Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Anti-Evren Nedir? Evrenimizin Zamanda Geriye Giden Bir İkizi Olabilir mi?

Zamanda Geriye Giden Bir Anti-Evren Modeli, Karanlık Maddeyi ve Kozmik Enflasyonu Açıklayabilir!

5 dakika
7,582
Anti-Evren Nedir? Evrenimizin Zamanda Geriye Giden Bir İkizi Olabilir mi? I Love The Universe
Evrim Ağacı Akademi: Kozmoloji (Evrenbilim) Yazı Dizisi

Bu yazı, Kozmoloji (Evrenbilim) yazı dizisinin 19 . yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan " Kozmoloji Nedir? Evrenbilim Neleri Araştırır?" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
Tüm Reklamları Kapat

Yeni ve çılgınca bir teori, Büyük Patlama'dan önce zamanda geriye giden başka bir "anti-evren" olabileceğini öne sürüyor. Bu fikir de tıpkı geleneksel Büyük Patlama Modeli gibi, erken zamanlarda Evren'in çok küçük, sıcak ve yoğun olduğunu varsayıyor. Bu zaman diliminde evren o kadar durağan ki, zaman ileri ve geriye doğru simetrik görünüyor.

Eğer doğruysa, bu teori karanlık maddenin aslında o kadar da gizemli olmadığı anlamına gelebilir.[1][2][3] Yani karanlık madde, sadece böylesi bir evrende var olabilen, nötrino olarak adlandırdığımız hayalet bir parçacığın yeni bir türünden ibaret olacaktır. Ayrıca bu teoriye göre, Büyük Patlama'nın hemen sonrasında genç kozmosun boyutunu hızla genişleten bir "şişme" (yani kozmik enflasyon) açıklamasına da gerek kalmamış olacaktır.

Teori doğruysa, kütleçekim dalgalarını yakalamak veya nötrinoların kütlesini tespit etmek için gelecekte yapılacak deneyler, bu simetrik anti-evrenin var olup olmadığını kesin olarak ortaya çıkarabilir.

Tüm Reklamları Kapat

Simetri Korunumu

Fizikçiler, doğada bir dizi temel simetri belirlediler. Bunlar arasında en önemli üç simetri şunlardır:

  1. Yük Simetrisi: Etkileşime dahil olan parçacıkların yüklerini zıttı olarak değiştirirseniz, aynı etkileşimi elde edersiniz.
  2. Parite (Eşitlik) Simetrisi: Eğer bir etkileşimin aynadaki görünümüne bakarsanız, aynı sonucu elde edersiniz.
  3. Zaman Simetrisi: Eğer bir etkileşimi zamanda geriye doğru çalıştırırsanız, aynı görünür.

Fiziksel etkileşimler çoğu zaman doğadaki simetrilerin çoğuna uyar, ancak bazen ihlâller de yaşanır. Yine de fizikçiler, bu üç simetrinin kombinasyonunun aynı anda ihlâl edildiğini hiç gözlemlemediler. Yani doğadaki herhangi bir etkileşimi ele alır ve yüklerini ters çevirir, ayna görüntüsünü alır ve zamanda geriye doğru olacak şekilde çalıştırırsanız, bu etkileşimler birebir aynı şekilde davranacaktır.

Bu temel simetriye, İngilizcede "yük" sözcüğünün karşılığı olan "Charge" kelimesinin, "denklik" sözcüğünün karşılığı olan "Parity" kelimesinin ve "zaman" sözcüğünün karşılığı olan "Time" kelimesinin baş harflerinden türetilmiş bir isim verilmiştir: CPT Simetrisi.

Annals of Physics dergisinde yayınlanan bir makalede bilim insanları, bu kombine simetriyi genişletmeyi öne sürdüler.[4] Makalede de belirtildiği gibi bu etkileşimler, genellikle kozmosun fiziğini oluşturan kuvvetler ve alanlar için geçerlidir. Ancak belki de bu teori, Evren'in kendisi için de geçerlidir? Başka bir deyişle, bu fikir, simetriyi sadece Evren'in "aktörlerine" (kuvvet ve alanlar) uygulamanın ötesine geçip, Evren'deki her şeyin yaşandığı "sahnenin" kendisine, yani Evren'in ta kendisine kadar genişletmeyi önermektedir.

