Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Biyoarşivleme Nedir? Yaşam, Ay Üzerinde Yedeklenebilir mi?

10 dakika
484
Biyoarşivleme Nedir? Yaşam, Ay Üzerinde Yedeklenebilir mi? Bu görsel DALL-E 3 tarafından oluşturulmuştur.
Tüm Reklamları Kapat

Biyoarşivleme, biyolojik materyallerin (örneğin hücreler, dokular, DNA, tohumlar, mikroorganizmalar) uzun süre korunması ve saklanması sürecine verilen addır. Bu süreç gelecekte bilimsel araştırmalarda kullanılmak üzere biyolojik materyallerin genetik bütünlüklerini bozmadan, uygun koşullarda depolanmasını içerir.

Depolama, tarih boyunca ve günümüzde insanlık için önemli bir kavram olmuştur. Öyle ki her birimiz evlerimizde çok çeşitli şeyler depolarız; bunlar yiyecek, kıyafet veya para olabilir. İnsanlar genellikle depoladıkları şeyleri geleceğe yönelik saklarlar.

Binlerce yıl önceki atalarımız, hayatta kalmak ve ilerlemek için kaynaklarını etkili bir şekilde depolamışlardır. Çünkü bu süreçte özellikle gıda, su, alet ve malzeme depolama, avcı-toplayıcı toplumlar ve daha sonraki tarım toplumları için kritik öneme sahiptir. Öte yandan doğada depolama davranışını sergileyenler sadece atalarımız değildir. Sincaplar, kunduzlar, karıncalar, kuğular gibi birçok hayvan grubu depolama davranışını sergiler.

Tüm Reklamları Kapat

Aslında, bilimde de depolama çok önemlidir. Biyolojiyi ele alalım: Biyolojideki ilerlemeler ve araştırmalar, büyük miktarda veri ve malzemenin depolanmasını gerektirir. Ancak, her canlının belirli bir yaşam süresi vardır. Bu sınırlı süre içinde, canlılardan alınan biyolojik materyallerin doğru bir şekilde saklanması ve gelecekte kullanılabilir hale getirilmesi büyük önem taşır. Bu noktada biyoarşivleme (İng: "Biorepository") ve biyobankalar devreye girer. Bu yazıda bu kavramların ne olduğuna, nerede ve nasıl kullanıldığı ve gelecekteki potansiyel uygulamalarının ne olduğu hakkında detaylı bir inceleme yapacağız. Hazırsanız, başlayalım.

Biyoarşiv Nedir?

Biyoarşivler, biyolojik materyallerin uzun süreli saklanması, korunması ve gerektiğinde bilimsel araştırmalar için kullanılabilir hale getirilmesi amacıyla oluşturulan sistemlerdir. Bu biyolojik materyaller; hücreler, dokular, DNA, RNA, proteinler ve mikroorganizmalar gibi çeşitli biyolojik örnekler olabilir.[1] Biyoarşivlerde bu örneklerin bozulmadan muhafaza edilmesi için ultra soğuk depolama birimleri, -80°C dondurucular ve sıvı azot tankları gibi özel depolama koşulları sağlanır. Aynı zamanda biyoarşivler, biyolojik materyallerin güvenliğini sağlamak adına biyogüvenlik standartlarına uygun olarak korunur ve kontaminasyon riskleri minimize edilir.

Biyoarşiv sistemleri, biyolojik örneklerin sadece fiziksel olarak saklanmasını sağlamakla kalmaz, aynı zamanda bu örneklere ilişkin meta verilerin titizlikle yönetilmesini de içerir. Meta veriler saklanan örneğin kökeni, toplanma zamanı ve yeri, toplama yöntemleri ve saklanan örneğin biyolojik özellikleri gibi detayları içerir. Bu veriler, biyolojik örneklerin hangi şartlarda toplandığı, hangi koşullarda saklandığı ve bilimsel araştırmalar için nasıl kullanılabileceği konusunda kritik bilgi sağlar.[2]

