Burçlar Kuşağı (Zodyak Kuşağı) Nedir?

Özellikle astroloji ile ilgilenenlerin aşina olduğu burçlar kuşağı (ya da zodyak kuşağı) fiziksel bir gerçeklikten ziyade bizlerin yaptığı bir tanımlamadır. Bu tanımlamayı tam olarak anlamak için bir takım astronomik olguları anlamak gerekir. Birçok kişi bu olguları anlamadığından dolayı, burçlar kuşağı (zodyak kuşağı) haddinden fazla anlam kazanmaktadır.

Burçlar kuşağının (ya da zodyak kuşağının) ne olduğunu anlamak için öncelikle Dünya'nın hareketini anlamak gerekir. Dünya, Güneş'in etrafında dolanırken eliptik bir yörünge izler ve bu yörüngenin yer aldığı düzleme ekliptik düzlem (ecliptic plane) adı verilir. Elbette bu durum, dışarıdan Dünya'ya baktığımızda algılarımıza hitap eder.

Dünya'da bulunan bir gözlemci için Güneş, bir yıllık hareketi boyunca ekliptik üzerinde hareket eder. Bu noktada ekliptik düzlemin ne olduğunu hatırlayın, sadece gözlemcilerin yerini değiştirdik. Ekliptik düzlem, Dünya'nın dönüş ekseninin eğikliğinden dolayı tam olarak ekvator düzlemiyle (celestial equator) çakışmaz. Dünya'nın eksen eğikliği olan23.4°'lik bir farkla birbirlerinden ayrılırlar.

Burçlar Kuşağı (Zodyak kuşağı)

Burçlar kuşağı, ekliptik düzleminin 8 derece kuzey veya güneyini kapsayan bir kuşaktır (ekliptik etrafında bir bant olarak düşünülebilir). Ay’ın ve Güneş sistemindeki diğer gezegenlerin yörüngeleri de tamamıyla bu kuşağın içinde kalır. Aynı zamanda hepimizin aşina olduğu 12 burcu simgeleyen takımyıldızlar da kuşağın isminden de anlaşılacağı gibi, burçlar kuşağının içinde yer alır.

Bu 12 burcun takımyıldızları, burçlar kuşağında yaklaşık olarak eşit aralıklarla dizilidirler, yani her biri yaklaşık 30°’lik bir aralık kaplar. Yukarıdaki görselde belirtildiği gibi eğer doğduğunuz gün Güneş, aslan takımyıldızının aralığında yer alıyorsa, bu astrolojide aslan burcu olduğunuzu ifade eder.

Takımyıldızlarla İlgili Problem

Ancak günümüzde küçük bir aksaklık baş göstermiş durumdadır. Eğer 3000 yıl öncesinde yaşıyor olsaydınız gazetelerin astroloji bölümlerinde yazanlar daha doğru sonuçlar verebilirdi (!). Ama ne yazık ki durağan bir evrende yaşamıyoruz ve Dünya’nın yalpalamasından (presesyonundan) kaynaklı olarak günümüzde yaklaşık iki haftalık bir kayma söz konusu, yani burcunuz aslında burcunuz olmayabilir.

Bu noktada şunu sorgulamak gereklidir. İlk başta neden bunun bir tanım olduğunu, fiziksel bir gerçeklik olmadığını özellikle belirttik? Bunun sebebi bu tanımın fizik yasaları açısından bir mana teşkil etmemesidir. Örneğin Dünya'nın ekvator düzlemi üzerinde de takım yıldızlar yer alır, buna benzer birçok tanımlama yapabiliriz. Fakat geçmişten günümüze gelen tanımlama budur.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor. Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak... Daha fazla göster

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Üstelik bu takımyıldızlar da zaten, tamamen keyfi tanımlamalardır. Aynı takımyıldızda yer alan yıldızların çoğunun hiçbirinin birbiriyle alakası yoktur. Sadece bizim baktığımız yönden aynı doğrultuya denk gelmektedirler. Eğer burada bir anlam olduğunu düşünüyorsak (evrensel fizik yasaları açısından), çok benmerkezci bir düşünceyle karşı karşıyayız demektir. Çünkü başka bir gezegenden, bunlar tamamen farklıdır!

