Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Hafniyum

Hafniyum Nedir? Özellikleri Nelerdir ve Nerelerde Kullanılır?

3 dakika
1,841
Hafniyum Wikipedia
Hafniyum
Evrim Ağacı Akademi: Periyodik Cetvel ve Elementler Yazı Dizisi

Bu yazı, Periyodik Cetvel ve Elementler yazı dizisinin 72 . yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan " Hidrojen" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
Tüm Reklamları Kapat

Özellikler

Hafniyum, "Hf" sembolü ile gösterilen ve atom numarası 72 olan kimyasal bir elementtir. Parlak, gümüşi gri renge sahip olan hafniyum, kimyasal olarak zirkonyuma benzer ve birçok zirkonyum mineralinde bulunur. Hafniyum periyodik tablonun 4. grubunda bulunur. Hafniyum, yer kabuğunda milyonda üç parça kadar dağılır ve zirkonyuma kıyasla zirkonyum minerallerinde yüzde birkaç oranında bulunur.

Fiziksel Özellikler

Hafniyum, çok sünek olan parlak, gümüşi gri bir metaldir. Erime noktası yaklaşık 2.150°C (3,900°F) ve kaynama noktası yaklaşık 5,400°C (9,700°F) şeklinde ölçülmüştür. Yoğunluğu santimetre küp başına 13.1 gramdır.

Hafniyumun en ilgi çekici fiziksel özelliği, nötronlara nasıl tepki verdiğidir. Bir nötron, bir atomun çekirdeğinde bulunan çok küçük bir parçacıktır. Nötronlar, nükleer fisyon reaksiyonlarının meydana gelmesi için kullanılır. Bir nötron, uranyum atomu gibi büyük bir atoma çarptığında nükleer fisyon reaksiyonları gerçekleşir. Nötron, atomun parçalanmasını sağlar. Bu süreçte büyük miktarda enerji açığa çıkar. Bu enerji elektriğe dönüştürülebilir.

Nükleer fisyondan elektrik elde etmek için fisyon reaksiyonu dikkatlice kontrol edilmelidir. Bunun için nötron sayısı da yakından kontrol edilmelidir. Hafniyum, nötronları emme gücüne sahiptir. Bu sebeple fisyon reaksiyonunun ne kadar hızlı gerçekleştiğini kontrol eden çubuklarda kullanılır.

Bu özellik, hafniyumun zirkonyumdan farklı olduğu birkaç özellikten biridir. Hafniyum nötronları absorbe etmede çok iyi iken zirkonyum, nötronları neredeyse hiç absorbe etmez. Nötronlar onun içinden geçer. Nükleer santrallerde hem hafniyum hem de zirkonyum kullanılmaktadır.

Kimyasal Özellikler

Zirkonyum gibi, hafniyum da çok reaktif değildir. Havadaki oksijen ile kolayca birleşmez, su veya soğuk asitlerle reaksiyona girmez. Bununla birlikte, sıcak asitlerle daha aktif olabilir.

Bulunma Sıklığı ve Üretimi

Hafniyum, yer kabuğunda orta derecede yaygın bulunan bir elementtir. Bolluğunun milyonda yaklaşık 5 parça olduğu tahmin edilmektedir. Bu da onu brom, uranyum veya kalay kadar bol yapar. Hafniyum, nükleer santrallerde kullanılmaktadır. Hafniyum, her zaman yeryüzünde zirkonyum cevherleri ile birlikte bulunur. Bu cevherlerin en yaygın olanları zirkon ve baddeleyittir.

Tüm Reklamları Kapat

Uygulama ve Kullanım Alanları

Hafniyum, iyi bir nötron emicidir ve nükleer santrallerde kontrol çubukları yapmak için kullanılır. Aynı zamanda çok yüksek bir erime noktasına sahiptir ve bu nedenle plazma kaynak torçlarında kullanılır. Hafniyum, demir, titanyum ve niyobyum dahil olmak üzere çeşitli metallerle alaşımlanmıştır. Hafniyum oksit, mikroçiplerde elektrik yalıtkanı olarak kullanılırken, hafniyum katalizörleri polimerizasyon reaksiyonlarında kullanılmıştır.

