Sağlıklı Bireylerin Aldığı Multivitaminlerin Çoğu İşlevsiz; Ancak Bazılarını Almanızda Fayda Var!

- Çeviri
- Beslenme Bilimi
Bu içerik tıp ve sağlık ile ilişkilidir. Sadece bilgi amaçlı olarak hazırlanmıştır. Bireysel bir tıbbi tavsiye olarak görülmemelidir. Evrim Ağacı'ndaki hiçbir içerik; profesyonel bir hekim tarafından verilen tıbbi tavsiyelerin, konulan bir teşhisin veya önerilen bir tedavinin yerini alacak biçimde kullanılmamalıdır.
Uyarı: Evrim Ağacı İlkeleri'nin 6. ilkesi dolayısıyla, bu yazı kesinlikle tıbbi tavsiye içermesi amacıyla dilimize kazandırılmamıştır. Kontrolsüz ve aşırı dozda alınan multivitamin takviyelerinin toksik (zehirli) etkisi bulunmaktadır. Hekim kontrolünde olmaksızın multivitamin takviyesi almamanızı önemle tavsiye ederiz. Eğer hekiminiz size multivitamin tavsiyesinde bulunduysa, bu tavsiyeye mutlaka uymalısınız. Aşağıda okuyacaklarınız, halihazırda sağlıklı olup, herhangi bir hastalığın semptomunu göstermeyenlerin ek multivitamin tüketimiyle ilgilidir.
***
Kulağa basit ve açık bir tavsiye gibi geliyor: Sebzelerinizi yiyin, biraz egzersiz yapın ve (tabii ki) vitaminlerinizi alın. Veya almayın. On yıllar boyunca yapılan araştırmalar, vitaminlerin ve takviyelerin herhangi bir fayda getirdiğine dair sağlam kanıt bulmayı başaramadı.
Aslında, yeni yapılan çalışmalar ters bir yöne saparak, belirli vitaminlerin sizin için kötü olabileceklerini gösterdi. Örneğin birkaç tanesi, belirli kanserlerin artışı ile bağlantılıyken, diğerleri böbrek taşı tehlikesi artışı ile bağlantılandı.
Ayrıca 12 Ekim 2016 günü yayınlanan geniş bir çalışmanın öne sürdüğüne göre, insanlar bu durumları biliyor olmasına rağmen, Amerikalılar'ın hap içme alışkanlıkları son on yıl boyunca değişmedi.[1]
Almanızda fayda olabilecek olan ve kaçınmanız gereken vitaminler ve takviyeler şu şekilde:
Multivitamin Takviyesi
Bunlara gerek yok; dengeli bir beslenme ile ihtiyacınız olan her şeyi alırsınız.
On yıllardır, multivitaminlerin genel sağlık için önemli olduğu varsayılmıştı. C vitamini "bağışıklık sisteminizi destekliyor", A vitamini görme yeteneğinizi koruyor, B vitamini sizi zinde tutuyordu. Bu bileşenleri zaten yediğiniz besinlerden alıyorsunuz, fakat yapılan çalışmalar, bunları aşırı derecede tüketmenin aslında zarara sebep olabileceğini öne sürüyor. 25 yaşın üzerindeki yaklaşık 39.000 kadın üzerinde 2011 yılında yapılan bir çalışma, bunları uzun vadede alan kadınların, almamış olan kadınlara göre daha yüksek bir genel ölüm tehlikesine sahip olduğunu gösterdi.[2]
D Vitamini Takviyesi
Bunu alın, kemiklerinizi güçlü tutmaya yardımcı olan ve besinlerden alması zor olan kritik bir besindir.[3]
D Vitamini, yediğimiz besinlerin çoğunda mevcut değildir fakat kalsiyum emilimimize yardımcı olarak kemiklerimizi güçlü tutan önemli bir bileşendir. Gün ışığı almak da vücutlarımızın bunu üretmesine yardımcı olur; fakat kış mevsiminde yeterince gün ışığı almak zor olabilir.
Son zamanlarda yapılan çeşitli inceleme makaleleri, günlük D Vitamini destekleri alan insanların, almayanlara göre ortalamada daha uzun yaşadığını gösterdi.[4], [5]
Antioksidanlar Takviyesi
Bunları atlayın; bunlardan aşırı miktarda alınması, belirli kanser tehlikelerinin artışına bağlandı.
Bunlar yerine dutsu meyveler yiyebilirsiniz. A, C ve E Vitaminleri, çoğu meyve (özellikle dutsu) ve sebzede bol şekilde bulunan antioksidanlardır ve sözde kansere karşı koruma sağladıkları söylenir.
Fakat yapılan çalışmaların öne sürdüğüne göre, aşırı miktarda alınan antioksidanlar aslında zararlı olabilir. Sigara içen erkekler üzerinde yapılan geniş ve uzun vadeli bir çalışmanın gösterdiğine göre, düzenli olarak A Vitamini alanların akciğer kanserine yakalanma olasılığı, almayanlara göre daha fazla.
