Orangutanlar ağaçtan yere indiler ve toprak seviyesinde eskiye nazaran daha çok vakit geçiriyorlar; fakat yeni bir çalışmanın bulgularına göre, bu davranışı kısmen insanlardan etkilendikleri için sergiliyor olabilirler.

Leicester Üniversitesi Coğrafya Bölümü’nde çalışan ve Orangutan Tropical Peatland Project’in (OuTrop) (Tropikal Turbalık Orangutan Projesi) Yönetim Müdürü olan Dr. Mark Harrison, çeşitli ülkelerden meslektaşlarıyla birlikte, yedi yıllık Borneo Orangutanları çalışmasının sonuçlarını Scientific Reports dergisinde yayınladı.

Tiroid, boğazda adem elması olarak bilinen bölgenin altında, soluk borusunun önünde yer alan, kelebek şeklinde bir organdır. Tiroid bezi, tiroid hormonlarının salgılanmasından sorumludur. Tiroid hormonları genelde canlının metabolik faaliyetlerine, dokuların büyüyüp gelişmesine, vücutta enerji sağlanması için besinlerin kullanım hızına ve ağırlık kazanımına etkili olduklarından tiroid bezinin sağlıklı çalışması önemlidir.^[1]Normal şartlarda çalışması hipotalamus, hipofiz bezi, tiroid aksında; tirotiropin salgılatıcı hormon (TRH), tiroid uyarıcı hormon (TSH) ve tiroid bezinin ürettiği iki ana hormon olan tiroksin (T4) ile triiyodotironin (T3) arasındaki negatif geribildirim mekanizması ile kontrol edilmektedir.^[2]

Graves hastalığı, çok sık rastalanan bir bağışıklık sistemi hastalığıdır ve hipertiroidizme sebep olur. Bir diğer deyişle, bir hipertiroidi çeşitidir. Hipertiroidizm, kanda tiroid hormonlarının aşırı derecede yükselmesi ve çevredeki dokuların bu etkiye maruz kalması sonucu ortaya çıkan; hipermetabolizmayla sonuçlanan; fizyolojik, biyolojik ve klinik bulguların oluştuğu bir durumdur.

MIT'deki araştırmacılar; MGH, MIT ve Harvard Ragon Enstitüsü (İng: the Ragon Institute of MGH, MIT and Harvard); MIT ve Harvard Broad Enstitüsü (İng: the Broad Institute of MIT and Harvard) ve dünyanın dört bir yanından diğer meslektaşları ile, COVID-19 pandemisine neden olan koronavirüsün hedefleri gibi görünen belirli tip hücreleri tespit ettiler.

Araştırmacılar, farklı hücre tiplerinde bulunan RNA ile ilgili mevcut verileri kullanarak, SARS-CoV-2 virüsünün insan hücrelerine girmesine yardım eden iki proteini ifade eden (İng: "expression") hücreleri araştırdılar. Akciğer, geniz yolu ve bağırsakta bu proteinlerin her ikisi için de diğer hücrelerden çok daha fazla RNA ifade eden hücre alt kümeleri buldular.

Beynimiz düşündüğümüz kadar basit çalışmıyor. Geçtiğimiz birkaç yıl, tuhaf şeylere inanmanın oldukça yaygın olduğunu henüz fark etmeyen insanlar için bir uyandırma çağrısı görevi gördü. Donald Trump'ın başkanlığı sırasında ortaya çıkan aşırı sağ bir komplo teorisi olan QAnon'un yükselişinden, maske takma ve COVID-19 aşılarının güvenliği üzerine politikleşen tartışmalara kadar, düşüncelerimizin önyargılarımıza göre kolayca zikzak çizdiği çok açık bir hale geldi. Peki ya matematik için de aynı durum söz konusu olabilir mi?

Dan Kahan ve meslektaşları, çalışmalarında sıklıkla inançlar ve belli bir gruba üye olma arasındaki etkileşimleri inceliyorlar. Biz insanlar, doğamız gereği kuvvetli bir kabile bilincine sahibiz; dolayısıyla eğer kabilemiz bize en son gerçekleşen seçimlerde diğer kabile tarafından seçim sonuçlarına hile karıştırıldığına inanmamızı söylerse, kanıtlara bile bakmadan bu düşünceyi benimseyebiliriz. Peki, asıl soru şu: Gerçek olmayan bir inanca kapılmak mı daha vahimdir, yoksa kendi topluluğunuzun değer yargılarına ters düşerek dışlanmayı göze almak mı?

