Bilim Terimleri Sözlüğü

Sayfayı Paylaş

Vahşi tip: Doğada yaygın olarak bulunan bir alel veya fenotip için kullanılır.
Vajina: Latincede "vāgīna" kelimesinden gelen, Türkçeye "vajina" olarak giren bu sözcüğün kelime anlamı "kılıf" veya "kın"dır. Dişilerin, lifli ve kaslı (fibromasküler) yapıda olan üreme organının bilimsel adıdır.…
Valanginyan Epoku: Günümüzden 139.800.000 ile 132.900.000 yıl öncesi arasını kapsayan jeolojik zaman dilimidir.
Valin: Protein sentezinde kullanılan amino asitlerden biridir. İsmi valerian isimli bir bitkiye dayanır.
Varis: Kan akımının önündeki bir engel veya venlerin fonksiyonel bozuklukları sonucu ortaya çıkan bir toplardamar hastalığıdır. En yaygın görüldüğü yer bacaklardır. İnsanlarda oldukça sık görülmektedir ve ciddi…
Varoluşsal doğalcılık: Doğanın tamamının, var olanlardan ibaret olduğunu savunan felsefi duruştur.
Varyans: Bir listedeki sayıların arasındaki çeşitliliğin ölçüsüdür. Hesaplamak için, öncelikle her sayının, tüm sayıların ortalaması ile arasındaki farkın karesi alınır, bu kareler toplanır ve listedekilerin toplam…
Varyant: Mutasyon ve polimorfizm tanımlarındaki belirsizlik nedeniyle, her genetik değişim bir dizi varyasyon olarak ve alleler ise varyant olarak adlandırılır.
Vasa Vasorum: Damarların damarları olarak tanımlanan Vasa Vasorum daha büyük arterlerin ve venlerin duvarlarını besleyen küçük kan damarlarıdır.[1] Bu damarların işlevi arteriyel ve venöz duvarlara besin ve oksijen…
Vasektomi: Bir erkeğin spermini taşıyan tüpleri, hamileliği kalıcı olarak önlemek için kesmek veya kapatmak amacıyla yapılan cerrahi bir işlemdir. Genellikle lokal anestezi altında yapılır. İşlemin gerçekleşmesi…
Vaskülit: Kan damarlarının iltihaplanmasına neden olan birkaç durumun genel adıdır. Vaskülitin birden fazla nedeni olabilir. Temel semptomları yorgunluk, ateş, iştah kaybı ve deride kızarıklıktır.[1][2]
Vazokonstriksiyon: Kan damarlarının duvarlarındaki düz kasların daraldığı veya büzüştüğü fizyolojik süreç.
Vazopressin (Antidiüretik Hormon): Antidiüretik hormon (ADH) ile eş anlamlı olarak kullanılır. Hipotalamus ve arka Hipofiz Bezi tarafından salgılanan, hafif bir damar daraltıcı etkisi olan ancak başlıca işlevi idrarla su kaybını önlemek…
Vehofobi: Araba kullanmaya karşı aşırı korku olarak bilinen, Yunancada "sürmek" anlamına gelen ὄχλος ("vĕho") ve "korku" kelimesinin karşılığı olarak kullanılan φόβος ("phobos") kelimelerinden oluşan bir terim.
Vejetasyon: Coğrafi bir bölgedeki bitkilerin oluşumu ve yayılımıdır. Bunu inceleyen bilim dalına da vejetasyon denebilir. Sinekoloji olarak da bilinir. Ekolojik istekleri aynı olan bitkilerin birlikler oluşturarak…
Vejetatif: (Biyolojide) Doğal (tomurcuklanma, rizomlar, koşucular, vb.) ya da yapay (aşılama, katmanlama veya çelik alma) olarak eşeyli üreme haricindeki yollarla elde edilen bitkinin büyümesi ve gelişiminin belirli…
Vektör: Biyoloji: Plazmit, faj ya da kosmidin yabancı DNA ya klonlamak için yerleştirilmesi.
Ventrikül/Karıncık: Kalbin alt kısmında, vücudun anterior bölgesinde bulunan iki adet odacığın adıdır. Karıncık da denir.
Verbijerasyon: Genellikle açık bir anlam veya amaç olmaksızın kelimelerin veya cümlelerin tekrarlanması. Yaygın olarak şizofreni, otizm veya demans gibi belirli nörolojik veya psikiyatrik rahatsızlığı olan bireylerde…
