21 Mart Dünya Down Sendromu Günü olarak belirlenmiştir. Bunun özel bir anlamı bulunur: 21 Mart, yani 21.3 gösterimi, Down sendromunun ana nedeni olan 21. kromozomun üçlenmesi (üç katına çıkması) olayına işaret eder. Biz de, Evrim Ağacı ailesi olarak, bu inceleme yazımızı tüm Down sendromlu okurlarımıza ve Dünya'daki tüm Down sendromlu türdaşlarımıza ithaf ediyoruz! 

Down Sendromu, az önce de belirttiğimiz üzere, bir bireyde 21. kromozomun 2 yerine 3 kopyası olmasından kaynaklanan bir kromozomal bozukluktur. Bu sebeple trizomi 21 olarak da bilinmektedir ("trizomi", "üçlenme" anlamına gelir). Aşağıda Down sendromlu bir erkeğe ait bir hücrenin içerisindeki koromozomların dağılımı gözükmektedir.

İslam'ın önemli bir ilkesi olarak hoşgörü

Küreselleşme, iki kutuplu dünyamızı tek kutuplu bir köye dönüştürdü. Bu köyde yaşayan insanlar farklı görüşlere ve farklı kültürlere sahiptir. Böyle bir yerde yaşayanlar için "öteki" olarak ifade edilenlerin kendini ifade biçimlerine saygı duymak gerekir. Bu ihtiyaç hoşgörüdür. Farklılıklara hoşgörü zenginliğe, tartışmayı gelişmeye, huzursuzluğu barışa ve bireyciliği uyuma götüren temel faktördür. Her bireyin farklı ifade biçimine saygı duymak, her bireyin birbiriyle çelişen görüşlerine rağmen hoşgörülü bir tavır sergilemek hoşgörüdür. Hoşgörü, senin gibi düşünmeyenlere katılmak, değerlerinden uzaklaşmak değil, onları olduğu gibi kabul edebilmek ve iyi davranabilmektir. Hoşgörü din ve vicdan özgürlüğüdür.

Evrilebilirlik (ya da evrimleşebilirlik), en basit tanımıyla doğal seçilimin etkili olduğu bir evrim sistemi içerisinde, bir canlının kalıtsal fenotipik varyasyonlar geliştirme kapasitesidir. Daha detaylı açıklamak gerekirse evrilebilirlik; tür içerisindeki bir popülasyonun genetik çeşitlilik oluşturma yeteneğinden öte, doğal seçilimin etkili olduğu bir evrim sistemi içinde uyumsal yani adaptasyon sağlayan genetik çeşitlilik oluşturma yeteneğidir. Burada uyumsal veya adaptasyon sağlayan genetik çeşitlilik oluşturma yeteneğinden kasıt, popülasyonun yararına olacak çeşitliliğin kazanılmasıdır

Aynı zamanda evrilebilirlik; evrimsel sürece hücre biyolojisi, gelişim biyolojisi ve moleküler biyoloji gözünden modern bir bakış olarak da düşünülebilir. Darwin’in evrim teorisinin de yansıttığı gibi evrim; oldukça başarılı işleyen, bir o kadar da yaratıcı ve doğal ilkelerin ürünü olan bir süreçtir. Evrim kuramının tam olarak anlaşılması ve eksikliklerinin giderilebilmesi için evrilebilirlik kelimesinin de doğru bir şekilde anlaşılması gerekir. Bunun için öncelikli olarak Darwin’in evrim teorisi fikrine biraz daha yakından göz atalım.

Stephen Hawking bilim hayatının büyük bir bölümünü Kara Delikler üzerine araştırmalar yaparak geçirmiştir. Hawking bu araştırmalarında bilim dünyasına oldukça faydalı gelişmeler sunmuştur. Bu Blog yazısında Hawking'in kara delikler üzerine yaptığı araştırmaların ve sunmuş olduğu kanıtların sadece bir bölümünden bahsedilecektir.

Bir zamanlar biyolojik uyumsuzlar olarak görülen melezler başı dertte olan birçok hayvan türünün gizli kurtarıcıları olmuşlardır. Bu gerçeği koruma politikalarıyla uzlaştırmak, bilimin önünde çözülmesi gereken zor bir durum olarak durmaktadır.

