Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Mamut Genomu Sayesinde "Kutup Filleri" Üretmemiz Mümkün Olabilir!

Mamut Genomu Sayesinde "Kutup Filleri" Üretmemiz Mümkün Olabilir!
4 dakika
1,653
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 8 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Filler ve yünlü mamutlar arasındaki genetik farklılıklar, bu görkemli buz devri canlılarının soğuğa nasıl göğüs gerdiğini ortaya koyuyor. Fil kuzenlerinin aksine, yünlü mamutlar soğuğa adapte olmuş canlılardı, uzun kıllı postlara, kalın yağ tabakalarına ve ısı kaybını en az seviyeye indirmeyi sağlayan küçük kulaklara sahiplerdi. İlk defa bilim insanları, bu farklılıkları sağlayan binlerce mutasyonu kapsamlı bir şekilde katalogladılar.

Araştırma, yünlü mamutların (Mamuthus primigenius), Asya filleri (Elephas maximus) ile paylaştıkları ortak atadan nasıl evrildiklerini gösteriyor.[1] Bu bilgiler, aynı zamanda Sibirya'da hayatta kalabilecek özelliklere sahip fillerin üretilmesi için de bir tarif niteliğinde olabilir. California Üniversitesinden evrimsel genetikçi Beth Shapiro şöyle diyor:

Tüm Reklamları Kapat

Büyük oranda fil olan fakat soğukta hayatta kalabilecek bir canlı üretmek için fil genomuna eklememiz gereken genler bulunmaktadır.

Kulağa geldiği kadar etkileyici olan bu konuda, Boston, Massachusetts'te bir araştırma laboratuvarı bu çalışmanın ilk aşamalarında olduğunu açıkladılar.

İlk yünlü mamut genomu 2008 yılında yayınlandı. Fakat bu çalışma fillerle, mamutların genetik farklılıklarını görebilmek açısından bir çok hatayı barındırıyordu. Diğer çalışmalar ise belirli mamut genlerini yakından inceleyen, bu hayvanların açık renkli postlarını sağlayan ve oksijen taşıyıcı hemoglobin proteinlerinin soğuk ortamda çalışmasını sağlayan mutasyonlarını tanımlamak gibi çalışmalardı.

Tüm Reklamları Kapat

Yağların Gizemi

Son dönemde yayınlanan bir çalışmada Chicago Üniversitesinden evrimsel genetikçi Vincent Lynch ve ekibi, üç Asya filinin ve iki yünlü mamutun (biri 20 bin yıl önce, diğeri 60 bin yıl önce ölmüş olan) genomlarını dizilediklerini bildirdiler. Araştırma ekibi, mamutlar ve bu filler arasında 1,4 milyon DNA harfi ve 1,600'den fazla protein kodlayan gen farklılığını tespit ettiler. Çalışma, Cell Reports'ta yayınlandı.

Bu proteinlerin diğer organizmalarda ne tür bir görev aldığı üzerine yapılmış olan araştırmalar tarandığında, düzinelerce genin, deri ve kıl gelişimi, yağ depolama ve metabolizması, ısıya duyarlılık gibi, kutup bölgelerinde yaşamayla ilişkili biyolojik özelliklerde etkili olduğu görüldü.

Örnek olarak, mamutlara özgü genlerden bir kaçının, karanlık kışlarda ve yazın 24 saat gün ışığı alan bölgelerde yaşamaya adaptasyon özellikleri gösterdiği görüldü. Benzer mutasyonlar ren geyiği gibi kutup bölgesinde yaşayan diğer hayvanlarda da gözlenmiştir.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Mamut genomu ayrıca yağ üretimini kontrol eden bir genin ekstra kopyalarını ve insülin sinyalleriyle ilgili olan yani diyabet veya diyabetten kaçınma ile ilişkilendirilebilecek genlerin farklı biçimlerini de barındırmaktadır. Mamutlar ve filler arasındaki farklılık gösteren genlerin bir kaçı da ısı duyarlılığı ve bu bilgileri beyne iletmekle ilişkili olanlardı.

Genleri Canlandırma

Araştırma ekibi, deriyle ve kıl büyümesiyle ilgili olan TRPV3 adı verilen proteini üreten ısıya duyarlı genlerden birinin mamut versiyonunu yeniden canlandırdı. Laboratuvarda bu gen dizilimini insan genomuna eklediler ve bunları farklı sıcaklıklara maruz bıraktılar, ortaya çıkan sonuç ise mamut TRPV3 proteininin, fillerinkine göre ısıya daha az tepki verdiği yönünde oldu. Bulgular, daha önce yapılmış olan deaktive edilmiş TRPV3 versiyonuna sahip farelerin, normal kemirgenlere ve dalgalı kıllara sahip olanlara göre kafeslerinin soğuk kısımlarında zaman geçirme eğilimi gösterdiği çalışmayla uyuşmaktadır.

Lynch, bir sonraki adımın bu geni embriyonik hücre gibi davranması için kimyasal olarak programlanmış olan böylece farklı hücre tiplerine dönüşebilmesi mümkün fil hücrelerine nakletmek olacağını söylemekte. Uyarılmış çok potansiyelli kök hücreler (induced pluripotent stem cells (iPS)), farklı dokulardaki mamut proteinlerinin ifade biçimlerini gözlemlemek için kullanılabilir.