Dünya'nın Yalpalaması (Presesyonu)

Dünya'nın presesyon hareketi, Dünya'nın dönüş ekseninin baktığı doğrultunun zamanla değişmesidir. Yani Dünya düşmekte olan bir topaç gibi yalpalanır. Bu yalpalanma Dünya’nın kutuplarının göksel bir çemberi takip etmesi demektir ve bir tam tur yaklaşık 26.000 yıl sürer.

Dünya’nın bu yalpalama hareketi sonucunda, bundan 2000 yıl önce yaz gündönümünde Güneş neredeyse tam Yengeç ile İkizler takımyıldızlarının arasında bulunurken günümüzde bu tarihte Güneş, İkizler ile Boğa’nın arasında bulunuyor. 4609 yılında ise yaz gündönümünde Güneş’in konumu Boğa’dan Koç’a geçmiş olacak.

Burçların Kökeni

Babiller günümüzden yaklaşık 3000 yıl önce yaşadılar. 12 ay içeren ay takvimi kullanan Babiller, burçlar kuşağını da 12 parçaya böldüler. Böylece her aya bir burç denk geliyordu. Ancak bunun böyle olmasına karar vermeden önce burçlar kuşağında 12 değil 13 tane takımyıldız vardı.

Her aya bir tane denk getirmek amacıyla birini görmezden gelmeleri gerekiyordu ve piyango Ophiuchus’a (Yılancı) patladı. Ancak bundan sonra bile bir burç tam bir aya denk gelmedi ve birbirlerinin üzerine kaydılar. Her ne kadar 3000 yıldır bunu görmezden geliyor olsak da Güneş her yıl bilinen 12 burcun takımyıldızları dışında 18 gün de Ophiuchus ile aynı hizada olur.

Kökeni ta Babillilere dayanan ve çoğunluğun astrolojiyle tanıdığı ancak astronomide de tanımsal açıdan yeri olan burçlar kuşağında yer alan takım yıldızlar aşağıdaki gibidir.

Burç Takımyıldızları (Zodyak Takımyıldızları)

Burçlar kuşağında (zodyak kuşağında) yer alan 12 takım yıldız burç takımyıldızları (ya da zodyak takımyıldızları) olarak da bilinirler. Bu takımyıldızlar Oğlak (Capricornus), Kova (Aquarius), Balık (Pisces), Koç (Aries), Boğa (Taurus), İkizler (Gemini), Yengeç (Cancer), Aslan (Leo), Başak (Virgo), Terazi (Libra), Akrep (Scorpius), Yay (Sagittarius) takımyıldızlarıdır.

Konumları belirtirken ekvatoryal koordinat sistemi olan sağ açıklık (right ascension - RA) ve dik açıklık (declination - DEC) değerlerini vereceğiz. Çünkü gece boyunca gök cisimleri Dünya'nın hareketi dolayıyla gökyüzünde dolaşsalar da bu koordinatlar bu hareketten bağımsızdır. Sağ açıklık saat birimiyle, dik açıklık ise açı birimiyle ifade edilir. Bir koordinat örneği: 05h13m35s RA / 15°38'25" DEC. Burada RA değerindeki h (hour) saati, m (minute) dakikayı, s (second) saniyeyi ifade eder. DEC değerindeki ° dereceyi, ' arkdakikayı " ise arksaniyeyi ifade eder.

Burç takımyıldızları (zodyak takımyıldızları) gökyüzünde kayda değer bir alan kapladıklarından ötürü, o bölgeyi işaret eden bir koordinat aralığından bahsedeceğiz. Fakat bunun keyfi bir tanımlama olduğunu unutmayın.

Oğlak (Capricornus) Takımyıldızı

Astrolojide Kullanılan Tarih: 22 Aralık - 19 Ocak [2]
2020 Güncel Tarih: 20 Ocak - 16 Şubat [7]

RA:20h06m46s - 21h59m04s
DEC: -8.404° - -27.691°

Oğlak takımyıldızı genel olarak sönük yıldızlardan meydana gelir. En parlak yıldızı Arapça “Çocuğun kuyruğu” anlamına gelen Algedi’dir (α2 Cap) ve görünür parlaklığı 3.6 kadirdir.