Tüm Reklamları Kapat

Evren'imizin İkizi Ne İşe Yarar?

Genişleyen bir Evren'de yaşıyoruz; bunu biliyoruz. Bu Evren, birçok ilginç şeyi mümkün kılan parçacıklarla dolu ve Evren'in evrimi de zamanda ileri doğru gidiyor. Eğer CPT simetrisi konseptini Evren'in tamamına uygularsak, Evren'e dair görüşümüzde bazı boşluklar ortaya çıkacaktır; çünkü eğer CPT simetrisi Evren'e uygulanabiliyorsa, Evren'e dair bilmediğimiz şeyler var demektir.

Evren boyunca bu CPT simetrisini korumak için, bizim Evren'imizi dengeleyen bir ayna-evren olmalıdır. Bu Evren, bizde var olan bütün yüklerin zıttına sahip olmalıdır, adeta aynada ters çevrilmiş gibi olmalıdır ve zamanda geriye gidiyor olmalıdır. Yani bu kabule göre bizim Evren'imiz, ikizlerden sadece birisidir. Birlikte ele alındığında bu iki evren, CPT simetrisine uyacaktır.

Enflasyon Teorisi'ne Gerek Yok!

Araştırmacılar, sonrasında böyle bir Evren'in varlığının sonuçlarını araştırmaya başladılar. Birçok harika bulgu da elde edildi: Birincisi, CPT simetrisine uyumlu bir Evren, enflasyon (şişme) olarak bilinen uzun, teorik bir genişleme dönemine gerek kalmadan, doğal bir şekilde genişler ve kendini parçacıklarla doldurur. Enflasyon gibi bir olayın varlığına dair çok sayıda kanıt olsa da, olayın teorik resmi son derece bulanıktır. Kozmolojik olarak bu bulanıklık, potansiyel olarak uygulanabilir olan, alternatif tekliflere yeterince yer bırakmaktadır.

Nötrinoların Solaklığı Açıklanır!

İkincisi CPT simetrisine uyumlu evren, birtakım ek nötrinoların birleşimi olacaktır. Bilinen üç nötrino türü vardır: elektron-nötrino, müon-nötrino ve tau-nötrino. Tuhaftır ki, bu nötrinoların üçü de dönüş yönleri bakımından solaktır. Bilinen diğer bütün parçacıkların hem sağlak hem solak varyasyonları vardır, bu yüzden fizikçiler uzun zamandır ek olarak sağlak nötrinoların varlığını sorguluyorlardı.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.

Kreosus

Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.

Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.

Patreon

Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.

Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.

YouTube

YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.

Diğer Platformlar

Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.

Giriş yapmayı unutmayın!

Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

CPT simetisine uyumlu bir Evren, en azından 1 adet sağlak nötrino türünün varlığını gerekli kılar. Bu tür, fizik deneyleri açısından büyük ölçüde görünmez olacaktır; yalnızca Evren'in geri kalanına yerçekimi yoluyla etki edecektir. Tanıdık geldi mi? Evren'i dolduran ve sadece yerçekimi yoluyla etki eden bu görünmez parçacık, karanlık maddenin tanımına birebir uymaktadır!

Araştırmacıların bulgusuna göre, CPT simetrisine uymanın koşulları, Evren'imizi karanlık maddeyi açıklamaya yetecek kadar sağlak nötrinolarla doldurmayı gerektirir.

Aynadaki Kehanet: Ayna Evren Deneysel mi?

CPT simetrisine göre ayna yansımamız olan ikizimize ulaşmamız asla mümkün değildir; çünkü bu anti-evren, Büyük Patlama'dan önce var olmuştur, yani bizim Evren'imizin başlangıcının öncesinde yer alır. Ancak bu, test edilemeyeceği anlamına gelmez.

