Tembel Hayvanlar 50 Milyon Yıldır Yok Olmamayı Nasıl Başardı?

Bir tembel hayvanı hareket ederken görme şansınız olursa eğer şöyle bir soru aklınıza takılabilir; nasıl olur da bu kadar yavaş hareket eden bir hayvan türü milyonlarca yıldır yok olmamayı başardı? Aslında bu sorunun cevabı, sorunun içinde yatıyor; yavaş olmaları tembel hayvanların yaşam savaşındaki en büyük yardımcısı olmuştur. Bu kadar yavaş hareket etmek ve yavaş bir metabolizmaya sahip olmak onların yiyecek savaşının içinden sıyrılmalarını sağladı, dolayısıyla enerjilerini hayatta kalabilmek için harcadılar.

unsplash

Tembel Hayvanların Evrimsel Yolculuğu

Tembel hayvanların nasıl bu kadar yavaş olduklarını anlatmadan önce evrimsel süreçlerinden bahsedelim. Günümüzdeki tembel hayvanların ortak atalarının yaklaşık 50 milyon yıl önce yaşadığı ve ilk önce Güney Amerika’ya sonra da Kuzey Amerika'ya yayıldığı tahmin ediliyor. İlk tembel hayvanlar şu andakinden çok daha büyüktüler. Yaklaşık 10 bin yıl önce büyük boyutlu tembel hayvanların soyları tükenmiştir. Bu yok oluşun sebebinin insanların bu zaman diliminde Amerika'ya yerleşmesiyle ilgili olduğu ve buzul çağının etkili olduğu düşünülüyor.

Tembel hayvanlar görüntü olarak primatlara benzeseler de primat değildirler ama ilginç bir şekilde karıncayiyenler ve armadillolar ile akrabalıkları vardır. Memeliler sınıfının bir üst takımı olan Xenarthra takımını paylaşırlar. Şu anda yaşayan altı tembel hayvan türü vardır ve bu türler iki parmaklı ve üç parmaklı olarak ayrılırlar. Üç parmaklı olanlar yaklaşık olarak orta büyüklükte bir köpeğin boyutlarındadır. İki parmaklı olanlar ise biraz daha büyüktür fakat genel olarak benzer özellikleri taşırlar.

Tembel hayvanlar vahşi doğada ortalama 20 ila 30 yıl yaşarlar. Çoğunlukla bazı tür ağaçların yaprakları ile beslenirler ama bazı böcek ve sürüngenleri de yiyebilirler.

Curious Sengi, Chirriposa Retreats

Tembel Hayvanların Metobolizmaları da Çok Yavaş

Tahmin edeceğiniz üzere tembel hayvanlar memeliler sınıfının en yavaş hayvanlarındandır. Dolayısıyla bu kadar yavaş hareket eden bir hayvanın ağaçların üzerinde yaşaması gerekir çünkü en güvenli yerler ağaçlardır. Neredeyse tüm zamanlarını ağaçlara tutunup sarkarak geçirirler, uzun tırnakları ve pençeleri ile sıkıca tutunurlar. Uyurken bile bu pozisyonda durular. Çiftleşmeleri ve doğum yapmaları da ağaçlarda gerçekleşir. Yere sadece dışkılamak için haftada bir kez inerler.

Bu kadar yavaş hareket eden bir hayvanın metobolizması da çok yavaştır. Mideleri çok büyük olmasına rağmen sindirim süreleri çok yavaştır. Hatta bazı bitkilerin sindirimi bir ay kadar sürebilmektedir. Sadece bitkilerle beslenen ve sindirimi çok yavaş olan bu hayvanlar, yediklerinden çok fazla enerji alamazlar. Bu kadar yavaş olmalarının sebeplerinden birinin de bu olduğu düşünülüyor.

LIFEGATE, Wolfgang Kaehler/LightRocket

Tembel Hayvanların Hayatta Kalmasını Sağlayan Özellikler

Tembel hayvanlar karada çok yavaştır ama iyi yüzücülerdir. Yağmur ormanlarında yaşadıklarından dolayı mevsimsel su baskınlarında hayatta kalabilmek için iyi yüzücüler olarak evrimleşmişlerdir. Su altında nefeslerini 40 dakika tutabilirler.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor. Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak... Daha fazla göster

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

O kadar yavaş hareket ederler ki, kürklerinde yosunlar yeşerir. Tüyleri aslında koyu kahverengi olmasına rağmen bu yosunlarla birlikte yeşilimsi görünür. Tür adı Trichophilus welckeri olan yeşil yosunlar sadece tembel hayvanların kürklerinde büyür. Bu yosunların düşük enerjili bir diyete sahip tembel hayvanlar için besin takviyesi olduğu da öne sürülüyor. Ayrıca, bu renge sahip olmak bu hayvanların ağaçların arasında kolayca kamufle olmasını sağlar. Dolayısıyla yırtıcı hayvanların ve insanlardan da kolaylıkla saklanmış olurlar. Tembel hayvanlar sadece yosunların değil, mikropların, mantarların, bazı böceklerin, güvelerin yaşamlarını idame ettirdiği küçük ekosistemlerdir.

CFB

Sonuç

Tembel hayvanlara Türkçe'de bu isim verilmiş olsa da bu hayvanların tembel olduğu anlamına gelmez. Tembel hayvanların metobolizmaları ve yaşama şekli yavaştır. Ayrıca, bu yavaşlık evrimsel süreçte onların hayatta kalmalarında da yardımcı olmuştur. Ek olarak, International Union for Conservation of Nature and Natural Resources'a (Uluslararası Doğa ve Doğal Kaynakları Korunma Birliği) tembel hayvan türlerinin altısından ikisi soyları tükenmekte olan hayvanlar listesindedir.