Kova (Aquarius) Takımyıldızı

Astrolojide Kullanılan Tarih: 20 Ocak - 18 Şubat [2]
2020 Güncel Tarih: 16 Şubat - 11 Mart [7]

Agora Bilim Pazarı

AeroPress Kahve Demleme Ekipmanı

AEROPRESS
Aeropress, espresso demlerken gereksinim duyulan basıncı herhangi bir makineye bağlı kalmadan özel tasarımı sayesinde size sunuyor.
Özel mikro filtresi ve pistonun yarattığı basınç sayesinde, kahvenizden yoğun bir aroma ve şaşırtıcı derecede düşük bir asidite ile kahve demlemeniz mümkün.
Evde, ofiste, şehrin merkezinde yada doğada geçirdiğiniz keyifli zamana eşlik edebilen bu aerodinamik cihaz ile kahve molası vermeniz için ihtiyaç duyacağınız tek şey;
Taze ve orta derecede öğütülmüş (klasik espresso öğütmeden biraz daha kalın) kahveniz ve 80 santigrat derecede suyunuz olması yeterli.
Aeropress kutu içeriği;
Aeropress
350 adet mikro filtre içeren kutu
Karıştırma ve ölçü kaşığı
Tamamı ile gıdaya temasa uygun, Bpa içermeyen malzemeden imal edilen Aeropress, tek seferde iki kişilik kahve yapabilir ve el ile temizlenmesi önerilir. Aeropress kendi özel tasarımı olan mikro filtre ile kullanılmalıdır.
Aeropress monte ediliğinde ki ölçüleri, 11.313 x 5 x 4.25 cm dir.

Aeropress Kullanım:

* Aeropresin ana gövdesini oluşturan kahve haznesine kendi ölçeği ile iki kaşık kahve ekleyin. Kahvenizin Aeropress demleme için uygun öğütüldüğüne emin olun. Bir miktar sallayarak kahvenin hazne içinde eşit dağılması ve düz bir zemin oluşturmasını sağlayın.
* İsteğe göre kahveyi komple ıslatacak kadar bir miktar su ekleyip biraz çalkalayarak 20 saniyelik bir ön demleme yapabilirsiniz. Böylelikle taze öğüttüğünüz kahvenizin henüz salınımı bitmediği bir miktar gazların dışarı çıkmasını sağlayabilirsiniz.
* Mikro filtre kağıdı bir miktar ıslatıp cihazın altında sökülebilen yuvaya yerleştirin ve kahveyi eklediğiniz hazneyi yuvaya oturtup çevirin.
* 80 Santigratlık sıcak suyu, hazne dolum çizgisine kadar yavaşça ekleyin. Karıştırma çubuğu ile 10 saniye kadar karıştırın ve kapağı üstten kapatın.
* Şimdi cihazı ters çevirip bir fincanın üzerine oturtun, ve pistonu yavaşça indirmeye başlayın, yarattığınız basınç ile pistonun daha zor indiğini hissedebilirsiniz. Bir miktar bekleyip pistonu sonuna kadar basmaya devam edin.

Kahveniz hazır. Bu şaşırtıcı espressoyu sıcak su ekleyip americano yada french press yardımı ile krema haline getirdiğiniz sıcak sütü ekleyerek latteye çevirebilirsiniz.
Benzer yöntemle soğuk demleme (Cold Brew) de yapmanız mümkün.

Filtreyi yuvadan çıkarıp güvenli bir şekilde geri dönşüm kutusuna atınız. Su yardımı ile kolayca Aeropressi yıkayabilirsiniz.

Aeropress gibi pratik ve sofistike kave demleme ekipmanları, en iyi kahveler ve onlarca muhteşem marka için bizi takip etmeyi unutmayın.
Kahve Ambarı “Türkiye’nin Kahve Ambarı”.

Devamını Göster

₺1,050.00

Satın Al Tüm Ürünler

RA: 20h38m19s - 23h56m23s
DEC: 3.325° - -24.904°

Kova takımyıldızında yer alan en parlak yıldızın adı Sadalmelik'tir (α Aqr). Bu sözcük Arapça “Kralın şanslı yıldızları” anlamına gelir. Sadalmelik’in görünür parlaklığı ise 2.95 kadirdir.

Balık (Pisces) Takımyıldızı

Astrolojide Kullanılan Tarih: 19 Şubat - 20 Mart [2]
2020 Güncel Tarih: 11 Mart - 18 Nisan [7]

RA: 23h18m15s - 2h10m20s
DEC: 33.746° - -5.506°

Balık takımyıldızı genel olarak sönük yıldızlardan oluşur. Grubun en parlak yıldızının Eta Piscum'un (η Psc) görünür parlaklığı 3.6 kadirdir.

