Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Diyet Değiştirme Gibi Beslenme Müdahaleleri, Migren Ataklarını Azaltmaya Yardımcı Olabilir mi?

Yiyip İçtikleriniz, Migren Ataklarınızı Tetikliyor Olabilir!

Diyet Değiştirme Gibi Beslenme Müdahaleleri, Migren Ataklarını Azaltmaya Yardımcı Olabilir mi? Pixabay
migren
7 dakika
970
  • Beslenme Bilimi
Tıbbi İçerik Uyarısı

Bu içerik tıp ve sağlık ile ilişkilidir. Sadece bilgi amaçlı olarak hazırlanmıştır. Bireysel bir tıbbi tavsiye olarak görülmemelidir. Evrim Ağacı'ndaki hiçbir içerik; profesyonel bir hekim tarafından verilen tıbbi tavsiyelerin, konulan bir teşhisin veya önerilen bir tedavinin yerini alacak biçimde kullanılmamalıdır.

Daha Fazla Bilgi Al

Migren, tekrarlayan ve orta şiddetli baş ağrıları ile teşhis edilen birincil bir baş ağrısı bozukluğudur. Bu baş ağrıları 4-72 saat arası sürebilmektedir. Migren ile ilişkili semptomlar arasında mide bulantısı, kusma, kokuya, sese ve ışığa karşı hassasiyet sayılabilir.[1] Migren, hem bireyler için hem de toplum için ciddi sosyal ve finansal sonuçları olan zayıflatıcı bir beyin hastalığıdır.[2] Migren insidansı hormonal etkiler nedeniyle kadınlarda erkeklere göre daha fazladır.

Migrenin patofizyolojisi tam olarak anlaşılmamakla birlikte migren ataklarının başlamasında genetik ve çevresel faktörler rol oynayabilir. Çeşitli endojen ve eksojen faktörler migren sıklığı ve şiddetini etkileyebilir. Kelman, yaptığı bir araştırmada migreni olan 1207 hastayı geriye dönük olarak inceleyerek, migren tetikleyicilerini sıklık sırasına göre şöyle sıralandığını bulmuştur:[3]

Tüm Reklamları Kapat

  • stres (%79,7),
  • kadınlarda hormonlar (%65,1),
  • yememe (%57,3),
  • hava durumu (%53,2),
  • uyku bozukluğu (%49,8),
  • parfüm veya koku (%43,7),
  • boyun ağrısı (%38,4),
  • ışıklar (%38,1),
  • alkol (%37,8),
  • duman (%35,7),
  • geç uyuma (%32,0),
  • ısı (%30,3),
  • yemek yeme (%26,9),
  • egzersiz (%22,1) ve
  • cinsel aktivite (%5,2).

Anlaşıldığı üzere, migrende beslenmenin önemi göz ardı edilemeyecek ölçüde önemlidir. Bu yazımızda migren tetikleyicilerini ortadan kaldırmaya yönelik diyet yaklaşımlarından söz edeceğiz.

Migren Semptomlarını Tetikleyen Gıdalar

Migren hastalarının %27 - %30'u belirli gıdaların migren ataklarını tetiklediğini bildirmiştir.[3] Migreni tetiklediği bildirilen en yaygın yiyecekler; çikolata, kahve, fındık, salam, turunçgiller, peynir iken en yaygın içecekler; süt, alkollü içeceklerdir. En yaygın bileşenler ise kafein, monosodyum glutamat (MSG), yapay tatlandırıcılar, nitritler, gluten ve biyojenik aminler ( histamin, tiramin, feniletilamin) olarak belirlenmiştir.[4], [5] 2017 yılında yapılan bir çalışmaya göre, bireylerde tetikleyici faktörler ve migren atakları arasındaki ilişki incelenmiş ve tek diyet tetikleyicilerinin bireylerin <%7'sinde migren atakları ile ilişkili olduğu bulunmuştur.[6]

Tüm Reklamları Kapat

Şimdi, bahsettiğimiz migren tetikleyicilerinden bazılarını daha detaylı inceleyeceğiz.