Biyoarşivlerin Bilimsel Araştırmalardaki Rolü

Biyoarşivler biyoteknoloji, tıp, adli bilimler ve ekoloji gibi alanlarda kritik bir altyapı sunar ve biyolojik çeşitliliğin korunması ile bilimsel ilerlemenin desteklenmesinde önemli rol oynar. Görüldüğü üzere biyoarşivler birçok farklı araştırma amacını destekleyen, biyolojik materyalleri toplama ve saklama üzerine odaklanan yapılardır. Bu arşivler, biyolojik belirteçlerin (biyomarkerların) doğrulanmasından hastalık kayıtlarıyla birleştirilerek daha kapsamlı bilgiler sağlamaya kadar birçok alanda kullanılmaktadır.[3] Yani bir yandan hastalıkların teşhisinde kullanılan biyolojik işaretçilerin doğruluğunu test ederken diğer yandan bu verileri hastaların tıbbi geçmişiyle eşleştirerek daha derinlemesine analizler yapmayı mümkün kılar. Bu sayede hem araştırmalar güçlenir hem de hastalıkların daha iyi anlaşılması sağlanır.

Tüm Reklamları Kapat

Biyoarşiv
Biyoarşiv
Clinigen

Tıp alanındaki çoğu biyoarşiv, belirli hastalıklarla teşhis edilen hastalardan materyal toplar ve genellikle tedavi geliştirme süreçlerine rehberlik edebilecek genetik ipuçlarını belirlemeye yönelik çalışmalara hizmet eder. Örneğin, Alzheimer hastalığına odaklanan biyoarşivler, hastalığa dair biyobelirteçlerin doğrulanmasında önemli rol oynar. Biyomarkerlar; hastalık ve sağlık durumundaki değişiklikleri gösterebilen, patolojik süreçleri belirlemeye yardımcı olan biyolojik göstergelerdir. Benzer şekilde, profesyonel sporcuların beyin dokularından oluşan biyoarşivler, sporun beyin üzerindeki etkilerini anlamaya yönelik çalışmalara katkıda bulunur.

Bazı biyoarşivler tek bir çalışmayı desteklemek için geçici olarak oluşturulurken diğerleri uzun vadeli bir kaynak olarak tasarlanır ve birden fazla araştırma çalışmasına hizmet eder. Boston Üniversitesi'ndeki Yaşlılar için Sağlık Hizmeti Programı (HOPE) gibi projeler, Alzheimer hastaları ve kontrol gruplarını ölüme kadar takip ederek beyin bağışlarıyla uzun vadeli araştırmalara destek olur. UK Biobank gibi daha geniş kapsamlı biyoarşivler ise çeşitli ciddi ve yaşamı tehdit eden hastalığın önlenmesi, teşhisi ve tedavisini iyileştirmeyi amaçlayan nüfusa dayalı örnek toplama programları yürütür.

Biyoarşivlerin sponsorları tıp merkezlerinden, araştırma projelerinden ve hatta türdiriltimi şirketlerinden bile gelebilir. Biyoarşivler, belirli bir hastalığa odaklanan genetik araştırmalardan daha geniş nüfus çalışmalarına kadar çeşitlilik gösteren birçok araştırmayı desteklemek üzere yapılandırılmıştır. Ancak sıkça bahsettiğimiz üzere kullanım alanları tıp ile sınırlı değildir.

Biyobankalar: Geleceğin Bilimsel Hazineleri

Biyobanka, biyolojik örneklerin (kan, doku, DNA, RNA gibi) ve bu örneklerle ilişkili verilerin uzun süreli saklanması, yönetilmesi ve araştırmalar için erişilebilir hale getirilmesi amacıyla kurulan tesislerdir. Biyobankalar, genellikle belirli bir hastalığa odaklanan veya geniş bir nüfusu kapsayan örnek toplama programlarına dayalı olarak çalışır. Örneğin kanser, kalp hastalıkları veya Alzheimer gibi hastalıklar üzerine çalışan biyobankalar, bu hastalıklara sahip bireylerden biyolojik örnekler toplar. Bu örnekler, bilim insanlarının hastalığın nedenlerini anlamasına ve yeni tedavi yöntemleri geliştirmesine yardımcı olur. Şu ana kadar anlattıklarımız biyoarşivin tanımı ile oldukça benzerdi. Peki ya biyobanka ve biyoarşiv arasındaki farklar nedir?

