Çoğu insan için Evrim Teorisi'nin tartışmaya yer bırakmaz şekilde ortaya koyduğu türler arası kuzen-ata ilişkisi, anlaması güç kavramlardan birisidir. Halbuki sadece kendi ailelerimize bile bakarak bu evrimsel olguyu algılamamız mümkündür. Bu makalemizde, türler arası akrabalık ilişkilerinden ziyade, tür içerisindeki akrabalık ilişkilerine odaklanacağız. Bu makaleyi, buradaki makalemiz gibi bazı diğerleriyle birleştirerek analiz edecek olursanız, var olmuş, var olan ve var olacak tüm türlerin birbirleriyle nasıl akraba olduğunu anlamanız mümkün olacaktır. Gelin şimdi sizi soy hattınız içerisinde son derece ilginç bir yolculuğa çıkaralım. Bu süreçte, evrimsel biyoloji ile ilgili birçok kavramı analiz etme ve anlama fırsatı bulacağınızı umuyoruz. Hikayeyi birinci tekil şahıs olarak anlatacağız, çünkü bu hikaye Wait But Why isimli bilim sitesinin kurucusu Tim Urban'ın soy ağacı tarihine yaptığı bir yolculuğa dayanıyor. Ondan öğreneceğimiz çok şey var, dolayısıyla hemen başlayalım:

Büyüklerimden yalnız 89 yaşındaki babaannem hayatta: Nana...

Moleküler evrim hızı, bir popülasyon içerisinde DNA veya protein dizilerindeki mutasyonların ne sıklıkla sabitlendiğini (yani popülasyondaki bireylerin çoğunda gözlendiğini) ölçer. Mutasyon hızı ise belirli bir zaman aralığında DNA veya protein dizisinde meydana gelen değişim miktarını tanımlar. Birbirine sıkı sıkıya bağlı bu iki kavram, moleküler evrim anlayışımızın temelini oluşturur.

Örneğin moleküler saat kuramı (Zuckerkandl ve Pauling 1962), zaman ilerledikçe bir protein dizisinde sabitlenen amino asit mutasyonlarının miktarının da artacağını öngörür. Bu durumda, eğer mutasyon hızının belirli bir proteinin evrimsel soy hatları boyunca aynı olduğu varsayılırsa, moleküler evrim hızının da sabit olması beklenir (Görsel 1).

Bitki deyip geçmek "ayıp" olur; çünkü bir bitki, bir kadının katilinin kim olduğunu ortaya çıkardı. Katile nasıl ulaşıldığını anlamak ve geçirilen soruşturma sürecini hissedebilmek için Arizona’ya gidiyoruz.

3 Mart 1992’de bir motosikletli, Phoenix’teki terk edilmiş bir alanda bir kadın cesedine rastladı. Dehşete düşen adam bu durumu hemen polise haber verdi. Kadın dövülmüş, bağlanmış ve tahminlere göre boğularak öldürülmüştü. Üstelik kendi tişörtü ile boğulmuştu. Ayrıca üzerinde sadece kolsuz bir yelek vardı. Kurbanın el ve ayak bileklerinde görülen bağlama işlemi ise kadının kendi ayakkabı bağcıkları kullanılarak yapılmıştı; fakat bu bağlar gevşek duruyordu. Yani kadın savunmasız ve çırılçıplak bir halde bu araziye bırakılmıştı. Bunun üzerine polisler kadının ya öldürülmeden önce ya da öldürüldükten sonra tecavüze uğramış olabileceğini düşündüler. Olay yeri incelemesinde ceset yakınlarında bir çağrı cihazıyla karşılaştılar. Bu ve diğer deliller toplandıktan sonra, ceset kimlik tanımlanması ve otopsi için adli tıpa gönderildi. Kurbanın parmak izi sistemdeki bir parmak iziyle eşleşti ve adının Denise Johnson olduğu ortaya çıktı.

2010'da Nature'da yayınlanan bir makalede gördüğümüz üzere, Polonya'nın kuzeydoğusunda bulunan tetrapod ayak izleri, Tiktaalik roseae'den 10 milyon yıl yaşlı!^[1] Tiktaalik'ten 10 milyon yıl öncesinde, kendini yerden kaldırabilecek ve sürüngen benzeri yürüyüş tarzına sahip canlıların olması kafa karıştırıcı olabilir. Sonuç itibarıyla, madem Tiktaalik 'ten önce dört üyeliler (tetrapodlar) vardı, o halde ona neden balık ve tetrapod arası bir canlı diyoruz? Daha iyi anlamak için makaleyi biraz inceleyelim:

Makalede, Polonya bulgusundan önceki, Devoniyen çağı tetrapod ayak izlerinden bahsediliyor. Bunlar; Viktorya, Avustralya ve Valentia Adası, İrlanda. Buralarda bulunan ayak izlerinin Üst (bir ihtimal Orta) Devoniyen'den kaldıkları bulunmuştu ki bu zaman aralığı da, Elpistostege ve Tiktaalik gibi organizmalardan milyonlarca yıl öncesine denk geliyor.