Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Thomas Edison: İcatlara Adanmış Bir Hayat

Thomas Edison: İcatlara Adanmış Bir Hayat From the Grapevine
Thomas Edison (1921). Fotoğraf, Marina Amaral tarafından sonradan renklendirilmiştir.
15 dakika
33,000
Tüm Reklamları Kapat

Thomas Edison deyince aklımıza icatları ve Tesla ile arasındaki "savaş" gelir. Bu "savaş", gerçek anlamıyla bir savaştan ziyade, bir çeşit teknolojik inovasyon mücadelesidir: İki deha arasındaki rekabet, Dünya'yı kimin aydınlatacağı konusu etrafında şekillenmiştir: Tesla'nın alternatif akım (AC) sistemine karşı, Edison'un doğru akım (DC) sistemi... Bu çatışmanın taraflarından birinde yer almak isteyen insanlar, genellikle ezilmiş ve mağdur olan taraftaki Tesla'yı savunurlar; fakat bu güçlü fanatizm, kimi zaman abartılarak, Edison'a karşı birtakım haksızlıkları da doğurmaktadır.

Edison, tüm yaşamını bilimsel icatlara adamış başarılı bir mucittir ve aynı zamanda bir iş adamıdır. Bu ikinci özelliği, onun bilimi bir ticaret makinasına dönüştürmesine neden olmuş ve modern zamanlarda kamuoyunun saygısını yitirmesine neden olmuştur. Halbuki Thomas Alva Edison, çağının en meşhur ve en büyük mucitlerinden biri olarak görülmekteydi ve firmalarında çalışan mühendisler, belki de anca hayallerinde görebilecekleri başarılara erişebilmişlerdir.

ThoughtCo

Edison'a, ABD tarihinde 1093 patent verilmiş olup, 1931 yılındaki ölümünden sonra bile neredeyse 1 asır boyunca kimse bu rekoru kıramamıştır - ta ki 2003 yılında Japon mucit Shunpei Yamazaki tarafından bu rekor kırılana dek.... Edison ve ekibinin icatları, tam anlamıyla "dünyamızı değiştirmiştir". Edison ile ilişkili patentler arasında fonograf, sinema kamerası ve akkor ampul de vardır. Telgraf ve telefon iletişimine dair icatları çok sayıda teknolojiye önemli katkılarda bulunmuştur.

Tüm Reklamları Kapat

Bu yazımızda Edison ve Tesla arasındaki çatışmalara da yer vereceğiz ama en önemlisi Edison'u bundan bağımsız olarak, bilim tarihine katkılarını ve hayatını inceleyerek tanıtmaya çalışacağız. Tarihçi Keith Nier, Edison hakkında şunları söylüyor:

O, aslında tüm ünlü insanlar arasında en az tanınanlardan biri ve herkesin onun hakkında bildiklerini düşündükleri çoğu şey bir peri masalından daha güvenilir değil.
Bu grafik, Edison'un yürüttüğü başarılı ABD patent başvurularının yıllık sayısını gösterir. 1882'de elektrik konusundaki çalışmalarının zirvesinde 106 başarılı patenti tamamlamıştır.
Bu grafik, Edison'un yürüttüğü başarılı ABD patent başvurularının yıllık sayısını gösterir. 1882'de elektrik konusundaki çalışmalarının zirvesinde 106 başarılı patenti tamamlamıştır.
Rutgers University

Edison'un Çocukluğu ve Gençlik Dönemi

Thomas Alva Edison, 11 Şubat 1847'de ABD'nin Ohio eyaletindeki bir köy olan Milan'da doğdu. Samuel ve Nancy Edison'un yedi çocuğunun en küçüğüydü. Babası Kanada'dan sürgün edilmiş bir siyasi eylemciydi, annesi ise başarılı bir okul öğretmeniydi. Küçük yaşta kulak enfeksiyonu ve ateşli hastalık geçiren Edison'un her iki kulağında da işitme güçlüğü vardı ve bu durum onu yetişkinliğinde neredeyse sağır bırakmıştı.

7 yaşındayken Michigan, Port Huron'a taşınan Edison, 12 haftalığına bir okula gitti; fakat öğretmenleri tarafından "zor bir öğrenci" olarak tanımlandı. Bunun üzerine annesi, Edison'u okuldan alarak evde eğitim vermeye başladı. Edison'un ilgi alanları, annesinin de sayesinde çok genişlemişti ve Edison, eğitim kurumlarından bağımsız bir şekilde kendini eğitmeyi öğrenebilmişti. Edison, annesi hakkında şunları söyler:

Annem beni baştan yaratmıştı. Beni anladı; eğilimlerimi takip etmeme izin verdi.

