Unutulmaz Bir Dahi: Stephen Hawking (1942-2018)
CNN
Bu haber 6 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Ailesinin yaptığı açıklamaya göre, ünlü fizikçi ve çağımızın en büyük dehalarından Stephen Hawking, 76 yaşında hayata gözlerini yumdu. Ölüm sebebi açıklanmamış olsa da, Cambridge/İngiltere'deki evinde "huzur içinde öldüğü" belirtildi. Galilei Gelileo'nun 300. doğum gününde doğmuş olan Hawking, Albert Einstein'ın 139. doğum gününde (ve aynı zamanda Pi Günü'nde) hayata gözlerini yummuş oldu.
İngiliz teorik fizikçi, karadelikler ve görelilik teorisi ile ilgili yaptığı önemli çalışmalarla bilinmekteydi. Dahası, dünya çapında çok satanlar listesine girmeyi başarmış Zamanın Kısa Tarihi ve Ceviz Kabuğunda Evren gibi kitapların da yazarıydı. Çocukları Lucy, Robert ve Tim, yaptıkları açıklamada şöyle dediler:
"Sevgili babamızın ölümü bizi derinden üzdü. Müthiş bir bilim insanı ve sıradışı bir adamdı. Çalışmaları ve ismi uzun yıllar boyunca yaşayacaktır. Bize bir keresinde, 'Eğer ki sevdiğiniz insanların evi olmasaydı, evren pek de anlamlı olmazdı.' demişti. Onu sonsuza dek özleyeceğiz."
Stephen Hawking'e, 20'li yaşlarında sürdürdüğü doktora çalışmaları sırasında ALS (Lou Gehrig Sendromu) teşhisi kondu ve sadece 2-3 sene yaşayacağı belirtildi. Ancak gördüğü sıradışı tıbbi ve ailevi destek sayesinde Hawking, 76 yaşına kadar yaşamayı başararak hem herkesi şaşırttı, hem de insanlığa müthiş katkılar yapmayı başardı. BBC'ye 2017 yılında verdiği bir röportajda şöyle demişti:
75 yaşına erişeceğimi hiç tahmin etmezdim. Ardımda bırakacaklarım üzerine derinlemesine düşünme fırsatı bulduğum için kendimi şanslı hissediyorum.
Hawking: Kıvrak Bir Zeka, Tuhaf Bir Espri Anlayışı
Hawking'in kıvrak zekası, fizikle ilgili öngörüleri ve tuhaf espri anlayışı, Hawking'i ALS hastalığı yüzünden tekerlekli sandalyeye mahkum olmuş ve dijital bir makinanın sesine sahip bir insan olmaktan çok daha öte bir insan kılıyordu. Hawking, son dönemlerde insanlığı Yapay Zeka ve nükleer felaketler gibi tehlikelere karşı uyarmasıyla gündeme gelmişti. Ancak tartışmalar sırasında özellikle işi inada bindirdiği, bir diğer ünlü fizikçi olan Roger Penrose tarafından da anlatılmıştı:
Bir konferans sırasında Hawking, giderek abartılı ve tartışmalı iddialarda bulunmaya başladı. Argümanlarını sanki beni daha da sinirlendirmek için özellikle hazırlıyor gibiydi. Konular oldukça teknikti. Ama Hawking, nihayetinde, beyaz deliklerin, zamanın ters aktığı kara delikler olduğunu iddia etti. Bu, benim için bardağı taşıran son damlaydı. Sonrasında uzunca kavga ettik.
Tuhaf espri anlayışıyla ilgili olaraksa, Hawking'in eski öğrencisi olan, şimdilerde Southampton Üniversitesi profesörlerinden olan Marika Taylor şu örneği veriyor:
Karadeliklerdeki bilgi paradoksuyla ilgili U-dönüşü son derece ilginçtir. Bir gün, bir barda oturmuş, karadeliklerden bahsediyorduk. Hawking'in dijital ses üreticisinin sesini maksimuma getirdiğini fark ettim. Nihayet, şöyle bağırdı: 'Sonunda itiraf ediyorum!'" Tüm bar dönüp ona bakıyordu. "İtiraf ediyorum ki, belki de karadeliklerde bilgi kaybı yaşanmıyordur!" Gerçekten tuhaf bir espri anlayışı vardı.
