Evrenin genişlemesi bigbangi doğrular. Komşu galaksiler bizden uzaklaşıyor. (Andromeda dışında. Andromeda ile gelecekte çarpışıp birleşeceği biliniyor). Galaksilerin bizden uzaklaşmasını bize ulaşan ışıklarının kırmızıya zamanla daha çok kaymasıyla gözlemliyoruz.
Dolayısıyla bu galaksiler zamanda geriye gidilebilse geçmişte bize daha yakındı. Bu düşünceyi tüm evrene uygularsak geçmişte zamana geriye gidildikçe uzak gecmiste evren tek bir noktaya doğru toplanacaktır. Bigbang de özünde bunu söyleyen bir teori.
Celal Şengör bu ifadesiyle neyi kast etti sormak lazım ancak evrenin bugünkü ölctugumuz 13.8 milyar yaşı için bu teori doğrudur. Kast ettiği şey döngüsel evren[2] modeliyse o zaman iş değişir tabi. Yani evrenin bildiğimiz 13.8 milyar yıldan önce çöküp tekrar başlamiş bir evrenin devamıdır şeklinde döngüsel bir evrene dair fikirleri varsa bu başka bir olasılık.
Ancak bildiğimiz şuan yaşadığımız evrenin 13.8 milyarlık var oluşu bigbanga dayanır. Ölctugumuz 13.8 milyar yılın başlangıcı da bildiğimiz zamanın baslangıcı olarak bigbange dayanır. 13.8 milyar yıldan öncesine çıkmak ise bu evrenle değil başka evrenle ilişkili olabilecek 'evrenimiz dışına çıkan' bir modele dair teori olabilir. Bu açıdan kavram kargasasina neden olacak bu gibi açıklamalar insanlar da yanlış anlamaya neden olur.
Mevcut evrenimizin 13 8 milyar yıllık geçmişi dışında çok uzak gelecekte büyük donma, büyük çöküş veya büyük parçalanma ile yok olacağı da güçlü şekilde tahmin ediliyor. Bu üç senaryodan birinin mutlaka gerçekleşeceği kesin gibi. Sonuçta evrende entropi gittikçe artıyor ve evren son aşamada genişlemeye devam ederse mutlak soğuğa erişecek. Öyle ki Hawking ışımasiyla kara delikler bile çok uzun sürede olsa da buharlaşacak. Kara delikler içine hapsolmuş herşey de (tüm bilgi ve enformasyon da dahil) kısaca uzun vadede artan entropiden payını almış ve yok olmuş olacak. (Not büyük donma ve büyük parçalanma senaryoları aslında birbirinin ardışık bağlantısı olan senaryolar. Çünkü büyük parçalanma büyük donma sonrası evrenin genişlemeye devam ederse uzay zamanın parcalanacağını söyleyen bir teori. Ayrıca büyük parçalanma olmazsa evren büyük donma aşamasına gelince parçalanma yerine kuantum sanal parcaciklarin olduğu sanal uzaya dönüşürse bu durumda yeni kuantum sıçramalar olabileceği de yine olası senaryolar arasında)
Celal Şengör bence mevcut evrenimiz için açıklama yaptıysa bilimle celismistir. Ama evren dışı bir döngüsel evren gibi bir şeyi kast ettiyse bu ayrı bir konu.
Kaynaklar
- T24. Büyük Sıçrama Ve Döngüsel Evren. Alındığı Tarih: 16 Şubat 2022. Alındığı Yer: T24 | Arşiv Bağlantısı