Çikolata

Çikolata, migrenli kişilerin %2-22'sinde baş ağrılarının tetikleyicisi olarak bildirilmiştir. Yapılan bir çalışmaya göre migrende çikolataya maruz kalınan günlerin maruz kalınmayan günlere göre baş ağrısı ataklarının %2,5 oranında daha olası olduğu bildirilmiştir. Bu oranlar nispeten küçük olsa da göz ardı edilmemelidir.[7]

Alkol

Alkol, migren için bildirilen en sık diyet tetikleyicilerinden biridir. Yüksek histamin içeriğine sahip şarapların migren ataklarını tetikleme olasılığı daha yüksektir. Kesitsel çalışmaların çoğu alkol tüketimi ile migren prevelansı arasında ters bir ilişki bildirmiştir.[8]

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Kafein

Kafein, dünya genelinde en yaygın kullanılan uyarıcıdır. Kahve, çay, enerji içecekleri, çikolata ve bazı ilaçlarda bulunur. Kafein alımıyla ilgili nüfusa dayalı çalışmalarda çelişkili sonuçlar bulunmasına rağmen çalışmaların büyük çoğunluğu kafein alımı ile baş ağrısı, migren, kronik günlük baş ağrısı prevelansının daha yüksek olduğunu bildirmiştir.[9]

İlginç bir şekilde, kafeinden uzak durmanın baş ağrılarını hızlandırabileceğine dair çalışmalar da mevcuttur. Bu baş ağrıları "kafein yoksunluğu baş ağrıları" olarak adlandırılmaktadır. Bireyler günde yaklaşık olarak aynı dozda kafein tüketemiyorsa ve düzenli bir kafein tüketim programı sürdüremiyorsa kafeinden arınmak iyi bir seçenek olabilir.[8]

MSG

MSG, dondurulmuş veya konserve yiyecekler, çorbalar, atıştırmalık yiyecekler, salata sosları, barbekü sosları, ketçap, baharat tuzları dahil olmak üzere çeşitli işlenmiş gıdalarda kullanılan bir lezzet arttırıcıdır. Yapılan bir çalışmada yüksek doz MSG'nin baş ağrısı ataklarını arttırabileceği sonucuna varılmıştır. Ancak bu çalışmadan elde edilen sonuçlar çelişkilidir.[10]

Biyojenik Aminler

Histamin

Histamin gıdalarda doğal olarak bulunabilen bir çeşit biyojenik amindir. Bazı balıklar, kabuklu deniz ürünleri, peynir, işlenmiş et, sığır, domuz eti, çilek, muz, ananas, domates gibi meyveler, bazı fermente gıdalar ve şarap, bira gibi alkollü içeceklerde bulunur. Yapılan bir çalışmada oral bir antihistamin ön tedavisinin ''histamin intoleransı sendromu'' olanlarda yüksek hitamin içerikli gıda/içecek ile beslendikten sonra baş ağrısı sıklığını azalttığı gösterilmiştir.[11]

Tiramin

Tiramin, eski veya olgunlaşmış peynirler, füme veya salamura et, sosis, kırmızı şarap, bira, bakla, soya sosu, maya ekstratları, olgunlaşmış muz, avokado, incir, yağlı tohumlar gibi besinlerde bulunan biyojenik amindir. Yapılan bir çalışmada kronik migreni olan hastalar, kontrol grubu ve diğer baş ağrısı bozukluklarına sahip olan kişilere göre serum tiramin seviyeleri yüksek bulunmuştur.[12]

Tüm Reklamları Kapat

IgG Pozitif Gıdalar

Gıdalara karşı IgG spesifik antikorların belirlenmesi baş ağrısı veya migreni tetikleyebilecek gıdaları tanımlamanın bir başka yöntemidir. IgG pozitif gıdaların tanımlanmasının ve daha sonra bunlardan kaçınılmasının migren sıklığını azaltıp azaltmadığının belirlenmesi için 3 adet kontrollü randomize çalışma yapılmıştır. Bu üç araştırmadan ikisinde IgG pozitif gıdaları ortadan kaldıran diyetlerin migren ataklarını önleyici bir faktör olduğu öne sürülmüştür.[13], [14], [15]

Pixabay

Migren Semptomlarını Hafifletmeye Yönelik Diyetler

Glutensiz Diyetler

Glutensiz diyetler çölyak veya çölyak dışı gluten hassasiyeti olan bireylerde sıklıkla uygulanan diyetlerdendir. Bu bozuklukların her ikisinde de baş ağrısı ve migren gibi ekstra semptomları bulunabilmektedir. Baş ağrılarının glutensiz diyetler ile düzeltildiğine dair bir çalışma bulunmamasına rağmen, çölyak dışı gluten hassasiyeti bulunan kişiler üzerinde yapılan bir araştırmada başlangıca kıyasla glutensiz bir diyetin ekstraintestinal semptomlarda istatistiksel bir azalma olduğu görülmüştür.[16]

