Nebula Nedir? Bir Hipotezin Doğrulanışı: Nebula Hipotezi ve Ön Gezegen Diskleri
- Özgün
- Astronomi
Nebula (ya da bulutsu), uzayda bulunan devasa gaz ve toz bulutlarına verdiğimiz isimdir. Bazı nebulalar, süpernova gibi patlamalar sonucu ölen yıldızlardan arta kalan malzemeden oluşurlar. Diğer nebulalar ise, yıldızların daha yeni doğduğu "doğumevleri" gibidirler. Ancak bunun ötesinde nebulalar, gezegenlerin de doğduğu yerdir ve bu nedenle yaşamın başlangıcında büyük öneme sahiptirler.
Yukarıdaki fotoğrafta gördüğünüz, ALMA teleskobu sayesinde, insanlığın bugüne kadar elde ettiği en net yıldız sistemi oluşum fotoğrafıdır. Tam da Güneş Sistemi'mizin oluşumuyla ilgili ileri sürülen ve yaygın olarak kabul gören açıklamaya uygun olarak, yeni doğan bir yıldızın etrafında kademeli mesafelerde biriken toz parçaları görülmektedir.
Fotoğrafta merkezdeki yıldız, HL Tauri isimli sadece 1 milyon yaşındaki bebek bir yıldızdır. Yıldızdan uzaklaştıkça, toz halkaları ve aralarında boşluklar görülmektedir. Bu halkalar, gezegenlerin oluşması beklenen yörüngelerdir. Bu yörüngelerdeki madde kütleçekimi etkisiyle birbirine öbeklendikçe, momentumun etkisiyle bir küre oluşmaya başlayacaktır.
Küre irileştikçe, kendi yörüngesindeki genelde toz ve minik kayalar şeklinde oluşan maddeyi daha fazla üzerine çekecek ve kütlesini arttıracaktır. Nihayet, bundan binlerce ve on binlerce yıl sonra, merkezdeki yıldızın etrafında dönen gezegenler oluşacak ve yeni bir yıldız sistemi oluşmuş olacaktır.
Böylece, yaygın olarak kabul gören ve Nebula Hipotezi, Ön Gezegen Diskleri Hipotezi, Solar Disk Hipotezi gibi isimlerle bilinen ve Kozmogeni Teorisi (yıldız ve yıldız sistemlerinin nasıl oluştuğunu açıklayan astrofizik teorisi) dahilindeki bir nokta da gözlemsel olarak doğrulanmış oldu.
Daha önceden de bu şekilde yıldız sistemi oluşumlarını gösteren fotoğraflar Hubble ve benzeri teleskoplarla çekilmişti; ancak bu fotoğraf, bugüne kadar hiç görmediğimiz düzeyde bir detay ve bilgi sunuyor. Bu açıdan, bilim açısından önem arz ediyor.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
23
-
10
-
7
-
5
-
4
-
3
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 25/04/2025 09:49:17 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/2964
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