12 yaşındayken Grand Trunk Demir Yolu hattı boyunca yolculara gazete satmaya başladı ve bir süre sonra Grand Trunk Herald adlı kendi küçük gazetesini yayınlamaya başladı. Yayınladığı güncel makaleler, yolcular tarafından büyük ilgi gördü.

Tüm Reklamları Kapat

Başarılı bir iş adamı olacağı erken yaşta belli olan Thomas Edison 14 yaşındayken.
Başarılı bir iş adamı olacağı erken yaşta belli olan Thomas Edison 14 yaşındayken.
Wikipedia

Boş zamanlarının çoğunu bilimsel ve teknik kitapları okuyarak geçiren Edison, aynı zamanda telgrafı nasıl çalıştıracağını öğrenme fırsatı buldu. On altı yaşına geldiğinde ise tam zamanlı bir telgrafçı olarak çalışacak kadar yetkin hale gelmişti.

Edison telgrafı kullanmakta o kadar başarılı oldu ki, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada arasında sinyal gönderen bir telgrafçı olarak çalışacağı bir iş buldu. Telgrafı geliştirmenin yollarını aramaya başladı; bu Edison'un kendini icatlara adayacağının göstergesi gibi olmuştu. Edison, 1868'de, yani 21 yaşındayken Boston'a gelmeden önce, Amerika Birleşik Devletleri'nin birçok şehrinde çalıştı. Telgrafçılıktan mucitliğe emin adımlarla ilerlemeye başlamıştı.

Edison, 1871'de, iş yerlerinden birinde çalışan 16 yaşındaki Mary Stilwell ile evlendi. 13 yıllık evlilikleri boyunca Marion, Thomas ve William adında üç çocukları oldu. Mary, 1884'te 29 yaşındayken beyin tümörü şüphesiyle öldü (ölüm nedeni tam olarak bilinmemektedir). İki yıl sonra Edison, kendisinden 19 yaş küçük Mina Miller ile evlendi.

Thomas Edison'un İcatları ve İcatlara Katkıları

Edison, 1869'da New York'a taşındı. Telgrafla ilgili icatlar üzerinde çalışmaya devam eden Edison, ilk başarılı icadı olan Evrensel Stok Yazıcısı adı verilen gelişmiş bir stok kartı geliştirdi. Buradan elde ettiği para ile icatlarına hız vereceği bir laboratuvar kurmayı başarmıştı.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

İlk Başarılı Patent: Elektrikli Oy Kaydedici

Edison, elektrikli oy kaydedici adını verdiği bir makine için ilk patentini aldığında 21 yaşında bir telgraf operatörüydü. Washington, D.C. Kent Konseyi'nin elektrikli bir oy kayıt cihazı kurmayı planladığı ve New York Eyaleti yasama meclisinin de bunu düşündüğü yönündeki haberler onu teşvik etmişti. Edison'un sisteminde, üyelerin isimleri "Evet" ve "Hayır" başlıklı iki metal sütun halinde listeleyen merkezi bir kayıt cihazına bir sinyal iletiyordu. Kayıt memuru daha sonra sütunların üzerine kimyasal olarak hazırlanmış bir kağıt tabakası yerleştirirek kağıt üzerinde metal bir silindiri hareket ettiriyordu.

Elektrikli oy kaydedici.
Elektrikli oy kaydedici.
Rutgers University

Akım kağıttan geçerken, kimyasallar ayrışarak otomatik telgraflara benzer bir şekilde iz bırakıyordu. Makinenin her iki tarafındaki skalalar toplam "evet" ve "hayır" sayısını kaydediyordu.

Ne var ki komite başkanı, enstrümanın oyları kaydetme hızından pek de etkilenmemişti. Edison'un oy kaydedicisi asla kullanılmadı.

İlk Büyük İcadı: Folyo Fonograf

Edison, 1876'da, tüm üretim tesisini satarak, ailesini ve yardımcı personelini New York'un yirmi beş mil güneybatısındaki küçük Menlo Park köyüne taşındı. Edison, herhangi bir icat üzerinde çalışmak için gerekli tüm ekipmanı içeren yeni bir tesis kurdu. Bu araştırma ve geliştirme laboratuvarı, her yerde türünün ilk örneğiydi. Edison burada dünyayı değiştirecek icatları için uğraşmaya başladı.

Edison'un Menlo Park laboratuvarı.
Edison'un Menlo Park laboratuvarı.
Wikipedia

Edison'un bu laboratuvarda geliştirdiği ilk büyük icadı, folyo fonograftır. Sesi kaydedebilen ve çoğaltabilen ilk makine olması dolayısıyla bir sansasyon yarattı ve Edison'a uluslararası bir ün kazandırdı. Edison, kalaylı folyo fonograf ile ülkeyi gezdi ve Nisan 1878'de bunu Başkan Rutherford B. Hayes'e göstermek için Beyaz Saray'a davet edildi. Ayrıca Edison'a ''Menlo Park Büyücüsü'' lakabı verildi.

