülmeseydi, kim bilir belki yüzlerce belki de binlerce kadın bilim insanı olup keşifleriyle dünyamızı daha erkenden geliştirebileceklerdi.

Hadi bir bakalım kadınların karşısındaki engeller nelerdi ve bunlara rağmen neler yaptılar: