Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Tantal

Tantal Nedir? Özellikleri Nelerdir ve Nerelerde Kullanılır?

3 dakika
3,111
Tantal Wikipedia
Tantalum
Evrim Ağacı Akademi: Periyodik Cetvel ve Elementler Yazı Dizisi

Bu yazı, Periyodik Cetvel ve Elementler yazı dizisinin 73. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Hidrojen" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
Tüm Reklamları Kapat

Özellikler

Tantal, "Ta" sembolü ile gösterilen ve atom numarası 73 olan kimyasal bir elementtir. Tantal elementinin adı, Yunan mitolojisinden bir kötü adam olan Tantalus'tan gelmektedir. [1]

Tantal, aşınmaya karşı oldukça dirençli, sert, mavi-gri, parlak bir geçiş metalidir. Alaşımlarda küçük bileşenler şeklinde yaygın olarak kullanılan "refrakter metalleri" grubunun bir üyesidir. Tantalın kimyasal hareketsizliği, onu laboratuvar ekipmanı için oldukça uygun bir element yapar.

Fiziksel özellikler

Tantal çok sert, dövülebilir (ince tabakalara ayrılabilir), sünek (ince tellere çekilebilen) bir metaldir. Bu metal, cilalanmadığında gümüş mavimsi bir renge sahiptir, ancak cilalandığında parlak gümüşi bir renk alır; 2,996 °C (5,425 °F) erime noktasına ve 5,429 °C (9,804 °F) kaynama noktasına sahiptir. Tungsten ve renyumdan sonra tüm elementler arasında üçüncü en yüksek erime noktasına sahiptir. Tantalın yoğunluğu santimetre küp başına 16.69 gramdır.

Kimyasal özellikler

Tantal, en az tepkime veren metallerden biridir. Oda sıcaklığında yalnızca flor gazı ve belirli flor bileşikleriyle reaksiyona girer. Ametaller arasında flor, en aktif elementtir. Daha yüksek sıcaklıklarda ise daha aktif hale gelir. Yaklaşık 150 °C'nin (300 °F) üzerinde asitler ve alkalilerle reaksiyona girer.

Bulunma Sıklığı ve Üretimi

Tantal, yer kabuğunda bulunan elementler arasında bulunma yoğunluğu olarak 50. sıradadır. Tungstenden daha yaygındır; ancak arsenikten daha az yaygındır. Bu elementin sıklığına bakıldığında, yeryüzünde yaklaşık milyonda 1,7 parça oranında bulunduğu gözlemlenmiştir. Element, en yaygın olarak kolumbit, tantalit ve mikrolit minerallerinde bulunur ve her zaman niyobyum ile birlikte bulunur. Kuzey Amerika'daki tek tantal kaynağı, Kanada'nın Manitoba eyaletindeki Bernic Gölü'nde bulunan bir madendir.

Uygulama ve Kullanım Alanları

Tantalın ana kullanımlarından biri elektronik bileşenlerin üretimidir. Tantal yüzeyinde oluşan bir oksit tabakası sayesinde yalıtkan madde görevi görebilir. Bu element, diğer metalleri çok ince bir tabaka ile kaplamak için kullanıldığında, küçük bir miktarından yüksek bir kapasitans elde edilebilir. Bu işlem; tantal kapasitörleri, cep telefonları gibi taşınabilir elektronik cihazlar için kullanılabilir hale getirir.

Tantal, memelilerde herhangi bir etkiye sebep olmaz. Bu nedenle cerrahi implantların yapımında geniş kullanım alanına sahiptir. Kemiğe alternatif olarak kullanılabilen tantal, kafatası plakalarında folyo veya tel olarak yırtık sinirleri birbirine bağlar ve örülmüş gazlı bez olarak karın kasını bağlanmasında kullanılabilir. Korozyona karşı çok dayanıklıdır ve bu nedenle aşındırıcı malzemelerin taşınması için üretilen ekipmanlarda da bu elementten yararlanılır.

Tüm Reklamları Kapat

Tarihi

Tantal, 1802'de İsveç Uppsala Üniversitesi'nde Anders Gustav Ekeberg tarafından yeni bir metal olarak keşfedilmiştir. Bununla birlikte, William Wollaston, bu elementin çıkarıldığı mineralleri analiz ettiğinde, bir yıl önce keşfedilen niyobyum ile aynı olduğunu açıklamıştır.