Eliminasyon Diyetleri

Eliminasyon diyetleri ile tetikleyici gıdalar, içecekler veya bileşenlerin tespit edilip diyetten çıkarılması hedeflenir. Tetikleyici gıdaları belirlemek için birkaç yöntem mevcuttur. Bunlardan ilki serolojik testlerin (IgG pozitif gıdalar testi, çölyak duyarlılığı testi vb..) kullanılması olacaktır. Bir diğer yaklaşım, Tetikleyici gıdaları belirlemek üzere bir besin tüketim günlüğü tutulmasıdır. Böylece baş ağrısı ataklarını arttırdığı tespit edilen besinler diyetten çıkarılarak semptomlarda rahatlama sağlanır.[8]

Düşük Yağlı Diyetler

Ferrara ve arkadaşlarının 83 migren hastası ile yaptıkları bir çalışmaya göre düşük yağlı (Besinlerden günlük <%20 yağ alımı) diyet alanların normal yağlı ( %25-30 yağ alımı) beslenenlere kıyasla migren sıklığı ve şiddetinde azalma olduğunu tespit etmişlerdir. Ancak düşük yağlı diyetlerin migren ataklarını azalttığın kanıtlanmasına dair daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.[17]

Tüm Reklamları Kapat

Yüksek Omega-3 ve Düşük Omega-6 Yağ Asidi Diyetleri

EPA ve DHA gibi omega-3 yağ asitlerinin daha az alımının yüksek migren atağı sıklığı ile ilişkili olduğu bildirilmiştir. Ancak yüksek omega-3 yağ alımından ziyade diyet örüntüsünün belirli bir omega-3/omega-6 yağ asidi oranına sahip olmasının migren ataklarını azaltmada daha etkili olacağı öne sürülmüştür. Bu denge inflamatuvar yanıtı azaltır, trombosit fonksiyonunu iyileştirir ve vasküler tonu düzenler. Bu nedenle beslenmede omega-3 yağ asitlerinden yüksek, omega-6 yağ asitlerinden düşük beslenmek migren ataklarını azaltmaya yardımcı olabilir.[18]

Ketojenik Diyetler

Ketojenik diyetler, ilk başlarda epilepsi hastalığının tedavisinde uygulanmaya başlansa da gün geçtikçe yaygınlığı artmaktadır. Günümüzde çeşitli hastalıkların tedavisinde de olumlu sonuç alınabileceğine dair araştırmalar devam etmektedir. Bu diyet, karbonhidrat alımında ciddi bir azalma (<20 gr/gün) ile vücudun enerji ihtiyacının keton cisimciklerinden karşılandığı bir diyet türüdür. Aynı zamanda ketojenik diyetler migren baş ağrısının önlenmesinde kullanılmıştır. Di Lorenzo ve arkadaşlarının yaptığı kapsamlı bir çalışmaya göre sıkı bir ketojenik diyetin kısa süreli ketozis sırasında migren ataklarını iyileştirdiğine dair sonuçlara varılmıştır.[19]

Düşük Sodyum Diyeti

Diyet sodyum alımı kan basıncını değiştirerek baş ağrısı ataklarını etkileyebilmektedir. Bu bağlamda hipertansiyonun önlenmesi için diyet yaklaşımlarını içeren DASH diyeti prehipertansiyonu olan migren hastaları için faydalı olabilir.[20] Ancak diyet sodyum alımının baş ağrısı üzerine etkilerini kesinleştirmek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.

Migren ile İlişkili Besin Ögeleri

Migren hastalarının baş ağrısı semptomlarını azaltmaya yönelik çeşitli ilaç ve diyet müdahalelerinin yanında D vitamini, B vitaminleri, magnezyum, koenzim Q10, ALA ve L-karnitin gibi çeşitli besin bileşenlerinin kullanımı gün geçtikçe yaygınlaşmaktadır.[21] Şimdi bu bileşenlerden bazılarını daha yakından inceleyeceğiz.

