Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Anonim
Anonim Üye 27 Temmuz 2023
1

Kahverengi cücelerin karanlık madde ile ilişkisi nedir?

352 görüntülenme
Kahverengi cücelerin karanlık madde ile ilişkisi nedir?
Kahverengi cücelerin karanlık madde ile ilişkisi nedir?
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
2 Cevap
Koralp Erin
Koralp Erin
240K UP
Astrofizik meraklısı... 27 Temmuz 2023

Bilindiği gibi, karanlık maddeyi ne görebiliyoruz ne de tespit edebiliyoruz. Sadece kütleçekimsel etkisini gözlemleyebiliyoruz.

Galaksilerin olağandışı merkezkaç hareketi, bize oralarda bir yerlerde kütlesi olan bir şeylerin olduğunu düşündürüyor. Kısacası, galaksilerin dönüşünü etkileyen, görünmez bir kütle var.

Bir çok bilim adamı, uzun süre bu kütleyi aradı ama bir şey bulamadı. Astrofizikçi Kim Griest, eksik kütlenin, galaksilerin en dış halkasının ötesinde, karanlık olduğu için görülemeyen ama toplam kütleye etki ettiği için, galaksinin merkezkaç hareketini bozan MACHO isimli gök cisimlerinin var olduğu teorisini ortaya attı.

Tüm Reklamları Kapat

MACHO aslında bir kısaltma, Massive Compact Halo Object, Türkçeye çevirirsek, Devasa Yoğun (Sıkı) Görünmez Cisim diyebiliriz.

2002 yılından sonra, MACHO'lara aday gök cisimleri teleskoplar ile aranmaya başladı. Bu cisimler bir yıldız gibi ışık yaymayacaklar ama büyük kütleleri olacaktı. Adaylar arasında, Kahverengi cüceler, sönmüş kırmızı cüceler, izole karadelikler ve nötron yıldızları gibi gökcisimleri vardı.

Sonuçta, kütleçekimsel mercekleme yöntemi ile aranan MACHO adayları arasında, kahverengi cücelerin kayıp kütleyi karşılayacak kadar fazla olmadığı ortaya çıktı.

Araştırmalar izole karadeliklere yöneldi. Çünkü etrafında birikim diski olmayan bir karadelik tamamen fark edilmezdir ve galaksilerin etrafında bu karadeliklerden yeterince varsa, karanlık madde diye bahsettiğimiz eksik kütle onlara ait olabil[1]ir ve karanlık madde gizemi de çözülmüş olur.

Not: Sanırım bu araştırmadan da bir şey çıkmadı veya hala devam ediyor, çünkü konu ile ilgili pek bir veri yok.

Kaynaklar

  1. NASA. Machos (Massive Compact Halo Objects). Alındığı Tarih: 27 Temmuz 2023. Alındığı Yer: NASA Science | Arşiv Bağlantısı
1
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
İlhan Taşlı
Uzay Bilimleri Takipçisi 27 Temmuz 2023

Evren kabaca, %74 karanlık enerji, %22 karanlık madde ve yaklaşık %4 bilinen, gözlemlenebilen maddeden oluşuyor.

Küçük bir hesapla karanlık madde, bilinen maddenin neredeyse 5,5 katı. Kendi galaksimizden yola çıkarsak, karanlık madde, bilinen maddenin 5,5 katı kadar daha fazla kütle çekim kuvveti yaratıyor (örneğin; Güneş Sistemi galaksi etrafındaki yörünge hızına göre, galaksi dışına savrulması lazım. Ama öyle olmuyor, bilinen maddeden çok daha fazlası bize çekim kuvveti uyguluyor ve biz de bu hızda savrulmadan dönebiliyoruz)

Hal böyle olunca, bilim dünyası kütle çekim etkisi yaratan maddenin peşine düştü. Adaylardan biri de kahverengi cücelerdi. Yeterli ışığı olmaması tespitini zorlaştırır ( bu cüceleri, yıldız-gaz devi gezegeni arasında bir yerlerde kalmış gök cisimleri gibi düşünebilirsiniz). Ama son dönemde yapılan çalışmalar, bu cücelerden bilinenden çok daha fazla olduğu yönündedir.

Tüm Reklamları Kapat

Fakat galakside, 5,5 kat daha fazla madde olmasına açıklık getirmesi olanaksız. Açıklık getirebilmesi için, bizim sistemimizde veya yakınlarımızda 20-30 civarı cüce olması gerekirdi.

Bu durum, olsa olsa kahverengi cüceleri MACHO adaylarından birisi yapabilir (MACHO “Massive Compact Halo Objects”, “Büyük kütleli yoğun halo cisimleri”).[1]

Kaynaklar

  1. S. Bilir. Karanlık Madde İçin Kanıt. (10 Ocak 2008). Alındığı Tarih: 27 Temmuz 2023. Alındığı Yer: Uzay ve Astronomi | Arşiv Bağlantısı
2
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close