Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Kamuoyu Bildirisi: Bilim, Salgın Yayılmasın Diye İnsanların Tecrit ve İtlafını Önermez!

Bilim İnsanlarının Medyaya Verdiği Demeçlerdeki Bariz Hatalar, Bilime Karşı Önyargıyı Arttırır ve Çarpık Bir Biyoloji/Evrim Anlayışını Pekiştirir!

Kamuoyu Bildirisi: Bilim, Salgın Yayılmasın Diye İnsanların Tecrit ve İtlafını Önermez!
5 dakika
9,199
Tüm Reklamları Kapat

Kısa süre önce katıldığı bir programda Prof. Dr. Ali Demirsoy, COVID-19 salgını ile ilgili olarak talihsiz, kanımızca bilim insanı kimliğine yakışmayan, ama her şeyden önce de insanlığın sahip olduğu akli birikimle vicdanı birleştiren kültürel ve insani kazanımlarımızla uyuşmayan sözler sarf etmiştir. Demirsoy’a kalırsa, virüsün salgına yol açmaya başladığı yerde, hastalığı kapmış belirli sayıda insanı bir adada tecrit etmek, hatta öldürmek salgının küreselleşmesini önleyecekti. Bu akla ve insanın kendi varlık birikimine aykırı fikirleri savunmakla kalmayıp, bu fikirleri “İşte buna bilim diyoruz.” diye meşrulaştırmaya da çalışan Demirsoy, ne var ki, iki temel hatayı aynı anda işlemektedir. 

Öncelikle bilim, zannedildiği gibi “kolay çözümler” üreten mekanik bir yapı ve bir kesme biçme işi değildir. Bilimin temelinde doğayı derinden ve geniş bir açıdan kavrama ve anlama çabası yatar. İnsan da tüm ilişkileri çerçevesinde bu anlayışa dahil edilmesi gereken bir varlıktır. Örneğin, COVID-19 salgınını doğuran koşullar nelerdir? diye sormak ve ardından özellikle düşük gelirli insanların yetersiz ve dengesiz beslenme alışkanlığına, uygunsuz yaşama koşullarına itilmesiyle ya da böyle bir kültürü benimsemesiyle hayvandan insana geçen bu salgın üzerine düşünüp toplum temelli radikal çözümlere yönelmek, kapsayıcı yordamlar yapabilen, bunun için eğitim almış bir aklın faaliyeti ve bilimsel bir yaklaşımın gereği olurdu. Yine, salgına yol açan virüsün moleküler biyolojisi ve genetiğine odaklanarak, toplumların özgün yapıları üzerinden oluşturulacak epidemiyoloji modelleri ışığında aşı geliştirmek de bilimsel yaklaşımın önemli bir parçasıdır.

Tüm Reklamları Kapat

Yukarıda özetlediğimiz, sosyal sorumluluk ilkesine dayanan geniş bilimsel ufuk bir bütün oluşturur. Bilim, laboratuvara kapanıp dünyayla her türlü ahlaki ve insani bağı koparan bir ilişki kurma, çözümleme ve akıl yürütme biçimi değildir; tam tersine bilimsel etkinlik, bu bağların güçlendirilmesiyle başlayan, doğanın tahrip edilmeden kavranmasına ve kendi türümüz dahil bütün türlerin yararını gözeterek doğanın, insanın ve toplumun keşfedilmesine yarayan titiz bir uğraştır. Öte yandan, “insanları salgın yayılmasın diye öldürmek” bilimsel bir yaklaşım değil, tam tersine, bilim kisvesinin arkasına saklanmış bağnazlıktır. Bu bağnazlık, bilimin felsefi doğasından ve saf amacından tamamen koparılarak sadece belli çevrelere ve zihniyetlere hizmet eden popülist bir çığırtkanlığa dönüşmesine yol açar; giderek yükselen bu sahne ve bu sahnede rol alan “şöhretler”, hakikatin karmaşıklığını ve çeşitliliğini birkaç cümlelik dogmalar halinde, “Bilim böyle diyor!” diyerek veya hakikatin temsilcisinin bizzat kendileri ve sözleri olduğunu topluma dayatacak bu ortamdan istifade ederek aslında ve sadece (kendilerine) inanan hayranlar ("fan"lar) yaratırlar. 

