Evrimsel biyolojiye giriş yapacak biri, bu alanın kökenlerinin çok eskiler gittiğini bilmelidir. Bu tarihsel birikim, aynı zamanda teorinin gücünü de belirleyen unsurlardan birisidir. Tarihte, evrime dair görüşlerin ilk izlerine Antik Yunan'da rastlamaktayız.

Antik Yunan medeniyeti, daha sonra birçok bilimsel düşünceye temel oluşturacak fikirlerin ortaya atıldığı bir zaman dilimini kapsamaktadır. Bunlardan biri de canlılığın kökeni ve nasıl çeşitlendiği ile ilgili görüşlerdir. Bu yazımızda, Antik Yunan medeniyetinde canlılığın kökeni ve değişimiyle ilgili görüşlere bakış atacak, Evrim Teorisi'nin tarihsel temellerini inceleyeceğiz.

Özel Görelilik Teorisi (veya İzafiyet Teorisi), Evren'i oluşturan uzay-zaman dokusunun doğasına yönelik bir teoridir ve uzay ve zaman arasındaki ilişkiyi açıklar. Özel Görelilik Teorisi, Albert Einstein tarafından 1905 yılında yayınlanan On the Electrodynamics of Moving Bodies başlıklı makalede ileri sürülmüştür.^[1]

Özel Görelilik Teorisi, 2 temel postülat üzerine kuruludur:

Uganda'da uzun süredir devam eden bir çalışma, insan medeniyetinin tıp alanındaki gelişiminin evrimsel kökenlerine ışık tutuyor. Yaralanan şempanzeler, bazen diğer şempanzelerin yardımıyla iyileşiyorlar!

Oxford Üniversitesi'nden primatolog Elodie Freymann ve meslektaşlarına göre Uganda'da bulunan Budongo Ormanı'nda 30 yıldır süregelen araştırma, şempanelerin hem kendilerine hem de başka şempanzelere "tıbbi yardım" uyguladığını gösteriyor. Freymann, bu ormanın dışındaki bölgelerde de ara sıra gözlenen bu davranışların şempanzeler arasında oldukça yaygın olduğunu düşünüyor.

Standart Model (veya uzun adıyla "Parçacık Fiziğinin Standart Modeli" veya "Temel Parçacıkların Standart Modeli"), Evren'de var olduğu bilinen dört temel kuvvetten yer çekimi hariç üçünü (elektromanyetizma, zayıf çekirdek kuvveti ve güçlü çekirdek kuvveti) tanımlayan ve bilinen tüm temel parçacıkları sınıflandıran teoridir. Standart Model, Kuantum Alan Teorisi'nden doğan bir paradigmadır ve kendiliğinden simetri kırılması, fiziksel anomaliler ve pertürbatif olmayan davranışlar da dahil olmak üzere, çok çeşitli fiziksel fenomenleri izah etmekte kullanılabilir.^{[1][2][3][4][5]}

Karanlık madde ve nötrino salınımlarının varlığı gibi Standart Model'den farklı deneysel sonuçları açıklamak için varsayımsal parçacıkları, ekstra boyutları ve ayrıntılı simetrileri (süpersimetri gibi) birleştiren daha egzotik modeller oluşturmak için bir temel olarak kullanılır.

Hepimizin bildiği gibi vücudumuzdaki hücrelerin neredeyse hepsinde 46 kromozom bulunur. Bunların 23 tanesi annemizden, 23 tanesi ise babamızdan gelir. Bu 23 çiftin 22 çifti otozomal kromozomlardır; yani vücut kromozomlarınız. Geriye kalan çift ise meşhur X ve Y kromozomlarından oluşan eşey kromozomlarınızdır. Eğer iki adet X kromozomuna sahipseniz dişi, bir adet X ve bir adet Y kromozomuna sahipseniz erkek cinsiyetine sahip olursunuz. Ancak insan dişilerinde, yani kadınlarda hücrelerde bulunan bu iki X kromozomundan sadece 1 tanesinin aktif olduğunu, diğerinin hiçbir işe yaramadığını biliyor muydunuz? Peki şöyle soralım: Sizce erkeklerin meme uçları, kadınların X kromozomu ve kaliko kedilerinin ortak noktası nedir? Embriyoloji ve genler!

Erkeklerde neden meme ucu var? Aslında bu konuyu şuradaki yazımızda işlemiştik; ama kısaca üzerinden geçelim: Sonuçta memelerin var olma nedeni, yavrulara süt verebilmektir. Bunun nedeni, ana rahmindeki insan gelişiminin yaklaşık ilk 6 hafta boyunca yavru "dişi olacakmış gibi" yaşanmasıdır.