Koç (Aries) Takımyıldızı

Astrolojide Kullanılan Tarih: 21 Mart - 19 Nisan [2]
2020 Güncel Tarih:18 Nisan - 13 Mayıs [7]

RA: 01h46m37s - 03h29m42s
DEC: 31.221° - 10.363°

Koç takımyıldızında da çok parlak yıldızlar bulunmaz. En parlak yıldızı Arapça koyun anlamına gelen Hamal'in görünür parlaklığı 2.0 kadirdir.

Boğa (Taurus) Takımyıldızı

Astrolojide Kullanılan Tarih: 20 Nisan - 20 Mayıs [2]
2020 Güncel Tarih:13 Mayıs - 21 Haziran [7]

RA: 4h32m15s - 6h03m12s
DEC: -2.608° - 31.235°

Boğa takımyıldızındaki en parlak yıldız Aldebaran, Arapçada takipçi anlamına gelir. Aynı zamanda Alpha Tauri (α Tau) olarak da bilinen bu yıldız gökyüzündeki en parlak 14. yıldızdır. Görünür parlaklığı ise 0.85 kadirdir.

Boğa takımyıldızı ayrıca Yengeç Bulutsusunu da içinde barındırır. Bu bulutsu Dünya’dan 6500 ışık yılı ötede yer alır ve 1054 yılında Çinli astronomların kayda geçirdiği, günlerce gökyüzünde çıplak gözle bile görülen süpernova patlaması sonucunda oluşmuştur.

Boğa Takımyıldızının içeriği bu kadarla da sınırlı değildir. Halk arasında Yedi Kız Kardeş, Süreyya ya da Ülkerisimleriyle bilinen yıldız kümesi Pleiades (M45) ve Boğa ya da Öküz yıldız kümesi olarak da bilinen Hyadesaçık yıldız kümelerini de barındırır.

İkizler (Gemini) Takımyıldızı

Astrolojide Kullanılan Tarih:21 Mayıs - 21 Haziran [2]
2020 Güncel Tarih: 21 Haziran - 20 Temmuz [7]

RA: 6h02m19s - 8h10m05s
DEC: 9.907° - 35.108°

İkizler takımyıldızındaki en parlak yıldızlar Castorve Pollux’tur. Alfa ve Beta Geminorum olarak da bilinirler. Pollux daha parlak olandır ve görünür parlaklığı 1.15 kadirdir. Aynı zamanda da gökyüzündeki en parlak 17. yıldızdır. Bu takımyıldızı ayrıca Geminga adında bir de atarca(pulsar) içerir.

Yengeç (Cancer) Takımyıldızı

Astrolojide Kullanılan Tarih:22 Haziran - 22 Temmuz [2]
2020 Güncel Tarih:20 Temmuz - 10 Ağustos [7]

RA: 07h55m20s - 09h22m35s
DEC: 6.470° - 33.141°

Yengeç takımyıldızı iyi bilinen bir yıldız kümesinin barındırır: Arı Kovanı (Latincesiyle “Praesepe”), ya da namı diğer Messier 44. Takımyıldızdaki en parlak yıldız ise Arapçada “Son” anlamına gelen “Al Tarf” tır. Bu yıldızın görünür parlaklığı ise 3.6 kadirdir, yani kendisi için pek de parlaklığıyla gözleri kamaştırıyor diyemeyiz.

Aslan (Leo) Takımyıldız

Astrolojide Kullanılan Tarihler:23 Temmuz - 22 Ağustos [2]
2020 Güncel Tarih: 10 Ağustos - 16 Eylül [7]

RA:9h21m11s - 11h56m48s
DEC: -6.059° - 30.239°

Regulus, Latince “Küçük kral” anlamına gelir ve Aslan takımyıldızındaki en parlak yıldızdır. Alpha Leonis (α Leo) olarak da bilinir. Görünür parlaklığı 1.35 kadirdir. Leonid olarak bilinen ve Kasım ayında gerçekleşen gök taşı yağmuru, Aslan takımyıldızında beliren bir başlangıç noktasına sahiptir.

Başak (Virgo) Takımyıldızı

Astrolojide Kullanılan Tarihler: 23 Ağustos - 22 Eylül [2]
2020 Güncel Tarih: 16 Eylül - 30 Ekim [7]

RA:11h38m55s - 15h10m05s
DEC: -22.331° - 13.871°

Takımyıldızın en parlak yıldızı Spica’dır (α Vir). 1.04 kadirlik görünür parlaklığıyla gökyüzündeki en parlak 15. yıldızdır. Dünya’ya en yakın büyük galaksi kümesi olan Başak Galaksi Kümesi’ni (Virgo Galaxy Cluster) de barındırır. Başak Kümesi’nde 2000’den fazla galaksi bulunmaktadır. Bunlardan biri de “Virgo A” adıyla bilinen dev eliptik galaksidir. Ayrıca çevresinde ilk kez ötegezegen keşfedilmiş (1992) atarca da (PSR 1257+12) burada yer alır.