Bilim sözden çok eylem işidir. Bu eylemin vazgeçilmez parçaları, daima şüphe etmek ve bir sonuca ulaşmaya en yakın olunduğu anda bile bu şüpheden vazgeçmemektir. Bu şüpheye eylemi gerçekleştirenin kendisi de dahildir. Bilim, aynı yere bakanların gördüğü, saptadığı ve kanıtlar yoluyla sonuçlar çıkardığı belirlemeleri birbiriyle konuşturarak, birbiriyle tartıştırarak yürütülebilecek bir etkinliktir. Bu yüzden söylediğinden şüphe etmeden, tartışmaya açmadan ve “Hakikatin temsilcisi bu sözlerdir!” diyerek yol yürüyenler (ki ne yazık ki bugün bilim adına en çok ortalıkta görünenler onlardır), bilimin en çok dışında duranlardır.

Tüm Reklamları Kapat

Bilimi yapanlar bir toplumun en fazla eleştiriye açık ve eleştirel düşünen üyeleri olmalıdır; dolayısıyla onlar insanlığın geldiği ahlaki ve vicdani gelişimin bir bakıma hem temsilcisi hem de pratisyenleridir. Bu yüzden bilim, etikten ve söz konusu birikime karşı duyulacak sorumluluktan bağımsız bir faaliyet olarak görülemez. Doğaya, insana ve topluma karşı sorular sorarak, merak ederek bu yolda yürüyenler bu temel ilkelere uydukça yaptıkları iş bakımından erdemli olurlar. 

Dolayısıyla, insanları tedbir amaçlı öldürmeyi savunmak, ilkel, kaba-bilimci ve çoktan çöpe atılmış bir ideolojiye dayanmanın yanı sıra, insan hayatını hiçe sayan etik dışılığın da açık bir dışavurumudur. Bir insan bireyini yalnızca bir rakam, nesne veya bir işlem parçası olarak kabul etmek, o insanın bireysel tarihini, bütün deneyimini, bütün yönlerini, ve o tarihi ve yönleri çevreleyen diğer tüm insanlarla birlikte hiçe indirgemek demektir. Bilimci olsun olmasın, herkesin sakınması gereken, cehaletle beslenen asıl karanlık budur.

COVID-19 salgını muhtemelen yüzyılımızın en önemli felaketlerinden biri olacaktır. Bütün dünyada olduğu gibi Türkiye’de de salgına yakalanmış çaresiz insanların yanında hekimler, biyologlar, her türlü sağlık çalışanı ve emekçisi bütün güçleriyle canları pahasına mücadele etmektedirler. Salgından bizi koruyacak aklı ve erdemi sergileyecek davranış biçimi böyle bir fedakârlık üzerine kurulu olmalıdır. Salgın yayılacak diye insanların “itlaf” edilmesi gibi utanç verici “çözümler” önermek ise, ne insanlığın ortak aklının ürünü olan bilimin kavrayış yeteneğiyle ne de insanın her şeye rağmen ayakta tutması gereken ahlaki ve vicdani sorumluluklarıyla bağdaşır.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Aşağıda imzası olan bizler salgın karşısında çözüm olarak “insan öldürme”yi önermenin bilimsel akılla ve insani vicdan ve sorumlulukla ilgisi olmadığını güçlü biçimde vurgular, biyoloji ve bilim adına sarf edildiği söylenen bu ve benzeri sözlerin geçerliliğinin olmadığını, savunulan bu tür fikirlerin biyoloji ve bilimle ilişkisinin kesinlikle bulunmadığını kamuoyuna beyan ederiz.

