Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
5

Big Bang teorisi çürütüldü mü?

Aşağıdaki linkini attığım videoda Celal Şengör Bing Bang teorisinin yanlışlığının teorik olarak kanıtlandığını ve terke edildiğini, yerine sonsuzdan gelip sonsuza gidildiği fikrinin tekrar bilim insanlarınca kabul gördüğünü söylüyor. Bu doğru mu?
9,362 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
4 Cevap
Alperen Yuncu
Alperen Yuncu
37K UP
Fizik doktora öğrencisi

Videoyu daha dikkatli izlerseniz farkedeceksiniz ki Celal Şengör orada Big Bang çürütüldü demiyor. Big Bang'den önce hiçlik vardı argümanından bahsediyor. Ve aslında kasteddiği şey çürütülmüş olmasından ziyade bilim insanlarının uzaklaşmaya başladığı ve başka olasılıkların üzerine yoğunlaşmaya başladığı. (Bu arada bunun doğruluğundan şüphelerim olmakla beraber Celal Şengör'ün iddiası bu şekilde)

Bu arada konuya detaylı olarak girmeden önce şunu belirteyim bu gibi hala aktif araştırmanın devam ettiği ve kesinlik kazanmamış konularda keskin argümanlar kullanmayı doğru bulmuyorum.

Tüm Reklamları Kapat

Big bang teoremi, evrenin ve kezza uzay-zamanın yaklaşık 13,7 milyar yıl önce büyük bir patlamayla oluştuğunu söyleyen kozmolojik modeldir. Elimizdeki deneysel veri ile en iyi uyuşan model olmakla birlikte diğer alternatif modellerin aksine hiç bir gözlemle çelişmemektedir.[2]

Fakat Big bang teoremi bu büyük patlamanın neden olduğunu, nasıl olduğunu veya bir öncesi olup olmadığını varsa öncesinde ne olduğunu veya neyin patladığını söylemez sadece patlamanın sonuçları ile ilgilenir.

Tüm Reklamları Kapat

Big bang'in nasıl olduğu veya öncesinden bahsetmeden önce big bang'in hemen sonrasındaki muazzam bir hızdaki genleşmeye bakmak lazım. Bu genleşme yaklaşık olarak Bigbang'den sonraki 10-36 saniye ile 10-32 saniyeler arasında evrenin her boyutu en az 1026 kat büyümüştür (hacimsel olarak 1078 kata tekabül eder) Bu büyümeyi açıklayan ve ana akım bilim insanları tarafında kabul gören enflasyon teorisi, bu genleşmenin tamamen raslantısal olan kuantum dalgalanmalarını büyük bir skalaya taşımak suretiyle öncesindeki bütün bilgiye erişimi engellediğini söyler.[3][4]

Bu durumda Big-Bang'in öncesine dair gözlemsel bir verimiz olmamakla birlikte çeşitli teorik modeller mevcut bunların ana akım fizikçiler arasında en yaygınlarından biri de Celal Şengör'ün bilim insanlarının artık itibar etmemeye başladığını söylediği öncesinin olmadığı görüşüdür. Bu görüş uzayla birlikte zamanda büyük patlama ile oluştuğundan dolayı ondan öncesi tanımlı olmadığını söyler. Meltem Çetin Sever'in çevirdiği Stephanie Pappas'ın livescience'da yayınladığı yazısında "Büyük Patlama'dan Önce Ne Vardı?" sorusunu "Kuzey Kutbu'nun Daha da Kuzeyinde Ne Var?" sorusuna benzetir.[6] Bunu daha ayrıntılı merak edenlerin Lawrence Krauss'un Yoktan Var Olan Evren (A Universe From Nothing) konuşmasını dinlemesini tavsiye ederim.[1]