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Biyobankalar ve Biyoarşivler Arasındaki Farklar

Biyobanka ve biyoarşiv terimleri, köken olarak farklı olsalar da günümüzde genellikle birbirinin yerine kullanılmaktadır. Biyobankalar ve biyoarşivler, işlevsel olarak benzer şekilde çalışır ve her ikisi de biyolojik örneklerin toplanması, işlenmesi, depolanması ve araştırmacılara dağıtılması süreçlerini yürütür.[4] Bu tesisler, biyolojik örneklerin bütünlüğünü koruyarak saklar ve çeviri araştırmalar için gerekli materyalleri sağlar. Geleneksel olarak, biyobankalar insan örneklerine odaklanırken biyoarşivler daha geniş bir biyolojik örnek yelpazesini içerir. Ancak zamanla bu ayrım bulanıklaşmıştır. Artık birçok insan örneği koleksiyonu da biyoarşiv olarak adlandırılmakta, bazı veterinerlik koleksiyonları ise biyobanka terimini kullanmaktadır. Dolayısıyla, başlangıçta belirgin olan bu fark günümüzde oldukça azalmıştır.[5]

Yine de biyobankaların genellikle daha spesifik ve tanımlanmış bir hedefe sahip olduğu, biyoarşivlerin ise daha geniş, küresel ve iş birlikçi bir kapsamda çalıştığı söylenebilir. Projelerin kapsamındaki bu farklılıklar, biyobankalar ve biyoarşivler arasındaki temel farkı oluşturur. Günümüzde her iki terim de genellikle birbirinin yerine kullanılmakta ve birçok bağlamda biyobankalar, biyoarşivlerle aynı işlevi görmektedir.

Biyoarşivlerin Türleri Korumada Rolü

Gezegenimiz, insanlık tarihinden bu yana hiç görülmemiş bir küresel yok oluş kriziyle karşı karşıyadır. Bilim insanları, önümüzdeki on yıllarda bir milyondan fazla türün yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu öngörmektedir. Dahası, bu kriz tamamen bizim eserimizdir.[6]

Biyoarşivler, türlerin korunmasında ve biyolojik çeşitliliğin geleceğini güvence altına almada kritik bir rol oynayabilir. Tehdit altındaki veya nesli tükenme riski taşıyan türlerden alınan örnekler, biyoarşivlerde saklanarak ileride bu türlerin korunmasına veya türdiriltimine yardımcı olabilir.

Biyoarşivler, genetik materyallerin korunmasını sağlayarak nesli tükenmekte olan türler için bir "biyolojik sigorta" görevi görebilir. Örneğin, bir tür tamamen yok olsa bile bu türden alınan DNA ve diğer biyolojik materyaller biyoarşivlerde saklanmışsa bu materyaller daha sonra genetik çalışmalar, klonlama veya diğer biyoteknolojik müdahalelerle türün neslinin döndürülmesi mümkün kılabilir.

Bilim insanları vahşi bir bucardodan örnek topluyor.
Bilim insanları vahşi bir bucardodan örnek topluyor.
Earthly Illusion

Bahsettiğimiz olayın bir benzeri ilk başarılı türdiriltimi projesi olan, Pirene dağ keçisi (Bucardo, Capra pyrenaica pyrenaica) üzerinde gerçekleşmiştir. Ancak bu başarı, uzun ve karmaşık bir sürecin sonucudur. Fransız ve İspanyol bilim insanları ile koruma uzmanlarından oluşan bir ekip, türün yok olmasından önce genetik materyalini korumak amacıyla harekete geçmiştir. Ölümünden on ay önce, bir dişi bucardo yakalanarak canlı hücre örnekleri elde edilmiştir. Bu hücreler laboratuvarda büyütülmüş ve dondurularak saklanmıştır. Bu adım, her ne kadar planlanmamış olsa da gelecekteki türdiriltimi çabaları için önemli bir kaynak oluşturmuştur.

