Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Gıda Güvenliğinde HACCP Sistemi Nedir ve Nasıl Uygulanır?

3 dakika
20,364
Gıda Güvenliğinde HACCP Sistemi Nedir ve Nasıl Uygulanır? Karma Grup
Tüm Reklamları Kapat

Özellikle hazır gıda endüstrisinde gıda güvenliği çok önemlidir. Çünkü üretilen gıdaların tüketileceği zamana kadar uzun süre bozulmaması gereklidir.

Bozulma olayı, Clostrudium botulinum gibi patojen mikroorganizmaların ürettikleri toksinler yüzünden gerçekleşmektedir. Bu toksinlerin bulaştığı gıdaların tüketilmesi vücutta kusma ve diyare (ishal) gibi hafif semptomlara neden olabilirken, toksinin gücüne bağlı olarak ciddi karaciğer hasarına ve ölüme de yol açabilir.

Bu aşamada gıdaları vakumlama gibi oksijensiz ortamda bırakacak yöntemler, bozulmayı gerçekleştirecek mikroorganizma sayısını azaltsa da patojen mikroorganizmalar oksijensiz ortamda da canlılıklarını sürdürebildiğinden tam bir çözüm sağlamamaktadır.

Tüm Reklamları Kapat

Gıda güvenliği noktasında her ülkenin kendi gıda üretim kodeksinde yer alan mikrobiyolojik kriterler yönetmeliği bulunmaktadır. Ülke sınırları içinde gıda üretimi yapan her işletme bu kriterlere uymak zorundadır. Ancak bu kriterlerin yanında uluslararası anlamda kabul görmüş başka gıda güvenliği analizi sistemleri de kullanılmaktadır. Bu sistemlerden biri de HACCP'tir. Bu sistemin ne olduğuna biraz daha yakından bakalım.

HACCP Nedir?

HACCP, Hazard Analysis and Critical Control Points (Tr: "Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları") anlamına gelmektedir. Dünya çapında gıda endüstrisindeki birçok işletme bu sistemi de kullanmaktadır. HACCP sistemi aslında bir sonraki uzay seferi için gıda güvenliğini sağlamak amacıyla NASA (National Aeronautics and Space Administration), kendi zamanında gıda endüstrisinde büyük pay sahibi olan Pillsburg Şirketi ve ABD Ordu Araştırma Laboratuvarları (U.S. ARL) tarafından 1960'larda oluşturuldu. NASA mühendislerinin geliştirdiği bu kritik kontrol noktaları daha sonra silah endüstrisinde test amacı ile kullanılmış ve en son gıda endüstrisinde kullanılmaya başlanmıştır.

One Earth Gourmet

HACCP sistemi, üretilen gıdanın kalitesinin ve güvenliğinin sürdürülebilirliğinin sağlaması açısından önemlidir. Sistemde "tehlike" kelimesi ile gıdada oluşabilecek ve tüketicide hastalık yaratabilecek kimyasal, biyolojik ya da fiziksel her türlü ajan kastedilmektedir. Bu tehlikelerin önlenmesi için de gıdanın pişirilmesi gibi mikroorganizmaların üreyebileceği kritik noktalarda gıda kimyasal olarak kontrol edilmektedir.

HACCP Sisteminin 7 Prensibi

HACCP sisteminin 7 adet temel prensibi vardır. Ancak bu prensiplerin tek başına uygulanmaması gerekir. Mutlaka başka bir gıda güvenliğinin sisteminin üzerine inşa edilmelidir. Bu prensiplere daha detaylı baktığımızda şunları görürüz;

Tüm Reklamları Kapat

1. Tehlike Analizini Yönetmek

Bu prensipte gıdanın üretimi ya da işlenmesi sırasında ortaya çıkabilecek tehlikeler belirlenir. Bu prensibe gıdanın geçeceği işlemlerin ve ortaya çıkabilecek olası tehlikelerin listesini yapmak dahilidir. Kurulan HACCP ekibi bu noktada tehlikeleri elemine edebilecek yollara odaklanmalıdır.