Tüm Reklamları Kapat

Agora Bilim Pazarı
Edgar ve Allan Poe'nun Gizemli Serüvenleri Seti (3 Kitap)

Edgar ve Allan Poe’nun Gizemli Serüvenleri (3’lü Set)

Gordon McAlpine

Edgar ve Allan Poe’nun Gizemli Serüvenleri 1: Hikâye Başlıyor

Birbirinin eşi iki kişi, hem dışları bir, hem içleri,
Okuyabilirler birbirlerinin zihinlerini,

Zalim eşek şakalarıyla efsane ikili.

Adamın biri ikizlerin anne babasının peşindeydi,

Aynı kişi onları takip ediyor şimdi.

Mizah, gizem, kuantum, komik kurabiye falları, şifreli mesajlarla dolu Edgar ve Allan Poe’nun Gizemli Serüvenleri‘ne Hoş Geldiniz!

Poe ikizleri, çok sevdikleri kedileri Roderick Usher kaçırılıp evden uzaklara götürülünce, amca ve yengeleriyle birlikte yollara düşerler. Yolculukları sırasında karmaşanın, gizemin ve pek tabii ki soruların ardı arkası kesilmez: İkizler birbirlerinin akıllarını nasıl okuyor? Onlara yol gösteren tuhaf mesajları kim gönderiyor? Öbür Dünya’dan onlarla iletişime geçen Edgar Allan Poe’nun ta kendisi mi? Neden çılgın bir bilimci Poe ailesini yıllardır izliyor?

Edgar ve Allan Poe’nun Gizemli Serüvenleri  2: Tüyler Ürperten Bir Gece Yarısı

Birbirinin eşi iki kişi, hem dışları bir, hem içleri,

Okuyabilirler birbirlerinin zihinlerini…

Edgar ve Allan Poe kardeşlerin mizah, gizem, kuantum, komik kurabiye falları, şifreli mesajlarla dolu yepyeni serüvenine hoş geldiniz!

Edgar ve Allan, kendilerini çılgın bir deney için kullanmak isteyen baş düşmanları Profesör Perry’i zekice planlarıyla alt ettikten sonra bütün ülkede ünlü olurlar. Büyük-büyük-büyük-büyük amcaları Edgar Allan Poe’nun hayatı üzerine çekilecek filmde kedileri Roderick Usher ile birlikte rol almak üzere New Orleans’a giderler. Ancak orada da hayatları tehlikededir, çünkü şimdi başka birileri peşlerindedir. Acaba Poe Kardeşler filmdeki rol arkadaşları Em ve Milly Dickinson ikizleri, öbür dünyada yaşayan ataları ve yeni tanıştıkları hayaletlerin yardımlarıyla yeni düşmanlarını yenebilecekler midir?

Edgar ve Allan Poe’nun Gizemli Serüvenleri  3: Kedi ve Sarkaç

Birbirinin eşi iki kişi, hem dışları bir, hem içleri,

Okuyabilirler birbirlerinin zihinlerini…

Mizah, gizem, kuantum, komik kurabiye falları, şifreli mesajlarla dolu Edgar ve Allan Poe’nun Gizemli Serüvenleri heyecanlı ve eğlenceli bir macerayla sona eriyor!

Perry ailesinin kötü kalpli üyelerini alt edip işleri yoluna koyan afacan ikizlerimiz Edgar ve Allan, hiç beklemedikleri bir düşmanın tuzağına düşerler. Hayatları büyük tehlike altındadır. Acaba ortak işleyen keskin zekaları, Öbür Dünya’da yaşayan amcaları, kedileri Roderick ve arkadaşları sayesinde bu hain plandan sağ salim kurtulabilecekler midir?

Devamını Göster
₺108.00
Edgar ve Allan Poe'nun Gizemli Serüvenleri Seti (3 Kitap)

D Vitamini

Yapılan bir çalışmaya göre D vitamini düzeyi düşük olan bireylerde baş ağrısının daha yaygın olduğu bildirilmiştir.[22] Ayrıca yapılan vaka çalışmaları D vitamini takviyelerinin baş ağrısı ve migren üzerine olumlu etkileri olduğunu bildirmiştir.[23] Ancak tek başına D vitamini takviyesinin migren veya baş ağrısı sıklığını azalttığına dair yeterli kanıt mevcut değildir.