Tüm Reklamları Kapat

1989 ile 2003 yılları arasında İspanyol ve Fransız bilim insanları, bucardonun klonlanması için gerekli tüm çalışmaları tamamlamışlardır. İlk olarak bucardolar yakalanarak koruma altına alındı (bir erkek ve üç dişi yakalanmıştı). Bu süreçte, bu hayvanların hastalıkları ve fizyolojileri detaylı bir şekilde incelenerek gerekli tüm bilgiler toplanmıştır. Ellerinde genetik materyal de bulunduğu için klonlama sürecine geçilmiştir.

Son bucardo.
Son bucardo.
Earthly Illusion

Klonlama sürecinde, bucardolardan alınan doku örnekleri somatik hücre nükleer transferi (SCNT) tekniği kullanılarak değerlendirildi. Klonlanacak canlının genetik materyali bucardodan alındı ve genetik olarak en yakın akraba tür olan evcil keçinin (Capra aegagrus hircus) yumurtalarına enjekte edildi. Yumurtalardan DNA çıkarıldıktan sonra, bucardo DNA'sı transfer edildi. Toplamda 208 embriyo farklı taşıyıcı annelere yerleştirildi. Ancak bu zorlu süreçte yalnızca yedi keçi hamile kaldı ve bunlardan altısı düşük yaptı. Sonunda, sadece bir embriyo hayatta kalmayı başardı ve bu dünyaya gelen tek bucardo, türdiriltimi alanında büyük bir dönüm noktası olarak tarihe geçti.

Ay Üzerinde Dünya için Bir Yaşam Yedekleme Planı

Bilim insanları, biyoçeşitlilik krizine çözüm olması açısından türdiriltimi gibi radikal ama açıklanabilir fikirler sunmaktadır. Buna benzer başka bir radikal çözüm önerisi ise ay üzerinde bir biyoarşiv kurmaktır. Yani Dünya'daki en önemli ve risk altındaki canlı türlerinin korunmuş örneklerinin bulunduğu bir depo inşa etmek!

Tüm Reklamları Kapat

Uluslararası uzmanlardan oluşan bir ekip, iklim değişikliği ve habitat kayıplarının hızla artması nedeniyle acil önlemler alınması gerektiğini vurgulamaktadır.[7] Bu biyoarşiv kritik derecede tehlike altındaki türlerin genetik çeşitliliğini korumak ve en kötü senaryoda bu türlerin türdiriltimini mümkün kılmak amacıyla kullanılabilir. Özellikle küçük popülasyonlarda genetik çeşitliliği artırmak için saklanan hücreler, gelecekte biyoçeşitliliğin yeniden yapılandırılmasında önemli rol oynayabilir.

Biyolojik Örnekleri Koruma Gerekliliği

Biyolojik örneklerin felaketlerden korunması için depo oluşturma fikri aslında yeni değildir. Norveç'in uzak bir adasında, Kuzey Kutup Dairesi'ndeki Svalbard küresel tohum deposu, önemli gıda bitkilerinin hastalık veya kuraklık gibi tehditlerden etkilenmeleri durumunda yeniden yetiştirilmelerini sağlamak amacıyla tohumların dondurularak saklanmasını amaçlamaktadır. Ancak iklim değişikliği nedeniyle Svalbard'ın bile tam anlamıyla güvende olmadığını gösteren sel baskınları, koruma çabalarının daha güvenli alternatifler gerektirdiğini ortaya koymaktadır.