Ayrıca, birkaç farklı antioksidan türü desteği üzerinde 2007 yılında yayınlanan bir inceleme makalesi de benzer sonuca vardı:[6]
Beta Karoten, A Vitamini ve E Vitamini ile yapılan tedaviler, ölüm oranını artırabilir.
C Vitamini Takviyesi
Bunu atlayın; muhtemelen nezlenizin geçmesine yardımcı olmayacaktır. Bunun yerine turunçgil meyvelerinden yiyebilirsiniz.
Kimyacı Linus Pauling tarafından 1970'lerde yapılan bir öneriyle başlayan ve suda eriyen C vitamini destekleri ile tavan yapan C vitamini aldatmacası, sadece bir aldatmaydı.
Birbiri ardına yapılan çalışmalar, C Vitamininin nezleyi önleme konusunda neredeyse hiçbir şey yapmadığını gösterdi.[7], [8] Üstelik, 2.000 miligramlık veya daha yüksek megadozlar, ağrılı böbrek taşı edinme tehlikenizi artırabilir.[9]
Bu yüzden C Vitamininizi besinlerinizden alın. Çilekler, bu besin ile tıka basa doludur.
B3 Vitamini Takviyesi
Bunu atlayın ve som balığı, ton balığı veya pancar yiyin.
B3 Vitamininin yıllardır Alzheimer'dan kalp hastalığına kadar her şeyi tedavi ettiği söylendi. Fakat son yapılan çalışmalar, besinin fazla şekilde alınmasına son verilmesi gerektiğini söylüyor.
Kalp hastalığına sahip 25.000'den fazla insan ile 2014 yılında yapılan geniş bir çalışma, "iyi" kolesterol veya HDL seviyelerini artırmak amacıyla uzun süre etkin kalan B3 Vitamini dozları alan insanların, kalp krizi, felç veya ölüm oranlarında azalma gözlenmediğini gösterdi.[10]
Ayrıca, çalışmada B3 destekleri alan insanların enfeksiyon, karaciğer sorunları ve iç kanama geçirme ihtimalleri, plasebo (hiçbir etkisi olmayan ilaç) alanlardan daha fazlaydı.
Probiyotik Takviyesi
Bunları atlayın; bilim, bunların önemli bir faydaya sahip olması için henüz yeterince gelişmiş değil. Bunun yerine yoğurt yiyebilirsiniz.
Probiyotikler, hap başına 1 dolardan daha fazla tutabilen, pahalı bakteri destekleridir ve 2012 yılında yaklaşık 23.1 milyar dolarlık büyük bir iş pazarı haline gelmiştir. Fakat daha ufak miktarlardaki yoğurtta ve diğer fermente olmuş besinlerde doğal halde bulunurlar.
Bunların ardındaki fikir basittir: Bağırsağımızda gelişen ve sağlımızı düzenlemede önemli bir paya sahip olduklarını bildiğimiz trilyonlarca bakteriyi desteklemek. Fakat fikri uygulamaya geçirmek biraz karmaşık olmuştu. Şimdiye değin, probiyotiklerin etkileri anlaşılmaz durumda. Bazen yardımcı oluyorlar, bazen olmuyorlar.
Bu yüzden, her şeyi tedavi ettiğini iddia eden bir hap için para dökmek yerine, meyveli yoğurt atıştırın.
Çinko Takviyesi
Bunu alın; nezlenin kısalması ile bağlantılanmış tek maddedir.
Yapılan çalışmaların nezleyi önlemesi veya tedavi etmesi konusunda büyük ihtimalle hiçbir yapmadığını gösterdiği C Vitamininden farklı olarak, çinko aslında buna değebilir. Bu mineral, nezlenin sebebi mikroplar olan rinovirüslerin çoğalmasına müdahale ediyor gibi görünüyor.[11]
Araştırmacılar, yakın zamanda hasta olan insanlar üzerinde yapılan çalışmaları 2011 yılında inceledikleri zaman, çinko almaya başlayan insanlara baktılar ve bunları sadece bir plasebo alanlar ile karşılaştırdılar.[12] Zinc alanların nezlesi daha kısa sürdü ve belirtilerinin şiddeti daha az oldu.[13]
E Vitamini Takviyesi
Bunu geçin; aşırı miktarda almak, belirli kanserlerin artış tehlikesi ile bağlantılandı. Bunun yerine ıspanak yiyebilirsiniz.
E Vitamini antioksidanı, sözde kansere karşı koruma yeteneği ile ünlü olmuştu. Fakat, yaklaşık 36.000 erkek üzerinde 2011 yılında yapılan büyük bir çalışma, E Vitamini alan erkekler arasındaki prostat kanseri tehlikesinin, plasebo alanlara göre aslında arttığını gösterdi.[14]
Ayrıca 2005 yılında yapılan bir çalışma, yüksek E Vitamini dozları ile genel ölüm tehlikesini birbirine bağladı.[15] Bu yüzden eğer daha fazla E Vitamini almak istiyorsanız, hapı boşverin ve kendinize taze bir ıspanak salatası yapın. Ispanak gibi koyu yeşil sebzelerde bu şeyden çok miktarda vardır.