2. Kritik Kontrol Noktalarının Belirlenmesi

Bu noktada HACCP ekibi olası tehlike yaratabilecek kontrol noktalarını belirler. Kontrol noktalarının belirlenmesinde HACCP CCP karar verme şemasından yararlanılır. Bir örneğini aşağıda görebilirsiniz:

Örnek Karar Şeması
Örnek Karar Şeması
Food Standards Agency

Her bir tehlike için en az 1 kontrol noktası belirlenmelidir. Gıdanın işlenmesine bağlı olarak kontrol noktası sayısı değişebilmektedir.

3. Kritik Limitlerin Saptanması

Burada kontrol noktalarında yapılacak ölçümler sonrası elde edilecek kimyasal, biyolojik ya da fiziksel sonuçların olması gereken en yüksek ve en düşük değerler saptanmalıdır. Ölçümlerin her kontrol noktasında yapılması gerekir. Bu yüzden limitlerin belirlenmesi önem taşır.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

4. Kritik Kontrol Noktalarının İzlenmesi

Bu adımda kontrol noktalarından nasıl örnek alınacağı, hangi yöntemlerle analiz yapılacağı, HACCP ekibinden kimin örnek almaktan sorumlu olacağı ve ne sıklıkla örnek alınacağı gibi sorular resmi olarak tanımlanmalıdır.

5. Düzeltici Eylemlerin Belirlenmesi

Bu adımda herhangi bir şekilde gıdanın sağlıkla işlenmesine ya da HACCP sisteminin uygulanmasına engel olacak bir problem ile karşılaşılması durumunda izlenecek adımlar belirlenir.

6. Doğrulama

Burada HACCP'e uygun olarak yapılan bütün eylemleri kontrol edilir. Bu eylemlere kullanılan makinelerin ayarları da dahildir. Genellikle HACCP ekibinde kurulan denetim ekibi bu adımı gerçekleştirir.

7. Kayıt Tutulması

Bu prensipte yapılması gereken bütün HACCP işlemlerinin, örneklerin, sonuçların, kontrol noktalarının ve limitlerin kayıt altına alınmasıdır. Bu sayede hem gıdanın kalitesinin sürdürülebilirliği sağlanır hem de yeni gelecek çalışanlara yol gösterilmiş olunur.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
9
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 8
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • Muhteşem! 1
  • Merak Uyandırıcı! 1
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 22/12/2024 04:19:02 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/8609

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Protein
İklim Değişimi
Yaşam
Gözlem
Proton
Sinek
Nasa
Kozmoloji
Uluslararası Uzay İstasyonu
Uzay Aracı
Odontoloji
Doğru
Cinsiyet
Kuşlar
Regülasyon
Aminoasit
Üreme
Uzun
Toplum
Bilgisayar
Deney
Kuvvet
Homeostasis
Gebelik
Yaşamın Başlangıcı
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
C. Çolak, et al. Gıda Güvenliğinde HACCP Sistemi Nedir ve Nasıl Uygulanır?. (27 Nisan 2020). Alındığı Tarih: 22 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/8609
Çolak, C., Bakırcı, Ç. M. (2020, April 27). Gıda Güvenliğinde HACCP Sistemi Nedir ve Nasıl Uygulanır?. Evrim Ağacı. Retrieved December 22, 2024. from https://evrimagaci.org/s/8609
C. Çolak, et al. “Gıda Güvenliğinde HACCP Sistemi Nedir ve Nasıl Uygulanır?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 27 Apr. 2020, https://evrimagaci.org/s/8609.
Çolak, Canberk. Bakırcı, Çağrı Mert. “Gıda Güvenliğinde HACCP Sistemi Nedir ve Nasıl Uygulanır?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, April 27, 2020. https://evrimagaci.org/s/8609.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close