Kenevir, Ağrı Tedavisinde Plasebodan Daha Etkili Olmayabilir!
Bu içerik tıp ve sağlık ile ilişkilidir. Sadece bilgi amaçlı olarak hazırlanmıştır. Bireysel bir tıbbi tavsiye olarak görülmemelidir. Evrim Ağacı'ndaki hiçbir içerik; profesyonel bir hekim tarafından verilen tıbbi tavsiyelerin, konulan bir teşhisin veya önerilen bir tedavinin yerini alacak biçimde kullanılmamalıdır.
Bu haber 2 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Dünyada en çok kullanılan uyuşturucu maddelerden birisi esrardır.[1] Esrar kullanımının serbest olduğu az sayıda ülke varken, tıbbi amaçlarla esrar kullanımının yasal olduğu bazı ülkeler bulunmaktadır.[2]
Ağrıyı azaltmak, tıbbi amaçlarla esrar kullandığını belirten kişilerin bildirdiği en yaygın sebeplerden birisidir.[3] ABD'de yapılan ulusal bir ankete göre, katılımcılar arasından geçen yıl esrar kullandığını belirtenlerin %17'sine tıbbi amaçla esrar reçetesi yazılmıştı.[4] Kuzey Amerika, Avrupa ve Avusturalya'daki yetişkinlerin ağrıyı azaltmak için esrar kullandığını belirttikleri orana reçetesiz kullanım da eklendiğinde bu oranın %17 ile %30 arasında olduğu tahmin edilmektedir.
Esrar ve esrardan türetilmiş kannabidiol gibi ürünler ağrıyı azaltmada tıbbi amaçlarla kullanılabilse de bunu yapmada gerçekten ne kadar etkili olduğu hâlâ belirsizdir. Dr. Filip Gedin ve ekibinin Journal of the American Medical Association'da yayımlanan makalesi esrarın ağrıyı hafifletmekte plasebodan daha etkili olmadığını gösteriyor.[5]
Ekip, çalışmasını yürütürken esrar ile plasebonun klinik ağrı tedavisi için karşılaştırıldığı randomize kontrollü araştırmaların sonuçlarını inceledi ve çalışmaya, özellikle de tedaviden önce ve tedaviden sonra ağrının şiddetindeki değişikliği karşılaştıran araştırmaları dahil etti. Toplamda, yaklaşık 1.500 kişiyi içeren, 20 araştırmanın sonucu incelendi.
Dahil edilen araştırmalar çeşitli farklı ağrı durumlarını ve tetrahidrokannabinol (THD), kannabidiol (CBD) ve nabilon gibi sentetik esrar da dahil olmak üzere esrar ürünlerini inceledi. Ağrıyı azaltmaya yönelik yapılan tedaviler hap, sprey, yağ ve tütsü gibi farklı şekillerde uygulandı.
Çalışmaya katılanların çoğunluğunu kadınlar oluşturmaktaydı (%62) ve yaşları 33 ile 62 arasındaydı. Çalışmaların çoğunu ABD, Birleşik Krallık ve Kanada'da yapılan çalışmalar oluşturmaktaydı. Bunun yanında Brezilya, Belçika, Almanya, Fransa, Hollanda, İsrail, Çek Cumhuriyeti ve İspanya'da yapılan çalışmalar da dahil edildi.
Ekibin meta-analizi, plasebo ile tedavisinden sonra ağrının önemli ölçüde daha az şiddetli olarak belirtildiği ve kişiye bağlı olarak bu etkinin orta ile büyük bir etki olduğunu gösterdi. Ayrıca ekip, ağrıyı azaltmakta esrar ile plasebo arasında önemli bir fark gözlemlemedi.
Bu sonuçlar, 2021 yılında yayınlanan benzer bir meta-analizin sonuçlarını yeniden doğrulamaktadır.[6] 2021 meta-analizi, daha yüksek kaliteli ve daha iyi körleme prosedürlerine sahip çalışmaların daha yüksek plasebo tepkileri verdiğini de bulmuştur. Bu, bazı plasebo kontrollü tıbbi esrar denemelerinin doğru körlemeyi sağlamakta başarısız olduğunu ve bunun, tıbbi esrarın etkisinin olduğundan fazla olduğunun tahmin edilmesine neden olduğunu göstermektedir.
Çalışma, bunun yanında, aynı tat, koku ve görünüme sahip olmasına rağmen birçok katılımcının plasebo ile esrarı ayırt edebildiğini gösterdi. Katılımcılar, esrar alıp almadıklarının farkındalarsa tedavinin, etkililiğine yönelik önyargılı bir değerlendirme yapma olasılıkları daha yüksek olmaktadır bu sebeple araştırmacıların tedaviye yönelik esrarın gerçek etkisini inceleyebilmesi için katılımcıların hangi maddeyi aldıklarını bilmemesi gerekmektedir.
Medya Etkisi
Ekip, katılımcıların bildirdikleri iyileşmenin, tedavi edici etkiyle ilgili olup olmadığını incelemek için çalışmaların medyada ve akademik dergilerde nasıl ele alındığını da inceledi. Ekibin çalışmasına bunu da dahil etme amacı, bazı araştırmaların, internetteki bilgilerin kişilerin tedaviden beklentilerini etkileyebildiğini göstermesiydi.[7]
Medyadaki görünürlük; bir araştırmanın medyada, bloglarda ve sosyal medyada yer aldığını değerlendirme aracı olan Altmetric aracılığıyla ölçüldü. Akademik etki ise diğer araştırmacılar tarafından çalışmalara yapılan atıflar ile hesaplandı. Medyada ve bloglarda konu ile ilgili toplam 136 haber bulundu.