Araştırmacılar bu fikrin birkaç gözlemsel sonucunu buldular. İlk olarak, her üç solak nötrino türünün hepsinin Majorana parçacıkları olması gerektiğini tahmin ediyorlar, bu da onların elektron gibi antimadde karşılıkları "pozitron" olarak adlandırılan normal parçacıkların aksine kendi anti-parçacıkları olması gerektiği anlamına gelir. Şu an için fizikçiler nötrinoların böyle bir özelliğe sahip olup olmadıklarından emin değiller.

Ek olarak, fizikçiler nötrino türlerinden birinin kütlesiz olduğunu tahmin ediyorlar. Şimdilik nötrino kütlelerine sadece üst limit koyabiliyorlar. Eğer fizikçiler nötrinoların kütlesini kesin olarak ölçmeyi başarırlarsa ve gerçekten de onlardan birinin kütlesiz olduğunu tespit edebilirlerse, bu, CPT Simetrik Evren Teorisi'ni büyük ölçüde destekleyecektir.

Son olarak, bu modele göre Evren, hiçbir zaman şişmedi. Bunun yerine Evren, kendiliğinden parçacıklarla doldu. Fizikçiler bu şişmenin uzay zaman dokusunu muazzam derecede sarstığına, bunun da kozmosu yerçekimi dalgalarıyla doldurduğuna inanıyorlar. Bu ilkel yerçekimi dalgalarının peşinde olan birçok deney var. Ancak CPT simetrik evrende böyle dalgalar var olamaz. Yani bu ilkel yerçekimi dalgaları için yapılan araştırmalar boşa çıkarsa, bu, CPT ayna evren modelinin doğru olduğuna dair bir ipucu olacaktır.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Evrim Ağacı Akademi: Kozmoloji (Evrenbilim) Yazı Dizisi

Bu yazı, Kozmoloji (Evrenbilim) yazı dizisinin 19 . yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan " Kozmoloji Nedir? Evrenbilim Neleri Araştırır?" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
50
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 24
  • İnanılmaz 11
  • Bilim Budur! 6
  • Merak Uyandırıcı! 5
  • Muhteşem! 3
  • Tebrikler! 3
  • Umut Verici! 2
  • İğrenç! 1
  • Korkutucu! 1
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: Live Science | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/12/2024 20:05:10 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/11595

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Araştırmacılar
İspat Yükü
Irk
Diş Hastalıkları
Kedigiller
Neandertal
Uzun
Doktor
Göğüs Hastalığı
Yayılım
Google
Beslenme
Tehlike
Risk
Aslan
Obezite
Radyasyon
Büyük Patlama
Işık Hızı
Genel Halk
Kuantum Fiziği
Bilimkurgu
Evren
Fosil
İklim
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
P. Sutter, et al. Anti-Evren Nedir? Evrenimizin Zamanda Geriye Giden Bir İkizi Olabilir mi?. (9 Nisan 2022). Alındığı Tarih: 21 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/11595
Sutter, P., Rəsul, F., Alparslan, E., Aktan, . (2022, April 09). Anti-Evren Nedir? Evrenimizin Zamanda Geriye Giden Bir İkizi Olabilir mi?. Evrim Ağacı. Retrieved December 21, 2024. from https://evrimagaci.org/s/11595
P. Sutter, et al. “Anti-Evren Nedir? Evrenimizin Zamanda Geriye Giden Bir İkizi Olabilir mi?.” Edited by Eda Alparslan. Translated by Fizzə Rəsul, Evrim Ağacı, 09 Apr. 2022, https://evrimagaci.org/s/11595.
Sutter, Paul. Rəsul, Fizzə. Alparslan, Eda. Aktan, . “Anti-Evren Nedir? Evrenimizin Zamanda Geriye Giden Bir İkizi Olabilir mi?.” Edited by Eda Alparslan. Translated by Fizzə Rəsul. Evrim Ağacı, April 09, 2022. https://evrimagaci.org/s/11595.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close