Öncelikle, bu makalemizin, "Evrim Ağacı" Nedir, Nasıl Tasarlanır? Soy Ağaçları ile Evrim Ağacı Arasındaki İlişki Üzerine... başlıklı yazımızın içerisinde geçen bir kısmın oldukça geliştirilmiş ve zenginleştirilmiş hali olduğunu belirtmek isteriz. Ancak burada daha geniş bir şekilde işlememizin, okurlarımızın evrimi kavraması açısından çok daha faydalı olacağını düşünüyoruz. Üstelik bu yazı dizimizi toparlayacak ve konuyla ilgili son noktayı koyacak bir yazı olması açısından önem arz etmektedir. Umuyoruz ki tüm okurlarımıza faydalı olacaktır. Hemen, o kışkırtıcı soruyla başlayalım:

İlk olarak, konu hakkında uzman olmayan kişiler tarafından yönlendirilen bu tür yargılayıcı soruların neredeyse her zaman hatalı olduğunu belirterek başlayalım. Örneğin, soru içerisinde "şöyle böyle, dolayısıyla evrimin gerçekleşmesi mümkün değildir." kalıbı, soruyu baştan sona hatalı kılmaktadır; çünkü soru sahipleri, konuyu tam olarak kavrayamadan yargılara varmaktadırlar. Yani soruya anlam yüklemektedirler. Bu da, bilimsel açıdan hatalı bir yaklaşımdır. Çünkü az sonra göreceğimiz gibi, bir neslin önceki ve sonraki neslinin kendisiyle aynı türden olmasının evrime engel olan hiçbir tarafı yoktur; tam tersine, evrimin öngördüğü zaten kısa nesillerde fiziksel değişim ve dolayısıyla bariz türleşmelerin yaşanmasının pek mümkün olmadığıdır. Ancak öncelikle bazı bilgiler vermemiz gerekmektedir.

Bu makale 18.04.2024 tarihinde Erzurum Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Fizik Laboratuvarında gerçekleştirilen "Elektrik Alan ve Paralel Levhalı Kondansatörlerde Potansiyel" deneyi sonucunda yazıldı.

Bu deneyin ve makalenin iki amacı vardır. Bunlar;

Pedofili, yetişkin veya daha yaşlı bir ergenin, sadece veya büyük oranda ergenlik-öncesi yaştaki bir çocuğa (veya çocuklara) cinsel ilgi duymasına neden olan psikiyatrik bir bozukluktur.^[1][2] Ergenlik-öncesi yaş, kızlar için tipik olarak 10-11 yaş, oğlanlar için 11-12 iken, resmi hastalık katalogları pedofilide aranan ergenlik-öncesi yaşın 13 ve altı olduğunu söylemektedir.^[3][4] Bir kişinin "pedofil" sayılabilmesi için en az 16 yaşında olması ve kendisinden en az 5 yaş küçük bir ergenlik-öncesi çocuğa/çocuklara ilgi göstermesi gerekmektedir.

13 yaş ve altındaki çocuklara cinsel ilgi duyma bozukluğuna pedofili denirken, 5 yaş ve altındaki çocuklara cinsel ilgi duyma bozukluğuna infantofili veya nepiyofili, 11-14 yaş arasındaki ergen çocuklara cinsel ilgi duyma bozukluğuna hebefili denmektedir.^[5][6][7] Ancak hebefili ile pedofili bozukluklarının ayrı bozukluklar mı olduğu, yoksa aynı bozukluk mu oldukları henüz net değildir.^[8][9]

Google’ın yapay zekası Bard ve OpenAI’ın yapay zekası ChatGPT ile yaşadığım ilginç bir inatlaşma deneyimini paylaşmak istiyorum.

Evrim Ağacı platformunda sorduğum ödüllü bir soruya verilen cevaplar arasından en iyi cevabı seçmem gerekiyordu, gelen 21 cevaptan 3 tane favori belirlemiştim ama kusursuz şekilde içime sinen bir cevap olmadığı için de kararsızdım. Kriterlerimi yazip, yapay zekadan destek almaya karar verdim. Sadece seçtiğim 3 cevabı değil, gelen 21 cevabı da yapay zeka ile paylaştım. Elediğim cevaplar arasında bazılarının, sorunun doğrudan yapay zekaya sorulup, alınan cevabın aynı şekilde aktarıldığından şüphelenmiştim ve zaten bu cevaplar için de bir test yapmıştım. Muhtemelen yapay zeka ürünü görünüyorlardı. Bu cevapları zaten kafamda elemiştim.