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
Etki, esrarın ağrı tedavisine yönelik nasıl sonuçlar oluşturduğuna göre pozitif, negatif ve nötr olarak kategorize edildi. Haberlerin büyük bir çoğunluğu esrarın ağrı tedavisinde olumlu bir etkiye sahip olduğunu yönelikti. Bu, bir çalışmanın sonuçlarının gerçekte nasıl olduğuna bakılmaksızın medya kapsamının esrara yönelik olumlu yönde şekillendiğini göstermektedir.
Tedavi beklentileri ile plasebo tepkileri arasındaki ilişkiye dair pek çok örnek bulunmaktadır.[8] Bir kişi belirli bir ürünü veya tedaviyi kullanarak iyileşeceğini düşünürse, bu durum, gelen ağrı sinyallerini algılama biçimini değiştirebilir ve ağrının şiddetinin daha az olduğunu düşünmesine neden olabilir.[9] Son kanıtlar, başlangıçtaki beklentilerimizle çelişen kanıtlar sunulsa bile plasebo etkisinin işe yarayabileceğini göstermektedir.[10]
Ekibin çalışmasındaki gözlemlenen yüksek plasebo etkisininden sadece medyanın sorumlu olduğunu %100 kesin bir şekilde söylenemez. Ama plaseboların ağrıyı tedavi etmek konusunda en az esrar kadar etkili olduğunun gösterildiği düşünülecek olursa, sonuçların, plasebo etkisi hakkında düşünmenin ne kadar önemli olduğunu ve bunun medya gibi dış etkenlerden ne kadar etkilenebileceğini gösterdiği söylenebilir. Ayrıca, medyanın oldukça ilgisini çeken esrar gibi tedaviler için, klinik deneylerde çok daha fazla titiz olmak gerekiyor.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git-
10
-
3
-
2
-
2
-
1
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- Çeviri Kaynağı: The Conversation | Arşiv Bağlantısı
- ^ W. Hall, et al. (2019). Public Health Implications Of Legalising The Production And Sale Of Cannabis For Medicinal And Recreational Use. The Lancet, sf: 1580-1590. doi: 10.1016/S0140-6736(19)31789-1. | Arşiv Bağlantısı
- ^ J. Park, et al. (2017). Prevalence, Reasons, Perceived Effects, And Correlates Of Medical Marijuana Use: A Review. Drug and Alcohol Dependence, sf: 1-13. doi: 10.1016/j.drugalcdep.2017.03.009. | Arşiv Bağlantısı
- ^ M. Fitzcharles, et al. (2020). Medical Cannabis Use By Rheumatology Patients Following Recreational Legalization: A Prospective Observational Study Of 1000 Patients In Canada. Wiley, sf: 286-293. doi: 10.1002/acr2.11138. | Arşiv Bağlantısı
- ^ J. Park, et al. (2017). Prevalence, Reasons, Perceived Effects, And Correlates Of Medical Marijuana Use: A Review. Drug and Alcohol Dependence, sf: 1-13. doi: 10.1016/j.drugalcdep.2017.03.009. | Arşiv Bağlantısı
- ^ F. Gedin, et al. (2022). Placebo Response And Media Attention In Randomized Clinical Trials Assessing Cannabis-Based Therapies For Pain: A Systematic Review And Meta-Analysis. JAMA Network Open. doi: 10.1001/jamanetworkopen.2022.43848. | Arşiv Bağlantısı
- ^ E. Fisher, et al. (2020). Cannabinoids, Cannabis, And Cannabis-Based Medicine For Pain Management. PAIN. doi: 10.1097/j.pain.0000000000001929. | Arşiv Bağlantısı
- ^ L. Colloca, et al. (2020). Placebo And Nocebo Effects. Massachusetts Medical Society, sf: 554-561. doi: 10.1056/NEJMra1907805. | Arşiv Bağlantısı
- ^ T. J. Kaptchuk, et al. (2020). Placebos In Chronic Pain: Evidence, Theory, Ethics, And Use In Clinical Practice. BMJ, sf: m1668. doi: 10.1136/bmj.m1668. | Arşiv Bağlantısı
- ^ F. P. D. Lange, et al. (2018). How Do Expectations Shape Perception?. Trends in Cognitive Sciences, sf: 764-779. doi: 10.1016/j.tics.2018.06.002. | Arşiv Bağlantısı
- ^ M. Jepma, et al. (2018). Behavioural And Neural Evidence For Self-Reinforcing Expectancy Effects On Pain. Nature Human Behaviour, sf: 838-855. doi: 10.1038/s41562-018-0455-8. | Arşiv Bağlantısı
- F. Gedin. Cannabis Is No Better Than A Placebo For Treating Pain. (28 Kasım 2022). Alındığı Tarih: 12 Aralık 2022. Alındığı Yer: The Conversation | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/01/2025 04:26:51 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/13575
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in The Conversation. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.
