Büyük Bizon Katliamı, 19. yüzyılın ikinci yarısında Kuzey Amerika'da milyonlarca Amerikan bizonunun sistematik olarak yok edilmesi sürecidir. Bu katliam yalnızca avcılığın kontrolsüz yayılmasından değil aynı zamanda Amerikan hükümetinin ve ordusunun bilinçli politikalarından kaynaklanmıştır. Bu süreç, günümüzde literatürde Büyük Bizon Katliamı (Ing: Great American Buffalo Slaughter) olarak tanımlanmakta ve hem ekolojik tarih hem de sömürgecilik çalışmaları açısından kritik bir dönüm noktası olarak değerlendirilmektedir.

Amerikan federal hükümeti ve askeri otoriteler, yerli halkların başlıca geçim ve kültürel yaşam kaynağı olan bizonları hedef alarak direniş gücünü kırmayı ve rezervasyon sistemine geçişi hızlandırmayı amaçlamıştır. Özellikle demiryollarının batıya doğru genişlemesiyle birlikte, endüstriyel düzeye ulaşan avcılık faaliyetleri bizon nüfusunda çok ciddi bir düşüşe neden olmuş; türün tahmini 30 ila 60 milyon arasında olan birey sayısı 19. yüzyılın sonuna gelindiğinde 1.000’in altına kadar gerilemiştir. Bu durum Kızılderili kabilelerin ekonomik bağımsızlıklarını yitirmelerine ve zorla yerinden edilmelerine zemin hazırlamıştır.

Şu an önümde bir ağaç görüyorum ancak bundan ne kadar emin olabilirim? Gerçekten önümde bir ağaç olduğundan şüphe duymak ve sanrı görüyor olabileceğimi hesaplamak ne kadar ileriye götürülebilir bir anlayıştır? Bu pozisyonda takınacağımız şüpheci tavır doğru inançlarımızı gerekçelendirmiş olsak dahi makul müdür?

Önümde gerçekten bir ağaç olabilir ve hatalı bir şüphecilik içinde olabilirim, önümde ağaç olmayabilir ve doğru bir şüphecilik içinde olabilirim; aynı zamanda sanrı görüyor olabileceğimin de farkındayım. Bilgi olmasalar dahi temeli sanrılara dayanan gerekçelendirilmiş inançlara sahip olma olasılığımız hiç de düşük değilmiş gibi görünüyor.

Herhangi bir zamanda Amerika Birleşik Devletleri nüfusunun yaklaşık %10'u majör depresif bozuklukla (MDD) mücadele ederken insanların %20'si yaşamları boyunca bu bozukluğun belirtilerini gösterebiliyor.^[1]

Ancak bu kadar yaygın olmasına rağmen MDD tedavisinde kullanılan yöntemler, toplumun azımsanamayacak bir kesiminde yetersiz kalmaktadır. Standart tedavi yöntemi olan antidepresanlar, MDD hastalarının %30’unda etkili olmamaktadır.

Halk arasında karaciğer kelebekleri olarak da adlandırlıan Fasciolidae familyasından Fasciola cinsine ait yassı solucanlar benzetildikleri kelebekler (Lepidoptera takımı) kadar masum değiller! Bu canlılar başta koyun ve sığırlar olmak üzere insanlar ve diğer birçok memelide vücutta paraziter yaşam sürerek enfeksiyonlara ve genel metabolizmada çeşitli aksaklıklara yol açarlar. Bu etkenlerden en çok bilineni ve karşılaşılanı Fasciola hepatica türüdür ve enfeksiyonlarına fasiyoliyazis (fascioliasis) ismi verilmektedir.

Fasciola hepatica, yassı solucanlar şubesinin (Platyhelminthes) Trematoda sınıfının Digenea alt sınıfına dahil edilen helmintlerdir. Görüntüsü yaprağı andırdığından yaprak kelebeği de denilmektedir. 20-30 milimetre uzunluğa ve 8-13 milimetre genişliğe ulaşabilen endoparazitlerdir (iç parazit). Ön taraflarında belirgin konik bir çıkıntı bulunur. Bu konik çıkıntının uç taraflarına yakın bir bölgede ağız çekmeni ve hemen arkasında karın çekmeni bulunur. Çekmen olarak adlandırılan bu yapılar parazitin beslenmesini ve dokuya yapışmasını sağlar. Basit bir sindirim ve sinir sistemine sahiptir. Çift cinsiyetli (hermafrodit) canlılardır ve üremek için başka bir bireye gereksinim duymazlar. Vücutları tegüment denilen bir kılıf ile örtülüdür. Tegüment üzerinde dikenimsi çıkıntılar bulunur ve bu yapılar parazitin karaciğerdeki göçü sırasında doku irritasyonuna sebebiyet vererek karaciğer dokusuna zarar verir. Yumurtaları sarı renkte ve ovaldir. Yumurtalarının bir kutbunda kapak bulunur. Olgun parazitler günde binlerce yumurta üretebilmektedir. Yaşam süreleri uzundur, bazen on yılı geçebilmektedir.

Eğer ki ABD veya İngiltere gibi, metrik sistemi değil de Kraliyet Sistemi'ni kullanan bir ülkeye gidecek olursanız, mesafeleri belirlemek için "mil" birimine alışmanız gerekir. Ancak bu, doğduğumuzdan beri metrik sistem ile büyüyen bizler için oldukça zordur. En alışık olanlarımız bile, ister istemez zihinlerinde mili kilometreye çevirecek ve uzunluğu/mesafeyi kilometre cinsinden algılayacaktır.

Aslında mili kilometreye kabaca çevirmek çok zor değil. Çünkü 1 mil, 1.609 kilometredir. Bunu kabaca 1.5 alacak olursanız, çevrim oldukça basit olacaktır. Örneğin 18 mili kilometreye mi çevirmek istiyorsunuz? 1.5 ile çarpın. Bunun basit yolu, -bu örnekte- 18'in üzerine, yarısını (9'u) eklemektir: 18 + 9 = 27 kilometre! Gerçekten de 18 mil, 28.9 kilometredir. Fena sayılmaz.

Türler arası melezleşmenin mümkün olduğu; katırlar, "çakupek", "kaslan", "grolar", "leopan" veya melezleşerek türleşen ispinozlar^[14] gibi sayısız canlı sayesinde net bir şekilde bilinmektedir. Bu, ilginç bir soruyu doğurmaktadır: İnsan, diğer hayvanlarla melezleşebilir mi? Daha spesifik olarak, insan, şempanzeler veya bonobolar gibi çok yakın akrabalarıyla melezleşebilir mi?

İnsan-şempanze veya şempanze-bonobo gibi birbirinden ayrı olan ama evrimsel açıdan çok yakın akraba türlerin verimli döller verecek (veya vermeyecek) biçimde çiftleşip, yavrular üretme ihtimali (yani "melezlenme ihtimali") üzerinde durmadan önce, ayrı türleri yaratan evrimsel mekanizmaları ve türleşme kavramını kısaca hatırlamamız gerekiyor.