Thomas Edison 1878'de folyo fonograf ile poz veriyor.
Thomas Edison 1878'de folyo fonograf ile poz veriyor.
The Atlantic

Akkor Ampul

Edison ampulün mucidi olmasa da, onu kitlelere ulaştırmaya yardımcı olan teknolojiyi keşfetmiştir. Edison, 1800'lerin başlarında İngiliz mucit Humphry Davy’nin ilk erken elektrik ark lambasını icat etmesinden sonra ticari olarak pratik ve verimli bir akkor ampulü mükemmelleştirmek için uğraştı. Davy’nin icadını, Warren de la Rue, Joseph Wilson Swan, Henry Woodward ve Mathew Evans gibi bilim insanları da mükemmelleştirmek için çalıştılar ancak girişimlerinde başarısız oldular.

Tüm Reklamları Kapat

1878'den 1880'e kadar Edison ve ortakları, verimli bir akkor lamba geliştirmek için en az üç bin farklı teori üzerinde çalıştılar. Akkor lambalar, ince bir malzeme şeridini (filaman) parlayacak kadar ısıtır ve ışık üretir.

Edison'un lambası, cam bir vakum ampulüne yerleştirilmiş bir filamandan oluşacaktı. Edison, ark lambaları için kullanılandan çok daha az elektrik gücü gerektiren yüksek dirençli bir sistem geliştirmeye çalışıyordu. Ocak 1879'da, New Jersey, Menlo Park'taki laboratuvarında Edison, ilk yüksek dirençli akkor elektrik ışığını inşa etti yalnız lamba birkaç saat boyunca yanabilmişti. Filaman için kullanmak üzere binlerce başka malzemeyi test etti. Şu anda ampul filamanları için kullanılan metal olan tungsten kullanmayı bile düşündü; ancak o sırada mevcut olan aletler dolayısıyla onunla çalışamadı. Çalışacak olsa, belki de modern ampulün gelişimini onlarca yıl hızlandırmış olacaktı.

Edison, en sonunda, filaman için kullanılacak malzemeleri karbonlaştırmaya başladı. Defne, şimşir, ceviz, sedir, keten ve bambu dahil olmak üzere akla gelebilecek her bitkinin kömürleşmiş filamanlarını test etti. Tropik bölgelerden kendisine bitki lifleri gönderecek olan biyologlarla bile temasa geçmişti.

Tüm Reklamları Kapat

Menlo Park'taki orijinal filamanlı ampul.
Menlo Park'taki orijinal filamanlı ampul.
Wikipedia

Edison, karbonize pamuk ipliği denemeye karar verdi. Ampule voltaj uygulandığında, yumuşak turuncu bir ışık yayacaktı. Yaklaşık on beş saat sonra iplik, nihayet yandı. Daha fazla deneyle, her testte daha uzun süre yanabilen filamanlar üretti. 27 Ocak 1880'de 223.898 patent numarası Edison'un akkor lambasına verildi.

Bu ampulün üzerindeki etikette "Yeni Tip Edison Lamba. 27 Ocak 1880 patanetli, DİĞER EDİSON PATENTLERİ" yazmaktadır.
Bu ampulün üzerindeki etikette "Yeni Tip Edison Lamba. 27 Ocak 1880 patanetli, DİĞER EDİSON PATENTLERİ" yazmaktadır.
The Franklin Institute

Modern Edison ampulleri, daha verimli bir versiyonunu sunmak için aynı ışık rengini ve ampul şeklini kopyalamak üzere tasarlanmıştır. Modern tungsten bobinler halihazırda daha verimlidir. Bu ampuller aynı zamanda eski üretme stilini korumak için aynı şeffaf görünümlü ve armut şeklindedir.

Ocak 1880'de Edison, elektriği dünyanın bütün şehirlerini aydınlatmaya başlayacak bir şirket geliştirmeye başladı ve daha sonra adı General Electric olarak değiştirilecek Edison Illuminating Company'yi kurdu. 1881'de, elektrik sistemlerinin kurulduğu birkaç şehirde tesisler kurmak için Menlo Park'tan ayrıldı. General Electric, 2011 yılında ABD'nin gelir bakımından en büyük 14. şirketi olacak kadar büyüdü; ancak o dönemden beri kısmen kötü bir performans sergilemektedir. General Electric'in 2 mühendisi (Irving Langmuir ve Ivar Giaever) Nobel Ödülü'ne layık görülmüşlerdir.

