Tür ve Filogeni Kavramları Üzerine
Pixabay
- Özgün
- Taksonomi
- Filogenetik
Tür birbirleriyle çiftleştiklerinde verimli nesiller veren, genellikle birbirlerine yüksek derecede benzeyen, ortak bir ata ve ortak bir gen akışıyla verimli döllenmeyi gerçekleştiren taksonomik bireyler topluluğudur. Bu verilen döllerin de kendi aralarında gen akışı sayesinde verimli döller üretebilmesi tür kavramı için baz alınan ana noktadır.
Türler her zaman sabit değildir. Kendi içerisinde varyasyon gösterip alt türlere ayrılabilirler.
Bir tür kendi içerisinde alt taksonlara ayrılıyorsa bu politipik tür olarak, eğer alt taksonlara sahip değilse monotipik tür olarak isimlendirilir.
En az bir morfolojik karakter bakımından fark eden ve coğrafi olarak sınırlandırılmış yerel popülasyonlar adını alt tür olarak alırlar.
Türler gen akışı sağlanmış verimli döllerin varyant göstermesi ile oluşur. Filogeni ile türler saptanır.
Tüm canlıların evrensel kökenlerini saptamak için, türlerin nasıl oluştuğunu, hangi kriterlere göre tür kavramının oluştuğunu inceleyen bilim dalına ise Filogeni denir.
Poligenik ve monogenik kalıtım yoluyla incelenen filetik ilişkiler türlerin hangi kıstaslara göre oluştuğunu belirler.
Birtakım homolojilerde metrik karakterler ve poligenik kalıtımın epigenetik karakterler üzerinde etkin olduğunu gözlemlemekteyiz. Örneğin insanların cranial indislerine (kafatasıyla ilgili belirleyici ve ayırt edici bir ölçüt) bakılarak kafatasının dolichocranial (cranial indisi 74.9 ve altı olan kafatasları), mesocranial (76-80.9 arası) veya brachycranial (81 ve üstü) benzerlerini saptanabilir.
Cranial yükseklik endisi ile az yüksek, orta yükseklikte veya yüksek olup olmadığını saptayabilir bireyler arası epigenetik karakterlerdeki homolojileri gözlemleyebiliriz.
Irklar arasında da bu metrik ölçümlerin yarattığı epigenetik karakterler göze çarpar. Cranio-facial indis (kafatası ve yüz ölçülerini hesaba katan bir ölçüt) ile zygomatic arkların (elmacık kemiği) durumuna bakıldığında Eskimolar, Avustralya yerlilerinin farklarını gözlemleyebilir, etnik kökenler arası benzeşimler yakalayabiliriz.
Bu örnekleri çoğaltacak olursak; orbital indis (alçak-orta-yüksek göz çukuru); nasal indis (dar-orta-geniş burun); palatal indis (dar-orta-geniş damak); mandibular indisler kafatasından alınan değerlerle homoloji yaratabilir.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git-
3
-
1
-
1
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/12/2024 15:04:38 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/133
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
