Yapay Zekanın Geleceği
Çarpan Etkisi Yaratan Ortaklık

- Blog Yazısı
2x2 Rubik Küp’ü algoritma ezberlemeden kendi başıma çözmek üç haftamı aldı. İşten eve her gelişimde mutlaka bir-iki saat uğraşıyordum. Çözdükten sonra şunu fark ettim: Küp aracılığıyla bilimin sanata, sanatın bilime dönüştüğünü görebilir; iki alanı, bağlı oldukları yapının konfigürasyonları olarak hayal edebilirdik. Bu konfigürasyonlardan biri olarak düşündüğüm yapay zekâ da aynı yapıdan ortaya çıkıyordu: Matematiksel düşünme olarak adlandırılabilecek bir yapıdan.
Öyleyse bazıları tarafından yanlış temeller üstüne inşa edilen şu tehlikeli söyleme bir göz atalım: “Yapay zeka (YZ) gelecekte her işi yapacak, okuma-araştırma yapmaya gerek yok.”
Böyle bir fikirle öğrenmeyi durdurmak, yapılmak istenen işin kalitesini düşürecektir. Kendi zihninden zevk alan biriyle, düşünme sürecini sıkıcı bulan birinin YZ’yı kullanım şekli aynı değil çünkü. YZ'yı uçak teknolojisine benzeterek bu durumu açıklamaya çalışayım: Uçaklar sayesinde dünya küçülmedi, aksine daha da büyüdü! Evet, mesafeleri kısalttı ama kullanmasını bilen kişiler için keşfedilecek yerlerin sayısını artırdı; insanları bir araya getirdi ve topluluk kültürünü genişletti. O halde YZ henüz emekleme aşamasındayken daha fazla okuma ve araştırma yapılmalı. Çünkü biz onunla etkileşime geçmeden o çalışmayacak, şimdilik durum bu. Kuracağımız etkileşimin kalitesini ise okuduğumuz kitaplar ve yaptığımız araştırmalar belirleyecek. Kişide oluşan bu birikimin yapay zekaya entegre edilmesi nitelikli keşiflerin yapılmasına yol açar ve çarpan etkisi yaratır. Kullandığım uçak analojisini hatırlayın: Daha uzağa uçmak istiyorsanız düşünmeniz ve çalışmanız gerekiyor.
Bu sadece para kazanmak için değil düzgün işleyen bir adalet sistemi için de gerekli. John Nash’in “İyi matematik bilmeyen toplumlarda adalet yoktur” sözünü dikkatli okuyun; düşünme olgusuna da gönderme yapıyor Nash. YZ’nın iyi bir yöne evrilmesi adına ilham verici bir gözlem bence. Alttaki video aralığını izleyerek ne demek istediğimi daha iyi anlayabilirsiniz:
Herkes Matematik Bilmeli Mi? | derincesi ve Pisagor Okulu
Buna ek olarak matematikçi Terence Tao, YZ’nın özellikle matematik alanında “asistan” olabileceğini düşünüyor, insan aklının yerini alacağını değil (bilgisayar bilimci Andrew Ng de buna benzer düşüncelere sahip). Aksini iddia etmek ilerlemenin önünü kesebilir. Tao’nun söz konusu konuşması şurada (Google tarayıcıdan Türkçeye çevirebilirsiniz):
AI Will Become Mathematicians’ ‘Co-Pilot’
Yapay zekanın geleceğine dair çeşitli bakış açılarını bir araya getiren şu web sitesine de mutlaka göz atın:
Terence Tao ve Daron Acemoğlu antolojideki isimler arasında yer alıyor. Umarım faydalı olur.
Not: Bu yazıyı yazdıktan saatler sonra Barış Özcan'ın "Yapay Zeka Çağında Hayatta Kalma Rehberi!" videosunu gördüm, iyi denk geldi:
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
Yapay Zeka Çağında Hayatta Kalma Rehberi! (Gelecek Korkusunu Bitir)
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 09/03/2025 05:30:52 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/19951
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.