ABD Tarihinde İlk Defa Amerikalıların Yarısından Çoğu, İnsanların Hayvanlardan Evrimleştiği Gerçeğini Kabul Ediyor!

Son 35 yılda yürütülen bir dizi ulusal kamuoyu araştırmasına dayanan yeni bir araştırmaya göre, Amerika Birleşik Devletleri'nde halkın evrimi kabul etme düzeyi, artık kesin olarak orta noktanın üzerine çıkmayı başardı. Michigan Üniversitesi Sosyal Araştırmalar Enstitüsü'nden baş araştırmacı Jon D. Miller, şöyle diyor:

1985'ten 2010'a kadar evrimin kabulü ve reddi arasında istatistiksel anlamda kıyasıya bir mücadele vardı. Fakat kabul etme oranları sonradan arttı ve 2016'da çoğunluk, evrimi kabul eder hâle geldi.

Public Understanding of Science

35 yılı aşkın verileri inceleyen çalışma; bilim okuryazarlığı, fen bilimlerinde üniversite dersleri almak ve bir üniversite diplomasına sahip olmak gibi eğitimsel özelliklerin, evrimin kabulünü istikrarlı bir şekilde arttıran en güçlü faktörler olduğunu gösterdi. Araştırmaya göre, evrimin kabulünü en çok arttıran faktörler sırasıyla şöyle:

1. Bilim okuryazarlığı,
2. Üniversite seviyesinde bilim dersi almak,
3. Eğitim düzeyi,
4. İdeolojik partizanlık (Demokratlarda daha yüksek),
5. Bilim, teknoloji, tıp, uzay ve iklim problemlerine ilgi duymak,
6. Bilimsel bilgi alma faaliyeti göstermek.

Michigan Üniversitesi'nde araştırmacı olan ortak yazar Mark Ackerman şöyle diyor:

2018 yılına geldiğimizde, Amerikalılar arasında üniversite diplomasına sahip olma oranları 1988'de olanın neredeyse iki katına çıkmıştı. Bilimin başarısına en azından biraz saygı duymadan üniversite diploması almak zor.

Public Understanding of Science

Araştırmacılar, Ulusal Bilim Kurulu'ndan iki yılda bir yapılan bir anket koleksiyonunu, Ulusal Bilim Vakıfları birimleri tarafından finanse edilen bir dizi ulusal anketi ve NASA tarafından finanse edilen yetişkin okuryazarlık oranlarına odaklanan bir seriyi analiz etti. 1985'ten başlayarak yapılan anketlerde, ABD'li yetişkinlerin şu ifadeye katılıp katılmadıkları incelendi:

Bugün bildiğimiz şekliyle insanlar, daha önceki hayvan türlerinden gelmektedir.

Evrim Ağacı

1985'ten 2007'ye kadar olan bir dizi anket, Amerikalıların "evrim sorunu" konusunda eşit olarak bölündüğünü gösterdi. 2005 yılında, Miller liderliğindeki 34 gelişmiş ülkede evrimin kabulüyle ilgili bir araştırmaya göre, Amerika Birleşik Devletleri sondan ikinci sıradaydı ve yalnızca %27 ile Türkiye diğer ülkelerden daha düşük puan almıştı. Ancak son 10 yılda, özellikle de 2019'a kadar, bu ifadeye katılan Amerikalı yetişkinlerin yüzdesi %40'tan %54'e yükseldi.

Public Understanding of Science

Mevcut çalışma, evrimin reddedilmesine tutarlı bir şekilde yol açan en güçlü faktörün din olduğunu tanımladı. Son 10 yılda sayıları biraz azalmış olsa da Amerikalıların yaklaşık %30'u çalışmada tanımlandığı şekliyle "köktendinci" (İng: "fundamentalist") olmaya devam ediyor. Ancak köktendincilik ölçeğinde en yüksek puanı alanlar bile, evrimi kabul etme yönünde kayarak, 1988'de %8'den 2019'da %32'ye yükseldi. Araştırmaya göre evrimin kabulünü en çok azaltan faktörler sırasıyla şöyle:

1. Köktendincilik,
2. Yaş,
3. Evde küçük çocuğa sahip olma,
4. Cinsiyet (Kadınlarda kabul oranı daha düşük).

Yine de Miller, köktendinciliğin evrimin toplum tarafından kabul edilmesini engellemeye devam edeceğini öngörüyor:

Bu tür inançlar sadece inatçı değil, aynı zamanda giderek politikleşiyor. Cumhuriyetçi ve Demokratların evrimi kabulü arasında genişleyen bir uçurum var.

Public Understanding of Science

2019 itibariyle, muhafazakar Cumhuriyetçilerin %34'ü evrimi kabul ederken, liberal Demokratların %83'ü evrimi kabul ediyordu.

Çalışma, Public Knowledge of Science dergisinde yayınlandı.^[1] Amerika'da evrimin halk arasındaki kabulünün gelecekte nasıl değişeceğiyle ilgili olaraksa araştırmacılar şöyle yazıyorlar:

Bir yandan modelimiz, orta öğretim sonrası eğitimin ve üniversite fen derslerine maruz kalmanın, son otuz yılda evrimin kabulü ile olumlu bir şekilde ilişkili olduğunu, ancak bir bu süreçte bir bakalorya kazanan ve üniversite fen derslerine katılan Amerikalı yetişkinlerin oranı önemli ölçüde arttığını göstermektedir. Yirmi birinci yüzyılda Amerikalı yetişkinler arasında eğitim başarısının devam eden büyümesi, önümüzdeki on yıllarda Amerika Birleşik Devletleri'nde halkın evrimi kabulünde ılımlı bir büyüme hızı bekleyebileceğimizi gösteriyor.

Öte yandan, Amerikalıların dini profilinde değişiklikler meydana gelmektedir: Hem ateistlerin sayısı hem de organize dinle özdeşleşmeyen Amerikalıların sayısı (“nonlar”) son on yılda arttı. Bazı analizler, son zamanlarda dindar Amerikalılarla yapılan anketlerde artan siyasi ve sosyal liberalizm (örneğin, eşcinselliğin kabulünün artması) bulmuştur (Pew Araştırma Merkezi, 2015). Eğer bu doğruysa, artan yurttaşlık bilimi okuryazarlığı ile birlikte köktenciliğin etkisindeki bir azalma, evrimin artan kabulünde bu eğilimleri sürdürmesi muhtemeldir.