Magnezyum

Amerikan Nöroloji Akademisi (AAN) migreni önlemede magnezyum takviyesinin etkisini kanıt B düzeyinde ortaya koymuştur. Önerilen magnezyum takviyesi dozu günde 400 mg'dır. Çeşitli klinik çalışmalar magnezyum takviyesinin migren ataklarına iyi geldiğine dair sonuçlara ulaşmıştır.[21], [24], [25]

Riboflavin

Amerikan Nöroloji Akademisi ve Kanada Baş Ağrısı Derneği, migrenli bireylerde riboflavinin önemini vurgulamaktadır. Yetişkin migrenlilere önerilen günlük riboflavin dozu 400 mg'dır.

Sonuç

Bireylerin yaşantısını böylesine etkileyen migrende besinlerin olası etkileri yadsınamaz. Ancak ne yazık ki her migren hastası için migreni tedavi edebilecek bir beslenme tedavisi henüz literatürde mevcut değildir. Bunun için daha fazla sistematik çalışmaya ihtiyaç vardır. O zamana kadar temel yaşam tarzı müdahaleleri ile migrenin ilerlemesini önlemek hedeflenebilir.

Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
12
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 2
  • Muhteşem! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 25/03/2023 04:46:16 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/11761

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Akış
İçerikler
Sosyal
Gündem
Metal
Çevre
Diş Hekimi
Kamuflaj
Mers
İspat
Sahte
Mikrop
Gözlem
Dna
Radyasyon
Nüfus
Güve
Robot
Hastalık Dağılımı
Kilo
Karanlık
Grip
Argüman
Virüs
Antropoloji
Protein
Covid-19
Sıcaklık
Obstetrik
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Alıntı Yap
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
S. Ömür, et al. Diyet Değiştirme Gibi Beslenme Müdahaleleri, Migren Ataklarını Azaltmaya Yardımcı Olabilir mi?. (29 Mayıs 2022). Alındığı Tarih: 25 Mart 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/11761
Ömür, S., Bakırcı, Ç. M. (2022, May 29). Diyet Değiştirme Gibi Beslenme Müdahaleleri, Migren Ataklarını Azaltmaya Yardımcı Olabilir mi?. Evrim Ağacı. Retrieved March 25, 2023. from https://evrimagaci.org/s/11761
S. Ömür, et al. “Diyet Değiştirme Gibi Beslenme Müdahaleleri, Migren Ataklarını Azaltmaya Yardımcı Olabilir mi?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 29 May. 2022, https://evrimagaci.org/s/11761.
Ömür, Sena. Bakırcı, Çağrı Mert. “Diyet Değiştirme Gibi Beslenme Müdahaleleri, Migren Ataklarını Azaltmaya Yardımcı Olabilir mi?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, May 29, 2022. https://evrimagaci.org/s/11761.

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close
Geri Bildirim Gönder
Paylaş
Reklamsız Deneyim

Evrim Ağacı'ndaki reklamları, bütçenize uygun bir şekilde, kendi seçtiğiniz bir süre boyunca kapatabilirsiniz. Tek yapmanız gereken, kaç ay boyunca kapatmak istediğinizi aşağıdaki kutuya girip tek seferlik ödemenizi tamamlamak:

10₺/ay
x
ay
= 30
3 Aylık Reklamsız Deneyimi Başlat
Evrim Ağacı'nda ücretsiz üyelik oluşturan ve sitemizi üye girişi yaparak kullanan kullanıcılarımızdaki reklamların %50 daha az olduğunu, Kreosus/Patreon/YouTube destekçilerimizinse sitemizi tamamen reklamsız kullanabildiğini biliyor muydunuz? Size uygun seçeneği aşağıdan seçebilirsiniz:
Evrim Ağacı Destekçilerine Katıl
Zaten Kreosus/Patreon/Youtube Destekçisiyim
Reklamsız Deneyim
Kreosus

Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.

Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.

Patreon

Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.

Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.

YouTube

YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24 saat alabilmektedir.

Diğer Platformlar

Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.

Giriş yapmayı unutmayın!

Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

Destek Ol

Devamını Oku
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara
Moderatöre Bildir

Raporlama sisteminin amacı, platformu uygunsuz biçimde kullananların önüne geçmektir. Lütfen bir içeriği, sadece düşük kaliteli olduğunu veya soruya cevap olmadığını düşündüğünüz raporlamayınız; bu raporlar kabul edilmeyecektir. Bunun yerine daha kaliteli cevapları kendiniz girmeye çalışın veya size sunulan (oylama gibi) diğer araçlar ile daha kaliteli cevaplara teşvik edin. Kalitesiz bulduğunuz içerikleri eleyebileceğiniz, kalitelileri daha ön plana çıkarabileceğiniz yeni araçlar geliştirmekteyiz.