Svalbard küresel tohum deposu.
Svalbard küresel tohum deposu.
The Guardian

Ayrıca, savaşlar da dünya üzerindeki biyoarşivler için bir tehdit oluşturmaktadır. Örneğin, 2022'de Ukrayna'nın tohum bankasının yok edilmesi, biyoçeşitliliği koruma çabalarının ne kadar kırılgan olabileceğini gözler önüne sermektedir.

Ay Üzerinde Yapılması Önerilen Biyoarşiv

BioScience dergisinde açıklanan öneriye göre, Ay üzerinde kurulacak biyoarşiv, iklim değişikliği, jeopolitik olaylar veya diğer dünya kaynaklı felaketlerden etkilenmeyecektir. Ay'ın soğuk ve güneş ışığı almayan derin kraterleri, biyoarşivin korunması için uygun bir ortam sağlamaktadır.[8] Burada, örnekler -196°C gibi ultra düşük sıcaklıklarda enerji kaynağına ihtiyaç duymadan korunabilecektir.

Tüm Reklamları Kapat

Agora Bilim Pazarı
Checklist Manifesto – İşi Doğru Yapmanın Basit Bilimi

Time dergisi tarafından 2010 yılının tüm dünyada en etkili 100 insanı arasında gösterilen ve Dünya Sağlık Örgütü’nün  Güvenli Cerrahi Hayat Kurtarır programını yürüten DrAtul Gawande, sıradan bir kontrol listesinin şaşırtıcı gücünü ortaya koyuyor.

Gawande muhteşem bir yazar ve bu kitabın iddialı amaçları var.” –Malcolm Gladwell

 

Modern dünya bize akıl almaz düzeyde teknik bilgi sunuyor. Yine de sağlık hizmetleri, devlet yönetimi, hukuk ve finans alanlarında, örgütlü etkinliklerin hemen hepsinde yapılan önlenebilir hataların acısını çekmeye devam ediyoruz. Ve bunun nedeni son derece basit: artık sahip olduğumuz bilgi hacmi ve karmaşıklık düzeyi, bireyler olarak bu bilgiyi uygun yoldan, tutarlı, doğru ve güvenli biçimde iletme becerimizi aşmış durumda. Daha uzun süre eğitim görüyor, daha fazla uzmanlaşıyor, daha ileri teknoloji kullanıyor ama yine de hata yapıyoruz.
Geniş bir okur kitlesine sahip yazar ve cerrah Atul Gawande, daha iyisini başarabileceğimiz görüşünü savunuyor ve çözüm olarak, olabilecek en mütevazı yolu gösteriyor bize: kendi halinde bir kontrol listesi. Gawande, kontrol listelerinin, uçakları uçurmaktan akıl almaz derecede incelikli teknik gerektiren gökdelenler inşa etmeye dek, yaptığımız en zor işlerden bazılarını nasıl altından kalkılabilir hale getirdiğini açıklıyor. Kendi deneyimine dayanarak, bu düşüncenin cerrahinin son derece karmaşık ve çeşitlilik gösteren dünyasında hayata geçirilmesiyle hazırlanan doksan saniyelik bir kontrol listesinin, dünyanın dört bir yanındaki sekiz hastanede, hemen bütün cerrahi girişim türlerinde, ölümleri ve komplikasyonları, ek maliyet getirmeksizin, üçte biri aşan oranda azaltmayı nasıl başarabildiğini gözler önüne seriyor.
Gawande, anlattığı sürükleyici öykülerle bizi, acil durum kontrol listesinin, suyun altında yarım saat kalan bir boğulma vakasında kurbanın kurtulmasını sağladığı Avusturya’dan, yoğun bakım birimlerinde kullanılan temizlik kontrol listesinin ölümcül bir hastane enfeksiyonu türünü ortadan kaldırdığı Michigan’a, ardında da düşmek üzere olan bir uçağın kokpitine götürüyor. Bu yolculuk sırasında, kontrol listelerinin neler yapıp neler yapamadığını, yalnız tıp alanında değil, ulusal güvenlikten yatırım bankacılığına, her çeşit meslek grubu ve iş alanında sağlayabileceği çarpıcı ilerlemeleri ortaya koyuyor.
Checklist Manifestosu, yaşamımızdaki karmaşıklığın doğasını irdeleyen, merak ettiren ve eyleme geçirten bir kitap. İşini doğru yapmak isteyen herkesin için…