1,147 görüntülenme

Kaynaklar

  1. www.youtube.com. Yoktan Var Olan Evren (A Universe From Nothing). Alındığı Yer: www.youtube.com | Arşiv Bağlantısı
  2. E. Wright. Frequently Asked Questions In Cosmology. (24 Mayıs 2013). Alındığı Tarih: 16 Şubat 2022. Alındığı Yer: astro.ucla.edu | Arşiv Bağlantısı
  3. S. M. . CARROLL, et al. (2012). Does Inflation Provide Natural Initial Conditions For The Universe?. International Journal of Modern Physics D. doi: 10.1142/S0218271805008054. | Arşiv Bağlantısı
  4. A. Aguirre, et al. (2003). Inflation Without A Beginning: A Null Boundary Proposal. Physical Review D, sf: 083515. doi: 10.1103/PhysRevD.67.083515. | Arşiv Bağlantısı
  5. Ç. M. Bakırcı. Büyük Patlama'dan Önce Ne Vardı? Evren Başlamadan Önce Neler Oldu?. (25 Nisan 2021). Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
9
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Koralp Erin
Koralp Erin
209K UP
Astrofizik meraklısı...

Tarihte bir çok bilim adamı kendi fikirlerine veya çıkarlarına ters düştüğü için, statülerini kullanarak bilimsel ve etik olmayan açıklamalar yapmıştır. Maalesef bunların arasına Celal Bey de katılmıştır. Zaten kendisi jeologdur, ama sanırım TV'de program yapacak kadar popüler olmayan bir dal.

İşin komik tarafı profesör unvanı olan bir kişinin, bütün akademik çalışmalarına 3 dakika içerisinde gölge düşürmüş olmasıdır. [1]

Tüm Reklamları Kapat

527 görüntülenme

Kaynaklar

  1. M. Williams. The Big Bang Theory?. Alındığı Tarih: 16 Şubat 2022. Alındığı Yer: Phys Org | Arşiv Bağlantısı
5
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Metin Demirci
Sorgulayarak öğreniyorum

Bilimin güzel yanlarından bir tanesi bilmediği konulara "bilmiyorum" diyebilmesidir. Bu sayede araştırmalar devam eder, sorgulamalar devam eder ve bilim, hayat ile birlikte gelişir gider.

Evrenin bir başlangıcı var mı? Big Bang bir başlangıç mı, yoksa bir ara durak mı? Big Bang'den önce ne vardı? gibi soruları bilim, henüz yanıtlıyamıyor. Bilim adamlarının değişik teorileri var ama test edilmiş ve üzerinde ortaklaşılan bir teori henüz yok.

Tüm Reklamları Kapat

Böyle durumlarda, bilimin dolduramadığı boşlukları din ya da felsefe dolduruyor. Din bir inanç sistemi olduğu için kanıtlanmaya ihtiyacı yoktur. Her şeyi düşünüp, bilimsel kalıplardan bir kaçına uydurup, benim dinim budur diyebilirsiniz. Ya da, daha iyisi felsefede olduğu gibi, düşünsel sorgulamalar sonucunda, bu boşluğa en iyi oturacak yorumları keşfetmeye çalışırsın.

Sizin sorunuza geri dönersek, bu soru için de, felsefi olarak şu benzetmeyi yapabiliriz diye düşünüyorum: evrenin varlığını insan yaşamına benzeterek, Big Bang'i doğum anı olarak düşünebiliriz. Peki, ben doğmadan önce neydim? Bunun somut bir yanıtı olamaz; maydonoz olan bir yanım vardı, bir parçam sobada yanan odunun kömürleşmiş haliydi, vb. Hiç kimse doğmadan önce ne olduğunu açıklayamaz, anlayamaz. Aynı şey evrenimiz için de geçerli: Big Bang'den önce ne vardır? Kimsenin yanıtlayabileceği, tanımlayabileceği bir soru değil. Yanıtı, hayal gücünüzün içinde...[1]

