Denemeler (Les Essais)

Okuyan her kişinin günümüze dair bir metin bulacağı harika bir şaheser. Gerek insan doğasına dair gözlemleri, gerekse toplumsal yapının vazgeçilmez ve hiç değişmeyen bazı unsurlarına değinmesi açısından çok güzel bir kitap. Her çağda, her zamanda okunabilir olması esere evrensel bir nitelik katıyor. Gerçekten klasik olmanın hakkını vermek böyle bir şey olsa gerek.

Korku kimi zaman topuklarimiza kanat takar, kimi zaman da ayaklarımızı yere çiviler.

Kalk, bir şey yap diyen bir kitap!
Bir gencin kendine ve kendi üzerinden olay ve olgulara objektif bakabilmesinin kaldırım taşlarından biridir. İstisnasız her ortaokul öğrencisinin , diğer dünya klasikleri ile birlikte , okuması gereken kitaplardan biri.
Kitap sadece okutmakla kalmıyor yazdırıyor da. Ki bir insan duygu ve düşüncelerini asgari objektif temelde yazıya dökebiliyorsa eksiğini de net görebiliyor demektir. Dolayısı ile hangi alanda ne denli adımlar atıp gelişmesi gerektiğini de.
Buna ek olarak Alain'in (Fransız düşünür) denemeleri de bir o kadar etkili ve hayata dokunan tarzda.

Büyük bir ciddiyetle yaşayacaksın
Montaigne 'in denemelerinden oluşan bu
kitap, onun 10 yillik emeğidir. 10 yilinı verdiği bu
denemeler, hayatın neredeyse her alanı hakkında
okuyucuya anlattığı deneyimleridir. Tamamen
dürüst olduğunu, önceliğinin düşünme ve
sorgulama olduğunu söyler ve kitap boyunca
da üsttekileri eleştirmekten çekinmez, değişimi
savunur. Bu önemli çünkü yazıldığı dönem
skolastik düşünceye hapsolmuş insanlarla
doludur.
Kitabın bir diğer konusu da kendidir. Kendini,
çıkardığı dersleri, fikirlerini ve düşüncelerini bize
anlatır. Kendini tanıdığı kadarıyla bize de tanıtır.
Neredeyse her konu üstüne düşüncelerini söyler.
Hepsine katılmak mümkün değil. Zaten kitabın
yarısı alıntılar üstünedir. Oysaki özgür düşünme
bu değildir. Friedrich Nietzsche Ecce
Homo 'da yani nasil kendin olursun kitabinda çok
okumanın özgür düşünmeyi yok ettiğini çünkü o
zaman insanın bütün enerjisini kitaptaki fikirleri
onaylayıp onaylamayacağına yönelttiğini söyler. İnsan o zaman kendi düşüncelerini göremez olur. Böylece kitabımız yarı aforizma yarı da denemelerden oluşmuştur diyebiliriz.
Montaigne denemeleri çoğunlukla insan
duygularına yöneliktir. Soyut düşüncelerine anlam
katarak bize anlatır. Dostluk, yalnızlık, yaşam,
ölüm, sağlık, aşk, ruh gibi bir sürü geniş konu.
Tabii yaşam bütün bunların başlangıcıdır. Yazmak,
okumak, hissetmek yaşam belirtisidir. Yaşıyorsak
eğer bunlar bizim için geçerlidir. Yaşamı anlamak
ölümü anlamaya çalışmaktan daha önemidir.
Çünkü:
"Ben düşündükçe var dünya, ben yok o da yok.
Ömer Hayyam