İmzacılar

  • Prof. Dr. Ergi Deniz Özsoy, Evrimsel Biyolog
  • Prof. Dr. Suavi Aydın, Antropolog
  • Prof.Dr. Mehmet Elgin, Felsefeci (Biyoloji Felsefesi)
  • Prof. Dr. Yılmaz Selim Erdal, Antropolog
  • Prof. Dr. Gıyasettin Demirhan, Spor Bilimci
  • Prof. Dr. Cihan Demirci Tansel, Zooloji (Fizyoloji)
  • Prof. Dr. Harun Tepe, Felsefeci (Etik)
  • Prof. Dr. Erhan Nalçacı, Hekim (Fizyoloji)
  • Prof. Dr. Zuhal Okuyan, Halk Sağlığı
  • Prof. Dr. Nezhun Gören, Farmakognozi
  • Prof. Dr. Sinan Canan, Nörobilimci
  • Prof. Dr. Şule Arı, Moleküler Biyolog
  • Doç. Dr. Efe Sezgin, Popülasyon ve İstatistiksel Genetikçi
  • Doç. Dr. Sonay Elgin, Biyokimyacı 
  • Doç. Dr. İnan Kalaycıoğulları, Bilim Tarihçisi
  • Doç. Dr. Baran Yoğurtçuoğlu, Balık Ekolojisi ve Biyolojisi
  • Doç. Dr. Burcu Tarikahya Hacıoğlu, Sistematik Botanikçi
  • Doç. Dr. İlker Belek, Halk Sağlığı
  • Doç. Dr. Iraz Akış, Biyokimya
  • Doç. Dr. Tolga Binbay, Psikiyatri
  • Opr. Dr. Metin Berberoğlu, Genel Cerrahi Uzmanı 
  • Dr. N. Ezgi Altınışık, Evrimsel Biyolog
  • Dr. Çağrı Mert Bakırcı, Evrimsel Robotik
  • Dr. Gökçe B. Ayan, Evrimsel Biyolog
  • Dr. Öğr. Üyesi Çağatay Tarhan, Moleküler Biyolog
  • Dr. Ferhat Kaya, Paleoantropolog
  • Dr. Öğretim Üyesi Volkan Kavas, Tıp Tarihi ve Etik 
  • Dr. Öğretim Üyesi Selçuk Görmez, Kardiyoloji
  • Dr. Öğretim Üyesi Nevin Eracar, Klinik Psikoloji
  • Dr. Öğr. Üyesi Murat Pekmez, Moleküler Biyolog
  • Dr. İyas Umur Ayaz, Biyomühendis
  • Araş. Gör. Batuhan Akgündüz, Doktora öğrencisi (Felsefe)
  • Bahar Patlar, Evrimsel Biyolog
  • Ö. Ali Emek, Biyokimya Uzmanı
  • Hüseyin Kerem Okur, Biyolog
  • Ender Helvacıoğlu, Bilim ve Gelecek Dergisi Genel Yayın Yönetmeni
  • Memet Gözüböyük, Doktora öğrencisi (Genetik)
  • Gülnur İpek, Yüksek Lisans Öğrencisi (Genetik)
  • Mert Kükrer, Doktor adayı (Evrimsel Ekoloji ve Genetik)
  • Zelal Özgür Durmuş, Doktora Öğrencisi (Evrimsel Genetik)
  • Yiğit Berkay Gündoğmuş, Yüksek Lisans Öğrencisi (Gelişim Biyolojisi)
  • Hakan Mutlu, Doktora Öğrencisi (Paleoantropoloji) 
  • Gizem Batı Ayaz, Doktora Öğrencisi (Biyomühendislik)
  • Özge Şahin, Doktora Öğrencisi (Biyoloji)
  • Erdal Topparmak, Doktora öğrencisi (Biyokimya)
  • Gizem Gül, Doktora öğrencisi (Biyoinformatik ve Sistem Biyolojisi )

İmzacı listesine katılmak isterseniz, buradaki formu doldurabilirsiniz.

Buradakilere ek olarak bildiriye imza atan isimleri görmek için buraya tıklayınız.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
18
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 13
  • Muhteşem! 6
  • Bilim Budur! 5
  • Grrr... *@$# 3
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • Merak Uyandırıcı! 1
  • Üzücü! 1
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 00:51:01 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/8530

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
P. D. E. D. Özsoy, et al. Kamuoyu Bildirisi: Bilim, Salgın Yayılmasın Diye İnsanların Tecrit ve İtlafını Önermez!. (14 Nisan 2020). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/8530
Özsoy, P. D. E. D., Ağacı, E. (2020, April 14). Kamuoyu Bildirisi: Bilim, Salgın Yayılmasın Diye İnsanların Tecrit ve İtlafını Önermez!. Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/8530
P. D. E. D. Özsoy, et al. “Kamuoyu Bildirisi: Bilim, Salgın Yayılmasın Diye İnsanların Tecrit ve İtlafını Önermez!.” Edited by Evrim Ağacı. Evrim Ağacı, 14 Apr. 2020, https://evrimagaci.org/s/8530.
Özsoy, Prof. Dr. Ergi Deniz. Ağacı, Evrim. “Kamuoyu Bildirisi: Bilim, Salgın Yayılmasın Diye İnsanların Tecrit ve İtlafını Önermez!.” Edited by Evrim Ağacı. Evrim Ağacı, April 14, 2020. https://evrimagaci.org/s/8530.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close