Tarihi

1923'te Kopenhag Üniversitesi'nde George Charles de Hevesy ve Dirk Coster tarafından hafniyum keşfedildi. Bir Norveç zirkonu olan zirkonyum mineralinde bulundu, ancak onu zirkonyumdan ayırmanın çok zor olduğunu ve o güne kadar hafniyumun neden keşfedilmediğini açıkladı. Diğer zirkonyum mineralleri de Hevesy tarafından incelendi ve bazılarının %5 kadar hafniyum içerdiği buldu. Bu bulgu zirkonyumun atom ağırlığının yanlış olduğunu ve bunun belirlenebilmesi için hafniyum içermeyen materyalin üretilmesi gerektiği anlamına geliyordu. Hafniyumun ilk saf örneği 1925'te hafniyum tetra-iyodürün sıcak bir tungsten tel üzerinde ayrıştırılmasıyla yapıldı.

Etimolojisi

Hafniyum adı, Kopenhag'ın Latince adı olan "Hafnia"dan türetilmiştir.

Önlem ve Güven

Hafniyumun Sağlık Üzerindeki Etkileri

Hafniyum metali normalde sağlık sorunlarına neden olmaz, ancak tüm hafniyum bileşikleri toksik olarak kabul edilmelidir. Metal tozu yangın ve patlama tehlikesi oluşturur. Hafniyum ve bileşenlerine aşırı maruz kalma, gözlerde, deride ve mukozada hafif tahrişe neden olabilir.

Hafniyum metalinin bilinen bir toksisitesi yoktur. Metal suda, tuzlu solüsyonlarda veya vücut kimyasallarında tamamen çözünmez. Hafniyuma maruz kalma, soluma, yutma ve göz veya cilt teması yoluyla meydana gelebilir. İnsanlarda hafniyuma kronik maruz kalma belirtisi ve semptomları bildirilmemiştir.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.

Kreosus

Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.

Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.

Patreon

Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.

Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.

YouTube

YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.

Diğer Platformlar

Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.

Giriş yapmayı unutmayın!

Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

Hafniyumun Çevresel Etkileri

Hafniyum bitkiler için herhangi bir tehdit oluşturmaz. Bitkiler, büyüdükleri topraktan az miktarda hafniyum alırlar.

Hayvanlar Üzerindeki Etkileri: Hafniyum metalinin toksisitesi veya tozuyla ilgili veriler yetersizdir. Hayvan çalışmaları, hafniyum bileşiklerinin göz, cilt ve mukoza zarı tahrişine ve karaciğer hasarına neden olduğunu göstermektedir. Herhangi bir olumsuz çevresel etki bildirilmemiştir.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Evrim Ağacı Akademi: Periyodik Cetvel ve Elementler Yazı Dizisi

Bu yazı, Periyodik Cetvel ve Elementler yazı dizisinin 72 . yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan " Hidrojen" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
13
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Merak Uyandırıcı! 3
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • Muhteşem! 0
  • Tebrikler! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 11:31:26 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/10079

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Eşey
Genler
Evrim Ağacı Duyurusu
Yeşil
Asteroid
Beslenme Bilimi
Kalıtım
Sendrom
Kanser
Dağılım
Ağrı
Nöronlar
Deniz
Sars
Ara Tür
Renk
Embriyo
Tür
Periyodik Tablo
Hukuk
Ortak Ata
Carl Sagan
Evrimsel Tarih
Hayatta Kalma
Kanser Tedavisi
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
S. Aslan, et al. Hafniyum. (29 Ocak 2021). Alındığı Tarih: 21 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/10079
Aslan, S., Bakırcı, Ç. M. (2021, January 29). Hafniyum. Evrim Ağacı. Retrieved November 21, 2024. from https://evrimagaci.org/s/10079
S. Aslan, et al. “Hafniyum.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 29 Jan. 2021, https://evrimagaci.org/s/10079.
Aslan, Sevcan. Bakırcı, Çağrı Mert. “Hafniyum.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, January 29, 2021. https://evrimagaci.org/s/10079.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close