Kural İhlali Seç
Öncül Ekle
Sonuç Ekle
Mantık Hatası Seç
Kural İhlali Seç
Soru Sor
Aşağıdaki "Soru" kutusunu sadece soru sormak için kullanınız. Bu kutuya soru formatında olmayan hiçbir cümle girmeyiniz. Sorunuzla ilgili ek bilgiler vermek isterseniz, "Açıklama" kısmına girebilirsiniz. Soru kısmının soru cümlesi haricindeki kullanımları sorunuzun silinmesine ve UP kaybetmenize neden olabilir.
Görsel Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, aklınıza takılan soruları sorabilmeniz ve diğerlerinin sorularını yanıtlayabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Gerçekten soru sorun, imâdan ve yüklü sorulardan kaçının.
Sorularınızın amacı nesnel olarak gerçeği öğrenmek veya fikir almak olmalıdır. Şahsi kanaatinizle ilgili mesaj vermek için kullanmayın; yüklü soru sormayın.
2
Bilim kimliğinizi kullanın.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla sorular ve cevaplar, bilimsel perspektifi yansıtmalıdır. Geçerli bilimsel kaynaklarla doğrulanamayan bilgiler veya reklamlar silinebilir.
3
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Sahtebilimi desteklemek yasaktır.
Sahtebilim kategorisi altında konuyla ilgili sorular sorabilirsiniz; ancak bilimsel geçerliliği bulunmayan sahtebilim konularını destekleyen sorular veya cevaplar paylaşmayın.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Soru Ara
Aradığınız soruyu bulamadıysanız buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Alıntı Ekle
Eser Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Formu olabildiğince eksiksiz doldurun.
Girdiğiniz sözün/alıntının kaynağı ne kadar açıksa o kadar iyi. Açıklama kısmına kitabın sayfa sayısını veya filmin saat/dakika/saniye bilgisini girebilirsiniz.
2
Anonimden kaçının.
Bazı sözler/alıntılar anonim olabilir. Fakat sözün anonimliğini doğrulamaksızın, bilmediğiniz her söze/alıntıya anonim yazmayın. Bu tür girdiler silinebilir.
3
Kaynağı araştırın ve sorgulayın.
Sayısız söz/alıntı, gerçekte o sözü hiçbir zaman söylememiş/yazmamış kişilere, hatalı bir şekilde atfediliyor. Paylaşımınızın site geneline yayılabilmesi için kaliteli kaynaklar kullanın ve kaynaklarınızı sorgulayın.
4
Ofansif ve entelektüel düşünceden uzak sözler yasaktır.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Sözlerinizi tırnak (") içine almayın.
Sistemimiz formatı otomatik olarak ayarlayacaktır.
Gönder
Tavsiye Et
Aşağıdaki kutuya, [ESER ADI] isimli [KİTABI/FİLMİ] neden tavsiye ettiğini girebilirsin. Ne kadar detaylı ve kapsamlı bir analiz yaparsan, bu eseri [OKUMAK/İZLEMEK] isteyenleri o kadar doğru ve fazla bilgilendirmiş olacaksın. Tavsiyenin sadece negatif içerikte olamayacağını, eğer bu sistemi kullanıyorsan tavsiye ettiğin içeriğin pozitif taraflarından bahsetmek zorunda olduğunu lütfen unutma. Yapıcı eleştiri hakkında daha fazla bilgi almak için burayı okuyabilirsin.
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform; okuduğunuz kitaplara, izlediğiniz filmlere/belgesellere veya takip ettiğiniz YouTube kanallarına yönelik tavsiylerinizi ve/veya yapıcı eleştirel fikirlerinizi girebilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Önceliğimiz pozitif tavsiyelerdir.
Bu platformu, beğenmediğiniz eserleri yermek için değil, beğendiğiniz eserleri başkalarına tanıtmak için kullanmaya öncelik veriniz. Sadece negatif girdileri olduğu tespit edilenler platformdan geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
2
Tavsiyenizin içeriği sadece negatif olamaz.
Tavsiye yazdığınız eserleri olabildiğince objektif bir gözlükle anlatmanız beklenmektedir. Dolayısıyla bir eseri beğenmediyseniz bile, tavsiyenizde eserin pozitif taraflarından da bahsetmeniz gerekmektedir.