Stephen Hawking: Tanrı, Dinler ve Ölüm
Hawking, özellikle hayatının ilerleyen evrelerinde, Evren ve Tanrı hakkında daha cüretkar açıklamalar yapmasıyla da biliniyor. 2010 yılında yayınladığı "Büyük Tasarım" isimli kitabında, Evren'in bir yaratıcıya ihtiyaç duymadığını ileri sürmüştü. 2011 yılında The Guardian gazetesine verdiği bir röportajda ise, dini inançların tamamen bireysel rahatlık için uydurulduğunu şu sözlerle anlattı:
Beyni, parçaları bozulduğunda çalışmayı durduracak olan bir bilgisayara benzetiyorum. Bozulmuş bilgisayarlara özel bir cennet ya da ölüm sonrası yaşam yok. Bu, karanlıktan korkan insanların uydurduğu bir peri masalı.
Ölümle ilgili olaraksa şunları söylemişti:
49 yıl boyunca yakında öleceğim beklentisi içinde yaşadım. Ölümden korkmuyorum; ancak ölmek için acelem de yok. Yapmak istediğim çok fazla şey var.
Hawking'in Ölümüyle İlgili Bilim İnsanlarının Tepkileri
Stephen Hawking'in ölümüyle ilgili olarak hem ülkemizin, hem de tüm dünyanın saygın bilim insanları ve bilimseverleri de görüşlerini dile getirdi. Bir kısmını sizler için derledik:
Sabah sabah ne kötü bir haber! Bilimin popülarize edilmesine ve kozmolojiye yaptığın devasa katkılar için teşekkürler. 'Zamanın Kısa Tarihi'ni ilk okuduğumda 13 yaşındaydım. Şimdi, senin sayende bilim insanı olmuş binlerce kişiden biriyim. Huzur içinde uyu. (Mete Atatüre)
Sevgili hocam Stephen Hawking vefat etti. Kalbim kırık. Huzur içinde uyusun. (Canan Dağdeviren)
Ölümü arkasında entelektüel bir vakum bıraktı. Ama içi boş değil. Bu vakumu, uzay-zaman dokusunu ölçülemez biçimde aşan bir vakum enerjisi olarak düşünün. Stephem Hawking, huzur içinde uyu. 1942-2018 (Neil deGrasse Tyson)
Stephen Hawking ile İlgili İçeriklerimiz
Hawking ile ilgili bugüne dek yayınladığımız içeriklerin tamamına buraya tıklayarak erişebilirsiniz.
Özellikle tavsiye ettiğimiz birkaç yazımız ise şöyle:
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
- Stephen Hawking Kimdir? Nasıl Bir Hayat Geçirdi, Neleri Başardı ve Bilime Neler Kattı?
- Stephen Hawking Hakkında Bilmediğiniz 10 Gerçek
- Stephen Hawking, ALS Hastalığı'na Rağmen 70 Küsür Yaşına Kadar Nasıl Yaşadı?
Kendisini saygıyla anıyoruz.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git-
12
-
8
-
8
-
5
-
3
-
3
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
- BBC. Stephen Hawking: Visionary Physicist Dies Aged 76. (14 Mart 2018). Alındığı Tarih: 10 Temmuz 2019. Alındığı Yer: BBC | Arşiv Bağlantısı
- CNN. Stephen Hawking, Renowned Scientist, Dies At 76. (14 Mart 2018). Alındığı Tarih: 10 Temmuz 2019. Alındığı Yer: CNN | Arşiv Bağlantısı
- I. Sample. Stephen Hawking, Science's Brightest Star, Dies Aged 76. (14 Mart 2018). Alındığı Tarih: 10 Temmuz 2019. Alındığı Yer: The Guardian | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/12/2024 15:53:42 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/5350
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