Verim: Bir sistemde yapılan işin harcanan enerjiye oranıdır. Yüzde olarak gösterilir ve %100'e yakın olduğunda sistemdeki enerji kayıpları en düşük düzeydedir. Ancak pratik olarak herhangi bir sistemde enerji…
Vezikül: Vezikül; hücre içinde maddeleri depolayan, madde aktarımı yapan, hücre ürünlerini sindiren ve boşaltan, diğer organellerden daha küçük bir keseciktir. Çift katlı lipit katmanına sahiptir. Çift katmanlı…
Vikaryans: Popülasyonun önceki bulunma menzilinin iki veya daha fazla kısma bölünmesidir.
Viroid: Sadece tek sarmalı olan, kısa (270-380 nükleotid) hastalık etkeni molekül. Virüslerin viroidlerden farkı; virüslerde protein kapsülü bulunmasına karşılık viroidler çıplak RNA molekülü içerirler.
Virülans: Bir patojenin veya mikroorganizmanın konakta hastalığa neden olabilme yeteneği. Genellikle mikrobun konağa verdiği zararın derecesi olarak ifade edilmektedir.
Virüs: Bakteri veya ökaryotik bir hücreye nüfuz ederek enfekte eden varlık. Virüsler otonom replikasyonda acizdir ve başka bir konak hücrenin translasyon sistemini kullanmak zorundadır. Nükleik asit ve protein…
Viseyan Epoku: Günümüzden yaklaşık olarak 346.700.000 ile 330.900.000 yıl öncesi arasını kapsayan jeolojik zaman dilimidir. Bu zaman aralığı, çok önemli değişimler göstermemekle birlikte, farklı kaynaklarda biraz daha…
Vitalizm (Dirimselcilik): Yaşayan organizmalarda bulunan bir gücün ("yaşam gücü"), cansız organizmalarda olmadığını ileri süren ve kökü Aristo'ya kadar dayanan bir teoridir. Bu görüş, bütün uzvi aksiyonları kapsar. Modern bilim…
Volkanizma: Erimiş kayaçlardan oluşan magmanın yerkabuğundaki çatlaklar yoluyla yeryüzüne ulaşması hareketi.
Volt: Uluslararası Birimler Sistemi'nde (SI) potansiyel farkın (gerilimin) birimidir.[1] Volt, aynı zamanda elektromotor kuvvetin de birimidir. Gerilimin birimi olan volt, adını İtalyan fizikçi Alessandro Volta'dan…
Voltmetre: Bir elektrik devresinde herhangi iki nokta arasındaki potansiyel farkı ölçmek için kullanılan ölçüm aleti.[1]
Von Baer kuralı: Karl Ernst von Baer'in embriyoloji hakkında öne sürdüğü kuraldır. Bu kurala göre bir hayvanın embriyosunda ilk önce taksonomik sınıflandırma içerisinde ait olduğu daha genel gruba has özellikler, sonrasında…
Von Baer Kurarlı: Karl Ernst von Baer 1828'de Almanya Königsberg Üniversitesi'nde çalışırken, hayvanların gelişme sürecini anlatan dört maddeden oluşan ve daha sonra von Baer'in embriyoloji kanunları olarak…
Vordyan Epoku: Günümüzden yaklaşık olarak 268.800.000 ile 265.100.000 yıl öncesi arasını kapsayan jeolojik zaman dilimidir. Bu zaman aralığı, çok önemli değişimler göstermemekle birlikte, farklı kaynaklarda biraz daha…
Vuçiyapingiyan Epoku: Günümüzden yaklaşık olarak 259.900.000 ile 254.200.000 yıl öncesi arasını kapsayan jeolojik zaman dilimidir. Bu zaman aralığı, çok önemli değişimler göstermemekle birlikte, farklı kaynaklarda biraz daha…
Vurgun: Yüksek basınçlı bir bölgeden alçak basınçlı bir bölgeye geçilmesi durumunda vücutta gaz kabarcıklarının oluşması durumudur. Basınç azalması anlamına gelen bir terimdir. Bu durum dalgıçlarda ve pilotlarda…

Bilim Terimleri Sözlüğü

Bize Ulaşın