Mamut Görevi

Benzer bir çalışma, Harvard Tıp Okulunda genetikçi George Church'ün laboratuvarında yapılmaya başlanmıştır. CRISPR/Cos9 adı verilen, genleri kolayca değiştirebilmeyi sağlayan bir teknoloji kullanan ekip, soğuğa toleransla ilgili olan 14 genin mamut versiyonlarını barındıran fil hücreleri geliştirdiklerini söylemekte. Fakat, henüz bunun fil hücreleri üzerindeki etkilerini test etmemişlerdir. Church, fil kök hücrelerininden (iPS) üretilmiş olan "organa benzeyen yapılar" üzerinde bu deneyleri yapmayı planlıyor.

Church, çalışmanın, tamamen yünlü mamut genomu elde etmeye bir başlangıç olduğunu söylemekte- ve hatta yünlü mamutun yeniden canlandırılmasına, ya da en azından kutup bölgelerinde hayatta kalabilecek yeterlilikte mamut geni taşıyan Asya filleri üretmek için olabilir. İkinci fikrin hayata geçmesi çok daha kolay görünmektedir, çünkü birkaç mutasyon yeterli olacaktır. Kuzey Sibirya'da bulunan, Pleistosen Park olarak bilinen 16 kilometre karelik koruma alanı, soğuğa adapta fil popülasyonu için potansiyel yaşam alanı önermektedir.

Ancak, Lynch, herhangi birinin bu tür bir çalışmayı yapmayı isteyip, istemeyeceği farklı bir soru teşkil etmekte, demiştir. Shapiro'da bu düşünceye katılmaktadır. Shapiro 2015'te basılan "How to Clone a Mammoth?" (Bir Mamut Nasıl Klonlanır?) adlı kitabında, genetiği değiştirilmiş "yünlü mamut" üretmenin önünde duran bir çok engel olduğundan bahsetmiştir. Üreme teknolojilerinin soyu tükenme tehlikesi altında olan türler üzerinde uygulanması konusundaki etik problemlerden, fil üreme biyolojisi alanının henüz gelişmemiş olduğu gerçeğine kadar bir çok konu sayılabilir.

Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
9
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 5
  • İnanılmaz 4
  • Bilim Budur! 2
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • Tebrikler! 1
  • Merak Uyandırıcı! 1
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: Nature News | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 09/06/2023 11:34:16 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7031

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Jüpiter
Kas
Kamuflaj
Allah
İnternet
Diyet
Hastalık Yayılımı
İnsan
Biliş
Hidrojen
Kalp
Yaşlılık
Neandertal
Video
Enfeksiyon
Nöroloji
Plastik
Zehirli Mantar
Mers
Koaservat
Böcek
Sahtebilim
Uluslararası Uzay İstasyonu
Siyaset
Amerika Birleşik Devletleri
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Özgür İrade: Aldığımız Kararlarda *Gerçekten* Özgür müyüz?
Özgür İrade: Aldığımız Kararlarda *Gerçekten* Özgür müyüz?
Seçimler Ne Kadar Güvenli?
Seçimler Ne Kadar Güvenli?
Balinalar Su Altında Nefeslerini Nasıl 2 Saat Tutabiliyor?
Balinalar Su Altında Nefeslerini Nasıl 2 Saat Tutabiliyor?
Kuyruklu Yıldız Laneti: Hale-Bopp, 200 Milyon Kilometre Uzaktan 39 Kişiyi Nasıl Öldürdü?
Kuyruklu Yıldız Laneti: Hale-Bopp, 200 Milyon Kilometre Uzaktan 39 Kişiyi Nasıl Öldürdü?
Sivrisineklerden Kurtulmanın (Bilimsel Olarak Çalışan) Yolları Neler?
Sivrisineklerden Kurtulmanın (Bilimsel Olarak Çalışan) Yolları Neler?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Alıntı Yap
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
E. Callaway, et al. Mamut Genomu Sayesinde "Kutup Filleri" Üretmemiz Mümkün Olabilir!. (8 Mayıs 2015). Alındığı Tarih: 9 Haziran 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/7031
Callaway, E., Özdoğan, K. T. (2015, May 08). Mamut Genomu Sayesinde "Kutup Filleri" Üretmemiz Mümkün Olabilir!. Evrim Ağacı. Retrieved June 09, 2023. from https://evrimagaci.org/s/7031
E. Callaway, et al. “Mamut Genomu Sayesinde "Kutup Filleri" Üretmemiz Mümkün Olabilir!.” Edited by Kadir Toykan Özdoğan. Translated by Kadir Toykan Özdoğan, Evrim Ağacı, 08 May. 2015, https://evrimagaci.org/s/7031.
Callaway, Ewen. Özdoğan, Kadir Toykan. “Mamut Genomu Sayesinde "Kutup Filleri" Üretmemiz Mümkün Olabilir!.” Edited by Kadir Toykan Özdoğan. Translated by Kadir Toykan Özdoğan. Evrim Ağacı, May 08, 2015. https://evrimagaci.org/s/7031.
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close