ÇAĞIMIZIN HASTALIĞI - DEĞERSİZLİK

Dünya, 4,54 milyar yaşında koca yaşlı dev… İnsan (Latince: Homo sapiens, lit. 'bilen insan'), yeryüzünde en baskın türlerden biri haline gelmiş, oldukça zeki primatlar. İnsanın bugün evimiz olarak adlandırdığımız dünyaya gelişi ile ilgili birçok anlatı birçok efsane söz konusu. Varoluşçulara göre biz zeki primatlar dünyaya öylece fırlatılmıştık. Fırlatılışımızdan bu yana bir heykel tıraş edasında şekil verdik evimize. Sadece yaşadığımız yer küreye değil kendi türümüze de şekil verdik. Yaşam mücadelesi içinde birçok anlam yükledik insanoğluna. Güçlü, zeki, korkak, mücadeleci, güzel vb. bütün iyi veya kötü sıfatlarla donattık kendi varlığımızı. Tüm bu sıfatlarda aslında kendimizi aradık. Biz kimiz?

Yaşadığımız çağ korkunç olanaklara sahip bir dönem. Burada korkunç olarak bahsettiğimizde elbette sadece kötü şeyler akla gelmemeli. Bugün yer kürede bulunduğumuz bir noktadan binlerce kilometre, binlerce mil uzaklıkta bulunan türümüze veya istediğimiz bilgiye erişim gibi birçok olanağı da bulunmakta. Teknoloji ve uzay çağı adını verdiğimiz bu dönemde insan tüm bu olayların ana merkezinde yer alıyor. Bizler bu teknolojiyi daha çok yaşantılarımızı duyurmak için kullanıyoruz. Bugün neredeyiz, ne yedik, ne içtik, ne yaptık, kimi sevdik, kimden nefret ettik… Hepimizin elinin altında bir cihaz ve bu cihazlarda binlere, milyonlara hatta milyarlara seslenebilecek paylaşım platformları bulunuyor. Fırlatıldığımız günden bugüne kadar devam eden anlam arayışımızı bu dijital dünyalarda inşa ediyoruz. Peki, bu inşa ettiklerimiz gerçek bizler mi, yoksa olmak istediğimiz bizler mi? Giyiminden, yediğine her şeyini rahatça paylaşabilen insan tüm dijital dünyanın arkasında gerçekten o şekilde bir yaşama mı sahip?

Gerçeklik en çok korktuğumuz ancak tümüyle içinde yaşadığımız bir kavram. Hepimiz gerçeğiz ama yansıttığımız hayatlarımız gerçeğe yapılan en büyük inkar. Çağımızda yaş grubu fark etmeksizin herkesin bir yaşamı var bu dijital platformlarda. Ancak benim en çok dikkatimi çeken bir fabrikadan çıkmış gibi giyinen, gezen, yiyen, içen erkek ve kadınlar. Bir kabul algısı oluşturuldu. Bu kabul nasıl bir fiziğe nasıl bir eve nasıl bir arkadaş çevresine nasıl bir dünya görüşüne sahip olacağınızın temel formülü haline geldi. Bu kalıplara uymayan zeki primatlar kendine içsel dünyalarında şu sıfatı yapıştırdı: Değersiz. Yoğun bir arayışın hazin sonu olarak bakıyorum ben bu sıfata. Tek bir fabrikadan çıkan güzel, çekici, alımlı, farklı vb. ancak düşünme yetisini köreltmiş bir kalıptan söz ediyorum. Çünkü önemli olan onay görmek ve yer edinebilmek. Bunları karşılamak üzere kendi benliğimizden vazgeçiyoruz ve bunu da çok doğal bir eylem içinde gerçekleştiriyoruz. Kalıplara uyuyorsan güzelsin, akıllısın, talep edilensin. Çevreme baktığımda daha hayatlarının başında bulunan erkek-kadın tüm bireylerin bu onay çerçeveleri içinde yaşamaya çalıştığını görüyorum. Çerçeveye giremeyenin ise değersizlik, kabullenilmemişlik duygularına hapsolduğunu görmek çok da zor değil. Paylaşılan tüm resimlerde herkes çok mutlu herkes çok varlıklı. Ancak resimlerin arka planı daha hüzünlü bir kareyi barındırıyor. Tamamen özgün olarak dünyaya gelen insanoğlunu tek tip robotlar haline dönüştürdüğümüz bu çağda yapay zekâya ihtiyaç olduğunu görmüyorum. Bir zamanların temel sloganını hatırlıyorum ‘insanların yerini robotlar alacak.’. Bu sözle kast edilenin demir parçasından yapılan bir varlık olmasını isterdim. Ancak bizler yaşayan, nefes alan robotlar inşa ettik. Bugün geleceğimizin teminatı olarak gördüğümüz çocuklarımıza da bunları aşılıyor olmak büyük bir felaketi uyandırıyor. Onların nasıl olursa olsun değerli olduklarını anlatmak yerine kalıplara uyduklarında değerli olduklarını ilmek ilmek işliyoruz bilinçlerine, kişilerine, hayat görüşlerine.

Değer, anlam arayışımızda en çok bulmak istediğimiz kavram. İnsanoğlunun bu çağda yaşadığı en büyük hastalık değersizlik… Hepimizin sahip olması gereken personalarımız haline gelen kalıp yargılar. Bizim hastalığımızın temel nedenidir. Güzel, çirkin, becerikli, beceriksiz, varlıklı, fakir ne olursak olalım biz olmanın çok ötesinde bir nesil ile bu dönemde yaşıyoruz. Soyadlarının değersiz etiketine büründüğü yaşayan robotlar olarak yaşadığımız bu çağa ve fırlatılıp terk edildiğine inanıp bataklıkta açmaya çalışan insanoğlunu karşıma alıp şunu demek istiyorum: Sen evrenin bir mucizesisin, sen sensin…

Sizi siz yapan değerlerle değerli olmanız dileği ile.