1882'de Edison, ilk modern elektrik şirketi olan Pearl Street Station'ı New York'ta açtı. Pearl Street, açılışından sonraki bir yıl içinde, The New York Times dahil 500'den fazla müşteriye hizmet verdi. Pearl Street, hem güvenilir güç üretimi (var olduğu süre boyunca yalnızca üç saatlik bir kesinti yaşadılar) hem de verimli ve güvenli dağıtım sunuyordu. Maliyet açısından rekabetçi akkor aydınlatma için katalizör görevi gördü.

Tüm Reklamları Kapat

Agora Bilim Pazarı
Hayvanlar Üzerine (3 Kitap)

Hayvan Olmak: Bir İnsanın Hayvana Dönüşmesinin İzini Sürmek

Charles Foster

Bu değerli gezegeni herkes ve her şey gibi paylaşan insanlara, canlı olmaya dair samimi ve radikal bir bakış açısı sunan Hayvan Olmak, hayvan olmayı deneyimleyebilmek gerçekten mümkün müdür, sorusunu hep yakınında tutarak diğer canlı türleriyle aramızda zaman içinde oluşmuş sınırları belirsizleştirmeye dönük bir çabanın ürünüdür.

Bir imkansızın peşinden giderek hayvan olmanın doğasını keşfe çıkan tutkulu doğabilimci Charles Foster, porsuk, susamuru, alageyik, tilki ve ebabil “olmayı” tecrübe etmeye kalkışarak, yitirdiğimiz vahşiliğimizin, inkar ettiğimiz vahşiliğimizin ve vahşileşebilmemizin nükteli hikâyesiyle zamanda unuttuğumuz tabiatımızı yeniden hatırlamamızı sağlıyor.

“Doğa yazını genellikle etrafı sömürgeci adımlarla arşınlayan ve iki metrelik mesafeden yeryüzünde gördüklerini anlatan insan hikayelerinden ya da hayvanların giyindiğini savunan insanlardan ibarettir. Bu kitap dünyayı, çıplak Welsh porsukları, Londra tilkileri, Exmoor susamurları, Oxford ebabilleri, İskoç ve West Country alageyikleriyle aynı düzlemde görerek anlatmak üzerine bir çabadır. Aynı zamanda koklama ve işitmenin görme duyusundan daha işlevsel olduğu bir yaşam alanında hareket etmenin nasıl bir his olduğunu öğrenmenin de hikayesi… Bir nevi edebi Şamanizm, ve itiraf etmeliyim ki, çok ama çok eğlenceliydi.”

Hayvanların Gizli Yaşamı

Peter Wohlleben

“Geyikler, yabandomuzları ya da kargaların, kendi içinde mükemmel olan hayatlarını yaşarken eğlenebildiklerini de kavrayan biri, kadim ormanlardaki yapraklar arasında neşeyle dolaşan o minik hortumluböceklerine de saygı duyabilir belki.”

Kimisi evimizin sakini, kimisi sokakların, kimisiyle penceremizde karşılaşıyoruz kimisiyle yabanda, ama kesin olan şu ki ne zaman seslerine kulak versek günümüz güzelleşiyor. Ne kadar farkında olduğumuz bir yana onları duyuyor, onları görüyor, onları etkiliyor ve onlardan etkileniyoruz. Bu kitap farklılıklarıyla bizi büyüleyen hayvanlarla duygu, düşünce ve değerler dünyamızdaki ortaklıkları gösteriyor. Bu sayede bizi hayvanlar âleminin diğer üyeleriyle ilgili varsayımlarımızı sorgulamaya ve bizimki kadar kırılgan yaşamlarına iştirak ederken bu bilgiyle hareket etmeye davet ediyor.

Doğa üzerine yazdığı kitapları onlarca dile çevrilip milyonlarca okura ulaşan Peter Wohlleben bu kitabında birbirlerine adlarıyla seslenen kuzgunlardan kendi yaptıklarına kafa yorup pişman olan sıçanlara, tavukları kandıran horozlardan sadık domuzlara, utangaç atlardan yas tutan geyiklere ve yavrularını eğiten keçilere kadar yeryüzünü paylaştığımız türlü çeşit hayvanın hikâyesine yer veriyor.

“Etkileyici ve okunaklı diliyle Peter Wohlleben’ın bu kitabı da başka bir cevher. Yazarın bilimsel keşiflerle kendi deneyimlerini harmanlamaktaki ustalığı sayesinde her bir sayfasını zevkle okudum. Siz de okuyun ve bir daha asla yeryüzünü diğer canlıların renkli ve zengin yaşamlarıyla paylaştığımız konusunda şüpheye düşmeyin.”

―Jonathan Balcombe

Hayvanların Tarihi – Felsefi Bir Deneme

Oxana Timofeeva

Sunuş: Slavoj Žižek

“Hayvanlar gitgide, teker teker sahneyi terk edip insanlığı kendi temsilleriyle, evcil hayvanları ve oyuncaklarıyla baş başa bırakıyor.”

