Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Tür ve Filogeni Kavramları Üzerine

1 dakika
3,087
Tür ve Filogeni Kavramları Üzerine Pixabay
Evrim Ağacı Akademi: Evrimi Anlamak Yazı Dizisi

Bu yazı, Evrimi Anlamak yazı dizisinin 24. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan ""Tesadüf" Geliyor, Kaçın! Bilimde "Şans" ve "Tesadüf" Kavramlarına Yer Yok mu?" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
Tüm Reklamları Kapat

Tür birbirleriyle çiftleştiklerinde verimli nesiller veren, genellikle birbirlerine yüksek derecede benzeyen, ortak bir ata ve ortak bir gen akışıyla verimli döllenmeyi gerçekleştiren taksonomik bireyler topluluğudur. Bu verilen döllerin de kendi aralarında gen akışı sayesinde verimli döller üretebilmesi tür kavramı için baz alınan ana noktadır.

Türler her zaman sabit değildir. Kendi içerisinde varyasyon gösterip alt türlere ayrılabilirler.

Bir tür kendi içerisinde alt taksonlara ayrılıyorsa bu politipik tür olarak, eğer alt taksonlara sahip değilse monotipik tür olarak isimlendirilir.

Tüm Reklamları Kapat

En az bir morfolojik karakter bakımından fark eden ve coğrafi olarak sınırlandırılmış yerel popülasyonlar adını alt tür olarak alırlar.

Türler gen akışı sağlanmış verimli döllerin varyant göstermesi ile oluşur. Filogeni ile türler saptanır.

Tüm canlıların evrensel kökenlerini saptamak için, türlerin nasıl oluştuğunu, hangi kriterlere göre tür kavramının oluştuğunu inceleyen bilim dalına ise Filogeni denir.

Poligenik ve monogenik kalıtım yoluyla incelenen filetik ilişkiler türlerin hangi kıstaslara göre oluştuğunu belirler.

Tüm Reklamları Kapat

Birtakım homolojilerde metrik karakterler ve poligenik kalıtımın epigenetik karakterler üzerinde etkin olduğunu gözlemlemekteyiz. Örneğin insanların cranial indislerine (kafatasıyla ilgili belirleyici ve ayırt edici bir ölçüt) bakılarak kafatasının dolichocranial (cranial indisi 74.9 ve altı olan kafatasları), mesocranial (76-80.9 arası) veya brachycranial (81 ve üstü) benzerlerini saptanabilir.

Cranial yükseklik endisi ile az yüksek, orta yükseklikte veya yüksek olup olmadığını saptayabilir bireyler arası epigenetik karakterlerdeki homolojileri gözlemleyebiliriz.

Irklar arasında da bu metrik ölçümlerin yarattığı epigenetik karakterler göze çarpar. Cranio-facial indis (kafatası ve yüz ölçülerini hesaba katan bir ölçüt) ile zygomatic arkların (elmacık kemiği) durumuna bakıldığında Eskimolar, Avustralya yerlilerinin farklarını gözlemleyebilir, etnik kökenler arası benzeşimler yakalayabiliriz.

Bu örnekleri çoğaltacak olursak; orbital indis (alçak-orta-yüksek göz çukuru); nasal indis (dar-orta-geniş burun); palatal indis (dar-orta-geniş damak); mandibular indisler kafatasından alınan değerlerle homoloji yaratabilir.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Evrim Ağacı Akademi: Evrimi Anlamak Yazı Dizisi

Bu yazı, Evrimi Anlamak yazı dizisinin 24. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan ""Tesadüf" Geliyor, Kaçın! Bilimde "Şans" ve "Tesadüf" Kavramlarına Yer Yok mu?" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
7
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 3
  • Muhteşem! 1
  • Bilim Budur! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • İnanılmaz 1
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 05/11/2024 12:23:35 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/133

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Göz
Fil
Mitler
Hominid
Sinirbilim
İklim Değişikliği
Karar Verme
Veri Bilimi
Charles Darwin
Hayvan Davranışları
Kanıt
Maske Takmak
Entomoloji
Kimya
Kırmızı
Kurt
Kelebek
Astronomi
Etimoloji
Yılan
Protein
Geometri
Arkeoloji
Pandemik
Atom
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
G. Güler, et al. Tür ve Filogeni Kavramları Üzerine. (14 Haziran 2011). Alındığı Tarih: 5 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/133
Güler, G., Bakırcı, Ç. M. (2011, June 14). Tür ve Filogeni Kavramları Üzerine. Evrim Ağacı. Retrieved November 05, 2024. from https://evrimagaci.org/s/133
G. Güler, et al. “Tür ve Filogeni Kavramları Üzerine.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 14 Jun. 2011, https://evrimagaci.org/s/133.
Güler, Gülşah. Bakırcı, Çağrı Mert. “Tür ve Filogeni Kavramları Üzerine.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, June 14, 2011. https://evrimagaci.org/s/133.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close