135 görüntülenme

Kaynaklar

  1. S. W. Hawking. Big Bang'den Önce Ne Vardı?. Alındığı Tarih: 7 Temmuz 2023. Alındığı Yer: Webtekno | Arşiv Bağlantısı
4
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Yasin Kayalar
Yasin Kayalar
182K UP
Bilim ve felsefe okuru

Evrenin genişlemesi bigbangi doğrular. Komşu galaksiler bizden uzaklaşıyor. (Andromeda dışında. Andromeda ile gelecekte çarpışıp birleşeceği biliniyor). Galaksilerin bizden uzaklaşmasını bize ulaşan ışıklarının kırmızıya zamanla daha çok kaymasıyla gözlemliyoruz.

Dolayısıyla bu galaksiler zamanda geriye gidilebilse geçmişte bize daha yakındı. Bu düşünceyi tüm evrene uygularsak geçmişte zamana geriye gidildikçe uzak gecmiste evren tek bir noktaya doğru toplanacaktır. Bigbang de özünde bunu söyleyen bir teori.

Tüm Reklamları Kapat

Celal Şengör bu ifadesiyle neyi kast etti sormak lazım ancak evrenin bugünkü ölctugumuz 13.8 milyar yaşı için bu teori doğrudur. Kast ettiği şey döngüsel evren[2] modeliyse o zaman iş değişir tabi. Yani evrenin bildiğimiz 13.8 milyar yıldan önce çöküp tekrar başlamiş bir evrenin devamıdır şeklinde döngüsel bir evrene dair fikirleri varsa bu başka bir olasılık.

Ancak bildiğimiz şuan yaşadığımız evrenin 13.8 milyarlık var oluşu bigbanga dayanır. Ölctugumuz 13.8 milyar yılın başlangıcı da bildiğimiz zamanın baslangıcı olarak bigbange dayanır. 13.8 milyar yıldan öncesine çıkmak ise bu evrenle değil başka evrenle ilişkili olabilecek 'evrenimiz dışına çıkan' bir modele dair teori olabilir. Bu açıdan kavram kargasasina neden olacak bu gibi açıklamalar insanlar da yanlış anlamaya neden olur.

Tüm Reklamları Kapat

Mevcut evrenimizin 13 8 milyar yıllık geçmişi dışında çok uzak gelecekte büyük donma, büyük çöküş veya büyük parçalanma ile yok olacağı da güçlü şekilde tahmin ediliyor. Bu üç senaryodan birinin mutlaka gerçekleşeceği kesin gibi. Sonuçta evrende entropi gittikçe artıyor ve evren son aşamada genişlemeye devam ederse mutlak soğuğa erişecek. Öyle ki Hawking ışımasiyla kara delikler bile çok uzun sürede olsa da buharlaşacak. Kara delikler içine hapsolmuş herşey de (tüm bilgi ve enformasyon da dahil) kısaca uzun vadede artan entropiden payını almış ve yok olmuş olacak. (Not büyük donma ve büyük parçalanma senaryoları aslında birbirinin ardışık bağlantısı olan senaryolar. Çünkü büyük parçalanma büyük donma sonrası evrenin genişlemeye devam ederse uzay zamanın parcalanacağını söyleyen bir teori. Ayrıca büyük parçalanma olmazsa evren büyük donma aşamasına gelince parçalanma yerine kuantum sanal parcaciklarin olduğu sanal uzaya dönüşürse bu durumda yeni kuantum sıçramalar olabileceği de yine olası senaryolar arasında)

Celal Şengör bence mevcut evrenimiz için açıklama yaptıysa bilimle celismistir. Ama evren dışı bir döngüsel evren gibi bir şeyi kast ettiyse bu ayrı bir konu.

358 görüntülenme

Kaynaklar

  1. T24. Büyük Sıçrama Ve Döngüsel Evren. Alındığı Tarih: 16 Şubat 2022. Alındığı Yer: T24 | Arşiv Bağlantısı
2
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close