Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Uzun Yaşamak İsteyenlere Vejetaryenlik Yardım Edebilir mi?

Uzun Yaşamak İsteyenlere Vejetaryenlik Yardım Edebilir mi? Reuters
5 dakika
14,147
  • Diyetetik
Tüm Reklamları Kapat

Geride bıraktığımız birkaç yıl içinde, etrafınızdaki birçok insanın etten uzaklaştığını görmüş olabilirsiniz. Aile yemeklerinde veya arkadaşlarınızla yaptığınız mangal partilerinde, sosyal medyada ve haberlerde vejetaryenlik ve onun daha katı versiyonu olan veganizmin giderek daha popüler olduğunu görmüş olabilirsiniz.

Her ne kadar "vejetaryen burger" ve "süperyemek salatası" gibi yiyecekler, yakın gelecekte Avustralya gibi et ağırlıklı beslenen coğrafyalardaki kuzu, tavuk ve biftek gibi besinlerin yerini almayacak olsa da, kendilerini vejetaryen olarak tanımlayan Avustralyalılar'ın sayısı giderek artıyor.

Tüm Reklamları Kapat

Roy Morgan Araştırma Merkezi'ne göre, günümüzde 2.1 milyon Avustralyalı kendini veya diyetini "tamamen veya neredeyse tamamen vejetaryen" olarak tanımlıyor. Birine neden vejetaryen olduklarını soracak olursanız, birçok farklı cevap alabilirsiniz. Bunlar arasında çevresel nedenler, hayvanları koruma isteği, etik nedenler, dini inançlar ve tabii ki, sağlık bulunuyor.

İşte yapılan yeni bir çalışma, bu son faktörü incelemeye alıyor. Bugüne kadar vejetaryenliğin sağlıkla ilişkisini araştıran birkaç çalışma yapıldı; ancak sonuçlar oldukça karışık. 2013 yılında yayımlanan ve ABD'deki 95.000 kadın ve erkeği, 2002 ila 2009 yılları arasında takip eden bir çalışmada, vejetaryenlerin tüm ölüm nedenleri açısından vejetaryen olmayanlara göre %12 daha düşük ölüm riski olduğu gösterildi.

Tüm Reklamları Kapat

Vejetaryenlik ve et yeme alanındaki tartışmaların ne kadar ateşli olduğunu düşünecek olursanız, bu çalışmanın sosyal medya ve internet üzerinde bol miktarda konuşulduğunu ve vejetaryenlik savunucularının araştırmayı yerlere göklere sığdıramadıklarını duymak sizi şaşırtmayacaktır.

İşte sözünü ettiğimiz yeni araştırma, vejetaryen olmanın, ABD'li değil de Avustralyalı popülasyonda da gerçekten de ölüm riskini azaltıp azaltmadığını mercek altına aldı. Avustralya, Güney Yarımküre'deki en kapsamlı sağlıklı yaşlanma araştırmasının yürütüldüğü ülke: Sax Enstitüsü'nün "45 Yaş ve Üstü" isimli araştırması. Bu araştırmada, 45 yaş üstü toplamda 260.000 kadın ve erkek takip ediliyor. Araştırmada bu çalışmanın verileri kullanıldı.

Yeni araştırmada toplamda 267.180 kadın ve erkek, 6 sene boyunca takip edildi. Bu takip süresince 16.836 katılımcı hayatını kaybetti. Araştırma, bol miktarda diğer faktörü de göz önüne almasına rağmen, vejetaryen olanlar ile vejetaryen olmayanlar arasındaki ölüm oranlarında istatistiki olarak hiçbir fark bulamadı. Bir diğer deyişle, verileri dikkatlice incelediklerinde vejetaryenlerin, vejetaryen olmayanlara göre daha uzun yaşadığına dair hiçbir sonuca ulaşamadılar.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Dünya'da Hangi Ülke, Kişi Başı Ne Kadar Et Tüketiyor? (1 lbs = 0.45 kg)
Dünya'da Hangi Ülke, Kişi Başı Ne Kadar Et Tüketiyor? (1 lbs = 0.45 kg)
Tech Insider

Vejetaryenlerin "hayatta kalma avantajının" olmayışına dair Preventative Medicine jurnalinde yayımlanan makale aslında pek de şaşırtıcı değil. 2015 yılında, Birleşik Krallık temelli bir araştırma grubu, vejetaryenlerin ölüm riski oranlarının vejetaryen olmayanlarınki ile neredeyse birebir aynı olduğunu gösterdi. Bunlar, ABD'deki bulgularla çelişiyor gibi gözüküyor.

Peki bu ne demek? Herkes ellerindeki otları bırakıp, mangalları yakıp, bifteklere gömülmeli mi? Pek değil.

Ete Saldırmadan Önce Düşünün!

Epidemiyolojik araştırmalarda birçok faktörü göz önüne almak yaygın bir pratiktir. Bu faktörlere karıştırıcılar denir, çünkü araştırmanızdaki ilişkilerin birbirine karışmasına neden olabilirler. Bu yeni çalışmada, vejetaryenliğin gerçekten de ölüm riskini azaltıp azaltmadığına dair birçok karıştırıcı faktör göz önüne alındı.

Şunu göz önüne almakta fayda var: Vejetaryenlikle ilgili çalışmalara katılan deneklerin birçoğu "sağlık konusunda bilinçli" insanlardır. Bu kişiler, toplumun geneline göre daha sağlıklı yaşam alışkanlıklarına sahiptirler. Örneğin, Sax Enstitütüsü araştırması deneklerindeki vejetaryenler arasında sigara tüketimi, aşırı alkol tüketimi, yetersiz fiziksel aktivite ve aşırı kilolu veya obez olma oranları, vejetaryen olmayanlara göre daha düşüktür. Ayrıca bu kişilerde metabolik hastalıklar, kalp hastalıkları ve kanser gibi hastalıkların görülme oranları da daha düşüktür.