Çalışmalarını çağdaş felsefenin sorunları merkezinde sürdüren akademisyen Oxana Timofeeva, Aristoteles’ten ödünç aldığı adla Hayvanların Tarihi’ni felsefi bir hat üzerinde kuruyor, tabiri caizse, “felsefe tarihini hayvanların tarihi olarak okumayı” öneriyor.

Hayvanlar bugün daha ziyade evcilleştirme, kapatma ya da imgeleştirme yoluyla gündelik hayatımıza, dilimize, düşünce dünyamıza dahil olurken bu çalışma “hayvan meselesi”ni Aristoteles’ten Hegel’e, Adorno’dan Deleuze’e uzanan geniş bir felsefe geleneğine ve Bataille, Kafka, Platonov gibi yazarların metinlerine atıfta bulunarak ele alıyor, hayvanla insan arasında aşina olduğumuz tüm ayrımlardan, insanlığa ve hayvanlığa dair tüm keskin tanımlardan azade yeni bir düşünme ve tartışma imkânı sunuyor.

“Eğer felsefe bilgelik sevgisiyse, Oxana Timofeeva’nın Hayvanların Tarihi, hayvan sevgisinden mürekkep bir felsefe çalışmasıdır. Felsefeyi hayvanlara karşı yanlış tutumundan ötürü kolayca mahkûm etmek yerine, hayvanlara haysiyetlerini iade etmek üzere Aristoteles’ten Deleuze’e filozofların nasıl daha farklı yorumlanabileceğini yeni baştan anlama çabasına giriyor. Hayvanların Tarihi, bize, biz insanlara, yeni bir dünya kazanmak için tüm ‘devrimci hayvanlar’la birlik olmayı öğretiyor. “

— Benjamin Noys

Devamını Göster
₺400.00
Hayvanlar Üzerine (3 Kitap)
  • Dış Sitelerde Paylaş

Edison'un Diğer İcatları ve İş Adamı Olarak Yaptığı Çalışmalar

Edison, 1887'de, New Jersey'deki West Orange'da endüstriyel bir araştırma laboratuvarı kurdu. Laboratuvarın büyüklüğü, Edison'un sadece herhangi bir proje üzerinde çalışmasına izin vermekle kalmadı, aynı zamanda ondan fazla proje üzerinde aynı anda çalışmasına da izin verdi. Zamanının çoğunu orada, aydınlatma teknolojisi ve güç sistemlerinin gelişimini denetleyerek geçiriyordu. Ayrıca bu dönemde fonografı daha da geliştirdi, sinema kamerası ile alkalin pil geliştirdi. Bu laboratuvar herhangi bir kişinin tamamen idare edemeyeceği kadar büyük ve karmaşıktı, o yüzden Edison, yeni rolünde eski rolündeki kadar başarılı olmadığını görmüştü.

1890'larda, Edison hem ev hem de iş kullanımı için fonograflar üretmeye başladı. Fonografı pratik hale getirme sürecinde Edison, kayıt endüstrisini yarattı. Fonografın geliştirilmesi ve iyileştirilmesi, neredeyse Edison'un ölümüne kadar devam eden bir proje olacaktı.

1931'de ölümüne kadar bu komplekste çalışmaya devam etti; Edison'un değişen ihtiyaçlarını karşılamak için laboratuvara tesisler eklendi veya değiştirildi. Laboratuvarın etrafında yıllar içinde Edison icatlarını üretecek fabrikalar inşa edildi. Tüm laboratuvar ve fabrika kompleksi sonunda yirmi dönümden fazla alanı kapladı ve Birinci Dünya Savaşı sırasında (1914-1918) 10.000 kişiyi istihdam etti.

1890'larda, Kuzey New Jersey'de ticari bir başarısızlıkla sonuçlanan manyetik bir demir cevheri işleme tesisi kurdu. Daha sonra, süreci çimento üretmek için daha iyi bir yöntem haline getirmeyi başardı.

Edison'un Sinema Tarihine Katkısı

Thomas Edison 1888'de şunları söylemiştir:

Fonografın kulak için yaptığını göz için yapan, hareket halindeki şeylerin kaydedilmesi ve yeniden üretilmesini sağlayan bir alet üzerinde deneyler yapıyorum.