Terazi (Libra) Takımyıldızı

Astrolojide Kullanılan Tarih: 22 Eylül - 23 Ekim [2]
2020 Güncel Tarih: 30 Ekim - 23 Kasım [7]

RA: 14h24m44s - 16h02m02s
DEC: -29.925° - -0.679°

Terazi takımyıldızının yıldızları genel olarak sönük yıldızlardır. İçlerinden en parkak olanı Arapça “Kuzey pençesi” anlamına gelen Zubeneschamali’dir. Önceleri Akrep takımyıldızının bir parçası olarak kabul edilen bu yıldız aynı zamanda Beta Librae (β Lib) olarak da bilinir. Görünür parlaklığı 2.6 kadirdir.

Akrep (Scorpius) Takımyıldızı

Astrolojide Kullanılan Tarih: 24 Ekim - 21 Kasım [2]
2020 Güncel Tarih: 23 Kasım - 29 Kasım [7]

RA: 15h52m53s - 17h58m13s
DEC: -46.402° - -8.103°

Akrep takımyıldızının en parlak yıldızı Antares’tir. Alpha Scorpii (α Sco) olarak da bilinir ve 0.96 kadirlik görünür parlaklığıyla gökyüzündeki en parlak 15. yıldızdır. İsmini muhtemelen kırmızı ve parlak renginden ötürü Yunanca, Ares’in rakibi sözünden alır. Ayrıca gökyüzündeki en parlak X ışını kaynağı, Scorpius X-1, bu takımyıldızda yer alır.

Yay (Sagittarius) Takımyıldızı

Astrolojide Kullanılan Tarih:22 Kasım - 21 Aralık [2]
2020 Güncel Tarih:17 Aralık - 20 Ocak [7]

RA: 17h56m38s - 20h22m31s
DEC: -45.521° - -12.376°

Yay takımyıldızının en parlak yıldızı Kaus Australis’tir ve 1.79 kadirlik görünür parlaklığa sahiptir. Kaus Arapça yay, Australis de Latince güney anlamlarına gelir. Bu yıldızın bir diğer adı da Epsilon Sagittarii’dir (ε Sgr).

Samanyolu galaksisindeki en güçlü radyo dalgası kaynağı olan Sagittarius A, Yay takımyıldızında yer alır ve Samanyolu’nun merkezi de Dünya’dan bakıldığında tam bu yıldıza denk gelir. Güneşin yıllık hareketi boyunca en güneyde olduğu gün olan kış gündönümü de, 21 Aralık, Güneş’in Yay takımyıldızında bulunduğu sürecin başlarında gerçekleşir. Ayrıca aşağıda görselini görebileceğiniz Deniz Kulağı Bulutsusu (Lagoon Nebula) ve Üç Boğumlu Bulutsu (Trifid Nebula) da Yay Takımyıldızı yönünde kalır.

Hazırlayan:Arya Elçi & Ögetay Kayalı
Editör:Ögetay Kayalı

Referanslar:
1.Georgia State University, "Ecliptic Plane", < http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/eclip.html >
2.Britannica, "Zodiac", < https://www.britannica.com/topic/zodiac >
3.Northwestern University, "The Zodiac", < https://faculty.wcas.northwestern.edu/~infocom/Ideas/zodiac.html >
4.EarthSky, "What is the Zodiac", < https://earthsky.org/astronomy-essentials/what-is-the-zodiac >
5.NASA, Space Place, "Constellations and the Calendar", < https://spaceplace.nasa.gov/starfinder2/en/ >
6.Britannica, "Crab nebula", < https://www.britannica.com/place/Crab-Nebula >
7.Rasyonalist, "Sakin Olun, NASA Burcunuzu Değiştirmedi!", < https://rasyonalist.org/yazi/sakin-olun-nasa-burcunuzu-degistirmedi/ >

Kapak Görseli:
Ps-Magazine, < http://www.ps-magazine.com/can-i-change-what-my-astrological-chart-predicts-2/ >