Benzerliklerinden ötürü, bu elementlerin kimlikleri konusunda kafa karışıklığı oluşmuştur. Bu iki elementin sıklıkla bir arada meydana gelmesi ve kimyasal olarak çok benzer olması sebebiyle; keşif sırasında mevcut yöntemlerle ayrılması oldukça zor olmuştur. Heinrich Rose 1846 yılında tantal ve niyobyumu ayırmayı başararak bu iki elementin aslında farklı elementler olduğunu kesin olarak kanıtlamış oldu. Ancak yine de tantal numunesi hala tam olarak saf değildi ve 1903'e kadar saf tantal, Werner von Bolton tarafından bulunana kadar elde edilemedi.

Etimolojisi

Tantal ismi Yunan mitolojisinde bir tanrı olan Tantalus'dan gelmektedir.

Önlem ve Güven

Tantalın Sağlığa Etkileri

Solunduğunda, yutulduğunda veya cilt tarafından emildiğinde zararlı olabilir. Göz ve cilt tahrişine neden olur. Malzeme, mukoza zarlarını ve üst solunum yolunu tahriş eder.

Endüstriyel olarak maruz kalan işçilerde olumsuz sağlık etkileri rapor edilmemiştir. Kemirgenlerde ise intratrakeal yolla (nefes borusu aracılığıyla) verilen büyük dozlarda tantal, solunum yolu lezyonları oluşturmuştur. Doku ile temas halinde metalik tantal inert olarak davranış göstermektedir.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.

Kreosus

Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.

Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.

Patreon

Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.

Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.

YouTube

YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.

Diğer Platformlar

Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.

Giriş yapmayı unutmayın!

Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

Tantalın Çevresel Etkileri

Uygun resmi izinler olmadan tantalın çevreye salınmasına izin verilmemektedir. Çevre kirliliğini önlemek için tantal oksit, izole şekilde kullanılmalıdır.

İlginç Bilgiler ve Diğer

1801'de İngiliz kimyager Charles Hatchett (1765-1847), niyobyum adını verdiği yeni bir element keşfetti. Bir yıl sonra Ekeberg, tantal adını verdiği yeni bir element keşfettiğini ilan etti. İki element hem özellik bakımında hem de bulunma şekli açısından çok benzerdi. Bu sebeple iki elementin isminin de birbiriyle ilişkili olduğu düşünülmektedir.

Elementin isim hikayesi ise şöyledir: Niobe, Tantalos'un kızı, Tantalos ise, Zeus'un oğludur. Zeus, tanrıların sırlarını insanlara verdiği için oğlunu cezalandırmaya karar verir ve Tantalos'u çenesine kadar suyla dolu bir fıçıda durmaya zorlar. Tantalos ne zaman biraz daha almak için eğilse, su daha da aşağıya iner, bu yüzden de Tantalos su içmeyi asla başaramaz. Ekeberg, yeni bulunan elementin, Tantalos ile benzerlik taşıdığını söyler, çünkü bu element aside konulduğunda asitle reaksiyona girmez.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Evrim Ağacı Akademi: Periyodik Cetvel ve Elementler Yazı Dizisi

Bu yazı, Periyodik Cetvel ve Elementler yazı dizisinin 73. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Hidrojen" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
13
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Merak Uyandırıcı! 4
  • Tebrikler! 1
  • Bilim Budur! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Muhteşem! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 05/11/2024 18:23:34 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/10080

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Göz
Fil
Mitler
Hominid
Sinirbilim
İklim Değişikliği
Karar Verme
Veri Bilimi
Charles Darwin
Hayvan Davranışları
Kanıt
Maske Takmak
Entomoloji
Kimya
Kırmızı
Kurt
Kelebek
Astronomi
Etimoloji
Yılan
Protein
Geometri
Arkeoloji
Pandemik
Atom
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
S. Aslan, et al. Tantal. (28 Ocak 2021). Alındığı Tarih: 5 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/10080
Aslan, S., Emektar, D. (2021, January 28). Tantal. Evrim Ağacı. Retrieved November 05, 2024. from https://evrimagaci.org/s/10080
S. Aslan, et al. “Tantal.” Edited by Dilan Emektar. Evrim Ağacı, 28 Jan. 2021, https://evrimagaci.org/s/10080.
Aslan, Sevcan. Emektar, Dilan. “Tantal.” Edited by Dilan Emektar. Evrim Ağacı, January 28, 2021. https://evrimagaci.org/s/10080.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close