Fonografa görsel bir eşlik sağlamak isteyen Edison, genç bir laboratuvar asistanı olan William Dickson'ı bir sinema kamerası icat etmesi için 1888 yılında görevlendirdi. Muybridge ve Marey'nin çalışmalarını temel alan Dickson, sinema filmi kaydının iki temel özelliğini olan kayıt ve görüntüleme teknolojisini birleştirdi. Edison'un laboratuvarında Kinetograf (sinema kamerası) ve Kinetoskop (sinema görüntüleyicisi) icat edilmiş oldu. Dickson’ın kamerası Kinetograph, başlangıçta saniyede yaklaşık 40 kare hızında 15 metre selüloit filme basıldı.

William Dickson ve Thomas Edison tarafından 1888'de geliştirilen bir sinema filmi kamerası olan Kinetograph.
William Dickson ve Thomas Edison tarafından 1888'de geliştirilen bir sinema filmi kamerası olan Kinetograph.
Britannica

Dickson'ın tasarladığı Kinetoskop adlı görüntüleme cihazı, sürekli bir 14 metrelik film döngüsü ile akkor lamba ile bir deklanşör arasındaki makaralar üzerinde görüntüleme için çalışıyordu. 1894'ten başlayarak, Kinetoskoplar ticari olarak Raff ve Gammon firması aracılığıyla 250 ila 300 dolarlık fiyatlara pazarlandı.

Kinetoscope, 1891'de Thomas Edison ve William Dickson tarafından icat edildi.
Kinetoscope, 1891'de Thomas Edison ve William Dickson tarafından icat edildi.
Britannica

Sinema filmleri on yıldan daha kısa bir sürede başarılı bir eğlence endüstrisi haline geldi. Edison Manufacturing Co. (daha sonra Thomas A. Edison, Inc. olacaktır) yalnızca sinema filmlerini çekmek ve yansıtmak için bir cihaz inşa etmekle kalmadı, aynı zamanda kamu için filmler de üretti.

İlk film örneklerinin çoğu ünlüleri, haber olaylarını, felaketleri, iş başındaki insanları, yeni seyahat ve teknoloji tarzlarını, doğal manzaralarını, sergileri ve diğer boş zaman etkinliklerini gösteren filmlerdi. Bu tür filmlerin popülaritesi azaldıkça, şirketin prodüksiyonları komediler ve dramalara kaydı. Edison, 23 Nisan 1896'da, New York City'deki Koster & Bial's Music Hall'da dünyanın ilk sinema filmi gösterimini düzenleyerek bir sinema filmi tasarlayan ilk kişi oldu.

Bu koleksiyonda 341 Edison filmi bulunmaktadır; ilk örnek, 1891'de yapılan bir kamera testidir. Ardından başka testler ve Edison'un şirketinin film yapımını durdurduğu 1918 yılına kadar çok çeşitli yapımlar hazırlandı.

Tüm Reklamları Kapat

Elektrikli Araba Bataryası

Thomas Edison, gazla çalışan otomobilin piyasaya sürülmesinden sadece dört yıl sonra, 1899'da otomobiller için uygun bir akümülatör geliştirmeye başladı. Edison, benzinden daha ekonomik bir elektrikli depolama bataryasının geliştirilebileceğine inanıyordu.

Edison, benzinle çalışan otomobille rekabet edebilmek için, elektrikli arabanın yeniden şarj edilebilir, daha uzun ömürlü, aracın uzun mesafeleri yeniden şarj etmeden seyahat etmesine izin verecek kadar yeterli güç üreten ve hafif bir akümülatör yapmaya çalışıyordu.

Çok ağır olan ve çok fazla bakım gerektiren kurşun-asit pilin aksine, daha dayanıklı ve çok daha az tehlikeli olan bir nikel-alkalin pil geliştirdi. Ne yazık ki, yeni pil de geleneksel kurşun pilden daha büyük ve daha pahalıydı.

Edison'un icadı olan batarya ile çalışan elektrikli araba.
Edison'un icadı olan batarya ile çalışan elektrikli araba.
Rutgers University

Edison’un icadının zamanlaması da talihsizdi. Henry Ford, 1908'de, Edison pilini mükemmelleştirmesinden bir yıl sonra ve büyük ölçekte üretmeye hazır hale gelmesinden iki yıl önce, yüksek kaliteli, düşük maliyetli, benzinle çalışan Model T'yi tanıttı. Model T, Amerikan halkının ilgisini kazandı ve içten yanmalı motor çağını başlattı. 1912'ye gelindiğinde, krankın yerini alan benzinli araçlar için elektrikli marş motorunun geliştirilmesi, en azından tüketicinin gözünde, elektrikli arabaların benzinle çalışan arabalara göre sahip olduğu ciddi bir avantajı ortadan kaldırdı. Edison'ın zamanlaması ve teknolojisi doğru olsa, belki de fosil yakıtlarla çalışan arabalar hiçbir zaman bu kadar popüler olmayacaktı ve küresel ısınmanın etkileri belki çok daha uzun yıllar ötelenmiş olacaktı.