Bilgiler ve Uyarılar:

  1. Bu ürün sipariş alındıktan 1-3 gün içinde postalanacaktır.
  2. Lütfen sipariş vermeden önce iade ve ürün değişikliği ile ilgili bilgilendirmemizi okuyunuz.
  3. Bu kampanya, Domingo Yayınevi tarafından Evrim Ağacı okurlarına sunulan fırsatlardan birisidir.
Devamını Göster
₺200.00
Checklist Manifesto – İşi Doğru Yapmanın Basit Bilimi
  • Dış Sitelerde Paylaş

Teknolojik ve Biyolojik Zorluklar

Ay'da bir biyoarşiv oluşturmak, birçok zorluğu beraberinde getirmektedir. Ancak biyolojik sınırlar bu zorlukların başında gelmemektedir. Bilim insanları, kriyoprezervasyon adı verilen ve biyolojik aktivitenin durduğu düşük sıcaklıklarda hücreleri saklama tekniğini kullanarak çeşitli canlıların hücrelerini başarıyla muhafaza etmeyi başarmaktadır. Bu teknik, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan türlerin yanı sıra ekosistemlerinde önemli rollere sahip canlıların da korunması için kullanılmaktadır.[9]

Önerilen biyoarşiv, sadece yok olmakta olan türleri değil; aynı zamanda ekosistemlerinde kilit rol oynayan türleri de önceliklendirmektedir. Bu sayede, hem Dünya'da nesli tükenmiş popülasyonlar yeniden oluşturulabilecek hem de gelecekte başka bir gezegenin dünyalaştırılması gibi daha büyük hedefler için kullanılabilecektir.

Klonlama için hücrelerin canlı olması gerekmektedir. Bu nedenle mamut gibi türlerin sadece antik DNA parçalarından klonlanmasının mümkün değildir. Ancak, canlı dokuların toplanıp uygun şekilde saklanması durumunda, türdiriltimi veya klonlanması mümkün olabilecektir.

Geleceğe Dair Planlar ve Tartışmalar

Bu girişimin yüksek maliyeti ve zorlukları göz önüne alındığında eleştirmenler, yok olmadan önce türlerin korunmasına odaklanılması gerektiğini savunmaktadır. Ancak bilim insanları, her iki stratejinin de mümkün olduğunca fazla türü korumak için gerekli olduğunu belirtmektedir.

Gelecekte atılacak önemli adımlar arasında, uzay koşullarına dayanabilecek kriyoprezervasyonlu örnek paketleri geliştirmek ve bu örnekleri Ay'a taşıma lojistiğini çözmek bulunmaktadır. Ay'a düzenlenen seyahatlerin artmasıyla birlikte, makalenin yazarları olan bilim insanları, bu biyoarşivin hayata geçirilmesinin giderek daha gerçekçi bir hedef haline geleceğini öngörmektedir.