3
Negatif eleştiriler yapıcı olmak zorundadır.
Eğer tavsiyenizin ana tonu negatif olacaksa, tüm eleştirileriniz yapıcı nitelikte olmak zorundadır. Yapıcı bir tarafı olmayan veya tamamen yıkıcı içerikte olan eleştiriler silinebilir ve yazarlar geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
4
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Eser Ara
Aradığınız eseri bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.
Tür Ekle
Üst Takson Seç
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, yaşamış ve yaşayan bütün türleri filogenetik olarak sınıflandırdığımız ve tanıttığımız Yaşam Ağacı projemize, henüz girilmemiş taksonları girebilmeniz için geliştirdiğimiz bir platformdur. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Takson adlarını doğru yazdığınızdan emin olun.
Taksonların sadece ilk harfleri büyük yazılmalıdır. Latince tür adlarında, cins adının ilk harfi büyük, diğer bütün harfler küçük olmalıdır (Örn: Canis lupus domesticus). Türkçe adlarda da sadece ilk harf büyük yazılmalıdır (Örn: Evcil köpek).
2
Taksonlar arası bağlantıları doğru girin.
Girdiğiniz taksonun üst taksonunu girmeniz zorunludur. Eğer üst takson yoksa, mümkün olduğunca öncelikle üst taksonları girmeye çalışın; sonrasında daha alt taksonları girin.
3
Birden fazla kaynaktan kontrol edin.
Mümkün olduğunca ezbere iş yapmayın, girdiğiniz taksonların isimlerinin birden fazla kaynaktan kontrol edin. Alternatif (sinonim) takson adlarını girmeyi unutmayın.
4
Tekrara düşmeyin.
Aynı taksonu birden fazla defa girmediğinizden emin olun. Otomatik tamamlama sistemimiz size bu konuda yardımcı olacaktır.
5
Mümkünse, takson tanıtım yazısı (Taksonomi yazısı) girin.
Bu araç sadece taksonları sisteme girmek için geliştirilmiştir. Dolayısıyla taksonlara ait minimal bilgiye yer vermektedir. Evrim Ağacı olarak amacımız, taksonlara dair detaylı girdilerle bu projeyi zenginleştirmektir. Girdiğiniz türü daha kapsamlı tanıtmak için Taksonomi yazısı girin.
Gönder
Tür Gözlemi Ekle
Tür Seç
Fotoğraf Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, bizzat gözlediğiniz türlerin fotoğraflarını paylaşabilmeniz için geliştirilmiştir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Net ve anlaşılır görseller yükleyin.
Her zaman bir türü kusursuz netlikte fotoğraflamanız mümkün olmayabilir; ancak buraya yüklediğiniz fotoğraflardaki türlerin özellikle de vücut deseni gibi özelliklerinin rahatlıkla ayırt edilecek kadar net olması gerekmektedir.
2
Özgün olun, telif ihlali yapmayın.
Yüklediğiniz fotoğrafların telif hakları size ait olmalıdır. Başkası tarafından çekilen fotoğrafları yükleyemezsiniz. Wikimedia gibi açık kaynak organizasyonlarda yayınlanan telifsiz fotoğrafları yükleyebilirsiniz.
3
Paylaştığınız fotoğrafların telif hakkını isteyemezsiniz.
Yüklediğiniz fotoğraflar tamamen halka açık bir şekilde, sınırsız ve süresiz kullanım izniyle paylaşılacaktır. Bu fotoğraflar nedeniyle Evrim Ağacı’ndan telif veya ödeme talep etmeniz mümkün olmayacaktır. Kendi fotoğraflarınızı başka yerlerde istediğiniz gibi kullanabilirsiniz.
4
Etik kurallarına uyun.
Yüklediğiniz fotoğrafların uygunsuz olmadığından ve başkalarının haklarını ihlâl etmediğinden emin olun.
5
Takson teşhisini doğru yapın.
Yaptığınız gözlemler, spesifik taksonlarla ilişkilendirilmektedir. Takson teşhisini doğru yapmanız beklenmektedir. Taksonu bilemediğinizde, olabildiğince genel bir taksonla ilişkilendirin; örneğin türü bilmiyorsanız cins ile, cinsi bilmiyorsanız aile ile, aileyi bilmiyorsanız takım ile, vs.
Gönder
Tür Ara
Aradığınız türü bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.