2006 yılında Kanada’nın kuzeybatı bölgesinde bir avcı, kutup ayısı sandığı bir hayvan vurdu. Fakat ayrıntılı incelemeler sonucunda hayvanın beyaz kürkünde kahverengi lekeler bulunduğu, pençelerinin alışılmadık biçimde uzun ve sırtının biraz kambur olduğu ortaya çıktı. Hayvan, aslında bir melezdi; annesi bir kutup ayısı, babası ise bir bozayıydı. Bu çaprazlamanın mümkün olduğu bilinse de -iki tür daha önce korumalı yetiştirme programı altında çiftleşmiştir- bu, doğada rastlanan ilk vakadır. Sonradan bu vakanın münferit bir vaka olmadığı anlaşılmıştır. Çevreciler ve diğer doğa koruma grupları, iklim değişikliği nedeniyle bozayıların kutup ayılarının yaşadığı yerlere sokulması devam ederse bu tip melezleşmenin daha da yaygınlaşacağından ve sonunda kutup ayısı popülasyonunu tahribata uğratacağından endişe duymaktadırlar. Hatta türü korumak amacıyla melezlerin öldürülmesini teklif edenler bile olmuştur.

İnsan çiftleşme sisteminin en iyi nasıl karakterize edileceği, yoğun ve kutuplaşmış bir tartışma konusudur:

Her iki yaklaşım için de çeşitli dayanak noktaları ve kaynaklar bulunduğu göz önüne alındığında, insanlarda çiftleşme modellerinin en iyi nasıl tanımlanacağı konusunda akademik camiada bir anlaşmazlık olduğu söylenebilir. Özellikle zor olan, türe özgü bir stratejinin, üzerinde anlaşmaya varılmış bir tanımını oluşturmaktır - ki yapılacak bu tanım, karşılaştırmalı çalışmalarda yaygın bir kullanıma sahip olacaktır.

Filler ve yünlü mamutlar arasındaki genetik farklılıklar, bu görkemli buz devri canlılarının soğuğa nasıl göğüs gerdiğini ortaya koyuyor. Fil kuzenlerinin aksine, yünlü mamutlar soğuğa adapte olmuş canlılardı, uzun kıllı postlara, kalın yağ tabakalarına ve ısı kaybını en az seviyeye indirmeyi sağlayan küçük kulaklara sahiplerdi. İlk defa bilim insanları, bu farklılıkları sağlayan binlerce mutasyonu kapsamlı bir şekilde katalogladılar.

Araştırma, yünlü mamutların (Mamuthus primigenius), Asya filleri (Elephas maximus) ile paylaştıkları ortak atadan nasıl evrildiklerini gösteriyor.^[1] Bu bilgiler, aynı zamanda Sibirya'da hayatta kalabilecek özelliklere sahip fillerin üretilmesi için de bir tarif niteliğinde olabilir. California Üniversitesinden evrimsel genetikçi Beth Shapiro şöyle diyor:

Türdiriltimi (İng: "De-extinction") veya "diriltme biyolojisi" nesli tükenmiş bir türü veya alt türü, klonlama, gen düzenleme veya geri ıslah (İng: "Back breeding") gibi yöntemlerle yeniden üretmeye çalışma sürecidir. Bu süreç, bilim ve teknolojinin ilerlemesiyle birlikte bazı hayvan türlerini yeniden hayata döndürmek için umut verici bir yol olarak görülmektedir. Örneğin, yünlü mamut kuşkusuz en popüler türdiriltimi adaylarından biridir.

Peki türdiriltimi, nesli tükenen yakın kuzenlerimiz olan Neandertaller için de mümkün olabilir mi? Bu sorunun cevabı hem bilimsel hem de etik açıdan karmaşıktır. Bu yazımızda, bu soruların cevabını almak için Neandertallerin evrimini, türdiriltimi için gerekli olan genetik ve teknolojik koşulları ve türdiriltiminin olası sonuçlarını inceleyeceğiz.

Günümüzde a dinine mensup bir kişiye insanlığın başlangıcı sorulsa o gidipte b dinini kabul ettiği başlangıcı cevap olarak verse ne olur? Tabiiki de a dininin söylediği savunulur. Kısacası bazı bunun gibi kavramlar dinden dine değişir. Bu yüzden günümüz okullarında öğrenci soruyu dini metinlerden değil bilimsel makale ve yazılarda ararki okulunda istediği budur. Dinlerin birbirlerinden bağımsız savundukları olabilir ama bilim teki savunur. Bazı zamanlar bilimde teoriler ortaya atılır.Teoriler asıl olanı çürütmek içindir ve genellikle hemen çürütülür. Tabii ki hepsi değil. Kısacası farklı dinler olduğu gibi bu dinlerin farklı semboliklikleri vardır.