Bu önerinin büyük bir kısmı hâlâ bilim kurgu gibi görünmekle birlikte bilim insanları, bu biyoarşiv projesinin biyoçeşitliliği koruma konusunda yeni fikirler, uluslararası iş birlikleri ve heyecan yaratmasını ummaktadırlar.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
25
2
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Bilim Budur! 9
  • Muhteşem! 3
  • Tebrikler! 3
  • İnanılmaz 2
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • ^ National Cancer Institute. Nci Dictionary Of Cancer Terms. Alındığı Tarih: 26 Ağustos 2024. Alındığı Yer: National Cancer Institute | Arşiv Bağlantısı
  • ^ B. Foxman. Human And Animal Subject Protection, Biorepositories, Biosafety Considerations, And Professional Ethics. (1 Şubat 2011). Alındığı Tarih: 26 Ağustos 2024. Alındığı Yer: Elsevier BV doi: 10.1016/B978-0-12-374133-2.00012-5. | Arşiv Bağlantısı
  • ^ T. Leighton, et al. Biorepositories And Their Foundations—Microbial Forensic Considerations. (24 Eylül 2010). Alındığı Tarih: 26 Ağustos 2024. Alındığı Yer: Elsevier BV doi: 10.1016/B978-0-12-382006-8.00034-7. | Arşiv Bağlantısı
  • ^ Y. G. D. Souza, et al. (2013). Biobanking Past, Present And Future: Responsibilities Andbenefits. AIDS (London, England), sf: 303. doi: 10.1097/QAD.0b013e32835c1244. | Arşiv Bağlantısı
  • ^ Biobanking. Biobank Versus Biorepository: What's In A Name?. (16 Eylül 2020). Alındığı Tarih: 26 Ağustos 2024. Alındığı Yer: Biobanking | Arşiv Bağlantısı
  • ^ O. Adebayo. (2019). Loss Of Biodiversity: The Burgeoning Threat To Human Health. Annals of Ibadan Postgraduate Medicine, sf: 1. | Arşiv Bağlantısı
  • ^ G. S. Reporter. Scientists Propose Lunar Biorepository As ‘Backup’ For Life On Earth. (31 Temmuz 2024). Alındığı Tarih: 26 Ağustos 2024. Alındığı Yer: the Guardian | Arşiv Bağlantısı
  • ^ M. Hagedorn, et al. (2024). Safeguarding Earth's Biodiversity By Creating A Lunar Biorepository. BioScience. doi: 10.1093/biosci/biae058. | Arşiv Bağlantısı
  • ^ A. N. Jaiswal, et al. (2022). Cryopreservation: A Review Article. Cureus. doi: 10.7759/cureus.31564. | Arşiv Bağlantısı
  • B. Greenberg, et al. Types And Uses Of Biorepositories And Their Application To Registries. (25 Şubat 2018). Alındığı Tarih: 25 Ağustos 2024. Alındığı Yer: NCBI Bookshelf | Arşiv Bağlantısı
Sıkça Sorulan Sorular

Biyoarşivler, biyolojik materyallerin uzun süreli saklanması, korunması ve gerektiğinde bilimsel araştırmalar için kullanılabilir hale getirilmesi amacıyla oluşturulan sistemlerdir.

Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 07/11/2024 10:06:36 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/18460

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Kategoriler ve Etiketler
Tümünü Göster
Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Wuhan
Kitlesel Yok Oluş
Deprem
Bebek
Ölümden Sonra Yaşam
Nöron Hücresi
Çocuklar
Biyokimya
Bilinç
Farmakoloji
Süt
Hayvanlar
Sağlık Bilimleri
Coğrafya
Covıd-19
Şeker
Yeme
Bilim İnsanı
Atom
Sanat
Yıldız
Ölüm
Türleşme
Klinik Mikrobiyoloji
Aşılar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
A. K. Selçukoğlu, et al. Biyoarşivleme Nedir? Yaşam, Ay Üzerinde Yedeklenebilir mi?. (6 Eylül 2024). Alındığı Tarih: 7 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/18460
Selçukoğlu, A. K., Alparslan, E. (2024, September 06). Biyoarşivleme Nedir? Yaşam, Ay Üzerinde Yedeklenebilir mi?. Evrim Ağacı. Retrieved November 07, 2024. from https://evrimagaci.org/s/18460
A. K. Selçukoğlu, et al. “Biyoarşivleme Nedir? Yaşam, Ay Üzerinde Yedeklenebilir mi?.” Edited by Eda Alparslan. Evrim Ağacı, 06 Sep. 2024, https://evrimagaci.org/s/18460.
Selçukoğlu, Alper Kaan. Alparslan, Eda. “Biyoarşivleme Nedir? Yaşam, Ay Üzerinde Yedeklenebilir mi?.” Edited by Eda Alparslan. Evrim Ağacı, September 06, 2024. https://evrimagaci.org/s/18460.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close