Tüm Reklamları Kapat

Edison'un Donanma Danışma Kurulu Başkanlığı Yapması

1915'te Edison'dan Donanma Danışma Kurulu'na başkanlık etmesi istendi. ABD Birinci Dünya Savaşı'na katılmaya yaklaşırken, Donanma Danışma Kurulu, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki önde gelen bilim insanlarını ve mucitlerin yeteneklerini Amerikan silahlı kuvvetlerinin yararına organize etme girişimiydi. Edison, atamayı kabul etti. Edison, savaş sırasında ve yetmiş yaşındayken, ödünç alınmış bir donanma gemisinde, denizaltıları tespit etme teknikleri üzerinde deneyler yapmak için Long Island Sound'da birkaç ay geçirdi.

Edison'un Son Çalışması

Son icadını 1920'lerin sonlarında, arkadaşlıkları iyi olan Henry Ford ve Harvey Firestone'un isteği üzerine yaptı. Edison'dan otomobil lastiklerinde kullanılmak üzere alternatif bir kauçuk kaynağı bulmasını istediler. O zamana kadar lastiklerde kullanılan doğal kauçuk, Amerika Birleşik Devletleri'nde yetişmeyen kauçuk ağacından geliyordu. Ham kauçuğun ithal edilmesi gerekiyordu ve pahalıydı. Edison, binlerce farklı bitkiyi test etti ve sonunda uygulanabilir olacak kadar yeterli kauçuğu üretebilecek bir tür ot buldu (İng.: "goldenrod"). Edison, ölmeden önce hâlâ bunun üzerinde çalışıyordu.

Hayatının son iki yılında Edison'un sağlığı giderek kötüleşti. Edison, bunun yerine Glenmont'ta çalışarak laboratuvardan uzakta daha fazla zaman geçirdi. Florida'nın Fort Myers kentindeki tatil evinde daha çok kalmaya başladı. Edison seksenini geçmişti ve birtakım rahatsızlıklardan muzdaripti; 18 Ekim 1931'de gözlerini hayata yumdu.

Edison ve Tesla Arasında Ne Oldu?

Nikola Tesla ve Thomas Edison, icatları tarihi değiştiren iki elektrik mühendisliği devidir. Ancak ikisi arasındaki "savaş" diye tabir edilen anlaşmazlıklar ve haksızlıklar hoş olmayan düşüncelere sebep olmuştur. Edison, genellikle Nikola Tesla'ya yaptığı maddi ve manevi kötülüklerle anılır. Fakat Edison'u sadece bu özelliği ile anmak, onun Tesla'ya yaptığı haksızlık kadar büyük bir haksızlık olmuş olur.

Tüm Reklamları Kapat

Tesla ve Edison arasındaki savaş insanlar için hep ilginç gelmiştir ve bir taraf tutma isteği uyandırmıştır.
Tesla ve Edison arasındaki savaş insanlar için hep ilginç gelmiştir ve bir taraf tutma isteği uyandırmıştır.
Geek and Sundry

Edison ve Tesla arasındaki savaş, 1880'lerde dünyayı kimin aydınlatacağı üzerinedir. Tesla'nın alternatif akım (AC) sistemine karşı Edison'un doğru akım (DC) sistemi karşı karşıya gelmiştir. Alternatif akım (AC) motorunun mucidi Nikola Tesla idi. Edison Electric Light Company, AC'ye karşı bir kampanya yürütüyordu. Doğru akım (DC) sistemleri, Tesla'nın Westinghouse Electric Company'deki arkadaşlarına pazar payını kaybediyordu ve buna karşılık Edison grubu, gazetelerdeki sansasyonel hikayelerle AC'nin güvenliğini sorgulamaya karar vermişti. Tesla ise olumsuz tanıtımı etkisiz hale getirmeye çalışıyordu.

1880'lerin sonlarında, elektrik teknolojisinin "Vahşi Batı" imajında olduğu zamanlarda, kimse hangi sistemin daha başarılı olacağını bilmiyordu. Bu iki icat arasındaki yarış rasyonel yollarla çözülmüştü. Sonuçta bir buluş diğerinden daha ucuz olabilir, diğeri alternatif olandan daha güvenli olduğu için kabul edilebilirdi. Sonunda bu savaşı, elektrik gücünü geniş ve ucuza dağıtma kabiliyeti nedeniyle AC kazandı. Tesla ve Edison arasındaki akım savaşlarını bu makalemizden ayrıntılı olarak okuyabilirsiniz. Tesla hakkındaki kapsamlı analiz makalemizi ise buradan okuyabilirsiniz.