Bundan önceki birçok çalışmada vejetaryenlerin diğer deneklerden daha erken ölme riski daha düşüktür; çünkü bu araştırmalar, bu faktörlere göre düzenleme yapmamaktadırlar. Bir diğer deyişle, vejetaryenlerin erken ölüm riskinin daha düşük olması, vejetaryenlikle birlikte gelen diğer davranışlardan kaynaklanmaktadır: daha az sigara tüketimi, daha sağlıklı bir kilo tutturma, düzenli egzersiz yapma...

Tüm Reklamları Kapat

Yapılan bir diğer çalışmada araştırmacılar, 45 Yaş ve Üstü çalışmasındaki verileri kullanarak daha fazla meyve ve sebze yiyen kişilerin (özellikle de günde 7 porsiyon veya daha fazla yiyen kişilerin), bundan daha az tüketenlere göre erken ölüm riskinin daha düşük olduğunu göstermişlerdi. Üstelik bu sonuçlar, diğer faktörlere göre düzenlendikten sonra da değişmemişti.

Her ne kadar vejetaryenliğin uzun ömürle ilişkisine yönelik deliller belirsiz olsa da, araştırmalar bu konuda başka birçok sağlık avantajı tespit etmeyi başardı. Örneğin vejetaryen bir diyet, yapılan hemen her araştırmada daha düşük kan basıncı (tansiyon), daha az 2. Tip Diyabet, daha az obezite ile ilişkilendirildi.

2012 yılında yapılan bir meta-analiz araştırmasında, vejetaryenlerin kalp hastalıklarından ötürü erken ölme olasılığının %29 daha az, kanser nedeniyle erken ölme olasılığının %18 daha az olduğu tespit edildi.

Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı'nın ve Dünya Sağlık Örgütü'nün, işlenmiş et tüketimini karsinojenik (kanser yapıcı), kırmızı et tüketimini ise muhtemelen karsinojenik olarak kategorize ettiğini vurgulamak da önemli. Bu konudaki bir yazımızı buradan okuyabilirsiniz.

Tüm Reklamları Kapat

Tüm Bunlar Ne Anlama Geliyor?

Vejetaryen olmanın size uzun ömürlülük açısından herhangi bir fayda sağlayıp sağlamadığını söylemek pek mümkün olmasa da; iyi planlanmış, dengeli ve içinde yeterince meyve ve sebze bulunan bir diyetin sizin için kesinlikle iyi olduğunu söyleyebiliriz.

Ayrıca net olarak biliyoruz ki yeterli fiziksel faaliyet, alkol tüketimini denetim altında tutmak, tütün ve sigara tüketiminden uzak durmak uzun yaşamanın anahtarları arasında. Ve giderek artan sayıdaki araştırma, vejetaryenlerin bu sağlıklı alışkanlıkları ve davranışları sergilemeye daha meyilli olduğunu ortaya koyuyor.

Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
27
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 32
  • Muhteşem! 10
  • Merak Uyandırıcı! 8
  • Bilim Budur! 5
  • Umut Verici! 5
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 3
  • İnanılmaz 1
  • Grrr... *@$# 1
  • İğrenç! 1
  • Korkutucu! 1
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: WeForum | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 28/05/2023 18:47:45 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7386

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Saç
Sağlık Personeli
Hafıza
Çekirdek
Mars
Kuyruksuz Maymun
Diyet
Zaman
Mitler
Tardigrad
Öne Çıkan
Olumsuz
Şehir Hastanesi
Hidrotermal Baca
Haber
Entomoloji
Zehirli Mantar
Canlı Cansız
Mit
Yangın
Nörobiyoloji
Koruma
Elektrik
Mutasyon
Evrenin Genişlemesi
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Umut: Her Şey Çok Güzel Olacak mı?
Umut: Her Şey Çok Güzel Olacak mı?
Ay Kraterindeki Dev Teleskop Ne İşe Yarayacak?
Ay Kraterindeki Dev Teleskop Ne İşe Yarayacak?
Körler ve Sağırlar Rüya Görür mü?
Körler ve Sağırlar Rüya Görür mü?
Acı Yemek Basur Yapar Mı?
Acı Yemek Basur Yapar Mı?
Tatil Ortası Depresyonu: Tatil İnsanları Neden Üzüyor?
Tatil Ortası Depresyonu: Tatil İnsanları Neden Üzüyor?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Alıntı Yap
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
M. Ding, et al. Uzun Yaşamak İsteyenlere Vejetaryenlik Yardım Edebilir mi?. (1 Eylül 2018). Alındığı Tarih: 28 Mayıs 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/7386
Ding, M., Bakırcı, Ç. M. (2018, September 01). Uzun Yaşamak İsteyenlere Vejetaryenlik Yardım Edebilir mi?. Evrim Ağacı. Retrieved May 28, 2023. from https://evrimagaci.org/s/7386
M. Ding, et al. “Uzun Yaşamak İsteyenlere Vejetaryenlik Yardım Edebilir mi?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Çağrı Mert Bakırcı, Evrim Ağacı, 01 Sep. 2018, https://evrimagaci.org/s/7386.
Ding, Melody. Bakırcı, Çağrı Mert. “Uzun Yaşamak İsteyenlere Vejetaryenlik Yardım Edebilir mi?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, September 01, 2018. https://evrimagaci.org/s/7386.
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close