Folik Asit Takviyesi
Eğer hamileyseniz veya hamile olmak istiyorsanız alın.
Folik asit, vücutlarımızın yeni hücreler yapmak için kullandığı bir B Vitamini'dir. ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü, halen hamile olan veya hamile olmak isteyen kadınların, günlük 400 mikrogram folik asit almasını öneriyor; çünkü, vücutları büyüyen bir fetüs taşırken bu önemli besine daha fazla ihtiyaç duyuyor.[16]
Ek olarak, yapılan birkaç büyük çalışma, hamilelik esnasında ve öncesinde folik asit desteği almanın, nöral tüp bozukluğu (bebeğin beyni, omurgası veya omuriliği üzerinde ciddi ve yaşamı tehdit eden doğum bozuklukları) oranlarının azalmasıyla bağlantılı olduğunu gösterdi.[17]
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
İçerikle İlgili Sorular
Soru & Cevap Platformuna Git- 30
- 16
- 5
- 5
- 2
- 2
- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- Çeviri Kaynağı: Business Insider | Arşiv Bağlantısı
- ^ E. D. Kantor, et al. (2016). Trends In Dietary Supplement Use Among Us Adults From 1999-2012. JAMA, sf: 1464-1474. doi: 10.1001/jama.2016.14403. | Arşiv Bağlantısı
- ^ J. Mursu. (2011). Dietary Supplements And Mortality Rate In Older Women. American Psychological Association, sf: 1625. doi: 10.1001/archinternmed.2011.445. | Arşiv Bağlantısı
- ^ Office of Dietary Supplements. Vitamin D. (9 Ekim 2020). Alındığı Tarih: 25 Kasım 2020. Alındığı Yer: National Institutes of Health | Arşiv Bağlantısı
- ^ Y. Zheng, et al. (2013). Meta-Analysis Of Long-Term Vitamin D Supplementation On Overall Mortality. PLOS ONE, sf: e82109. doi: 10.1371/journal.pone.0082109. | Arşiv Bağlantısı
- ^ B. P. G. Ltd. (2008). Review: Vitamin D Supplementation Decreases All-Cause Mortality In Adults And Older People. BMJ Evidence-Based Medicine, sf: 47-47. doi: 10.1136/ebm.13.2.47. | Arşiv Bağlantısı
- ^ G. Bjelakovic, et al. (2007). Mortality In Randomized Trials Of Antioxidant Supplements For Primary And Secondary Prevention: Systematic Review And Meta-Analysis. JAMA, sf: 842-857. doi: 10.1001/jama.297.8.842. | Arşiv Bağlantısı
- ^ H. Hemilä, et al. (2013). Vitamin C For Preventing And Treating The Common Cold. Cochrane Database of Systematic Reviews. doi: 10.1002/14651858.CD000980.pub4. | Arşiv Bağlantısı
- ^ R. M. Douglas, et al. (2005). Vitamin C For Preventing And Treating The Common Cold. PLOS Medicine, sf: e168. doi: 10.1371/journal.pmed.0020168. | Arşiv Bağlantısı
- ^ L. D. K. Thomas, et al. (2013). Ascorbic Acid Supplements And Kidney Stone Incidence Among Men: A Prospective Study. JAMA Internal Medicine, sf: 386-388. doi: 10.1001/jamainternmed.2013.2296. | Arşiv Bağlantısı
- ^ T. H. C. Group. (2014). Effects Of Extended-Release Niacin With Laropiprant In High-Risk Patients. Massachusetts Medical Society, sf: 203-212. doi: 10.1056/NEJMoa1300955. | Arşiv Bağlantısı
- ^ Office of Dietary Supplements. Zinc. (15 Temmuz 2020). Alındığı Tarih: 25 Kasım 2020. Alındığı Yer: National Institute of Health | Arşiv Bağlantısı
- ^ G. Rao, et al. (2011). Zinc For The Common Cold—Not If, But When. The Journal of Family Practice, sf: 669. | Arşiv Bağlantısı
- ^ M. Singh, et al. (2013). Zinc For The Common Cold. Cochrane Database of Systematic Reviews. doi: 10.1002/14651858.CD001364.pub4. | Arşiv Bağlantısı
- ^ E. A. Klein, et al. (2011). Vitamin E And The Risk Of Prostate Cancer: The Selenium And Vitamin E Cancer Prevention Trial (Select). JAMA, sf: 1549-1556. doi: 10.1001/jama.2011.1437. | Arşiv Bağlantısı
- ^ M. Lock, et al. (2005). Vitamin E Might Increase Risk Of Death. Canadian Family Physician, sf: 829. | Arşiv Bağlantısı
- ^ MedlinePlus. Folic Acid And Birth Defect Prevention. Alındığı Tarih: 25 Kasım 2020. Alındığı Yer: MedlinePlus | Arşiv Bağlantısı
- ^ The Lancet. (1991). Prevention Of Neural Tube Defects: Results Of The Medical Research Council Vitamin Study. The Lancet, sf: 131-137. doi: 10.1016/0140-6736(91)90133-A. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 10/12/2023 13:50:24 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/4690
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in Business Insider. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.