2020'nin Eylül ayında bir grup bilim insanı, Venüs'ün üst atmosferinde fosfin isimli bir molekülün izlerini bulduklarını ilan etmişlerdi. İlgili yazımızdan da okuyabileceğiniz gibi fosfin, Dünya'da yaşamın potansiyel izlerinden birisi olarak görülmektedir; dolayısıyla Venüs'teki bulgu da yaşama işaret ediyor olabilirdi.^[1]

Fosfin bulunan her yerde yaşam olmak zorunda değildir; çünkü cansız süreçler de fosfin üretebilir: Örneğin Jüpiter'de de bol miktarda fosfin vardır; fakat oradaki fosfin miktarı, cansız süreçlerle izah edilebilecek düzeydedir. Venüs'teki miktarı izah edebilecek düzeyde fosfin üretebilen bir cansız süreç ise bilinmemektedir - hatta birden fazla cansız sürecin toplamı bile o düzeyde fosfin üretememektedir. Bu durum, Venüs'te yaşam olma umudunu doğurmaktadır. Ancak ham verileri analiz eden bir astronom ekibi, bırakın Venüs'te yaşam izi bulunmasını, bulunanın fosfin olduğu iddiasına bile meydan okuyorlar.

Mantıklı olan klavyelerimizdeki rakamların 0123...9 diye olmasıdır, 123..890 olması değil. Peki neden bu şekilde ters? 

Cevabı, klavyelerin tarihinde yatıyor. Tabii ki, daha doğrusu, daktiloların tarihinde. İnanması güç olsa da, eski daktiolalarda ne 0 sayısı vardı, ne de 1... O zamanlarda daktilodaki sayılar 2'den başlayıp 9'a kadar gidiyordu. Peki 0 ve 1 nasıl yazılıyordu? Çok basit: O ve l ile. Büyük "o" harfi ve küçük "L" harfi ile...

Kelime cambazlığı yapmak (İng: "equivocation"), başkalarını kandırmak veya belli bir duruş sergilemekten kaçınmak amacıyla muğlak ve belirsiz konuşmaktır. Örneğin birine doğrudan bir evet-hayır sorusu sorulduğunda bu kişi muğlak bir cevap veriyorsa kelime cambazlığı (veya kelime oyunu) yapıyor olabilir.

Kelime cambazlığı safsatası ise, bir kelimenin farklı anlamlarını, onları içeren argümanı hatalı kılacak şekilde değiştirmeyi içeren bir mantıksal safsatadır. Örneğin "Her istediğimi söylemeye hakkım var, yani bunu yapmakta haklıyım." cümlesi yanıltıcıdır; çünkü "hak" kelimesi iki farklı anlamda kullanılmıştır: İlkinde, bir şeyi yapmak konusunda izinli olmak, ikincisinde, bir şeyin ahlaki olarak iyi olması anlamında...

Hastanede muayene olurken sağlık çalışanının iki dakika sessizce ekrana bakması size belki sıradan gelir. Peki ya görme engelli olsaydınız?

Seslerden başka hiçbir ipucunuz yokken o sessizlik sizde nasıl bir his yaratırdı?

İnsanların deri rengi, siyaha yakın bir kahverengiden beyaza yakın renklere kadar geniş bir yelpazede değişebilmektedir. İnsanlar arasındaki bu deri rengi (veya ten rengi) farklılığının yakın nedeni genetik faktörler ve/veya Güneş'e maruziyettir; ancak yaş, cinsiyet, hastalıklar, hormonlar, duygudurum gibi diğer faktörler de deri rengini kalıcı veya geçici olarak etkileyebilmektedir. İnsan popülasyonları arasındaki deri rengi farklılıklarının nihai sebebiyse, insan toplumlarının Dünya üzerinde farklı yaşam alanlarında yaşaması ve bu sırada deri altına ulaşabilen zararlı ultraviyole ışınlarının miktarının değişmesi nedeniyle, doğal seçilim yoluyla meydana gelen biyokimyasal bir adaptasyondur (evrimdir).^[1]

İnsan derisinin farklı renklerine etki eden birçok etmen vardır. Bu faktörlerin bir kısmı kalıtsal ve kalıcı etkilere sahiptir (yani evrimsel nedenlerdir); diğerleriyse gelişimsel etkilere sahiptir ve duruma bağlı olarak kalıcı veya geçici etkilere sahip olabilirler. Aşağıda, bu faktörlerin bir listesini bulabilirsiniz.