Sonuç

Thomas Edison 84 yıllık yaşamına 1093 başarılı patent (tek başına veya birlikte) sığdırmıştır; fonograf, akkor ampul ve sinema kamerası bu patentlerin başını çeker. Elektrikli Oy Kaydedici olan ilk patentini 13 Ekim 1868'de sadece 21 yaşındayken almıştır. Son patenti elektrokaplama işlemi sırasında nesneleri tutmak için bir aparat geliştirdi. Ayrıca dünyanın ilk endüstriyel araştırma laboratuvarını yaratmıştır. New Jersey kasabasının "Menlo Park Büyücüsü" olarak bilinen Edison, yaptığı icatlara ek olarak bu icatları halka pazarlamada oldukça yetenekli başarılı bir üretici ve iş adamı olmuştur.

Edison, aynı zamanda çevreyi koruyacak temiz enerji teknolojilerine meraklıydı; küçük ölçekli rüzgar enerjisiyle çalışan ve elektrik üretimi sağlayacak prototipler tasarlıyordu. 1912 yılında ''Twentieth Century Suburban Residence'' adını verdiği ev, enerji açısından kendi kendine yeterliydi. Evdeki her cihaz ve sistem, Edison pilleri ve küçük ölçekli bir elektrik jeneratörüyle çalıştırılıyordu. New York Times'da, hayatının sonlarına doğru, Edison'un arkadaşları Henry Ford ve Harvey Firestone'a şunları söylediği yazıyor:

Bütün paramı güneş enerjisine yatırabilirim. Ne güç kaynağı ama! Umarım bunu başarmadan önce petrol ve kömür kaynaklarının bitmesini beklemek zorunda kalmayız.

Edison'un icatları hayatımızı etkilemeye devam ediyor. Son yıllarda, Edison’un pili yeniden gündeme geldi. 2012 yılında, Stanford Üniversitesi'ndeki bilim insanları, Edison'un bir asırdan daha önce geliştirdiği nikel-demir pilin yüksek performanslı ve düşük maliyetli bir versiyonunu geliştirdiler. Araştırmacılar tarafından geliştirilen prototip pil, Edison'un da başlangıçta öngördüğü gibi, elektrikli araçlara güç sağlamak için kullanılabilecek.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
48
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 9
  • Bilim Budur! 8
  • Merak Uyandırıcı! 4
  • Muhteşem! 3
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • Güldürdü 2
  • İnanılmaz 2
  • Umut Verici! 1
  • Üzücü! 1
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Sıkça Sorulan Sorular

Edison'un en önemli icatları arasında fonograf, sinema kamerası ve akkor ampul bulunmaktadır. Ayrıca telgraf ve telefon iletişimine dair birçok icadı bulunmaktadır.

Thomas Alva Edison, 11 Şubat 1847'de ABD'nin Ohio eyaletindeki Milan köyünde doğmuştur.

Edison ve Tesla arasındaki rekabet, elektrik dağıtım sistemleri üzerineydi. Edison, doğru akım (DC) sistemini savunurken, Tesla alternatif akım (AC) sistemini savundu.

Edison, hayatı boyunca 1093 patent almayı başarmıştır. Bu rekor, 2003 yılında Japon mucit Shunpei Yamazaki tarafından kırılmıştır.

Edison, akkor ampulü icat etmemiş olsa da, onu kitlelere ulaştırmaya yardımcı olan teknolojiyi geliştirmiştir.

Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 25/04/2024 19:40:00 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/9487

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Doğa
Kitlesel Yok Oluş
Amerika Birleşik Devletleri
Anatomi
Süt
Basınç
Bağışıklık
Mikrop
Nötron Yıldızı
Yaşanabilir Gezegen
Eczacılık
Bakteri
Şizofreni
Araç
Şeker
Makina Mühendisliği
Arkeoloji
Yeşil
Genetik Müdahale
Önyargı
İklim Değişimi
Beslenme Bilimi
Dünya Dışı Yaşam
Safsata
Kozmik Mikrodalga Arkaplan Işıması (Cmb)
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
M. Ç. Sever. Thomas Edison: İcatlara Adanmış Bir Hayat. (8 Kasım 2020). Alındığı Tarih: 25 Nisan 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/9487
Sever, M. Ç. (2020, November 08). Thomas Edison: İcatlara Adanmış Bir Hayat. Evrim Ağacı. Retrieved April 25, 2024. from https://evrimagaci.org/s/9487
M. Ç. Sever. “Thomas Edison: İcatlara Adanmış Bir Hayat.” Edited by Meltem Çetin Sever. Evrim Ağacı, 08 Nov. 2020, https://evrimagaci.org/s/9487.
Sever, Meltem Çetin. “Thomas Edison: İcatlara Adanmış Bir Hayat.” Edited by Meltem Çetin Sever. Evrim Ağacı, November 08, 2020. https://evrimagaci.org/s/9487.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close